Zielone światło dla Fit for 55. Co trzeba wiedzieć?

Źródło:
PAP, TVN24
Unia Europejska odchodzi od aut spalinowych
Unia Europejska odchodzi od aut spalinowychTVN24
wideo 2/6
Unia Europejska odchodzi od aut spalinowychTVN24

Kluczowe dyrektywy i rozporządzenia pakietu Fit for 55 zostały zaakceptowane przez Radę Unii Europejskiej. Są to konkretne akty prawne ukierunkowane na ograniczenia emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55 procent do 2030 roku (w porównaniu z rokiem 1990) i osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku. Nie wszystkie rozwiązania mają poparcie wszystkich członków rządu. Solidarna Polska chce uchwały Sejmu wyrażającej sprzeciw wobec zakazu rejestracji w UE nowych samochodów spalinowych od 2035 r. Wyjaśniamy, co oznacza przyjęcie pakietu.

Główne regulacje dotyczą m.in. reformy unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS), nowego granicznego mechanizmu węglowego (CBAM), a także utworzenia Społecznego Funduszu Klimatycznego (SCF).

Założenia pakietu Fit for 55

Reforma systemu handlu emisjami zakłada, że sektory już objęte systemem mają do 2030 roku obniżyć poziom emisji gazów cieplarnianych o 62 proc. w porównaniu z poziomem w roku 2005. Nastąpi też stopniowe wycofywanie bezpłatnych uprawnień do emisji w latach 2026–2034. Ponadto powstanie odrębny system ETS II dla paliw, które wykorzystuje się w transporcie drogowym i do ogrzewania budynków. W ramach systemu UE wprowadzi opłaty od emisji gazów cieplarnianych z tych sektorów w 2027 roku lub w 2028 roku, jeżeli ceny energii będą wyjątkowo wysokie. Do ETS zostaną włączone też emisje gazów cieplarnianych z sektora żeglugi morskiej. Kolejna regulacja dotyczy przepisów o nowym unijnym mechanizmie dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (CBAM). Obejmie on takie towary, jak żelazo, stal, cement, aluminium, nawozy, elektryczność i wodór. Importerzy wspomnianych towarów będą musieli zapłacić różnicę pomiędzy opłatą emisyjną w kraju produkcji a ceną uprawnień do emisji w unijnym ETS. CBAM będzie wprowadzany stopniowo w latach 2026–2034, w miarę jak będą wycofywane bezpłatne uprawnienia do emisji w ETS. Utworzenie w 2026 roku unijnego Społecznego Funduszu Klimatycznego ma służyć wspieraniu gospodarstw domowych, mikroprzedsiębiorstw i użytkowników transportu, którzy są "szczególnie dotknięci przez ubóstwo energetyczne i transportowe".

Solidarna Polska: mamy historycznie zły dzień dla Polski

W poprzednim tygodniu posłowie Solidarnej Polski krytykowali przyjęte przez Parlament Europejski dyrektywy i rozporządzenia z pakietu "Fit for 55".

- Mamy historycznie zły dzień dla Polski, dla całej Unii Europejskiej - podkreślił wiceminister klimatu i środowiska Jacek Ozdoba na konferencji prasowej w Sejmie. - Parlament Europejski podjął decyzję, która będzie kosztowała gigantyczne kwoty dla każdego z nas - oświadczył. Wiceminister rolnictwa Janusz Kowalski przypomniał, że "11 grudnia 2020 roku mówił: "weto albo śmierć". - Niestety, 18 kwietnia 2023 roku rozpoczyna się ta śmierć - ocenił. Zdaniem polityka Solidarnej Polski "brak weta 858 dni temu powoduje to, że dzisiaj kończy się ta Unia Europejska, którą znamy".

We wtorek politycy Solidarnej Polski przedstawili projekt uchwały, w którym domagają się wyrażenia sprzeciwu Polski wobec wprowadzenia zakazu rejestracji nowych samochodów spalinowych.

Fit for 55 - co trzeba wiedzieć?

Maciej Sokołowski, korespondent TVN24, wyjaśnił, że pakiet "Fit for 55", czyli "Gotowi na 55", to nie jest jedna dyrektywa lub rozporządzenia, ale zbiorcza nazwa dla całego zestawu różnego rodzaju przepisów klimatycznych, które mają przygotować Unię Europejską do neutralności klimatycznej. 55 oznacza pierwszy przystanek na drodze do neutralności, czyli ograniczenie emisji gazów cieplarnianych o 55 proc. do roku 2030. Co wchodzi w skład "Fit for 55"? W skład "Fit for 55 wchodzi cały zestaw reform, dotyczących między innymi: - reformy ETS (systemu handlu emisjami), - Społecznego Funduszu Klimatycznego,  - redukcji emisji w budownictwie (ocieplanie budynków, ogrzewanie, efektywność energetyczna), - redukcji emisji w transporcie (silniki spalinowe), - mechanizmu wyrównania cen na granicach zewnętrznych  - zalesiania. Jak przyjmowane są przepisy? Kolejne rozporządzenia lub dyrektywy przyjmowane są w normalnym trybie większością głosów. Każda z kwestii przechodzi oddzielnie całą procedurę głosowania w Radzie i Parlamencie - więc nie ma możliwości wetowania takich przepisów.

Można budować większość do zablokowania takich przepisów w Radzie Europejskiej lub odrzucenia ich w Parlamencie Europejskim, ale nie można ich zablokować samodzielnie.

Polska zresztą głosuje przeważnie przeciw takim przepisom. Tak, jak ostatnio o zakazie silników spalinowych, gdzie przegraliśmy 26 do 1. Polska jest przegłosowywana, więc głosowanie przegrywamy i przepisy wchodzą w życie. Kiedy możliwe było weto? Weto możliwe jest na Radzie Europejskiej, czyli na szczycie Unii Europejskiej. Taka decyzja zapadła w grudniu 2020 roku, gdy zawarto porozumienie w sprawie ograniczenia emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55 procent do 2030 roku. Polska wtedy nie zgłaszała sprzeciwu, premier Morawiecki zgodził się na porozumienie.   Czy można zgłosić wniosek do TSUE? Zawsze można zaskarżyć rozporządzenie do TSUE, trudno jednak znaleźć w tej sprawie przesłanki proceduralne.

Wszystkie rozporządzenia wchodzą w życie zgodnie z prawem Unii Europejskiej, przechodzą przez całą ścieżkę legislacyjną i są akceptowane przez większość krajów Unii Europejskiej. Często przez wszystkie z wyjątkiem Polski.

Trudno też mówić o przesłankach merytorycznych, jeśli trzeba by pozwać zarówno Komisję Europejską, Parlament Europejski, jak i wszystkie inne kraje, argumentując, że złamały prawo, przyjmując przepisy, które się Polsce nie podobają. 

Argumentem, po który w tej sytuacji będzie sięgnąć Polska, będzie z pewnością przekroczenie traktatów, czyli oskarżanie Unii Europejskiej, że wychodzi poza swoje kompetencje, decydując o polityce energetycznej poszczególnych państw. Co jeszcze można zrobić, by zablokować przepisy? W wielu z tych rozporządzeń wpisano też hamulce awaryjne. Na przykład decyzję o silnikach elektrycznych czeka rewizja po 2 latach. Decyzję o reformie ETS może odsunąć w czasie wysoka cena gazu. Polska musiałaby do czasu rewizji przepisów zbudować koalicję państw, które poparłyby sprzeciw wobec takich rozwiązań..  Jak odczytywać słowa o wetowaniu? Jako element kampanii wyborczej. Wszystkie zmiany w ramach pakietu "Fit for 55" będą kosztowne, szczególnie dla krajów, które zmarnowały pieniądze pochodzące z handlu emisjami (ETS) i nie inwestują w nowe zielone technologie. Na przykład przyjęte dziś przepisy nakazują, by pieniądze ze sprzedaży praw do emisji przeznaczać na zielone inwestycje. Czytaj też: Koniec aut spalinowych. Jest zgoda unijnych państw

Autorka/Autor:jr, Maciej Sokołowski/ams

Źródło: PAP, TVN24

Źródło zdjęcia głównego: artjazz/Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Podczas wizyty Donalda Trumpa w Abu Zabi ogłoszono współpracę w zakresie rozwoju sztucznej inteligencji (AI) pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi. Umowy, których wartość oszacowano na ponad 200 miliardów dolarów, obejmują między innymi budowę największego poza granicami USA, kampusu sztucznej inteligencji, którego moc docelowa wyniesie 5 GW.

Amerykańskie zaawansowane technologie trafią do Emiratów

Amerykańskie zaawansowane technologie trafią do Emiratów

Źródło:
PAP, Reuters

Były prezydent USA Barack Obama, występując w czwartek na kongresie Impact w Poznaniu, podkreślił, że solidarność Stanów Zjednoczonych z Europą opiera się na ludziach, a nie na danej administracji. Dodał, że Amerykanie widzą "niewiarygodną hojność", którą Polska okazała Ukraińcom.

Obama o Polsce: Amerykanie widzą niewiarygodną hojność

Obama o Polsce: Amerykanie widzą niewiarygodną hojność

Źródło:
PAP

Prezydent Donald Trump nie jest zadowolony z planu prezesa Apple, Tima Cooka. Koncern planuje produkcję iPhone'ów przeznaczonych na rynek amerykański w nowo wybudowanych zakładach w Indiach. - Wczoraj miałem mały problem z Timem Cookiem – powiedział prezydent USA w czwartek w Katarze.

Trump ma "mały problem" z szefem Apple'a

Trump ma "mały problem" z szefem Apple'a

Źródło:
CNN, PAP

W 2025 roku Polacy mogą kupić ponad 20 ton złota, co byłoby absolutnym rekordem - pisze piątkowa "Rzeczpospolita". Duże zainteresowanie inwestorów to efekt rosnących cen tego kruszcu.

To może być "absolutny rekord". Przełom na polskim rynku

To może być "absolutny rekord". Przełom na polskim rynku

Źródło:
PAP

Na wielu odcinkach dróg w Polsce "panuje chaos informacyjny" - stwierdziła Najwyższa Izba Kontroli. NIK po kontroli orzekła, że wynika to z niewłaściwego ustawienia znaków, a co więcej, cały system zarządzania ruchem drogowym jest nieskuteczny.

"Panuje chaos". Wyniki kontroli

"Panuje chaos". Wyniki kontroli

Źródło:
PAP

Dyrektor finansowy sieci supermarketów Walmart zapowiedział podwyżki w sklepach ze względu na cła wprowadzone przez Donalda Trumpa. - Nigdy wcześniej nie było historycznego precedensu, aby ceny rosły tak wysoko i tak szybko - stwierdził John David Rainey.

"Tak wysoko i szybko". Amerykańska sieć ostrzega przed skutkami ceł Trumpa

"Tak wysoko i szybko". Amerykańska sieć ostrzega przed skutkami ceł Trumpa

Źródło:
PAP

W polskich stoczniach powstaną nowe jednostki - zapowiedział premier Donald Tusk. Wyjaśnił, ze chodzi o nowy żaglowiec i statek szkoleniowo-badawczy. Dodał, że wszędzie, gdzie to będzie możliwe, przetargi będą wygrywali polscy dostawcy i producenci.

Tusk: będziemy budowali statki

Tusk: będziemy budowali statki

Źródło:
PAP

Wiele państw zaktualizowało wytyczne dla turystów chcących odwiedzić USA. Po przejęciu władzy przez Donalda Trumpa zmieniła się atmosfera i pojawiły się problemy - wskazuje BBC. I podaje zestawienie miejsc, które z powodzeniem zastąpią popularne amerykańskie destynacje.

Turystyczny efekt Donalda Trumpa. Oto alternatywy dla USA

Turystyczny efekt Donalda Trumpa. Oto alternatywy dla USA

Źródło:
BBC

Maj to czas pierwszych komunii świętych. Rodzice i opiekunowie skupiają się na przygotowaniu dziecka do przyjęcia tego sakramentu i do urządzenia tradycyjnego przyjęcia po tym wydarzeniu. Często nie zdają sobie jednak sprawy, że powinni przyjrzeć się, czy od prezentów, które otrzymała ich pociecha, należy zapłacić podatek od darowizny. Z danych Krajowej Administracji Skarbowej wynika, że tylko w 2023 roku było prawie 15 tysięcy anonimowych donosów w sprawie podarunków z okazji komunii świętych.

Podatek od prezentów komunijnych. Kiedy trzeba go zapłacić

Podatek od prezentów komunijnych. Kiedy trzeba go zapłacić

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Możliwość odbierania urzędowych wiadomości na telefonie przez aplikację mObywatel, to jedna z nowych funkcji, którą ma umożliwić zmiana w przepisach dotyczących doręczeń elektronicznych. Projekt trafił właśnie do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów.

Odbieranie urzędowych wiadomości na telefonie coraz bliżej

Odbieranie urzędowych wiadomości na telefonie coraz bliżej

Źródło:
tvn24.pl

Po kwietniu 2025 roku deficyt budżetu państwa wyniósł 91,4 miliarda złotych, czyli 31,7 procent planu na cały rok - przekazało w czwartek Ministerstwo Finansów. To o ponad 15 miliardów złotych więcej w porównaniu do danych z ubiegłego miesiąca.

Polski budżet pod kreską. Najnowsze dane o deficycie

Polski budżet pod kreską. Najnowsze dane o deficycie

Źródło:
PAP

W aplikacji mObywatel możliwe będzie sprawdzenie prognozy emerytury z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i środków zgromadzonych w innych produktach emerytalnych - zapowiedział na X Maciej Berek, przewodniczący Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Prognoza emerytury w rządowej aplikacji. Nowa funkcja

Prognoza emerytury w rządowej aplikacji. Nowa funkcja

Źródło:
PAP

Inflacja w kwietniu 2025 roku wyniosła 4,3 procent rok do roku - podał Główny Urząd Statystyczny (GUS). W porównaniu z poprzednim miesiącem ceny wzrosły o 0,4 procent.

Dane GUS o inflacji w kwietniu 2025

Dane GUS o inflacji w kwietniu 2025

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Biuro podróży Rainbow Tours ogłosiło strategiczne przejęcie 70 procent udziałów w rumuńskim biurze podróży Pararela 45, będącego jedną z najlepiej rozpoznawalnych marek w Rumunii - przekazała spółka w komunikacie. Rainbow Tours jest trzecim największym biurem podróży w Polsce, obsługującym około 636 tysięcy klientów rocznie.

Polskie biuro podróży przejmuje lidera branży z Europy południowo-wschodniej

Polskie biuro podróży przejmuje lidera branży z Europy południowo-wschodniej

Źródło:
PAP, tvn24.pl

PKB Polski w pierwszym kwartale 2025 roku wzrósł o 3,2 procent rok do roku - wynika z szybkiego szacunku GUS. W ujęciu kwartał do kwartału PKB w pierwszym kwartale wzrósł o 0,7 procent. Dane skomentował premier Donald Tusk.

"Wyjątkowo nudny odczyt". Tak rośnie polska gospodarka

"Wyjątkowo nudny odczyt". Tak rośnie polska gospodarka

Źródło:
PAP

Według badania IBRiS, z powodu rosnących kosztów życia około 40 procent Polaków rezygnuje z uczestnictwa w wiosennych weselach, a niemal co trzeci odmawia zaproszenia na komunię lub chrzest. Goście najczęściej planują przeznaczyć od 401 do 750 złotych na prezent dla młodej pary.

Z tego powodu Polacy odmawiają udziału w weselach

Z tego powodu Polacy odmawiają udziału w weselach

Źródło:
PAP

Brak cudzoziemców na polskim rynku pracy miałby konsekwencje dla co piątej firmy - wynika z badania Polskiego Instytutu Ekonomicznego. PIE wskazał, że w latach 2021-2023 imigranci mieli 18-procentowy wkład we wzrost gospodarczy w Polsce.

"Konsekwencje dla co piątej firmy". Analiza

"Konsekwencje dla co piątej firmy". Analiza

Źródło:
PAP

Komisja Europejska poinformowała w czwartek, że TikTok (należący do chińskiej firmy technologicznej ByteDance) łamie unijne przepisy, nie upubliczniając we właściwy sposób danych o reklamach wyświetlanych w serwisie. Firmie grozi kara w wysokości do 6 procent światowych obrotów, a nawet nakaz tymczasowego zawieszenia działania serwisu w UE.

Popularna aplikacja pod ostrzałem Brukseli

Popularna aplikacja pod ostrzałem Brukseli

Źródło:
Politico, PAP

Oszuści podszywają się telefonicznie pod naszych przedstawicieli - ostrzega Bankowy Fundusz Gwarancyjny. BFG zaznacza że jego pracownicy nigdy nie dzwonią do osób, które składały depozyty, by uzyskać od nich informacje o rachunkach i nie proszą o podanie haseł.

"Próba włamania na konto". Na to trzeba uważać

"Próba włamania na konto". Na to trzeba uważać

Źródło:
PAP

Brytyjski producent samochodów Jaguar Land Rover oświadczył, że nie zamierza produkować pojazdów w USA, ponieważ cła prezydenta Donalda Trumpa uderzają w przemysł motoryzacyjny.

Nie będą produkować w USA. Jasna deklaracja giganta

Nie będą produkować w USA. Jasna deklaracja giganta

Źródło:
BBC

Za czasów rządów Prawa i Sprawiedliwości (PiS) firma dziennikarza i kandydata na prezydenta Krzysztofa Stanowskiego wystawiła TVP faktury na ponad milion złotych - wynika z informacji, do których dotarł Onet. Stanowski pobierał też wynagrodzenie za pełnienie funkcji eksperta w studiu.

Za PiS współpracował z TVP. Faktury Stanowskiego

Za PiS współpracował z TVP. Faktury Stanowskiego

Źródło:
Onet

W pierwszym kwartale 2025 roku obroty sesyjne na rynku głównym Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie wzrosły o ponad 34 procent rok do roku, przekraczając 111 miliardów złotych - poinformowała giełda w środę. Dodano również, że przychody osiągnęły rekordowy poziom ponad 132 milionów złotych, co oznacza wzrost o blisko 12 procent.

Rekordy na polskiej giełdzie

Rekordy na polskiej giełdzie

Źródło:
PAP

Ministerstwo Edukacji Narodowej opublikowało kalendarz roku szkolnego 2025/2026. Z dokumentu wynika, że rok szkolny rozpocznie się w poniedziałek 1 września i potrwa do piątku 26 czerwca. Pojawiła się istotna zmiana w sprawie ferii zimowych. Odbędą się w trzech, a nie jak do tej pory w czterech terminach.

Zmiany w terminach ferii. Jest kalendarz

Zmiany w terminach ferii. Jest kalendarz

Źródło:
PAP

Prezydent USA Donald Trump podpisał w środę w Katarze serię porozumień handlowych z tym krajem opiewających na co najmniej 1,2 biliona dolarów - podał Biały Dom. Wśród nich jest rekordowe zamówienie przez Katar do 210 samolotów 787 i 777X Boeinga, dronów MQ-9 oraz systemów przeciwdronowych i innej broni.

USA i Katar podpisały porozumienia handlowe na gigantyczną kwotę

USA i Katar podpisały porozumienia handlowe na gigantyczną kwotę

Źródło:
PAP

Ile powinna wynosić miesięczna pensja do ręki, przypadająca na osobę w gospodarstwie domowym, aby można było mówić o godnym życiu? Takie pytanie zadaliśmy w sondażu opinii publicznej. I mamy kilka wniosków.

Ile pieniędzy oznacza "godne życie"? Zapytaliśmy Polaków

Ile pieniędzy oznacza "godne życie"? Zapytaliśmy Polaków

Źródło:
tvn24.pl

Gdy ostatnio pisaliśmy o Burberry, brytyjskiej marce modowej, firma przechodziła kryzys, a stery objął nowy prezes. Wówczas mówiło się o redukcji setek stanowisk pracy. Jednak problemy zdają się być większe, niż przewidywano, bowiem firma właśnie ogłosiła, że do 2027 roku pracę straci około 1700 osób, to blisko jedna piąta zespołu.

Zwolnienia w legendarnym domu mody Burberry. Kultowa marka walczy z problemami

Zwolnienia w legendarnym domu mody Burberry. Kultowa marka walczy z problemami

Źródło:
BBC