W roku 2021, w trakcie trwającego kryzysu, wysokość płacy minimalnej ma przekroczyć 53 procent średniej płacy - pisze Rada Przedsiębiorczości. Zdaniem przedstawicieli przedsiębiorców to niepożądana i groźna dla gospodarki sytuacja. Według Rady niezbędne jest zagwarantowanie, że najniższe wynagrodzenie będzie spełniać wymóg równoważenia celów społecznych z celami ekonomicznymi.
Rada Przedsiębiorczości zaznacza, że płaca minimalna jest "bardzo ważną instytucją" w Polsce. "Zasady jej ustalania zawarto Konstytucji w art. 65. Ale w tym samym artykule zapisano też, że 'władze publiczne prowadzą politykę zmierzającą do pełnego, produktywnego zatrudnienia'" - przypomina Rada.
"Płaca minimalna ma pełnić funkcję społeczną i ekonomiczną"
Przedstawiciele przedsiębiorców zauważają, że również Konwencja 131 Międzynarodowej Organizacji Pracy z 1970 r. dostrzega dualne znaczenie płacy minimalnej.
"Płaca minimalna ma pełnić jednocześnie funkcję społeczną i ekonomiczną. Konwencja wyraźnie zaznacza, że poziom płacy minimalnej powinien spełniać jednocześnie dwa warunki: uwzględniać potrzeby pracownika i jego rodziny w relacji do ogólnego poziomu płac w kraju, kosztów utrzymania, świadczeń socjalnych i poziomu życia innych grup społecznych oraz uwzględniać wymagania rozwoju gospodarczego tj. wydajność pracy, poziom i tempo wzrostu dochodu narodowego, dążenie do osiągnięcia i utrzymania wysokiego poziomu zatrudnienia" - czytamy.
"Takie szerokie ujęcie płacy minimalnej zawiera w sobie niejako dwie sprzeczne tendencje, z których jedna oznacza ograniczanie zbyt wysokiego ustalania płac minimalnych, a druga przeciwdziałanie zbyt niskiemu poziomowi płac" - zwrócono uwagę w komunikacie.
Jak dodano, właśnie dlatego Rada bardzo pozytywnie ocenia wynikające z ostatniej rekonstrukcji rządu połączenie działów "pracy" i "gospodarki" w jednym resorcie. "Mamy nadzieję, że to będzie skutkować wyważonymi decyzjami w procesie ustalania płacy minimalnej" - zaznaczono.
Apel Rady
Według Rady kryzys oraz praktyka ostatnich lat pokazują, że konieczne jest dostosowanie ustawy o płacy minimalnej i praktyki jej stosowania do tego, aby równoważyła cele socjalne i ekonomiczne.
"Dlatego strona społeczna w RDS zgłosiła ten temat do prac w ramach nowego paktu społecznego. Rada Przedsiębiorczości apeluje o jak najszybsze podjęcie prac w tym zakresie, aby nowe rozwiązania miały zastosowanie już od 2022 r." - czytamy w komunikacie.
"W regulacjach dotyczących płacy minimalnej musi być zawarta specjalna klauzula, umożliwiająca w nadzwyczajnych sytuacjach (takich jak kryzys gospodarczy) zamrożenie płacy minimalnej lub nawet jej korektę. Podobnie jak np. w regule wydatkowej, w przypadku której jest klauzula wyjścia, którą rząd zastosował właśnie w czasie obecnego kryzysu" - napisano.
"Regulacje dotyczące płacy minimalnej muszą uwzględniać mechanizmy dostosowania w sytuacjach korekty zakładanego wzrostu gospodarczego, wzrostu płac, z czym mieliśmy miejsce ostatnio, kiedy zamiast wzrostu PKB o 3,7 proc. w 2020 r. zanotowaliśmy recesję ok. 2,8 proc. (wstępne dane GUS z 29 stycznia)" - apeluje Rada.
"Mechanizm musi mieć jasno określony cel"
"Mechanizm płacy minimalnej musi mieć jasno określony cel w relacji do średniej płacy w gospodarce, tj. 50 proc. oraz mechanizmy dochodzenia do tego celu, jak i mechanizmy przeciwdziałające 'przebiciu' tego celu" - piszą przedstawiciele przedsiębiorców. Jak zaznacza Rada Przedsiębiorczości, mechanizm kształtowania płacy minimalnej musi też dawać gwarancję jej przewidywalności.
"Odchodzenie od mechanizmu równoważącego cele społeczne i ekonomiczne powinno odbywać się tylko w nadzwyczajnych sytuacjach. Przecież dlatego ustawodawca w akcie prawnym najwyższej rangi, tj. Konstytucji, nakazał ustawowe uregulowanie sposobu kształtowania płacy minimalnej, aby nie była ona ustalana w sposób arbitralny" - czytamy.
"Płaca minimalna powinna być odpolityczniona. Miejscem ustalania płacy minimalnej powinna być Rada Dialogu Społecznego, a głównymi decydentami pracownicy i pracodawcy. Płaca minimalna powinna być ustalana na podstawie rzetelnych i głębokich analiz ekonomicznych w ramach ustawowych regulacji" - twierdzi Rada.
Płaca minimalna w Polsce
W 2021 roku minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 2800 zł brutto (2062 zł netto). Oznacza to wzrost o 200 zł w porównaniu do najniższej płacy, która obowiązywała w 2020 roku. Minimalne wynagrodzenie stanowi 53,2 procent prognozowanego na 2021 rok przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.
Z kolei minimalna stawka godzinowa dla określonych umów cywilnoprawnych w przyszłym roku wynosi 18,30 zł brutto.
Oznacza to wzrost o 1,30 zł w stosunku do 2020 roku, kiedy wynosiła 17 zł.
Rada Przedsiębiorczości
Rada Przedsiębiorczości to forum współdziałania szefów największych organizacji przedsiębiorców i pracodawców w Polsce. Została reaktywowana 24 marca 2020 roku w celu ratowania polskiej gospodarki zagrożonej pandemią i recesją (pierwotnie została powołana 17 listopada 2003 roku).
Radę Przedsiębiorczości tworzą: Business Centre Club, Federacja Przedsiębiorców Polskich, Konfederacja Lewiatan, Krajowa Izba Gospodarcza, Polska Rada Biznesu, Pracodawcy RP, Związek Banków Polskich, Związek Liderów Sektora Usług Biznesowych oraz Związek Rzemiosła Polskiego.
Źródło: TVN24 Biznes
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock