Waldemar Żurek będzie gościem "#BezKitu". Start programu o godz. 20. w TVN24 i TVN24+.
Rozporządzenie ministra sprawiedliwości nowelizujące regulamin urzędowania sądów ogłoszono w Dzienniku Ustaw we wtorek, 30 września. Nowelizacja odnosi się m.in. do kwestii funkcjonowania systemu losowego przydziału spraw sędziom (SLPS).
- Rozporządzenie ministra sprawiedliwości Waldemara Żurka zmieniające regulamin urzędowania sądów powszechnych jest ostentacyjnym, bezprawnym aktem - powiedział prezydencki minister, komentując w piątkowy wieczór ten dokument.
Dodał, że nowelizacja "poprzez ukształtowanie zasady obsady składów orzekających i redystrybucji spraw", narusza w opinii kancelarii ustawę Prawo o ustroju sądów powszechnych i "szereg norm konstytucyjnych".
Nawrocki "wzywa wszystkich sędziów"
W tym samym czasie prezydent Karol Nawrocki opublikował w mediach społecznościowych stanowisko, w którym skrytykował zmiany. "Próba zastępowania ustaw rozporządzeniem uderza w porządek konstytucyjny i w legitymację demokratyczną władzy ustawodawczej. Projektowane reguły ustalania składu sądu mają stać się nieweryfikowalne po to, by umożliwić ręczne sterowanie doborem sędziów pod polityczne potrzeby i oczekiwania rządzących" - napisał w serwisie X.
"Jako Prezydent Rzeczypospolitej wzywam wszystkich sędziów - niezależnie od tego, w jakiej procedurze zostaliście powołani i z rąk którego Prezydenta RP odebraliście akt powołania - abyście, kierując się konstytucyjną zasadą z art. 178 Konstytucji, w sprawowaniu urzędu pozostali niezawiśli i podlegali tylko Konstytucji oraz ustawom. W ten sposób potwierdzicie Państwo swoją niezależność wobec brutalnych prób nacisku, manipulacji i bezprawia, jakie próbuje się na Was wymusić" - zwrócił się Nawrocki do sędziów.
Według prezydenta "to jest prawdziwy test niezawisłości tysięcy polskich sędziów, test odpowiedzialności za konstytucyjny porządek państwa, który każdemu gwarantuje prawo do sprawiedliwego i publicznego rozpatrzenia sprawy w rozsądnym terminie, przez niezależny, a także bezstronny sąd ustanowiony ustawą".
Nawrocki zadeklarował też "jako strażnik Konstytucji, pełne wsparcie" dla sędziów, którzy "nie ulegną bezprawnym próbom pozbawienia ich niezawisłości". "Jednocześnie mówię jasno: ten, kto ulegnie bezprawiu i złamie złożoną przysięgę, sam podważy swój mandat do orzekania w imieniu Rzeczypospolitej - moralny i wynikający z zaufania publicznego - a podejmowane w takich warunkach rozstrzygnięcia będą kwestionowane" - podkreślił prezydent.
Prezydent przypomniał rotę ślubowania sędziowskiego i napisał: "Niech ta rota będzie tarczą Waszej niezawisłości i kompasem w chwilach próby".
Prezydent apeluje o "stosowanie bezpośrednio przepisów ustawy"
Wystąpienie Boguckiego przed kamerami powtarzało w większości stanowisko prezydenta. Szef prezydenckiej kancelarii powiedział dodatkowo, że "do czasu rozstrzygnięcia" rozporządzenie "nie powinno być stosowane w zakresie, w jakim kreuje pozaustawowe wyjątki od losowości przydziału i niezmienności składu". Nie doprecyzował jednak, w jaki sposób miałoby dojść do rzeczonego "rozstrzygnięcia", ale podkreślił, że rozporządzenie powinno zostać "niezwłocznie uchylone".
- Prezesi sądów oraz przewodniczący wydziałów powinni stosować bezpośrednio przepisy ustawy, zapewniając pełną losowość całych składów i dopuszczając zmianę składu wyłącznie w ustawie wskazanych wyjątkach - mówił.
Jak dodał, "projektowane reguły ustalania składu sądu mają stać się niczym nieograniczone i nieweryfikowalne po to, by umożliwić sterowanie doborem sędziów pod polityczne potrzeby i oczekiwania rządzących".
- To prosta droga do całkowitego zniszczenia zaufania obywateli do wymiaru sprawiedliwości i do zniesienia gwarancji bezstronności - ocenił.
System Losowego Przydziału Spraw. Co się zmienia?
Rozporządzenie ministra sprawiedliwości nowelizujące regulamin urzędowania sądów ogłoszono w Dzienniku Ustaw we wtorek. Sam Żurek tłumaczył w piątek w nagraniu zamieszczonym w mediach społecznościowych, na czym ono polega.
- SLPS, czyli system losowego przydziału spraw, zwany był do tej pory przez sędziów „ziobrolotkiem”, dlatego że od jednego człowieka w Ministerstwie Sprawiedliwości mogło zależeć, co zostanie komu przydzielone. Tak mówią informatycy - powiedział.
Jak wyjaśnił, teraz MS chce "zrobić inaczej". - Referent będzie wylosowywany, ale już przewodniczący wydziału w każdym sądzie będzie mógł dobrać - według jasnej procedury, ustalonej przez prezesa i zaopiniowanej przez kolegium jak dobierać - pozostałych dwóch do składu - powiedział Żurek. - To jest o tyle istotne, że ten "ziobrolotek" powodował chaos w wydziałach. Tak naprawdę bardzo trudno było stworzyć składy. Te losowania powodowały to, że jeden sędzia mógł być w wielu składach, biegał pomiędzy rozprawami. To wydłużało postępowanie - zaznaczył Żurek.
Dodał, że zmiana ma na celu przywrócenie sytuacji, kiedy "mamy możliwość szybszego załatwiania spraw". - Mam nadzieję, że to w praktyce zda egzamin - powiedział.
Autorka/Autor: sz, ms/adso
Źródło: TVN24, PAP
Źródło zdjęcia głównego: Paweł Supernak/PAP