Każde silniejsze opady deszczu, mogą poważnie zagrozić zabytkowej synagodze Chewra Lomdej Misznajot w Oświęciu. Grunt na którym stoi jest niestabilny. Żeby go wzmocnić, potrzeba milion złotych. Na razie udało się zebrać tylko połowę tej sumy.
- Najnowsza ekspertyza budowlana wykazała, że budynek synagogi jest zagrożony. Skarpa na ktorej stoi silnie eroduje - tłumaczy Tomasz Kuncewicz Dyrektor Centrum Żydowskiego w Oświęcimiu, które opiekuje się świątynią.
- Grunt wymaga natychmiastowego zabezpieczenia, między innymi za pomocą systemu betonowych mikropali, a także wzmocnienia konstrukcji domu rodziny Klugerów, który stabilizuje skarpę – dodaje.
Centrum apeluje o pomoc
Kuncewicz szacuje koszt takich prac na milion złotych. Tłumaczy, że aby uzyskać pełen efekt zabezpieczenia trzeba zebrać całą sumę. Na razie Centrum udało się pozyskać około 500 tysięcy złotych, głównie od darczyńców z zagranicy. - Zbieramy fundusze tak, by już na wiosnę móc rozpocząć prace. Póki nie zdobędziemy potrzebnych pieniędzy, nie będziemy w stanie porządnie zabezpieczyć zbocza - tłumaczy Kuncewicz.
Pieniędzy jest wciąż za mało, dlatego Kuncewicz liczy na kolejne darowizny: - Zwracamy się do wszystkich ludzi, którym bliska jest wrażliwość na wielokulturowe dziedzictwo Polski, o zaangażowanie się w uratowanie ostatniej synagogi w pobliżu Auschwitz – apeluje.
Teraz placówka stara się o wszelkie potrzebne do wykonania prac pozwolenia i dokumenty. - Biorąc pod uwagę czas potrzebny na ich skompletowanie, najszybszy możliwy termin rozpoczęcia zabezpieczania to marzec – mówi Dyrektor Centrum. – Jeśli do tego czasu nie uda nam się zdobyć miliona złotych, to powoli zaczniemy prace, ale żeby uzyskać efekt potrzebna jest cała suma – dodaje.
Wyjątkowy zabytek
Kuncewicz podkreśla, że synagoga Chewra Lomdej Misznajot ma wyjątkowe symboliczne znaczenie dla polsko-żydowskiego dziedzictwa naszego państwa. Bezpośrednio sąsiaduje ona z byłym niemieckim obozem koncentracyjnym i zagłady Auschwitz. - Synagoga jest unikatowym śladem po społeczności żydowskiej, która współtworzyła Oświęcim i Polskę przez niemal 500 lat, aż do Holokaustu - zaznaczył.
Świątynia powstała na początku XX w. Po wojnie była w niej m.in. hurtownia dywanów. W 1998 r. synagogę zwrócono społeczności żydowskiej. Stało się to na mocy ustawy o restytucji majątków gmin żydowskich w Polsce. W następnym roku odbyła się jej uroczysta rededykacja. Chewra Lomdej Misznajot to jedyna synagoga w Oświęcimiu, która przetrwała II wojnę światową.
Żydzi w Oświęcimiu
Pierwsi Żydzi osiedlili się w Oświęcimiu na początku XVI w. W roku wybuchu II wojny światowej stanowili ponad połowę mieszkańców 14-tysięcznego wówczas miasta. Po jej zakończeniu powróciło do niego 186 Żydów.
Autor: jś//kv / Źródło: PAP, TVN 24