Większość bezwzględna - w Sejmie, Senacie i spółkach handlowych

Większość bezwzględna jest jedną z metod podejmowania decyzji w drodze głosowania. Zasadę większości bezwzględnej stosuje się w określonych sytuacjach w Sejmie, Senacie, podczas wyborów prezydenckich w Polsce, a także w spółkach handlowych, zgodnie z Kodeksem spółek handlowych.  

● Większość bezwzględna to system podejmowania decyzji w drodze głosowania. ● Przyjęcie wniosku w ramach większości bezwzględnej następuje, kiedy głosów za dyskutowanym rozwiązaniem jest więcej niż tych przeciw i wstrzymujących się. ●  Większość bezwzględną stosuje się w wyborach jednoosobowych organów władzy publicznej, np. Prezydenta RP, prezydentów miast, burmistrzów i wójtów. Wtedy kandydat, który uzyska więcej niż 50 procent oddanych głosów uzyskuje stanowisko w pierwszej turze wyborów. ● Zastosowanie większości bezwzględnej w głosowaniach Sejmu i Senatu regulują odpowiednio Konstytucja RP i Regulamin Senatu.

Co to jest większość bezwzględna?

Większość bezwzględna (inaczej: absolutna) to funkcjonujący w polskim systemie prawnym sposób przyjmowania wniosków podczas głosowania, zgodnie z którym liczba głosów za danym rozwiązaniem jest większa od liczby głosów przeciw i wstrzymujących się. To zasadnicza różnica między większością bezwzględną a większością zwykłą – w tej ostatniej głosów wstrzymujących się nie bierze się pod uwagę. W obu przypadkach jednak, aby głosowanie w Sejmie było ważne, musi zostać spełniona zasada kworum: podczas głosowania na sali musi być obecna co najmniej połowa ustawowej liczby, czyli 230 posłów.

Bezwzględna większość głosów – kiedy ma zastosowanie?

Podstawowe większości głosów obowiązujące w polskiej konstytucji to większość zwykła, większość bezwzględna oraz większość kwalifikowana. Zastosowanie większości bezwzględnej podczas głosowania w Sejmie czy Senacie reguluje Konstytucja. 

Większość bezwzględna w Sejmie

Bezwzględna większość głosów w Sejmie wymagana jest m.in. do: - odrzucenia poprawek Senatu do ustawy, - odrzucenia uchwały Senatu, - zarządzenia referendum ogólnokrajowego, - uchwalenia tajności obrad, - powołania rządu, - wyboru Rzecznika Praw Obywatelskich, - wyboru sędziów Trybunału Konstytucyjnego, - wyrażenia wotum nieufności rządowi lub ministrowi, - uchylenia rozporządzenia prezydenta ws. wprowadzenia stanu wojennego lub wyjątkowego.

Większość bezwzględna w Senacie

Senat stosuje bezwzględną większość głosów, by: - wybrać lub odwołać Marszałka i wicemarszałków, - pociągnąć do odpowiedzialności konstytucyjnej senatora, - uchwalić tajność obrad, - podjąć uchwałę w sprawie ustawy o zmianie Konstytucji, - podjąć uchwałę w sprawie referendum.

Bezwzględna większość głosów jest także stosowana w Senacie do powołania lub odwołania: - dwóch senatorów do Krajowej Rady Sądownictwa, - dwóch senatorów do składu Krajowej Rady Prokuratury, - członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, - trzech członków Rady Polityki Pieniężnej, - dwóch członków Rady Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.

Bezwzględna większość głosów w Kodeksie spółek handlowych 

Większość bezwzględna jest też podstawowym sposobem podejmowania decyzji w demokratycznych organizacjach, gdzie decyzje podejmowane są wspólnie. Dzieje się tak np. w radzie miasta, rozmaitych stowarzyszeniach i zgromadzeniach, a także w spółkach handlowych, co określa art. 245 Kodeksu spółek handlowych. Bezwzględna większość głosów w KSH jest liczona tak samo jak w innych przypadkach: aby wniosek poddany pod głosowanie został przyjęty, głosów „za” musi być więcej od głosów „przeciw” i wstrzymujących się. 

Kontrowersje wokół większości bezwzględnej

Pewnych trudności nastręcza ustalenie większości bezwzględnej przy nieparzystej liczbie głosujących. Założenie, że bezwzględna większość głosów to połowa plus jeden głos w tej sytuacji nie ma zastosowania. Większość bezwzględna w przypadku liczby parzystej to 50 proc. plus 1, w przypadku liczby nieparzystej to połowa plus pół. Co to oznacza w praktyce? Wspomniane pół głosu zaokrągla się do liczby całkowitej i tak np. przy 21 głosujących, większość bezwzględna to 11.

Akty prawne: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (art. 90 ust. 4, art. 113, art. 121 ust. 3, art. 125 ust. 2, art. 154 ust. 2, art. 155 ust. 1); Regulamin Senatu; Kodeks Spółek Handlowych (art. 245).