Inscenizacja historycznego wjazdu Ignacego Jana Paderewskiego zainauguruje obchody 103. rocznicy wybuchu powstania wielkopolskiego, po raz pierwszy będącej świętem państwowym. 27 grudnia we wszystkich poznańskich kościołach rozdzwonią się dzwony, na Starym Rynku stanie powstańcza armata, a na Malcie będzie można wejść na niedostępny zwykle Kopiec Wolności.
Wyjątkowa ma być tegoroczna inscenizacja przyjazdu do Poznania Ignacego Jana Paderewskiego. Od lat to wydarzenie rozpoczyna główne obchody wybuchu powstania wielkopolskiego, a teraz poprzedzi pierwsze obchody Narodowego Dnia Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego, które wybuchło 27 grudnia 1918 r., dzień po przybyciu Paderewskiego. Było największym, zwieńczonym zwycięstwem zrywem niepodległościowym na terenie zaborów. Organizowana 26 grudnia inscenizacja na poznańskim dworcu kolejowym jest inicjatywą Poznańskiego Chóru Nauczycieli im. Ignacego Jana Paderewskiego.
Paderewski, tak jak ponad wiek temu, przyjedzie pociągiem prowadzonym przez parowóz. Rokrocznie w inscenizacji przyjazdu polityka i kompozytora do Poznania uczestniczą tłumy poznaniaków. Wydarzenie organizowane jest od ponad 30 lat - w ubiegłym roku impreza na poznańskim dworcu nie odbyła się z powodu pandemii.
Kolędy na dworcu
W rolę Paderewskiego wcieli się ponownie popularny poznański aktor Andrzej Lajborek. - W związku z ustanowieniem święta narodowego, tegoroczna inscenizacja będzie znacząco rozbudowana. Czekający na zabytkowy skład, prowadzony przez wolsztyński parowóz, wezmą udział w koncercie kolęd w wykonaniu naszego chóru. Paderewski wraz z małżonką zostaną, jak zawsze, entuzjastycznie powitani przez zgromadzonych. Będziemy śpiewali pieśni patriotyczne i kolędy - mówił w imieniu organizatorów Daniel Sobczak. Do udziału w wydarzeniu organizatorzy zaprosili Kapelę Zza Winkla, Zespół Pieśni i Tańca "Wiwaty" i kwintet dęty pod dyrekcją Jacka Kortylewicza. - Po przywitaniu i wspólnym śpiewaniu w Poznaniu, pojedziemy pociągiem, wraz z Paderewskim i z wszystkimi wykonawcami, w stronę Swarzędza. Na tamtejszej stacji odbędzie się ciąg dalszy wydarzenia – z udziałem tamtejszych lokalnych zespołów artystycznych. Wspólnie odśpiewamy Rotę i Marsyliankę Wielkopolską. Będzie też krótki koncert kolęd – podał Sobczak.
Przyjedzie prezydent
Główne uroczystości w 103. rocznicę wybuchu powstania wielkopolskiego odbędą się w stolicy Wielkopolski 27 grudnia. Weźmie w nich udział prezydent RP Andrzej Duda. Ich organizatorem jest samorząd województwa. Ze względu na pandemię obchody będą miały ograniczony charakter. Każdy zainteresowany będzie mógł jednak śledzić uroczystości przy pomniku Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu za pośrednictwem strony internetowej 27grudnia.pl.
Obozowisko powstańcze, armata i samochód pancerny na Starym Rynku
27 grudnia Wielkopolskie Muzeum Niepodległości zaprasza do Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 w Odwachu na Starym Rynku oraz na plac przy ul. Ludgardy, na którym stoi pomnik 15. Pułku Ułanów Poznańskich, gdzie stanie obozowisko powstańcze. - Przy pomniku pojawią się rekonstruktorzy z powstańczych oddziałów, zaprezentujemy samochód pancerny Ehrhardt M17. Będziemy rozdawać flagi powstańcze i rozetki, o godz. 16.40 rozbłysną race – informuje Karolina Brzezicka z Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości. Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 w Odwachu zaprosi z kolei chętnych do obejrzenia nowej wystawy czasowej "Powstańcy Wielkopolscy kawalerowie Orderu Wojennego Virtuti Militari, ofiary ludobójstwa w Katyniu", przygotowanej we współpracy z Urzędem Marszałkowskim Województwa Wielkopolskiego i Stowarzyszeniem "Katyń". - W sali kinowej zaproponujemy pokazy filmów o historii powstania oraz prezentacje nowego Muzeum Powstania Wielkopolskiego. Na najmłodszych zwiedzających czekać będą specjalne książeczki edukacyjne – podała Brzezicka. Przed Odwachem stanie armata z okresu powstania 7,7 cm FK 96 n.A. Na stoisku Poczty Polskiej będzie można nabyć okolicznościowe pocztówki ze stemplem z okazji Narodowego Święta Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego.
Zabiją dzwony, odpalą race
W obchody nowego święta włączy się też Archidiecezja Poznańska. Z tej okazji o godz. 16.40 zabiją dzwony wszystkich kościołów w Archidiecezji Poznańskiej. To nawiązanie do inicjatywy arcybiskupa poznańskiego i gnieźnieńskiego kard. Edmunda Dalbora, na którego wezwanie w pierwszą rocznicę wybuchu zwycięskiego powstania – 27 grudnia 1919 roku – kościelne dzwony rozdzwoniły się właśnie o tej godzinie.
Iluminację Powstańczą jak co roku przygotowują kibice Lecha Poznań. Ustawieni mają być oni na trasie miedzy Dworcem Letnim a Pomnikiem Powstańców Wielkopolskich i na dźwięk syren alarmowych odpalić race.
Jak co roku, tramwaje i autobusy MPK Poznań zostaną udekorowane flagami państwowymi, a o godzinie 16.40 zatrzymają się na minutę.
Będzie można wejść na kopiec
Poznańskie Ośrodki Sportu i Rekreacji otworzą dla zwiedzających Kopiec Wolności nad jeziorem Maltańskim. Na szczyt będzie można wejść 27 grudnia między godziną 11 a 16. Jednocześnie na Kopcu będzie mogło przebywać 20 osób, dlatego chętni do wejścia będą wpuszczani na szczyt stopniowo. Kopiec Wolności udostępniany jest dla zwiedzających tylko podczas najważniejszych świąt i uroczystości narodowych.
Zachęcają do wieszania flag
Urzędnicy zachęcali wszystkich do wywieszania 27 grudnia flag. Od połowy grudnia mieszkańcom Wielkopolski rozdawano chorągwie z białym orłem. 700 flag rozdał Urząd Marszałkowski w Poznaniu. Jak przypominali urzędnicy, chorągiew z białym orłem, którą miano na wieść o zajściach w Poznaniu wywiesić w nocy z 27 na 28 grudnia 1918 roku w Łęczycy koło Puszczykowa jest najbardziej znanym znakiem powstańczym. Flagi rozdawał także Wielkopolski Urząd Wojewódzki. Mogły je otrzymać osoby szczepiące się przeciw COVID-19 w siedzibie urzędu, rozdawano je także kibicom Lecha Poznań przed meczem z Górnikiem Zabrze.
Podobnie, jak w poprzednich latach, 28 grudnia obchody przeniosą się do Warszawy - przy Grobie Nieznanego Żołnierza oraz przed pomnikiem Powstańców Wielkopolskich i Śląskich na powązkowskim Cmentarzu Wojskowym zostaną złożone kwiaty.
Święto po raz pierwszy
Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 r. w Poznaniu. Zdobycze powstańców potwierdził rozejm w Trewirze, podpisany przez Niemcy i państwa ententy 16 lutego 1919 r. Ostateczne zwycięstwo przypieczętował podpisany 28 czerwca 1919 r. traktat wersalski, w którego wyniku do Polski powróciła prawie cała Wielkopolska.
Ustawę o ustanowieniu nowego święta państwowego podpisał w listopadzie w Poznaniu prezydent Andrzej Duda. Święto to, mające upamiętniać zwycięski zryw Polaków przeciwko Niemcom w latach 1918–1919, będzie przypadać 27 grudnia – w rocznicę wybuchu insurekcji.
Źródło: PAP, TVN 24 Poznań
Źródło zdjęcia głównego: NAC