Chiny gospodarczą potęgą? Rozprawiamy się z mitem w 5 punktach

82609752-db67-11e4-9b73-0025b511229esxc.hu

Istnieją przynajmniej dwa kraje zwane Chinami. Chińska Republika Ludowa zmyślona przez władze oraz sinofilów, i ta prawdziwa, która kryje się za fasadą oficjalnych statystyk, triumfalnych biuletynów KPCh i imponujących wieżowców w Szanghaju czy Makau. Wystarczy rzut oka na kilka ekonomicznych danych, aby zdać sobie z tego sprawę.

1. Mit PKB

Coraz więcej ludzi postrzega Chiny jako gospodarczą potęgę, bogaty kraj, który zdetronizuje wkrótce Stany Zjednoczone. I rzeczywiście, nie można wykluczyć, że za kilkanaście lat, mierząc PKB ogółem według parytetu siły nabywczej, Chiny – choć do tego jeszcze bardzo daleka droga – przegonią USA. O wiele ważniejszym wskaźnikiem w tym kontekście, bo lepiej mierzącym realną stopę życiową mieszkańców danego kraju, jest jednak PKB per capita. A pod tym względem Chiny z wynikiem 11 868 dolarów na głowę mieszkańca (dwukrotnie gorszym od Polski) znajdują się obecnie – według danych Międzynarodowego Funduszu Walutowego – na 89. miejscu na świecie, zaraz za Macedonią czy Turkmenistanem. A wszystko to w zderzeniu z przymusowymi aborcjami będącymi konsekwencją surowego zakazu posiadania więcej niż jednego dziecka, chłopami bez prawa do ziemi, restrykcjami ograniczającymi migracje (system hukou), czy brakiem systemu emerytalnego.

2. Iluzja demograficzna

Poza tym, w państwie, w którym mieszka grubo ponad 1,3 miliarda ludzi, nawet jeśli wytwarza się niewiele, zsumowany poziom produkcji robi wrażenie. Jego siła wynika bowiem – jak nazywa to Guy Sorman, francuski myśliciel i wybitny znawca Chin – z tzw. iluzji demograficznej. Oczywiście, z jednej strony, ostatni raz Chiny przeżyły istotne spowolnienie w latach 1989-1990, kiedy to tempo wzrostu wynosiło 4 proc. Z drugiej strony jednak, w ostatnim dziesięcioleciu wzrost gospodarek 28 rozwijających się państw azjatyckich – według danych Międzynarodowego Funduszu Walutowego – wynosił przeciętnie 9 procent rocznie.

3. Koniec łańcucha produkcji

Tym, co stanowi wiarygodny probierz stanu danej gospodarki, jest przede wszystkim szeroko rozumiana innowacyjność. Istnieje bowiem zasadnicza różnica między zdolnością wyprodukowania nowych leków a uszyciem nawet niewyobrażalnej liczby skarpet.Guy Sorman zwykł z tego powodu podawać w dyskusji dotyczącej potęgi chińskiej gospodarki – będącej co do zasady, jak zresztą cała Azja wyjąwszy Koreę i Japonię, jedynie podwykonawcą zachodnich zleceń – przykład iPhone’a. Wkład Chin w jego powstanie to 5 proc., a mimo to bardzo długo pisano na nim Made in China. Dopiero po protestach Apple, zmieniono napis na Assembled in China, czyli – w wolnym przekładzie – „zmontowany w Chinach”. Jeśli idzie zaś o inny sztandarowy produkt firmy stworzonej przez Steve’a Jobsa, czyli iPoda, który w 2008 r. był sprzedawany w USA za 299 dolarów, to tylko ok. 4 dolary z jego wartości pozostają w Państwie Środka wraz firmami montującymi – podał swego czasu „The Economist”.

4. Fasada oficjalnych statystyk

Oficjalne statystyki publikowane przez chiński rząd­ należy traktować z rezerwą. Na przykład stopa bezrobocia – którą partia chwali się mniej chętnie niż stopą wzrostu – wynosi oficjalnie tylko 4 proc. W rzeczywistości jednak ludzi bez pracy w Chinach jest znacznie więcej.

– Statystyki obejmują stałą ludność miejską, ale nie uwzględniają ludności wiejskiej, która teoretycznie ma środki utrzymania u siebie, ale emigruje do miast – wyjaśnia Krzysztof Gawlikowski z Instytutu Nauk Politycznych PAN w wywiadzie udzielonym dla magazynu „Forbes”. Jak szacuje z kolei Mao Yushi, niezależny chiński ekonomista i założyciel pierwszego instytutu badawczego w Pekinie nie mającego związku z partią komunistyczną, prawdopodobny odsetek bezrobotnych to około 20 proc.

5. Na bombie

Chiny jako największa fabryka świata napędzana tanią siłą roboczą i zagranicznym kapitałem przestały sprawnie funkcjonować, gdy globalny kryzys zmniejszył popyt na tamtejsze towary, a rola eksportu jako motoru wzrostu została ograniczona. W odpowiedzi chińskie władze postanowiły utrzymać imponujący wzrost poprzez inwestycje (tylko w br. planowana jest realizacja 300 projektów infrastrukturalnych o łącznej wartości 1,1 biliona dolarów). W rezultacie, ich udział w PKB wzrósł z 41 proc. w roku 2008 do 48 proc. w roku 2013, a obecnie wynosi już ponad 50 proc. Połowa to inwestycje państwowe, które jako nie poddane grze sił rynkowych, są w dłuższej perspektywie nierzadko chybione. Na przykład po 1998 r. Chiny rozpoczęły intensywną budowę autostrad. Do końca 2011 ich łączna długość wyniosła ponad 30 tys. km. Ale większość z nich nie jest efektywnie wykorzystywana. Stąd właśnie szereg nierównowag groźnych dla normalnego funkcjonowania chińskiej, a w konsekwencji i światowej, gospodarki. Poza przechyłem inwestycyjnym, którego bezpośrednim efektem pozostaje fakt, że – jak szacuje Bank Światowy – moce produkcyjne 75 proc. chińskich gałęzi przemysłu są za wysokie nawet o 40 proc. wystarczy wymienić choćby największą w historii bańkę na rynku nieruchomości oraz ogromne zadłużenie ogółem (finansów publicznych, sektora finansowego, konsumentów i przedsiębiorstw), które w ciągu siedmiu ostatnich lat wzrosło z około 160 proc. PKB na koniec 2008 roku do 240 proc. PKB na koniec roku 2013.

Autor: Michał Wołangiewicz / Źródło: TVN24 BiS, Forbes, Instytut Misesa, Bank Światowy, MFW

Źródło zdjęcia głównego: sxc.hu

Pozostałe wiadomości

Podniesienie kwoty świadczenia z funduszu alimentacyjnego z 500 do 1000 złotych miesięcznie zakłada projekt nowelizacji ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, który we wtorek przyjęła Rady Ministrów. Wypłata świadczeń ma nastąpić z wyrównaniem od 1 października 2024 roku.

Kwota świadczenia ma wzrosnąć o 100 procent. Rząd przyjął projekt

Kwota świadczenia ma wzrosnąć o 100 procent. Rząd przyjął projekt

Źródło:
PAP

Kontrolerzy NIK na wniosek prokuratora regionalnego w Rzeszowie rozpoczęli kontrolę w siedzibie Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Chodzi o przekroczenie uprawnień przez ministra kultury przy zawarciu w 2018 roku umowy z fundacją Lux Veritatis na utworzenie Muzeum Pamięć i Tożsamość. Prezesem Lux Veritatis jest ojciec Tadeusz Rydzyk.

Umowa z Rydzkiem pod lupą. Ruszyła kontrola

Umowa z Rydzkiem pod lupą. Ruszyła kontrola

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Grupa Azoty zakończyła pierwszy etap programu naprawczego - podała spółka. Dodała, że zoptymalizowała koszty na poziomie około 350 milionów złotych i pracuje nad aktualizacją strategii i programem dekarbonizacyjnym.

"To jedyna droga". Program naprawczy w chemicznym gigancie

"To jedyna droga". Program naprawczy w chemicznym gigancie

Źródło:
PAP

Kioski Ruchu do likwidacji. Obecnie ajenci otrzymują wypowiedzenia umów - podał Orlen, który jest właścicielem spółki. Niektórzy decydują się na odkupienie kiosku i prowadzenie działalności "we własnym zakresie". 

Koniec kiosków Ruchu. Komunikat

Koniec kiosków Ruchu. Komunikat

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Do końca listopada można wnioskować o środki z programu Dobry Start. Do tej pory wypłacono ponad 1,37 miliarda złotych - przekazał Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).

ZUS wypłacił już prawie 1,4 miliarda złotych. Wnioski do końca listopada

ZUS wypłacił już prawie 1,4 miliarda złotych. Wnioski do końca listopada

Źródło:
PAP

Nawet 50 tysięcy złotych grzywny będzie grozić tym pracodawcom, którzy spóźniają się z wypłatą pracownikom wynagrodzeń przez co najmniej trzy miesiące - pisze "Dziennik Gazeta Prawna". Taką maksymalną wysokość sankcji zakłada najnowsza wersja projektu ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę przygotowana przez resort rodziny i pracy.

Kara może sięgnąć 50 tysięcy złotych. Jest projekt

Kara może sięgnąć 50 tysięcy złotych. Jest projekt

Źródło:
"Dziennik Gazeta Prawna"

Hurtowe ceny energii są w Polsce jednymi z najwyższych w Europie, z kolei ceny dla gospodarstw domowych są jedne z najniższych - zauważa we wtorkowym wydaniu dziennik "Rzeczpospolita". Jednocześnie resort klimatu chce stopniowo odchodzić od mrożenia cen prądu.

Ceny prądu w Polsce. "Taki dzień to tylko wyjątek"

Ceny prądu w Polsce. "Taki dzień to tylko wyjątek"

Źródło:
PAP

Pracownicy koncernu lotniczego Boeing opowiedzieli się za przyjęciem oferty firmy zakładającej podwyżki płac o 38 procent w ciągu czterech lat i zakończenie trwającego od ponad siedmiu tygodni strajku - przekazała agencja AP. Za akceptacją propozycji zagłosowało 59 procent głosujących.

Podwyżki w lotniczym gigancie. "To zwycięstwo"

Podwyżki w lotniczym gigancie. "To zwycięstwo"

Źródło:
PAP

Stopy procentowe nie zostaną obniżone na rozpoczynającym się we wtorek dwudniowym posiedzeniu Rady Polityki Pieniężnej - twierdzi ekonomista banku ING BSK Adam Antoniak. Ekspert przewiduje, że pierwsza obniżka nastąpi w maju.

RPP zdecyduje w sprawie stóp. "Pojawiły się nowe argumenty"

RPP zdecyduje w sprawie stóp. "Pojawiły się nowe argumenty"

Źródło:
PAP

Chiny złożyły pozew do Światowej Organizacji Handlu (WTO) przeciwko cłom wyrównawczym nałożonym przez UE na import pojazdów elektrycznych wyprodukowanych w Państwie Środka.

Europa uderza w chińskie auta. Jest reakcja

Europa uderza w chińskie auta. Jest reakcja

Źródło:
PAP

W poniedziałek doszło do awarii w przedsiębiorstwie chemicznym Anwil we Włocławku. Jak przekazała spółka, część pracowników została ewakuowana. W nocy "ze względu na procedurę bezpieczeństwa w firmie Anwil uruchomiony został alarm chemiczny trzeciego stopnia" - poinformowano w komunikacie zamieszczonym w mediach społecznościowych włocławskiego urzędu miasta. We wtorek rano przekazano, że alarm został odwołany.

Awaria w zakładach chemicznych. Ewakuowano część pracowników

Awaria w zakładach chemicznych. Ewakuowano część pracowników

Źródło:
tvn24.pl

Magazyny energii oraz montaż mikroinstalacji wiatrowych będą objęte ulgą termomodernizacyjną - wynika z projektu rozporządzenia przygotowanego przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Jednocześnie nowe przepisy wykluczą możliwość skorzystania z ulgi termomodernizacyjnej w przypadku zakupu i montażu kotłów olejowych i gazowych.

Piece na gaz wypadają z listy. Zmiany w popularnej uldze

Piece na gaz wypadają z listy. Zmiany w popularnej uldze

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej pracuje nam przepisami umożliwiającymi ponowne przeliczenie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych emerytur i rent rodzinnych przyznanych w czerwcu w latach 2009-2019. Według zapowiedzi wniosek o przeliczenie świadczenia będzie można złożyć od 1 czerwca 2025 roku.

Ponowne przeliczenie stu tysięcy emerytur. Trzeba będzie złożyć wniosek

Ponowne przeliczenie stu tysięcy emerytur. Trzeba będzie złożyć wniosek

Źródło:
PAP

- Zmiana daty startu systemu kaucyjnego ze stycznia na październik 2025 roku to kompromisowe, realne rozwiązanie - ocenili uczestnicy poniedziałkowej dyskusji na Forum Rynku Spożywczego i Handlu. Przedstawiciel jednego z operatorów systemu zwrócił jednak uwagę, że przesunięcie terminu oznacza koszty finansowe.

Tusk podaje nowy termin. "Dostaliśmy jedenaście miesięcy"

Tusk podaje nowy termin. "Dostaliśmy jedenaście miesięcy"

Źródło:
PAP

Wynik wyborów w Stanach Zjednoczonych będzie miał wpływ nie tylko na gospodarkę USA, ale również będzie wiązał się z konsekwencjami dla rynków całego świata - zwracają uwagę analitycy Credit Agricole.

Wynik "będzie wiązał się z globalnymi konsekwencjami". Cztery scenariusze

Wynik "będzie wiązał się z globalnymi konsekwencjami". Cztery scenariusze

Źródło:
tvn24.pl

Komisja Europejska wezwała w poniedziałek amerykański koncern Apple, aby dostosował do unijnych przepisów działanie systemu operacyjnego tabletów iPadOS. W przeciwnym wypadku KE grozi firmie nałożeniem grzywny.

Gigant na celowniku Brukseli. Groźba wysokiej kary

Gigant na celowniku Brukseli. Groźba wysokiej kary

Źródło:
PAP

Licytacja pakietu akcji spółki Manufaktura Piwa Wódki i Wina, której prezesem jest Janusz Palikot, rozpocznie się 2 grudnia, a cenę wywoławczą określono na niemal 1,2 miliona złotych - przekazał komornik sądowy z Lublina.

Licytacja akcji spółki Janusza Palikota

Licytacja akcji spółki Janusza Palikota

Źródło:
PAP

Stacja TVN24 w październiku była najchętniej oglądanym kanałem informacyjnym w kraju z 5,83 procent udziału w widowni w grupie ogólnej (widzowie powyżej 4. roku życia) - wynika z danych Nielsen TV Audience Measurement. "Fakty" TVN były najchętniej wybieranym serwisem informacyjnym, a portal tvn24.pl najczęściej czytanym serwisem internetowym stacji telewizyjnej.

Świetne wyniki TVN24, tvn24.pl i "Faktów" TVN. Dziękujemy!

Świetne wyniki TVN24, tvn24.pl i "Faktów" TVN. Dziękujemy!

Źródło:
tvn24.pl

Sławomir Staszak został powołany na prezesa Energi - poinformowała spółka w poniedziałkowym komunikacie. Staszak dotychczas zajmował stanowisko wiceprezesa.

Nowy prezes spółki energetycznej

Nowy prezes spółki energetycznej

Źródło:
PAP

Ładowarka iPower B3+ nie spełnia wymagań dla sprzętu elektrycznego - poinformował Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK). Wezwał także "przedsiębiorcę do wycofania wyrobu z obrotu, zaprzestania udostępniania wyrobu".

Ładowarka "nie spełnia wymagań". Ostrzeżenie dla konsumentów

Ładowarka "nie spełnia wymagań". Ostrzeżenie dla konsumentów

Źródło:
tvn24.pl

Od 1 listopada, przez trzy doby, przedsiębiorcy złożyli 48,2 tysiąca wniosków o wakacje składkowe - poinformował w poniedziałek Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Zgodnie z nowymi przepisami, przedsiębiorcy mogą raz w roku za wybrany miesiąc nie płacić za siebie składek. W tym roku z wakacji od składek będzie można skorzystać jedynie w grudniu.

Miesiąc bez składek. Lawina wniosków

Miesiąc bez składek. Lawina wniosków

Źródło:
PAP

Wigilia, w tym tegoroczna, może stać się kolejnym dniem objętym zakazem handlu. Tak zakłada projekt złożony przez Lewicę. Przeciwna "nagłym zmianom legislacyjnym" jest Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji (POHiD), która przygotowała własną propozycję w tej sprawie.

Nowa propozycja w sprawie handlu w Wigilię

Nowa propozycja w sprawie handlu w Wigilię

Źródło:
tvn24.pl