Rak trzustki najczęściej rozwija się bezobjawowo, przez co zwykle wykrywany jest przypadkiem i dopiero w zaawansowanym stadium. W rezultacie choroba, której co roku wykrywa się w Polsce kilka tysięcy nowych przypadków, jest jednym z nowotworów o najwyższej śmiertelności. Brytyjski "Independent" opublikował listę potencjalnych symptomów, które powinny skłaniać ludzi do zrobienia badań pod kątem raka trzustki.
W Polsce gruczolakorak przewodowy, najczęstszy rodzaj raka trzustki, każdego roku wykrywany jest u około 3500 pacjentów - szacuje państwowa Agencja Badań Medycznych. Stanowi to około 2 procent wszystkich zachorowań na nowotwory, jednak rak trzustki zajmuje 5. pozycję pod względem przyczyn zgonów spowodowanych nowotworem. "Pomimo postępu jaki dokonał się w ostatnich latach w leczeniu pacjentów w wielu obszarach onkologii, gruczolakorak trzustki pozostaje nowotworem o jednym z najgorszych rokowań spośród wszystkich nowotworów złośliwych. Szacuje się, że przed 2030 r. może on stanowić drugą przyczynę zgonów z powodu nowotworów" - alarmuje państwowa Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji (AOTM).
Wszystko dlatego, że nowotwór ten zwykle wykrywany jest dopiero w zaawansowanym stadium - 80-90 proc. nowych przypadków to "chorzy w stadium uogólnionym z odległymi przerzutami", wskazuje AOTM. Jedynie 3 procent pacjentów z uogólnioną postacią choroby przeżywa pięć lat. A jak wyliczyli Brytyjczycy, ponad połowa pacjentów z rakiem trzustki umiera w ciągu zaledwie trzech miesięcy od postawienia diagnozy.
Rak trzustki - objawy
W początkowej fazie rozwoju nowotwór trzustki najczęściej rozwija się bezobjawowo, przez co zwykle wykrywany jest przypadkowo. Istnieją jednak symptomy, które mogą budzić podejrzenia jego występowania. Aby to ułatwić, brytyjski "Independent" we współpracy z organizacją szerzącą świadomość na temat raka trzustki Pancreatic Cancer UK opublikował listę objawów, które mogą - choć nie muszą - być wczesnymi oznakami tego nowotworu.
Jednym z typowych objawów raka trzustki są promieniujące do kręgosłupa, nawracające bóle w nadbrzuszu. - Jeśli jesteś kobietą, mogą one występować też w okolicy linii biustonosza - mówi członkini Pancreatic Cancer UK Jeni Jones. Ekspertka dodaje, że bóle te mogą nasilać się po spożyciu posiłku. Zaznacza również, że zwykle niełatwo ustępują. Innym, potencjalnym symptomem raka trzustki jest występowanie uporczywych niestrawności. Jeni Jones zaznacza, że choć większość pacjentów ignoruje ten problem i nie łączy go z chorobą, jego występowanie w połączeniu z innymi często spotykanymi objawami raka trzustki powinno skłaniać do udania się do odpowiedniego lekarza.
Wśród tego typu innych objawów ekspertka wymienia utratę m.in. apetytu i nagły, niewytłumaczalny spadek masy ciała. Jak wyjaśnia, problemy z łaknieniem mogą przybierać różne formy. W przypadku niektórych pacjentów apetyt może nie być odczuwany w ogóle, a osoby te "nie będą w stanie przyjąć nawet małej ilości jedzenia lub będą się czuły pełne po spożyciu go w niewielkich ilościach". Często spotykane są również inne problemy układu trawiennego. Mogą to być zarówno zaparcia, jak i biegunki tłuszczowe. W przypadku tych drugich, w stolcu zaobserwować można tłuszcz, który nadaje mu żółte zabarwienie. - Żółty, tłusty stolec, który nie spłukuje się (z łatwością - red.) może dawać pewność, że w wyższych partiach układu trawiennego dzieje się coś niedobrego - zaznacza Jones.
Przeprowadzenie diagnostyki pod kątem gruczolakoraka trzustki warto rozważyć także w przypadku nowo wykrytej cukrzycy lub nietolerancji glutenu. Jak bowiem wynika z danych AOTM, przynajmniej jedną z tych przypadłości rozpoznaje się aż u 70 procent pacjentów z nowotworem trzustki. Za współwystępowanie tych chorób odpowiada amylina, jeden z peptydów wydzielanych przez guz. - Jeśli występują u ciebie niektóre z objawów raka trzustki i nagle zdiagnozowano u ciebie cukrzycę, to powinno stanowić sygnał dla twojego lekarza pierwszego kontaktu do zastanowienia się nad wykonaniem badań obrazowych trzustki - podkreśla Jones.
Żółtaczka a rak trzustki
Innym symptomem mogącym świadczyć o rozwoju raka trzustki jest również żółtaczka. Jak tłumaczy Jeni jones, nie występuje ona u wszystkich chorych, jest jednak jednym z częściej diagnozowanych objawów. - To jedna z 'czerwonych flag' ostrzegawczych - ocenia ekspertka. Dodaje, że można zaobserwować ją, przyglądając się białkom oczu oraz skórze. U osób z żółtaczką nabierają one bowiem żółtego zabarwienia. Zmianę odcienia tych organów poprzedzać może także uciążliwe, intensywne swędzenie skóry.
Opisując rzadziej występujące oznaki raka trzustki, ekspertka wymienia ponadto zakrzepicę żylną i zatorowość płucną. Wymienia także symptomy, które - obserwowane w połączeniu z innymi objawami - powinny skłaniać do skonsultowania się z lekarzem specjalistą. Mowa o ogólnym, ciężkim do przezwyciężenia zmęczeniu, trudnościach z przełykaniem, nudnościach, wymiotach, gorączce, dreszczach, depresji czy zaburzeniach lękowych.
ZOBACZ TEŻ: Ogromny wzrost liczby przypadków raka jamy ustnej. Przyczyny to nie tylko palenie i alkohol
Źródło: Independent, www.abm.gov.pl, aotm.gov.pl, tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: TVN24