Efekt Trumpa. "W Gdyni nie będzie już Chińczyków"

Źródło:
tvn24.pl, PAP
Przemówienie Trumpa w Kongresie
Przemówienie Trumpa w Kongresie
wideo 2/8
Przemówienie Trumpa w Kongresie

W wyniku presji Donalda Trumpa w kwestii Kanału Panamskiego konglomerat CK Hutchison Holdings z Hongkongu sprzeda większość swoich udziałów w kilkudziesięciu portach na świecie. Jak zwraca uwagę wicedyrektor Ośrodka Studiów Wschodnich Jakub Jakóbowski, amerykański prezydent przyczynił się do tego, że "w Gdyni nie będzie już Chińczyków".

Amerykańskie przedsiębiorstwo inwestycyjne BlackRock poinformowało, że uzgodniło zakup udziałów większościowych w portach nad Kanałem Panamskim od firmy Hutchison z siedzibą w Hongkongu. Przejęcie kontroli nad portami przez USA było jednym z głównych postulatów Donalda Trumpa w kampanii wyborczej.

USA przejmują kontrolę nad portami, też w Gdyni

Dodatkowo BlackRock zgodził się wykupić od hongkońskiej spółki 80 proc. udziałów w firmach zależnych lub stowarzyszonych z Hutchison, które posiadają lub są operatorami 43 portów w 23 krajach. Firma z Hongkongu kontroluje m.in. Gdynia Container Terminal, który jest kluczową częścią gdyńskiego portu.

Na ten aspekt transakcji zwrócił uwagę wicedyrektor Ośrodka Studiów Wschodnich Jakub Jakóbowski. "Ależ historia, w Gdyni nie będzie już Chińczyków przez... Trumpa, który chciał przejąć Panamę! Amerykańskie konsorcjum Blackrock odkupuje od Hongkongu/Chin Hutchisona porty w Panamie, ale i aktywa na całym świecie, w tym całej masie europejskich terminali, w tym GCT Gdynia" - napisał w mediach społecznościowych.

"Port Gdynia nie komentuje działań konsorcjum BlackRock wobec firmy Hutchison. Nie ingerujemy w decyzje dotyczące przekształceń własnościowych prywatnych podmiotów działających w granicach administracyjnych Portu, takich jak GCT" - przekazała redakcji tvn24.pl rzeczniczka prasowa Zarządu Morskiego Portu Gdynia Kalina Gierblińska.

Terminale po obu stronach Kanału Panamskiego w rękach USA

"The South China Morning Post" podał, że konglomerat CK Hutchison Holdings dotychczas kontrolował terminale kontenerowe po obu stronach Kanału Panamskiego. Teraz przejmie je amerykańskie przedsiębiorstwo.

Wartość całej transakcji to prawie 23 miliardy dolarów. Do Amerykanów trafi 90 proc. udziałów w Panama Ports Company.

W kampanii wyborczej i po objęciu urzędu Trump wielokrotnie oskarżał Panamę o to, że pobiera zbyt wysokie opłaty od amerykańskich statków oraz pozwala komunistycznym władzom Chin wpływać na zarządzanie Kanałem Panamskim. Zapowiedział "odebranie" przeprawy, nad którą kontrolę USA przekazały panamskim władzom w 1999 roku.

Czytaj więcej: "Przejmujemy go z powrotem". Deklaracja Trumpa >>>

Jak wskazał "The South China Morning Post", negocjacje były prowadzone pod przymusem. Dyrektor zarządzający CK Hutchison, Frank Sixt, miał powiedziać, że wstępne porozumienie nastąpiło po "szybkim, dyskretnym, ale konkurencyjnym procesie, w którym otrzymano liczne oferty".

- Chciałbym podkreślić, że transakcja ma charakter czysto komercyjny i jest całkowicie niezwiązana z ostatnimi deklaracjami politycznymi dotyczącymi Portów Panamskich - powiedział Sixt.

Kanał Panamski w liczbachtvn24.pl

Kanał Panamski

Kanał Panamski, łączący Atlantyk z Pacyfikiem, ma około 80 km długości. Pracę nad nim Stany Zjednoczone ukończyły w 1914 roku, a w 1977 roku zawarły umowę z Panamą, na mocy której w 1999 roku przekazały jej pełne zwierzchnictwo nad kanałem.

W ostatnim roku podatkowym, mimo suszy ograniczającej przepustowość, panamska agencja rządowa zarządzająca kanałem odnotowała rekordowe przychody w wysokości 4,986 mld dolarów.

Kanał PanamskiMichał Czernek - PAP

CK Hutchison Holdings

CK Hutchison Holdings jest całkowicie prywatną spółką należącą do hongkońskiego miliardera Li Ka-shinga, jednego z najbogatszych ludzi na świecie. Nie są znane żadne bezpośrednie powiązania pomiędzy tą spółką a chińskimi władzami, jednak reżim ChRL powszechnie wykorzystuje prywatne chińskie firmy do własnych celów, wymagając od nich współpracy w zakresie m.in. działalności wywiadowczej. Znane są również powiązania biznesowe CK Hutchison Holdings z państwowymi chińskimi spółkami, m.in. z AVIC, jednym z najważniejszych chińskich koncernów zbrojeniowych.

- Podejrzewa się, że CK Hutchison Holdings ma poważne powiązania z chińskimi służbami - powiedział dr Michał Bogusz, ekspert ds. Chin z Ośrodka Studiów Wschodnich.

Czytaj więcej: Czy Kanał Panamski przejęli Chińczycy? I czy USA mają prawo go "odebrać"? >>>

Reportaż "Superwizjera"

Nad tematem pracuje redakcja "Superwizjera" i wkrótce opublikuje reportaż.

- Jak mówią nam oficjalnie eksperci, politycy, chińskie firmy szczególnie logistyczne, spedycyjne czy przeładunkowe mają obowiązek wykonywać zadania dla chińskiej armii, dla której szczególnie ważne są porty europejskie. Chińska firma przejęła tereny w porcie w Gdyni korzystając z luk prawnych i przez dekady była praktycznie eksterytorialna. W krytycznym momencie wojny rosyjsko-ukraińskiej ta firma nie zgodziła się na cumowanie przy swoim nabrzeżu w Gdyni amerykańskiego statku ze sprzętem wojskowym - mówi współautor reportażu Maciej Duda.

Zaś Łukasz Ruciński uzupełnia: - To historia o tym, jak Polska straciła kontrolę nad kluczowym fragmentem strategicznego portu NATO w Gdyni. Pokazujemy cichy proces oddawania kluczowej infrastruktury w ręce chińskiego giganta. Przez lata decyzje polityczne, dziwne układy i brak reakcji państwa sprawiły, że to Chińczycy mają ostatnie słowo. Dopytujemy także dlaczego płacą śmieszne pieniądze za użytkowanie wieczyste portu. To nie jest tylko temat gospodarczy - to sprawa bezpieczeństwa narodowego.

Po opublikowaniu artykułu, Gdynia Container Terminal sp. z o.o. przesłało do naszej redakcji oświadczenie, w którym podniesiono m.in. że "Spółka GCT operująca w porcie Gdynia jest podmiotem polskim, posiadającym tytuł prawny do gruntu – prawo użytkowania wieczystego – na którym operuje" oraz że "Spółka, ani zarządzany przez nią teren nie są eksterytorialne. 

Kanał Panamski od pierwszych Europejczyków po chińskie kontenerowcetvn24.pl

Autorka/Autor:mp/kris

Źródło: tvn24.pl, PAP

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Jeżeli nadal trwałaby wojna celna i handlowa, to i w Polsce rozpocznie się większa fala drożyzny i inflacji. - Jeśli dwa słonie walczą, to trawa będzie zdeptana. Tą trawą jesteśmy my - stwierdził w rozmowie z tvn24.pl prof. dr hab. Bogdan Góralczyk, politolog, sinolog, dyplomata. - Czeka nas dużo niepewności - dodał Piotr Dzierżanowski z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych.

"Jeśli dwa słonie walczą, to trawa będzie zdeptana. Tą trawą jesteśmy my"

"Jeśli dwa słonie walczą, to trawa będzie zdeptana. Tą trawą jesteśmy my"

Źródło:
tvn24.pl

Ustawa zobowiązująca deweloperów do informowania o cenach mieszkań w internecie została uchwalona przez Sejm. W przypadku niezastosowania się do obowiązku deweloper może zostać skontrolowany i ukarany grzywną.

Nowy obowiązek dla deweloperów. Jest decyzja Sejmu

Nowy obowiązek dla deweloperów. Jest decyzja Sejmu

Źródło:
PAP

Liczba ludności Polski na koniec pierwszego kwartału 2025 roku spadła o 158 tysięcy w skali roku - podał Główny Urząd Statystyczny. Jak dodał, obecnie mamy 37,437 miliona Polaków.

W rok ubyło 158 tysięcy osób

W rok ubyło 158 tysięcy osób

Źródło:
PAP

Brytyjski rząd ogłosił 150 nowych sankcji na Rosję ze względu na inwazję na Ukrainę. Na liście znalazły się między innymi pady do gier, gdyż są wykorzystywane do sterowania dronami wojskowymi - wyjaśnił portal Politico.

Nowe 150 sankcji na Rosję. Jedna pozycja zaskakuje

Nowe 150 sankcji na Rosję. Jedna pozycja zaskakuje

Źródło:
PAP

W pierwszym etapie w ramach deregulacji będziemy mieli gotowych około 120 ustaw, które będą zmniejszały obciążenia i zmniejszały bariery - powiedział w czwartek premier Donald Tusk. Dodał, że jest to "de facto zmiana ustrojowa". Szef rządu zapowiedział, że pakiet projektów ustaw deregulacyjnych będzie procedowany na pierwszym posiedzeniu Sejmu po wyborach prezydenckich.

"De facto zmiana ustrojowa". Tusk o pakiecie deregulacyjnym

"De facto zmiana ustrojowa". Tusk o pakiecie deregulacyjnym

Źródło:
PAP

Majówka w 2025 roku rozpocznie się w tym roku tradycyjnie 1 maja. To okazja do dłuższego wypoczynku, zwłaszcza dla części uczniów, którzy mogą liczyć nawet na siedem dni dodatkowego wolnego ze względu na matury. Ale skorzystać mogą też pracownicy. Sprawdzamy, kiedy najlepiej wziąć wolne w najbliższym czasie.

Jeden dzień urlopu, cztery dni wolnego

Jeden dzień urlopu, cztery dni wolnego

Źródło:
TVN24 Biznes

W czwartek Senat przyjął bez poprawek nowelę ustawy opóźniającą do 1 października wejście w życie nowych taryf na energię elektryczną dla gospodarstw domowych. Zdaniem resortu klimatu zmiany pozwolą na obniżkę cen prądu po wygaśnięciu ceny maksymalnej. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Nowe taryfy na prąd. Decyzja Senatu

Nowe taryfy na prąd. Decyzja Senatu

Źródło:
PAP

Kryptowaluta $Trump gwałtownie zyskała na wartości po tym, jak prezydent USA obiecał, że zaprosi największych posiadaczy tej waluty na ekskluzywną galę z jego udziałem - podał portal stacji BBC.

"Najbardziej ekskluzywne zaproszenie na świecie". Trump kusi inwestorów

"Najbardziej ekskluzywne zaproszenie na świecie". Trump kusi inwestorów

Źródło:
BBC

Kiedy obniżki stóp procentowych? - Myślę, że w maju i to nie jest już takie życzeniowe myślenie. Myślę, że są wszelkie przesłanki wynikające z wypowiedzi prezesa, ale też innych członków Rady Polityki Pieniężnej, żeby myśleć poważnie o tym, że w maju obniżymy stopy procentowe - powiedział w rozmowie z Cezarym Królakiem z TVN24 BiS członek RPP Ludwik Kotecki.

"Myślę, że w maju". Kredytobiorcy czekają na kluczową decyzję

"Myślę, że w maju". Kredytobiorcy czekają na kluczową decyzję

Źródło:
tvn24.pl

Stopa bezrobocia w marcu 2025 roku wyniosła 5,3 procent, wobec 5,4 procent miesiąc wcześniej - podał w czwartek Główny Urząd Statystyczny.

Tyle wynosi stopa bezrobocia w Polsce

Tyle wynosi stopa bezrobocia w Polsce

Źródło:
PAP

Waszyngton może znieść sankcje na rosyjską energetykę, w tym gazociąg Nord Stream 2. Informacje te podaje Politico i wskazuje, że orędownikiem zniesienia sankcji ma być prezydencki wysłannik i przyjaciel Donalda Trumpa Steve Witkoff.

Przyjaciel Trumpa chce zniesienia sankcji na Nord Stream 2

Przyjaciel Trumpa chce zniesienia sankcji na Nord Stream 2

Źródło:
PAP

- Chiny muszą się zmienić. Ten kraj to wie. Każdy wie, że (ten kraj) musi się zmienić, a my chcemy mu w tym pomóc, ponieważ my również potrzebujemy przywrócenia równowagi - powiedział w środę sekretarz skarbu USA Scott Bessent, dodając, że istnieje szansa na zawarcie "wielkiego układu" z Pekinem.

"Szansa na wielki układ" USA z Chinami

"Szansa na wielki układ" USA z Chinami

Źródło:
PAP

Operatorzy platform, za pośrednictwem których dokonywane są transakcje w internecie, przekazali Ministerstwu Finansów dane ponad 177 tysięcy osób fizycznych i 115 tysięcy podmiotów – poinformowała rzeczniczka szefa Krajowej Administracji Skarbowej Justyna Pasieczyńska. Dane te są teraz analizowane.

Blisko 300 tysięcy osób i podmiotów pod lupą fiskusa

Blisko 300 tysięcy osób i podmiotów pod lupą fiskusa

Źródło:
PAP

Rosja i Chiny stworzyły system rozliczeń bankowych "China Track", umożliwiający omijanie zachodniego systemu finansowego oraz nadzoru międzynarodowego - donosi agencja Reuters. Został on stworzony przez największe banki objęte zachodnimi sankcjami i uznawany jest za przełomowe narzędzie w rozwijaniu nowej architektury finansowej.

Przełomowe narzędzie. Korzystają Rosja i Chiny

Przełomowe narzędzie. Korzystają Rosja i Chiny

Źródło:
PAP

Senat opowiedział się w środę za obniżeniem składki zdrowotnej dla przedsiębiorców od 2026 roku. Zmiana wiąże się z mniejszymi wpływami do Narodowego Funduszu Zdrowia w kwocie około 4,6 miliarda złotych. Według zapewnień Ministerstwa Finansów luka zostanie pokryta z budżetu państwa.

Zmiany w składce zdrowotnej. Jest decyzja Senatu

Zmiany w składce zdrowotnej. Jest decyzja Senatu

Źródło:
PAP

- Polska jest najbardziej atakowanym państwem w Unii Europejskiej - powiedział w środę w rozmowie z TVN24 BiS podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski. Jednocześnie, jak przekazał, "Polska wydaje najwięcej na cyberbezpieczeństwo w swojej historii".

Wydatki "największe w historii". "To są olbrzymie kwoty"

Wydatki "największe w historii". "To są olbrzymie kwoty"

Źródło:
tvn24.pl

Biały Dom rozważa znaczne obniżenie ceł na import chińskich towarów w celu deeskalacji sporu handlowego z Chinami - podał w środę "Wall Street Journal". Według źródeł dziennika cła mogą spaść ze 145 procent do 50-65 procent.

Nowy pomysł Białego Domu w sprawie ceł

Nowy pomysł Białego Domu w sprawie ceł

Źródło:
PAP

Wicekanclerz Niemiec Robert Habeck wyraził obawy przed potencjalnymi negocjacjami między Rosją a USA w sprawie gazociągów Nord Stream. - Co zrobią Europejczycy, jeśli zostaniemy postawieni przed faktami dokonanymi? - pytał, podkreślając konieczność utrzymania kontroli nad infrastrukturą.

"Wydaje się, że jest to palące pytanie". Wicekanclerz Niemiec ostrzega

"Wydaje się, że jest to palące pytanie". Wicekanclerz Niemiec ostrzega

Źródło:
PAP

500 milionów i 200 milionów euro to wysokość kar nałożonych odpowiednio na Apple i Metę przez Komisję Europejską. Według Brukseli firmy te złamały Akt o rynkach cyfrowych (DMA). To pierwsza kara nałożona na spółki technologiczne za naruszenie tych zasad.

Kary dla gigantów technologicznych

Kary dla gigantów technologicznych

Źródło:
PAP

Rozwój sztucznej inteligencji to kluczowy element narodowej strategii rozwoju polskiej gospodarki - powiedział Rafał Trzaskowski, prezydent Warszawy i kandydat Koalicji Obywatelskiej na prezydenta Polski, podczas wystąpienia na Europejskim Kongresie Gospodarczym w Katowicach. Podkreślił również konieczność przeprowadzenia transformacji energetycznej oraz deregulacji.

Trzaskowski: to kluczowy element rozwoju i bezpieczeństwa państwa

Trzaskowski: to kluczowy element rozwoju i bezpieczeństwa państwa

Źródło:
PAP

Szef Open AI Sam Altman wskazał, że zwracanie się do ChatGPT za pomocą słów "proszę" i "dziękuję" kosztowało firmę sporo pieniędzy. Kwota ta ma iść w dziesiątki milionów dolarów.

Ile kosztują "proszę" i "dziękuję"? Zaskakująca odpowiedź Sama Altmana

Ile kosztują "proszę" i "dziękuję"? Zaskakująca odpowiedź Sama Altmana

Źródło:
USA Today