"Największy egzamin dla PiS-u", "jakich awantur by nie robił, to władzę przekazać musi"

We wtorek i środę w Pałacu Prezydenckim odbędą się konsultacje z przedstawicielami poszczególnych komitetów wyborczych, które będą miały swoją reprezentację w nowym Sejmie. Spotkania odbędą się osobno z każdym z komitetów wyborczych, w kolejności zgodnej z wynikami osiągniętymi przez te komitety w wyborach. We wtorek z Andrzejem Dudą spotkają się przedstawiciele PiS i KO, w środę natomiast - Trzeciej Drogi, Lewicy i Konfederacji.

Możliwe scenariusze konsultacji omawiali w poniedziałkowym wydaniu "Faktów po Faktach" w TVN24 goście Katarzyny Kolendy-Zaleskiej - wieloletni polityk, były minister rolnictwa, twórca Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego Artur Balazs oraz historyk, były doradca prezydenta Bronisława Komorowskiego i były wicemarszałek Sejmu, profesor Tomasz Nałęcz.

Balazs zwrócił uwagę, że jeśli prezydent "poważnie traktuje" konsultacje, to "wizyta koalicji opozycyjnej, która ma większość, powinna przesądzić o uruchomieniu kalendarza parlamentarnego". 

- Jeżeli prezydent tego nie zrobi, to znaczy, że uruchamia grę wokół pierwszego posiedzenia Sejmu i wtedy wszystko może się dziać, łącznie z tym, że pierwsze posiedzenie Sejmu nie wyłoni marszałka. To możliwy scenariusz, że marszałek senior przełoży posiedzenie o kilkanaście czy kilkadziesiąt dni, że to będzie trwało i że wokół wyniku wyborów, który jest absolutnie przesądzony, będzie dalej się odbywała gra - sugerował Balazs. Jak dodał, jego zdaniem "prezydent nie uruchomi kalendarza wyborczego i przyspieszenia, które jest potrzebne". 

Balazs przypomniał, że "wyrok suwerena, na który tak często powoływał się prezydent, jest jednoznaczny". - Gdyby go poważnie brał pod uwagę, to powinien ten kalendarz uruchomić - powiedział.

- Będę miał poczucie, że wybory się zakończyły dopiero w momencie wyboru marszałka Sejmu. To jest niezmiernie ważne i wszelkie inne kalkulacje, w tym personalne, dotyczące składu rządu, nie mają za dużego sensu do momentu wyboru marszałka - podsumował Balazs.

Czytaj także: Kiedy pierwsze posiedzenie Sejmu? Nieoficjalnie mówi się o dwóch możliwych terminach

Nałęcz pytany był o przedstawiony przez Balazsa scenariusz, a dokładniej to, czy jego zdaniem marszałek senior rzeczywiście mógłby opóźnić powołanie nowego marszałka.

- Uważam, że scenariusz, który zakładałby minister Balazs, jest scenariuszem awantury, który się wprost nie mieści w głowie, bo powinnością marszałka seniora jest otworzyć Sejm, wygłosić wystąpienie, potem zaprzysiąc posłów. Nie wyobrażam sobie takiego bezprawia i takiej uzurpacji marszałka seniora - przyznał. - Choć wyobrażam sobie różne osoby na tym stanowisku z nominacji prezydenta Dudy, które by przełożyły posiedzenie bez zaprzysiężenia posłów - dodał.

Nałęcz kontynuował, że jeśli "taki scenariusz założyć, że mamy takiego awanturnika, który zaprzysiągł posłów i nie dopełnił swojej drugiej, świętej powinności, nie wybrał marszałka, to marszałek senior zarządza przerwę, wychodzi, zdecydowana większość posłów zostaje na sali, obnaża tę bezprawną decyzję i podejmuje decyzję o kontynuowaniu obrad". 

Balazs, kontynuując wątek, podkreślił, że chciałby mylić się w tej sprawie. - Chciałbym, żeby było tak, jak mówi marszałek Nałęcz, natomiast moje doświadczenie polityczne mówi mi, że jeszcze na drodze zakończenia procesu wyborczego i przejęcia władzy mogą nas różne niespodzianki spotkać - przyznał.

Jak stwierdził, "lepiej być przygotowanym na te niespodzianki, niż mieć poczucie, że to nas kompletnie zaskoczyło".

- Więc ja bym chciał naprawdę, absolutnie nie mieć racji, chciałbym, żeby w tej sprawie moje podejrzenia i moje wątpliwości zostały rozwiane. I to jest największy egzamin dla PiS-u, sposób przekazania władzy. Chciałbym bardzo, żeby PiS zdał ten egzamin, ale po Pegasusie, po tym, co się działo w ciągu ostatnich lat, mam obawę, że ten proces może mieć swoje problemy - ocenił.

Nałęcz - odpowiadając na te słowa - powiedział, że jego zdaniem "w PiS-ie nie ma aż takiego analfabetyzmu politycznego, żeby robić tak kosmiczne awantury". - Bo jakich awantur PiS by nie robił, to władzę przekazać musi - argumentował.

- Im w bardziej żenujący sposób ją przekaże, tym dotkliwiej przegra następne wybory, samorządowe, europejskie - dodał. Podsumował, że wobec tego "dwie gilotyny wiszą nad tą głową".