Otyłość może prowadzić do trwałego upośledzenia zdolności rozpoznawania uczucia sytości i odczuwania satysfakcji po zjedzeniu tłuszczów i cukrów - wynika z badań opublikowanych w poniedziałek na łamach czasopisma naukowego Nature Metabolism. Ich wyniki skomentowała na łamach CNN główna autorka pracy dr Mireille Serlie.
- Przekonanie, że problem nadmiernej wagi można prosto rozwiązać jedząc mniej i ćwicząc więcej, a brak sukcesów w tym względzie, to oznaka braku silnej woli jest nie tylko uproszczeniem, ale i nieprawdą - stwierdza, w rozmowie z CNN, główna autorka badania dr Mireille Serlie, profesor endokrynologii w Yale School of Medicine w New Haven. Opisując wyniki pracy podkreśla, "jak ważne jest to, by ludzie zmagający się z otyłością wiedzieli, że nieprawidłowo działający mózg może być powodem, dla którego mają trudności z kontrolą spożywanego jedzenia".
Przeprowadzone przez jej zespół badanie dowiodło, że osoby ze stwierdzoną otyłością kliniczną nie odbierają sygnałów o sytości w taki sam sposób, jak osoby o prawidłowej masie ciała. Co więcej, w przeciwieństwie do grupy kontrolnej, przyjmowanie tłuszczów i cukrów nie aktywowało w ich mózgach ośrodków nagrody, co prowadziło do nadmiernego sięgania po bogate w nie produkty.
Otyłość może powodować nieodwracalne zmiany w mózgu
W badaniu wzięło udział 60 uczestników - 30 o prawidłowej wadze oraz 30 z klinicznie stwierdzoną otyłością. Dzień przed jego rozpoczęciem wszystkim nakazano spożycie na kolację dokładnie takiego posiłku. Następnie obu grupom zaczęto bezpośrednio do żołądka podawać trzy grupy składników odżywczych: tłuszcze, węglowodany i wodę, stanowiącą substancję kontrolną. Jak tłumaczy na łamach CNN dr Serile, naukowcy zdecydowali się na "ominięcie jamy ustnej i skupienie się na połączeniu organów wewnętrznych z mózgiem", by "zobaczyć, w jaki sposób składniki odżywcze wpływają na mózg niezależnie od wyglądu, zapachu czy smaku jedzenia".
Przez 30 minut po podaniu każdej porcji pożywienia, mózgi badanych były kontrolowane przy pomocy rezonansu magnetycznego, monitorującego aktywność poszczególnych obszarów mózgu oraz tomografii emisyjnej pojedynczych fotonów, mierzącej poziom hormonów, stanowiących element ośrodka nagrody. W trakcie wykonywania rezonansów akademicy byli "szczególnie zainteresowani prążkowiem, czyli częścią mózgu odpowiadającą za motywację do poszukiwania jedzenia i spożywania go".
U osób o prawidłowej masie ciała aktywność prążkowia spadała po wprowadzeniu do układu pokarmowego cukrów lub tłuszczy, co świadczyło o tym, że ich mózgi prawidłowo rozpoznały komunikaty o przyjęciu pożywienia i sytości. Jednocześnie, u uczestników z tej grupy, rósł wówczas poziom dopaminy, co oznacza, że ich ośrodek nagrody został aktywowany. W przypadku osób otyłych nie zauważono ani zmniejszenia aktywności prążkowia, ani wzrostu dopaminy.
Badanie powtórzono po upływie 3 miesięcy. W tym czasie otyli uczestnicy mieli zrzucić 10 procent swojej masy ciała. Jak wyjaśnia dr Serile, naukowcy zdecydowali się na powtórzenie testu po schudnięciu badanych o 10 procent, ponieważ wcześniejsze prace naukowe dowiodły, że ilość ta jest wystarczająca dla zaobserwowania ogólnej poprawy stanu zdrowia, regulacji metabolizmu i poprawy poziomu cukru we krwi. - Tym razem nic się nie zmieniło. Mózgi (otyłych badanych - red.) nadal nie rozpoznawały sytości i nie odczuwały usatysfakcjonowania - przyznaje główna autorka pracy.
- Oczywiście, można powiedzieć, że trzy miesiące to za mało, lub że uczestnicy nie schudli wystarczająco, ale to odkrycie może również wyjaśniać, dlaczego ludzie, którzy z powodzeniem tracą na wadze, odzyskują ją kilka lat później. Wpływ otyłości na mózg może nie być tak odwracalny, jakbyśmy tego chcieli - zaznacza dr Serile. Autorka dodaje, że do interpretacji wyników należy podchodzić z ostrożnością. Na ten moment nie sposób bowiem określić, "w którym momencie przybierania na wadze zachodzą te zmiany", a dla określenia czy są one powodowane są samym nadmiarem tkanki tłuszczowej, rodzajem spożywanej żywności czy czynnikami środowiskowymi i genetycznymi konieczne jest przeprowadzenie większej ilości analiz.
ZOBACZ TEŻ: Koniec z efektem jo-jo? Naukowcy odkryli, jak powstrzymać zwiększony głód po zakończeniu diety
Źródło: CNN, Nature Metabolism
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock