Premium

Katowice? Takie miasto nie istnieje

Zdjęcie: TVN24

Prosiliśmy kasjerkę o bilet do Katowic. Ona z pewnością siebie odpowiedziała, że takie miasto już nie istnieje. Byłyśmy z siostrą przerażone, co mogło stać się z Katowicami - wspominała Halina Machalska, wówczas licealistka. 7 marca 1953 roku, dwa dni po śmierci Józefa Stalina, zmieniono nazwę miasta na Stalinogród. Nazwa przetrwała ponad trzy i pół roku.

W środę 4 marca 1953 roku pojawiły się pierwsze komunikaty, informujące, że ze zdrowiem Józefa Stalina jest źle. Radziecka agencja prasowa TASS przekazała, że 2 marca doznał wylewu krwi do mózgu i przez dłuższy czas nie będzie w stanie normalnie pełnić swoich obowiązków.

5 marca radziecki przywódca zmarł. "Przestało bić serce Wodza ludzkości Wielkiego Stalina" - podawały nazajutrz gazety.

Pierwsza strona "Trybuny Robotniczej" z 6 marca 1953 r.sbc.org.pl

Żałobą okrył się Związek Radziecki, jak i - chcąc nie chcąc - wszystkie kraje bloku wschodniego. "Z okien wielopiętrowych domów miejskich i niewielkich domków na wsi zwisają opuszczone do połowy masztu biało-czerwone i czerwone flagi, spowite krepą. W oknach wystawowych sklepów, na gmachach zakładów pracy, instytucji i urzędów widnieją portrety Józefa Stalina, okryte kirem, otoczone kwiatami. Cały katowicki rynek wraz z przyległymi gmachami tonie w powodzi flag i czerni. Na jednym z gmachów, pod portretem Józefa Stalina - zawisł wielki napis: 'Nieśmiertelne imię Stalina żyć będzie wiecznie w sercach narodu polskiego'" - podawała "Trybuna Robotnicza", gazeta organ katowickiego Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.

Nikt wtedy jeszcze nie spodziewał się, że kolejnego dnia jej redakcja znajdzie się w nowym mieście - Stalinogrodzie. A Katowice przestaną istnieć. 7 marca, dwa dni po śmierci radzieckiego dyktatora, zdecydowano o przemianowaniu Katowic na Stalinogród.

Od tego dnia właśnie mija 70 lat.

Inicjatywa bardzo oddolna

Decyzja o zmianie nazwy miasta zapadła w Warszawie, we władzach centralnych. Opinii publicznej przedstawiono ją jednak jako oddolną inicjatywę mieszkańców Katowic.

Czytaj dalej po zalogowaniu

premium

Uzyskaj dostęp do treści premium za darmo i bez reklam