Eksperci Naczelnej Rady Lekarskiej rekomendują szczepienia przeciw grypie i COVID-19 oraz szybkie testy diagnostyczne

Rada Ekspertów Naczelnej Rady Lekarskiej, w skład której wchodzą m.in. eksperci w dziedzinie chorób zakaźnych, pediatrii, chorób wewnętrznych, wakcynologii, epidemiologii, przygotowała rekomendacje w związku z narastającą liczbą zakażeń wirusowych dróg oddechowych, zawierają one dziewięć zaleceń. Przedstawiono je w czwartek.

- Sytuacja w systemie ochrony zdrowia jest dziś bardzo trudna. Mamy do czynienia z potrójną epidemią: grypy, RSV, koronawirusa, i niski odsetek zaszczepionej populacji szczepieniem przeciwko grypie i jeśli chodzi o szczepienia przypominające przeciwko COVID-19, mamy przepełnione gabinety podstawowej opieki zdrowotnej i system oparty na pracujących ponad siły lekarzach rodzinnych, którzy starają się jak mogą te niedomogi systemowe załatać - powiedział prezes NRL Łukasz Jankowski.

- W związku z tym potrzebna jest szybka reakcja i elastyczne dostosowanie systemu do rosnących potrzeb. Dlatego poprosiliśmy Radę Ekspertów NRL o opracowanie rekomendacji, które moglibyśmy jako środowisko lekarskie przedstawić i opinii publicznej, i decydentom. My nie mamy mocy, żeby decydować, ale jesteśmy jako lekarze najbliżej problemów, najbliżej naszych pacjentów – wskazał.

Widzimy, gdzie te problemy leżą, stąd też naturalnym jest, że proponujemy rozwiązania. Każdy dzień zwłoki we wprowadzeniu tych rekomendacji, to dzień działania niewydolnego systemu, niedostosowanego do potrzeb - dodał.

- Pierwsze zalecenie, najbardziej oczywiste zalecenie to zastosowanie powszechne szczepienia przeciwko grypie - poinformowała członkini rady prof. Ewa Barcz. - Jest to jedyna uznana metoda zapobiegania zachorowaniu - podkreśliła.

Jak mówiła, jest to niezwykle ważne ze względu na to, że mimo że epidemia już się rozpoczęła, to szczepienie nawet w środku tej epidemii przynosi zdecydowaną korzyść. - Jest to również niezwykle ważne, ponieważ spodziewamy się drugiej fali zachorowań na grypę w okresie wiosennym - wskazała.

W rekomendacji wskazano na bezzwłoczne szczepienia dorosłych, w tym kobiet w ciąży, i dzieci przeciw grypie w populacjach nieszczepionych w bieżącym sezonie epidemicznym.

- To zalecenie, które pozostaje niezmienne od wielu lat: szczepienie kobiet w ciąży. Kobiety w ciąży są w sposób szczególny narażone na powikłania związane z zakażeniem wirusem grypy. Ze względu na ryzyko niekorzystnego zakończenia ciąży, poronienia, porodu przedwczesnego, nieprawidłowego rozwoju płodu a również zakażenia dziecka po porodzie - powiedziała prof. Barcz. - Powinniśmy szczepić wszystkich dorosłych, powinniśmy szczepić dzieci od 6 roku życia oraz kobiety będące w ciąży – wskazała.

Rada Ekspertów NRL rekomenduje też: uaktualnienie szczepień przeciw COVID-19 celem zmniejszenia ryzyka powikłań związanych z możliwością jednoczesnego lub sekwencyjnego zakażenia grypą lub SARS Cov-2, przestrzeganie zasad izolacji osób z objawami zakażenia dróg oddechowych co najmniej do pełnego ustąpienia objawów, ograniczenie odwiedzin w placówkach opieki zdrowotnej oraz kontaktów rodzinnych osób z objawami aktywnej infekcji górnych dróg oddechowym celem redukcji ryzyka dalszej transmisji choroby i ograniczenia ogniskowego rozprzestrzeniania się tych zakażeń, upowszechnienie testów diagnostycznych, szczególnie szybkich testów antygenowych w kierunku grypy, RSV i COVID-19.

- Z racji tego, że wszystkie te trzy infekcje, czyli grypa, SARS Cov-2 oraz RSV mają bardzo podobny przebieg, to oczywistym jest, że musimy mieć do dyspozycji jako lekarze metody diagnostyczne - powiedziała przewodnicząca Rady Ekspertów NRL dr hab. Magda Wiśniewska.

- Czyli musimy mieć możliwość korzystania z testów diagnostycznych, najlepiej szybkich testów antygenowych, najoptymalniej z testów typu combo. Rekomendujemy, aby było ich szerokie rozpowszechnienie, najchętniej z refundacją i w POZ, i w izbach przyjęć, i w szpitalnych oddziałach ratunkowych – wyjaśniła.

Na liście zaleceń Rady Ekspertów NRL znalazło się także: utrzymanie rekomendacji noszenia masek ochronnych w aptekach, przychodniach, szpitalach oraz innych ośrodkach związanych z opieką zdrowotną, a u osób o podwyższonym ryzyku zachorowania i powikłań grypy i COVID-19 rekomendacja noszenia masek ochronnych w miejscach publicznych i wewnątrz budynków, w których spotyka się znaczna liczba ludzi.

Rada postuluje też unikania kontaktów starszych dzieci i dorosłych z objawami zakażenia dróg oddechowych z noworodkami i niemowlętami. Jak wyjaśnia zakażenia wywołane wirusem RS u dzieci starszych i dorosłych przebiega zwykle w postaci choroby przeziębieniowej bez poważniejszych powikłań, ale dla noworodków i niemowląt zakażenie jest bardzo groźne, ponieważ powoduje pogorszenie wydolności oddechowej, które wymaga hospitalizacji, leczenia tlenem, a niekiedy zastosowania respiratora.

Rada rekomenduje również wdrożenie w życiu proponowanego ostatnio przez samorząd lekarski pomysłu sprawdzającego się m.in. w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych, mogącego odciążyć system ochrony zdrowia, czyli stworzenie dla pacjenta możliwości uzyskania zwolnienia z pracy w sytuacji niedyspozycji zdrowotnej, bez kontaktu z lekarzem. Opowiada się za rozpoczęciem prac legislacyjnych nad wprowadzeniem takiego rozwiązania.

- Pacjent bez konieczności udania się do lekarza w momencie, kiedy się czuje źle, tak jak w takiej sytuacji, kiedy ten system jest rzeczywiście bardzo mocno przeciążony, powinien móc zgłosić pracodawcy niedyspozycję zdrowotną. W cudzysłowie mówimy o zwolnieniu, bo nie będzie to zwolnienie, tylko zgłoszenie. Będziemy apelować, by ustawodawca uwzględnił możliwość wprowadzenia takiego rozwiązania w Kodeksie pracy i w umowach z pracodawcami – wyjaśniła prof. Barcz.