Program "Za życiem" w punktach. Część jego rozwiązań już działa

- Projekt to pierwszy ważny krok do przygotowania kompleksowego programu wsparcia dla kobiet w trudnych ciążach i ich rodzin - powiedział w środę rzecznik rządu Rafał Bochenek.

- Program będzie przygotowany do końca roku. Zespół powołany przez premier Beatę Szydło ciągle pracuje nad szczegółowymi rozwiązaniami - dodał.

PRZECZYTAJ CAŁY PROJEKT

Poniżej przedstawiamy w punktach najważniejsze założenia projektu, którym w czwartek zajmie się sejmowa komisja.

Rządowy projekt przewiduje wypłatę jednorazowego świadczenia w wysokości 4 tysięcy złotych.

Będzie ono przysługiwać po urodzeniu żywego dziecka, u którego zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą jego życiu.

Projekt nie wspomina jednak o sytuacjach, w których dziecko rodzi się martwe lub do jego śmierci dochodzi w trakcie porodu.

Świadczenie będzie wypłacane - bez względu na dochód - po tym, jak matka lub ojciec dziecka (albo jego opiekun prawny lub faktyczny) wystąpi z odpowiednim wnioskiem w ciągu 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka.

W projekcie czytamy także, że wsparcie dla kobiet w tzw. trudnych ciążach ma polegać na "zapewnieniu im możliwości przeprowadzenia porodu" w szpitalu III stopnia referencyjności - czyli w szpitalu klinicznym państwowej uczelni medycznej. W Polsce są 52 takie placówki.

Tymczasem - jak pisaliśmy na portalu tvn24.pl - rozwiązanie takie znalazło się już w zarządzeniu prezesa NFZ z 20 czerwca 2016 roku. Przysługuje ono "w przypadkach prenatalnego zdiagnozowania ciężkich, nieuleczalnych chorób płodu".

ZOBACZ ZARZĄDZENIE PREZESA NFZ

Projekt zakłada także pomoc w postaci: badań prenatalnych, rehabilitacji leczniczej, zaopatrzenia w wyroby medyczne oraz poradnictwa laktacyjnego.

Kolejne propozycje, które znalazły się w rządowym projekcie, czyli wsparcie psychologiczne oraz opieka paliatywna i hospicyjna, także są już uregulowane we wspomnianym wyżej zarządzeniu prezesa NFZ.

- Może nie jest to nazwane wprost hospicjum perinatalnym, ale kobiety w ciąży z wadami płodu od 21. tygodnia ciąży oraz do sześciu tygodni po porodzie mogą korzystać z opieki psychologów oraz porad psychiatrów. Takie kobiety mają prawo również do dodatkowej opieki położnej POZ (zwanej niegdyś położną środowiskową). Świadczenia te są wyceniane półtora razy wyżej i nie są limitowane - zapewniała w październiku rzeczniczka NFZ Sylwia Wądrzyk-Bularz w rozmowie z tvn24.pl.

Według danych NFZ dziećmi, które urodziły się z ciężkimi wadami organizmu, zajmuje się w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego: 138 poradni medycyny paliatywnej, 58 hospicjów stacjonarnych, 379 hospicjów domowych oraz 16 zakładów opiekuńczo-leczniczych.

Rządowy projekt wspomina także o poradnictwie w zakresie nieodpłatnej pomocy prawnej, "w szczególności w zakresie praw rodzicielskich i uprawnień pracowniczych".

W projekcie zapisano, że kobiety w trudnych ciążach będą mogły korzystać z pomocy asystenta rodziny.

Jego zadaniem będzie opracowanie katalogu możliwej pomocy i występowanie "do odpowiednich podmiotów, w celu umożliwienia skorzystania ze wsparcia".

Asystent rodziny to zawód, który funkcjonuje już na mocy ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej uchwalonej w 2011 r. Zgodnie z nią asystenci są przydzielani tylko tzw. dysfunkcyjnym rodzinom, które "przeżywają trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej".

Do zadań asystentów należy m.in. udzielanie informacji na temat pomocy świadczonej przez właściwe instytucje rządowe, samorządowe i organizacje pozarządowe. W Polsce pracuje dziś ok. 3,8 tys. asystentów rodziny.

Rządowy projekt przewiduje, że koordynacja poradnictwa prowadzona przez asystenta rodziny będzie finansowana ze środków Funduszy Pracy.

Każdego roku w budżecie państwa mają się znaleźć na to pieniądze w wysokości nie większej niż 70 mln złotych.

Projekt przewiduje też pierwszeństwo do korzystania ze świadczeń zdrowotnych.

Ma ono przysługiwać kobietom w ciąży oraz pacjentom do 18. roku życia, u których stwierdzono "ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju lub w czasie porodu".

Podstawą dla takiego pierwszeństwa będzie zaświadczenie lekarza podstawowej opieki zdrowotnej lub specjalistów z dziedzin: położnictwa i ginekologii, perinatologii, neonatologii lub pediatrii.

Rządową propozycję oceniła ekspertka Centrum Badań nad Niepełnosprawnością, Agnieszka Dudzińska.

- Widać, że "Za życiem" to szybka pomoc, nawet nie procent, a promil wsparcia, dotyczący bardzo wąskiej grupy, taki plaster na bolącą ranę. Natomiast to nie jest to, na co czekają rodzice niepełnosprawnych dzieci - skomentowała.

Jak podkreśla ekspertka, sama wychowująca syna z zespołem Downa, jeden z najbardziej wymiernych efektów projektu "Za życiem" to dodatkowe "becikowe" w wysokości 4 tys. zł w przypadku urodzenia dziecka niepełnosprawnego.

- Oceniam to bardzo pozytywnie. Jest to niezbędne koło ratunkowe, dzięki któremu rodzic natychmiast może np. wykupić rehabilitację albo opiekę do dziecka. Ale obawiamy się, że to jedyna wymierna pomoc - powiedziała Dudzińska.

Ekspertka zauważa jednocześnie, że plusem jest wprowadzenie asystenta rodziny do pomocy rodzicom dziecka z niepełnosprawnością. - Dotychczas nie można było dostać pomocy asystenta, gdy miało się dziecko niepełnosprawne, ale trzeba było dodatkowo to dziecko bić, albo samemu pić, albo popaść w ubóstwo - powiedziała.

- Mój apel do rządu jest taki: drogi rządzie, jeśli chcesz nakłonić rodziny, żeby decydowały się na wychowywanie dziecka z niepełnosprawnością, to ja, będąc rodzicem dziecka z zespołem Downa, powiem od razu: to nie jest coś, czego my się najbardziej boimy, że nam na początku nie wystarczy pieniędzy: my najbardziej boimy się tego, co będzie potem - podkreśliła Dudzińska.

Autor: jp,ts/ja / Źródło: tvn24.pl, PAP