- Wysoki Przedstawiciel Wspólnoty Międzynarodowej prowadzi nadzór nad wdrażaniem postanowień zawartych w układzie pokojowym z Dayton, a zakres jego uprawnień jest szeroki.
- Košarac w mediach społecznościowych nazwał Schmidta "okupantem".
- Działania ministra potępiło m.in. przedstawicielstwo UE w Bośni i Hercegowinie, a także ambasady USA, Włoch, Szwecji i Irlandii.
Christian Schmidt pełni w Bośni i Hercegowinie funkcję Wysokiego Przedstawiciela Wspólnoty Międzynarodowej. Urząd został powołany po zakończeniu wojny w BiH w latach 90., by nadzorował wdrażanie postanowień zawartych w układzie pokojowym z Dayton. W piątek przypada 30. rocznica podpisania układu.
Mandat Schmidta jest kwestionowany przez partię Milorada Dodika, Sojusz Niezależnych Socjaldemokratów (SNSD). Członek tej partii Staša Košarac, argumentując, że Schmidt działa w BiH nielegalnie, ostatnio poinformował na Instagramie, że "wysłał okupantowi Schmidtowi" hełm nazistowski wraz z dołączonym "Listem do okupanta". Jak stwierdził, "nie był to prezent, lecz pamiątka po przodkach Schmidta, których wartości ten okupant podtrzymuje".
Działania Košaraca, który jest obecnie ministrem handlu Bośni i Hercegowiny, potępiło m.in. przedstawicielstwo UE w Bośni i Hercegowinie, a także ambasady USA, Włoch, Szwecji i Irlandii.
Najpotężniejsza osoba w państwie
Niemiecki dziennik "Die Welt" podkreślił w czwartek, że Wysoki Przedstawiciel jest "uważany za najpotężniejszą osobę" w BiH, dodając, że ma on prawo "wydawać ustawy, unieważniać decyzje podjęte przez rząd i odwoływać wybranych urzędników".
Dodik i jego współpracownicy kwestionują mandat Schmidta, argumentując, że działa on w BiH nielegalnie. Utrudnianie przez Dodika wykonania decyzji podjętych przez Schmidta doprowadziło do usunięcia go ze stanowiska prezydenta Republiki Serbskiej - większościowo serbskiej części autonomicznej BiH.
Košarac stwierdził, że "niekonstytucyjne manipulacje" Schmidta zniszczyły demokrację w BiH i doprowadziły do "politycznego procesu Dodika". W swoim liście opisał Schmidta jako "uosobienie politycznego zła i złych intencji wobec Republiki Serbskiej" i zasugerował, że "grozi mu proces norymberski", odnosząc się do procesów byłych nazistowskich urzędników i kolaborantów toczących się po II wojnie światowej.
Działania ministra potępione
Przedstawicielstwo UE w BiH zamieściło komunikat na platformie X, w którym podkreśla, iż "zdecydowanie potępia skandaliczny gest ministra Košaraca (...), a takie zachowanie jest niedopuszczalne ze strony urzędnika publicznego".
Ambasada USA w Sarajewie napisała na tej samej platformie, że "działania ministra są kontrproduktywne i sprzeczne z wysiłkami na rzecz utrzymania stabilności i promowania dobrobytu". Działania ministra potępiły także m.in. ambasady Włoch, Szwecji i Irlandii w Bośni i Hercegowinie.
Bośnię i Hercegowinę tworzą trzy podmioty - zamieszkana w większości przez Serbów Republika Serbska, Federacja Bośni i Hercegowiny, w której dominują bośniaccy muzułmanie i Chorwaci oraz niewielki Dystrykt Brczko. RS i Federacja BiH mają własnych prezydentów, rządy, parlamenty i są połączone słabymi instytucjami centralnymi z siedzibą w Sarajewie.
Autorka/Autor: wac//az
Źródło: PAP, Die Welt, tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: NOEMI BRUZAK/MTI/PAP/EPA