Tegoroczną Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii otrzymali Paul R. Milgrom i Robert B. Wilson za ulepszanie teorii aukcji.
Nagroda została przyznana amerykańskim ekonomistom z Uniwersytetu Stanforda za "ulepszenia teorii aukcji i wynalezienie nowych formatów aukcji, które przyniosły korzyści sprzedawcom, kupcom i podatnikom na całym świecie" - oświadczyła Akademia.
Tegoroczni laureaci badali, jak działają aukcje. Wyniki wykorzystali do zaprojektowania nowych formatów aukcji dla towarów i usług, które trudno jest sprzedać w tradycyjny sposób, np. częstotliwości radiowych. Ich odkrycia przyniosły korzyści sprzedającym, kupującym ale też podatnikom na całym świecie – napisał w uzasadnieniu Komitet Noblowski.
Paul Milgrom i Robert Wilson laureatami Nobla
Obaj naukowcy przyczynili się też do rozwoju teorii aukcji. Jak czytamy w uzasadnieniu Akademii, Wilson sformułował teorię aukcji dotyczącą przedmiotów o wspólnej wartości - "wartości, która jest niepewna na początku, ale na koniec jest taka sama dla wszystkich". Chodzi m.in. o przyszłą wartość koncesji na określoną częstotliwość radiową czy ilości złóż mineralnych w określonym miejscu. "Robert Wilson pokazał, dlaczego racjonalni uczestnicy aukcji składają oferty niższe od własnych szacunków wspólnej wartości: obawiają się klątwy zwycięzcy, czyli przepłacenia" - napisano w komunikacie.
Z kolei Paul Milgrom sformułował bardziej ogólną teorię aukcji, która uwzględnia nie tylko wspólne wartości przedmiotów, ale też osobiste wartości, różniące się zależnie od oferenta. Ponadto obaj laureaci opracowali nowe rodzaje aukcji, odpowiadające potrzebie uwzględnienia wielu powiązanych ze sobą przedmiotów jednocześnie "przez sprzedawcę motywowanego szeroko rozumianym dobrem społecznym, a nie maksymalnym przychodem".
Jak przypomina Akademia, w 1994 roku amerykańskie władze wykorzystały jeden z wynalezionych przez ekonomistów formatów aukcji do przeprowadzenia przetargu na koncesje na częstotliwości dla operatorów telefonii komórkowej. Od tego czasu wiele innych krajów korzystało z aukcji zaprojektowanych przez Milgroma i Wilsona.
"Tegoroczni laureaci zaczynali od fundamentalnej teorii, a później wykorzystali wyniki w praktycznych zastosowaniach, które rozprzestrzeniły się na całym świecie. Ich odkrycia przynoszą ogromne korzyści społeczeństwu" - powiedział, cytowany w komunikacie, Peter Fredriksson, przewodniczący komisji.
Jest to dodatkowa nagroda, o której nie wspomina w swoim testamencie Alfred Nobel. Z tego powodu formalnie nazywana jest Nagrodą Banku Szwecji im. Alfreda Nobla.
Nagroda Nobla 2020
W tym roku Fundacja Noblowska podwyższyła o 1 mln koron (95 tys. euro) do 10 mln koron (950 tys. euro) wartość Nagrody Nobla w każdej z sześciu dziedzin. Z powodu pandemii w tym roku ceremonia wręczenia Pokojowej Nagrody Nobla w Oslo odbędzie się w auli tamtejszego uniwersytetu przy udziale jedynie 100 osób zamiast gali na tysiąc gości w miejskim ratuszu.
Źródło: PAP