"Największy przelew z UE w historii naszego członkostwa". Miliardy z KPO na koncie

Ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz w poniedziałek około godziny 19.30 będzie gościnią "Faktów po Faktach".

Ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz w poniedziałek przekazała informację o wypłacie dla Polski pieniędzy z Krajowego Planu Odbudowy.

"27 mld zł - Do Polski wpłynął właśnie największy przelew z UE w historii naszego członkostwa. Bycie w Unii się opłaca, ale Unia to nie tylko pieniądze o czym zapomnieli nasi poprzednicy. Łączą nas wartości: demokracja, równe szanse, rządy prawa, wolności obywatelskie" - napisała Pełczyńska-Nałęcz w serwisie X.

Z tej kwoty 2,4 mld euro to granty, a 3,9 mld euro - pożyczki.

O szczegółach szefowa MFiPR mówiła następnie podczas konferencji prasowej. - To ważny dzień dla polskiej gospodarki, polskich inwestycji, dla uświadomienia sobie przez nas wszystkich w Polsce, że członkostwo w Unii Europejskiej się naprawdę nam wszystkim opłaca - podkreśliła Pełczyńska-Nałęcz.

- Środki zostaną przeznaczone na szereg różnych inwestycji, w tym najbardziej szczegółowo jesteśmy w stanie określić, co się zdarzy do końca czerwca. Z tych pieniędzy 1,6 miliarda (złotych) pójdzie na program Czyste Powietrze, kolejne 720 milionów pójdzie na program Białe plamy w obszarze szerokopasmowego internetu. Takich białych plam po realizacji KPO w Polsce już nie będzie, czyli szerokopasmowy internet powinien dotrzeć do każdej miejscowości w Polsce - wskazała.

Ponadto - jak mówiła ministra funduszy - ze środków KPO przewidziano inwestycje w remonty i nowe drogi na kolei, inwestycje w bezpieczeństwo transportu - sygnalizacje świetlne, modernizacja (400 mln zł). Dodatkowo 200 mln zł ma zostać przeznaczone na żłobki. - Na dywersyfikację i skracanie łańcuchów dostaw w rolnictwie, czyli inwestycje w małe i średnie przedsiębiorstwa w obszarze przetwórstwa rolnego - kolejne 250 milionów złotych - dodała.

- To są nasze plany na inwestowanie środków z Krajowego Planu Odbudowy do końca czerwca - podsumowała Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.

W tym roku Polska zamierza złożyć jeszcze dwa wnioski o płatności. - Następną płatność chcielibyśmy i planujemy otrzymać do końca tego roku. (...). - Chcemy złożyć jednocześnie - nadrabiając te dwa lata opóźnienia, drugi i trzeci wniosek w sierpniu, najpóźniej na początku września, po to, żeby do końca roku mieć kolejną płatność - tłumaczyła szefowa MFiPR.

W ramach drugiego i trzeciego wniosku Polska będzie mogła otrzymać łącznie maksymalnie 10 mld euro. - Ale najprawdopodobniej będzie mniej, zobaczymy, jak bardzo nas zaboli to dwuletnie opóźnienie - zaznaczyła Pełczyńska-Nałęcz.

- Nie możemy na ten moment powiedzieć precyzyjnie, ile to będzie środków, dlatego że to będzie zależało od tego, jak zostanie zrewidowane KPO, wówczas zmieni się także wielkość zaplanowanych wniosków, bo zmieni się liczba inwestycji i reform gotowych na ten moment - wyjaśniała ministra. - Wniosek o płatność składa się na inwestycje i reformy, które są zrealizowane o czasie, tak jak jest to założone w KPO, jeżeli nie są zrealizowane, to nie możemy składać wniosku o płatność - dodała.

Zgodnie z zapowiedziami, na koniec 2024 roku mają być złożone kolejne dwa wnioski. 

- Polska otrzymuje w ramach Krajowego Planu Odbudowy (KPO) 6,3 mld euro (27 mld zł) z Funduszu Odbudowy i Odporności (RRF) i to dopiero początek - poinformowała w poniedziałek podczas konferencji prasowej w Brukseli rzeczniczka Komisji Europejskiej ds. ekonomicznych Veerle Nuyts.

- To ważny krok w realizowaniu polskiego Krajowego Planu Odbudowy. Kolejne środki również zostaną rozdysponowane, ponieważ (zgodnie z KPO) Polska ma otrzymać w nadchodzących latach 59,8 mld euro - oświadczyła rzeczniczka.

- Pierwsza płatność ma być przeznaczona na szeroki wachlarz reform i inwestycji związanych z zieloną i cyfrową transformacją; zmianą zasad pozwalających na łatwiejszą budowę lądowych farm wiatrowych; poprawą jakości powietrza w Polsce, a także energią i ochroną zdrowia - doprecyzowała Veerle Nuyts.

Jak podkreśliła, "Polska podjęła ważne kroki w zapewnieniu niezależności sędziowskiej", reformując system dyscyplinarny sędziów w celu poprawy klimatu inwestycyjnego, co miało wpływ na pozytywną ocenę KE wniosku naszego kraju o pierwszą płatność.

Przedstawicielka KE przypomniała także, że Polska będzie jeszcze w tym roku wnioskować o 23 mld euro z Funduszu Odbudowy i Odporności. Zgodnie z rozporządzeniem nt. RRF każdy kraj członkowski UE może złożyć maksymalnie dwa wnioski o płatność w roku.

Krajowy Plan Odbudowy dla Polski to 59,8 miliarda euro (34,5 miliarda euro w formie pożyczek i 25,3 miliarda euro w dotacjach) i obejmuje 55 reform i 56 inwestycji. Zgodnie z celami UE znaczna część budżetu KPO ma zostać przeznaczona na cele klimatyczne (46,6 proc.), transformację cyfrową (21,3 proc.), a także na reformy socjalne (22,3 proc.).

KPO dla Polski przewiduje 56 inwestycji i 55 reform, których celem jest wzmocnienie polskiej gospodarki po pandemii COVID-19.

Premier Donald Tusk poinformował 15 grudnia 2023 roku, że Polska złożyła pierwszy wniosek wypłatę pieniędzy z polskiego Krajowego Planu Odbudowy. W lutym Komisja wydała wstępną pozytywną ocenę pierwszego polskiego wniosku na 6,3 mld euro. KE uznała, że Polska spełniła tzw. kamienie milowe, m.in. dotyczące niezależności systemu sądowniczego.

Prawu i Sprawiedliwości nie udało się odblokować miliardów euro mimo wielu zapowiedzi ówczesnego premiera Mateusza Morawieckiego o złożeniu wniosku o pieniądze z KPO.

Polska pod koniec 2023 roku otrzymała równowartość ponad 20 mld zł zaliczki z programu RePowerEu, przeznaczonego na odchodzenie od rosyjskich paliw kopalnych i inwestycje w zielone technologie.