"Praw człowieka nie da się przehandlować za słupki poparcia"

- Czy kongres jest wydarzeniem politycznym? Jestem sędzią liniowym. Istotą mojej działalności i każdego sędziego jest wymierzanie sprawiedliwości. Obecnie od sędziów oczekuje się więcej - stwierdził w przemówieniu Krystian Markiewicz, prezes Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia.

- Podejmujemy w związku z tym różne działania. Wtedy krytykuje się nas za to, że uprawiamy politykę. Czy więc sędziowie mają milczeć? Czy prawnicy mają milczeć? My mamy obowiązek zabierać głos, by chronić najważniejsze wartości konstytucyjne. Nikt z tego obowiązku nie może nas zwolnić. To co tutaj rozpoczęliśmy nie jest debatą polityczną. My nie dyskutujemy o programach politycznych. My pozostawiamy politykę politykom. Jednocześnie apelujemy, by wymierzanie sprawiedliwości pozostawić niezależnym sądom - zaznaczył Markiewicz.

- Ochrony godności ludzkiej i praw człowieka nie da się przehandlować za słupki poparcia w sondażach. Jeśli to zrozumiemy, jeśli będziemy wiedzieli, że pewnymi wartościami nie da się handlować, że pewne wartości są bezdyskusyjne, to osiągniemy wszyscy sukces - powiedział sędzia Markiewicz.

- My wszyscy jesteśmy gotowi do dyskusji. Oferujemy naszą wiedzę, nasz czas, nasz profesjonalizm. Jeżeli przedstawiciele innych władz przyjmą tak jak my, że to są wartości bezdyskusyjne, to nie ma wątpliwości, że nasze dłonie się uścisną. Jest też druga opcja, to będzie złe rozwiązanie, że zadecyduje co innego, że zadecydują sondaże, że prym będzie wiódł populizm. Wtedy to jest przykre, że wtedy nie uda nam się porozmawiać - ocenił prezes Iustitia.

- Jeśli nie uda się rozmawiać z innymi władzami, będziemy pracować będziemy robić to co potrafimy najlepiej - dodał.

Prezes Naczelnej Rady Adwokackiej Jacek Trela mówił otwierając Kongres, że sędziowie, adwokaci i radcowie prawni są gotowi do wspólnego działania na rzecz reformowania polskiego wymiaru sprawiedliwości. - Widzimy pracę sadów oczyma naszych klientów - obywateli (...), bo sądy mają być dla obywateli, nie odwrotnie - podkreślał. Podkreślił, że katowickie spotkanie jest po to, by podjąć debatę w jaki sposób usunąć mankamenty z pracy wymiaru sprawiedliwości. - Tak żeby wymiar sprawiedliwości, sądy polskie działały sprawnie, żeby wyroki w sprawach zapadały w rozsądnym czasie, bo przecież to jest istota prawa, które służy każdemu obywatelowi - mówił. - Wierzymy, że wyjedziemy też stąd z takim przekonaniem, że nie trzeba, a nawet nie wolno podejmować działań politycznych wokół wymiaru sprawiedliwości. Są one bowiem antyobywatelskie i szkodzą reformie wymiaru sprawiedliwości - ocenił.

- Takie działania polityczne naruszają odrębność sądów od innych władz, naruszają konstytucyjna zasadę trójpodziału władzy - dodał.

Trela apelował do mediów, by nie prowadziły narracji mającej przekonać opinię publiczną, że złe przykłady w środowisku prawniczym rozlewają się na cały wymiar sprawiedliwości i nie burzyły autorytetu sadów. - W tak młodej demokracji, jaką jest Polska bardzo trudno będzie później ten autorytet odbudować, a zburzenie tego autorytetu będzie prowadzić do anarchizacji życia publicznego. Poszkodowanymi z tego powodu będziemy my wszyscy i ja jako prezes naczelnej rady adwokackiej mówię stanowczo nie - mówił.

W imieniu radców prawnych, prezes Krajowej Rady Radców Prawnych Maciej Bobrowicz zapewnił, że tak jak na sali sądowej sędzia, adwokat, prokuratorzy, komornicy, notariusze, przedstawiciele samorządu i organizacji obywatelskich są po różnych stronach, tak na kongresie są razem. - Jesteśmy wspólnie po jednej stronie - stronie sprawiedliwości - podkreślił. - Jesteśmy tu dzisiaj w Katowicach, ponieważ w konstytucji zapisano, że każdy ma prawo do niezależnego sądu (...) i w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, uchwalonej przez ONZ stwierdzono, że każdy ma prawo do niezależnego sądu. A gdzie jest ten niezależny sąd. On jest tu - na tej sali - mówił prezes. - To sędziowie, radcy prawni i adwokaci, to dzisiaj my jesteśmy strażnikami tych prawd i sprawiedliwości - dodał. - Jesteśmy za niezależnym sądem, jesteśmy za prawami obywatelskimi, jesteśmy za państwem prawa, które chroni obywateli - zaznaczył. - Chcemy powołać społeczną komisję kodyfikacyjną - zapowiedział.

- Mamy różne poglądy - także polityczne - ale sędziowie, radcy prawni, adwokaci muszą stać i chronić demokracji - powiedział z kolei prezes Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej Koen Lenaerts.

Wyjaśniał, że od samego początku Unia Europejska była tworzona jako wspólnota prawa i dlatego przedstawiciele wymiaru sprawiedliwości muszą chronić demokracji. - Demokracje są tak mocne, jak obrona praw jednostki, praw obywatelskich, które gwarantują - dodał. Zdaniem prezesa Trybunału Sprawiedliwości UE "sędziowie muszą być niezależni od władz politycznych, administracyjnych państw członkowskich, ponieważ czasami też orzekają przeciw tym władzom, ale z korzyścią dla obywateli, którzy poszukują ochrony swoich praw". Ocenił, że takie rozwiązanie "się sprawdza i to jest prawda dla wszystkich 28 państw członkowskich". - To jest oczywiście konieczne, ponieważ obywatele Unii Europejskiej są równi przed prawem - powiedział. Lenaerts przekonywał, że niezależność systemu sądownictwa nie tylko wpływa pozytywnie na wzmocnienie wartości demokratycznej w przypadku danego państwa ale też jest istotne dla całej UE, która realizuje wspólne cele - ochronę praw podstawowych obywateli.

W Kongresie Prawników Polskich wzięło udział 1,4 tysiąca sędziów, adwokatów i radców prawnych z całego kraju. Dyskutowali o reformie wymiaru sprawiedliwości i stanie praworządności w Polsce. Organizatorzy kongresu - Stowarzyszenie Sędziów Polskich "Iustitia", Naczelna Rada Adwokacka oraz Krajowa Rada Radców Prawnych, przekonują, że reforma sądownictwa jest konieczna, jednak musi być przemyślana i konsultowana z praktykami.

Autor: bpm\mtom / Źródło: tvn24