Polska recepta na światowy kryzys. "Obroniliśmy się, bo nie baliśmy się deficytu"

Ludwik Kotecki na początku sierpnia na trzy lata obejmie stanowisko zastępcy dyrektora wykonawczego w Międzynarodowym Funduszu WalutowymTVN24 Biznes i Świat

Wyjście obronną ręką z kryzysu światowego zawdzięczamy zwiększeniu deficytu, gdy trzeba było, i elastycznej linii kredytowej - mówi PAP kończący misję w Warszawie główny ekonomista ministerstwa finansów Ludwik Kotecki. Pytany, czy RPP pomagała czy nie, przyznaje, że stopy procentowe długo były za wysokie. I dodaje, że "składki do OFE - a de facto publiczne daniny - były dopalaczem dla GPW".

Kotecki na początku sierpnia na trzy lata obejmie stanowisko zastępcy dyrektora wykonawczego w Międzynarodowym Funduszu Walutowym.

Kolejne wyzwania

- Ostatnie lata to okres trudnych okoliczności zewnętrznych. Polska, na szczęście, wyszła z kryzysu obronną ręką. Uniknęliśmy recesji czy nawet silnego spowolnienia - podsumował bilans swojej dwudziestoletniej działalności.

Kluczem do tego zdaniem Ludwika Koteckiego, stała się przyjęta przez ministerstwo finansów strategia fiskalna.

- Polegała on na tym, że gdy trzeba było, zwiększyliśmy deficyt i się tego nie baliśmy. Wzrósł on wówczas do ponad 7 proc., pojawiła się procedura nadmiernego deficytu. Wtedy istniała taka konieczność makroekonomiczna. Kiedy jest taki kryzys, z jakim mieliśmy do czynienia, to stymulowanie gospodarki jest potrzebne - tłumaczył.

Po tym jak sytuacja poprawiła się należało jednak przyjąć nową strategię.

Jak stwierdził Kotecki, "gdy sytuacja się poprawiła, nasza strategia polegała na systematycznym konsolidowaniu finansów publicznych. Puentą tego był 19 czerwca bieżącego roku, gdy zdjęto z Polski procedurę nadmiernego deficytu. Jednym z warunków tego zdjęcia było uznanie, że jesteśmy wiarygodni, jeśli chodzi o kontynuację konsolidacji finansów publicznych".

- Zdjęcie procedury to bowiem nie koniec - zaznaczył, jednocześnie określając wyzwania dla resortu finansów na nadchodzące miesiące.

- Teraz musimy dojść do średniookresowego celu budżetowego na poziomie -1 proc. PKB. Nasz deficyt w wysokości 2,8 proc. w 2014 roku musi być dalej redukowany, choć już nie w tak szybkim tempie jak dotychczas, lecz o 0,5 proc. rocznie - wyliczał.

Zastrzeżenie do polityki RPP

Ekonomista stwierdził, że miejsce, w którym znalazła się obecnie Polska, to efekt rozsądnej makroekonomicznie polityki budżetowej.

- Gdy był kryzys, luzowaliśmy, gdy się skończył, zacieśnialiśmy dyscyplinę, by mieć rezerwy na nieprzewidywalne wydarzenia w przyszłości. Ważnym elementem naszej strategii była też elastyczna linia kredytowa w MFW. Ona miała znaczenie przede wszystkim dla rynków - dla wyceny naszego długu, notowań złotego. Chroniła nas, była najwyższej jakości ubezpieczeniem Polski na wypadek, gdyby coś złego się stało. Mieliśmy dostęp do ponad 30 mld dolarów na "pstryknięcie palcami", w ciągu dwóch dni - argumentował Kotecki.

Ludwik Kotecki był również pytany o rolę jaką odegrała polityka Rady Polityki Pieniężnej w stosunku do stóp procentowych. Jego zdaniem "stopy procentowe długo były za wysokie". Jak dodał jednak przyjęta praktyka zależy od ludzi. Niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z "zależną" czy "niezależną" instytucją.

OFE dopalacze dla giełdy

Kotecki w rozmowie z PAP szeroko porusza również kwestię reformy OFE.

Jak zapewniał, "nawet przez sekundę nie miałem wątpliwości, że robimy coś, co jest bardzo dobre dla Polaków. Wyliczenia i ocena skutków wprowadzenia OFE nigdy nie były bowiem wiarygodne, jeśli chodzi o to, jak rujnujące dla finansów publicznych było to rozwiązanie".

- System OFE - mówiąc w skrócie - polegał na tym, że sporą część danin publicznych zabrano ZUS-owi i zaczęto przekazywać do prywatnych instytucji. Natomiast państwo, nie wiadomo za bardzo jak, miało sobie z tym - czyli bieżącym wypłacaniem emerytur - radzić przez 40-50 lat, czyli do czasu gdy system OFE zacząłby odgrywać istotną rolę w tych wypłatach. W związku z tym musiano zacząć zaciągać dług na wypłatę bieżących świadczeń emerytalnych - wyjaśniał cały mechanizm.

Ekonomista za jedyny minus reformy uznał osłabienie giełdy. - Wiedzieliśmy, że tak się stanie, gdyż wcześniej składki do OFE - a de facto publiczne daniny - były dopalaczem dla GPW - przyznał Kotecki. Wśród dobrych skutków reformy wymienił redukcję długu publicznego oraz zdjęcie procedury nadmiernego deficytu.

- Z tym też powiązane jest wprowadzenie reguły wydatkowej w taki sposób, żeby redukcja długu, którą osiągnęliśmy dzięki zmianom w OFE, była trwała, stabilizowała finanse publiczne. Kluczowym polskim wyzwaniem jest bowiem to, że się starzejemy i proces ten będzie postępował. Potrzeba nam zatem rezerw na przyszłość. A reguła wydatkowa oprócz działania stabilizującego cykl koniunkturalny, ma działać w sposób pozwalający takie rezerwy w średnim okresie stworzyć - powiedział Kotecki.

Śmieciówki do zmiany

Główny ekonomista resortu finansów przyznaje się jednak także do kilku popełnionych błędów w ciągu ostatnich lat. - Rzeczywiście płace nie rosły tak, jak byśmy wszyscy jako konsumenci chcieli, przynajmniej nie wszędzie. Z jednej strony zamrożony był fundusz płac w sferze budżetowej, a spowodowane to było koniecznością zmniejszania nadmiernego deficytu. Drugi element to płace w przedsiębiorstwach - na co rząd specjalnie wpływu nie ma. Ich wzrost, w imię lepszej wydajności i konkurencyjności międzynarodowej, nie był szybki - wymieniał. Kotecki poruszył także kwestię "śmieciówek", które jego zdaniem "to problem i coś powinniśmy z tym dalej robić, bo jest to de facto ucieczka przed podatkami i składkami, która pozwala przedsiębiorcom zmniejszać koszty pracy".

Jak tłumaczył, "o ile w kryzysie jest to element utrzymania konkurencyjności, to w okresie normalizacji koniunktury może być traktowane jako tworzenie pewnej nierównowagi".

Należy pamiętać, że od 2016 roku wchodzi oskładkowanie umów zleceń, jednak rząd nie poszedł za ciosem i nie zdecydował się na na oskładkowanie umów o dzieło.

Kotecki przyznał, że "dalsze zmiany są tutaj potrzebne i pewnie nastąpią. Nic nie jest skończone i ewolucyjnie będzie się zmieniało. Moim zdaniem najlepiej byłoby działać z dwóch stron tzw. klina podatkowego, w taki sposób by osoby osiągające podobny dochód płaciły mniej zróżnicowane podatki. Zmniejszą się wtedy bodźce do kombinowania z różnymi formami zatrudniania".

Co z podatkami?

Kotecki zapytany o politykę podatkową ostatnich lat, powiedział, że "nie widzi błędów".

- Jeśli chodzi o obniżkę PIT i składek, idealnie trafiliśmy w czas - pomogła nam ona bowiem uniknąć kryzysu. Dzięki temu, że te pieniądze zostały u ludzi, utrzymaliśmy popyt konsumpcyjny - stwierdził ekonomista. Jak dodał, "VAT to dla odmiany element konsolidacji finansów publicznych. Długo się zastanawialiśmy nad tym, który podatek podnieść, zdecydowaliśmy się na VAT, bo uznaliśmy, że będzie to najmniej szkodliwe dla gospodarki. Moim zdaniem również ta decyzja zweryfikowała się pozytywnie, a teraz można zacząć poważną dyskusję o obniżaniu VAT-u".

Kopacz o obniżce VAT: szczegóły przedstawimy na początku września
Kopacz o obniżce VAT: szczegóły przedstawimy na początku wrześniatvn24

Autor: mb / Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: TVN24 Biznes i Świat

Pozostałe wiadomości

Podatek cyfrowy zaszkodzi Polsce i jej relacjom ze Stanami Zjednoczonymi - stwierdził Tom Rose, kandydat na ambasadora USA w Polsce. Dodał, że wprowadzenie zapowiadanego przez polski rząd rozwiązania spotka się z odwetem ze strony Donalda Trumpa.

Kandydat na ambasadora krytykuje plany polskiego rządu. "Trump odpowie odwetem"

Kandydat na ambasadora krytykuje plany polskiego rządu. "Trump odpowie odwetem"

Źródło:
PAP

We wtorek rozpoczyna się dwudniowe posiedzenie Rady Polityki Pieniężnej (RPP). Ekonomista ING Banku Śląskiego Adam Antoniak ocenia, że RPP nie obniży w marcu stóp procentowych. Jego zdaniem pierwszej obniżki w tym roku można się spodziewać dopiero we wrześniu.

Co ze stopami procentowymi? Ekonomista wskazuje termin

Co ze stopami procentowymi? Ekonomista wskazuje termin

Źródło:
PAP

Wygląda na to, że amerykańska administracja nie jest zainteresowana porozumieniem handlowym z Unią Europejską - stwierdził komisarz UE do spraw handlu Marosz Szefczovicz. Dodał, że Unia jest otwarta na dialog i ostrzegł przed konsekwencjami potencjalnego konfliktu handlowego.

"Jakiekolwiek decyzje będą miały globalne konsekwencje"

"Jakiekolwiek decyzje będą miały globalne konsekwencje"

Źródło:
PAP

Akcje Tesli spadły prawie o połowę w ciągu trzech miesięcy - podał Reuters. Dodał, że większość inwestorów i analityków uwierzyła w argument Elona Muska, że producent aut nie jest jedynie firmą samochodową.

W trzy miesiące firma Elona Muska straciła prawie połowę wartości

W trzy miesiące firma Elona Muska straciła prawie połowę wartości

Źródło:
Reuters

W poniedziałek doszło do awarii serwisu X na całym świecie. - Nie jesteśmy pewni, co dokładnie się stało, ale doszło do ogromnego cyberataku - mającego na celu zniszczenie systemu X - pochodzącego z adresów IP z obszaru Ukrainy - powiedział właściciel platformy i doradca prezydenta USA Elon Musk.

Globalna awaria X. Elon Musk mówi o "adresach IP z obszaru Ukrainy"

Globalna awaria X. Elon Musk mówi o "adresach IP z obszaru Ukrainy"

Aktualizacja:
Źródło:
tvn24.pl, PAP

Inwestorzy mają obawy o wzrost gospodarczy w USA i na świecie. Zdaniem analityków działania prezydenta Donalda Trumpa mogą "mieć negatywne konsekwencje", a "lekceważące podejście do polityki gospodarczej budzi niepokój".

Konsekwencje decyzji Donalda Trumpa. "Myślę, że to lekceważące podejście"

Konsekwencje decyzji Donalda Trumpa. "Myślę, że to lekceważące podejście"

Źródło:
PAP

Leszek Juchniewicz został odwołany z funkcji prezesa spółki Polskie Elektrownie Jądrowe. Pełniącym obowiązki prezesa został Piotr Piela.

Prezes Polskich Elektrowni Jądrowych odwołany

Prezes Polskich Elektrowni Jądrowych odwołany

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Mrożenie cen energii powinno obowiązywać przez cały rok - stwierdziła ministra funduszy Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz. Z kolei zdaniem ministry klimatu Pauliny Hennig-Kloski spadek cen energii może sprawić, że jeszcze w czwartym kwartale mrożenie nie będzie konieczne.

Ministry o mrożeniu cen prądu. "Cały rok" kontra "plan jest jasny"

Ministry o mrożeniu cen prądu. "Cały rok" kontra "plan jest jasny"

Źródło:
PAP

- Przemysł drzewny w Polsce powinien mieć zapewniony dostęp do surowca, więc nie może on wyjeżdżać z kraju - stwierdził minister rozwoju Krzysztof Paszyk. Dodał, że podjęto "inicjatywę legislacyjną" w tej sprawie.

"Chcemy, aby ten surowiec nie znikał, nie wyjeżdżał z kraju"

"Chcemy, aby ten surowiec nie znikał, nie wyjeżdżał z kraju"

Źródło:
PAP

Kiedy umowa USA z Ukrainą może zostać zawarta? Specjalny wysłannik Białego Domu Steve Witkoff wyraził nadzieję, że jeszcze w tym tygodniku. Dodał, że spodziewa się dobrych rezultatów wtorkowych rozmów z ukraińską delegacją.

Umowa z Ukrainą jeszcze w tym tygodniu? "Znaki są bardzo pozytywne"

Umowa z Ukrainą jeszcze w tym tygodniu? "Znaki są bardzo pozytywne"

Źródło:
PAP, Reuters

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów bada zasady oceny zdolności kredytowej konsumentów oraz ich wpływ na warunki udzielania kredytów - poinformował UOKiK w komunikacie prasowym. - Taki mechanizm może być już sam w sobie antykonkurencyjny, bowiem zniechęca lub wręcz każe świadomych konsumentów, poszukujących najlepszych ofert, zaś przedsiębiorcom umożliwia wymianę informacji o tym, że konsument w danym okresie składał zapytania do innych kredytodawców - powiedział prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Sektor bankowy pod lupą urzędu. "Mamy podejrzenia"

Sektor bankowy pod lupą urzędu. "Mamy podejrzenia"

Źródło:
PAP, X

Ministerstwo Cyfryzacji w najbliższych miesiącach zaprezentuje model podatku cyfrowego od przychodów lub zysków big techów w Polsce - poinformował wicepremier, szef resortu cyfryzacji Krzysztof Gawkowski. Środki, które zasiliłyby budżet z tytułu nowego podatku, miałyby wesprzeć rozwój firm i startupów z sektora cyfrowo-technologicznego i media.

Rząd pracuje nad nowym podatkiem. Zapowiedź ministra

Rząd pracuje nad nowym podatkiem. Zapowiedź ministra

Źródło:
PAP

Hakerzy, którzy mają działać na rzecz reżimu północnokoreańskiego, z powodzeniem wypłacili co najmniej 300 milionów dolarów z rekordowej kwoty 1,5 miliarda dolarów, uzyskanej z kradzieży kryptowalut - pisze BBC.

Liczy się każda minuta. Przestępcy są "niezwykle wyrafinowani"

Liczy się każda minuta. Przestępcy są "niezwykle wyrafinowani"

Źródło:
BBC

Prawie 3,5 tysiąca odwołanych lotów, utrudnienia dla ponad pół miliona pasażerów. W poniedziałek o północy rozpoczął się 24-godzinny strajk na największych lotniskach w Niemczech. Związek zawodowy Verdi ogłosił akcję protestacyjną z powodu sporu płacowego. Strajk dotknie również pasażerów podróżujących z Polski.

Strajk paraliżuje niemieckie lotniska. Tysiące odwołanych lotów

Strajk paraliżuje niemieckie lotniska. Tysiące odwołanych lotów

Źródło:
DW, PAP, tvn24.pl

Z rynku znika pionier roślinnej gastronomii w Polsce. Firma Krowarzywa nie wytrzymała rosnącej konkurencji i kosztów - informuje poniedziałkowe wydanie "Pulsu Biznesu". Pod koniec marca zostanie zamknięty ostatni lokal istniejącej od marca 2013 roku sieci. - Jeśli znajdzie się ktoś, kto chciałby przejąć markę i nadać jej nową formę, jesteśmy otwarci - mówi współtwórca i współwłaściciel sieci Krzysztof Bożek.

"Staliśmy się ofiarą własnego sukcesu". Znana sieć znika z rynku

"Staliśmy się ofiarą własnego sukcesu". Znana sieć znika z rynku

Źródło:
PAP, X

Decyzja Rady Polityki Pieniężnej (RPP) w sprawie stóp procentowych oraz konferencja szefa Narodowego Banku Centralnego to najważniejsze wydarzenia tygodnia na krajowym rynku finansowym. Poznamy również dane o inflacji w lutym. Przegląd ratingu Polski zaplanowała agencja Fitch.

Taki będzie tydzień w gospodarce

Taki będzie tydzień w gospodarce

Źródło:
PAP

Szpital MSWiA w Krakowie stał się celem cyberataku - poinformował w niedzielę wicepremier, minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski. Wdrożone zostały procedury awaryjne i placówka już częściowo działa. Dyrektor placówki doktor nauk medycznych Michał Zabojszcz zapewnił, że "zdrowiu i życiu pacjentów, którzy przebywają w szpitalu, nic nie zagraża".

Cyberatak na szpital w Krakowie

Cyberatak na szpital w Krakowie

Źródło:
PAP

Długi Polaków wyniosły w grudniu ubiegłego roku ponad 84,7 miliardów złotych - wynika z raportu BIG InfoMonitor. Zadłużonych jest 2,5 miliona osób, a ich zobowiązania w ciągu roku zwiększyły się o niemal 1,2 miliardów złotych. Największy dług miał 68-letni mężczyzna zalegający na ponad 92 miliony złotych.

Rekordzista jest winny ponad 90 milionów złotych

Rekordzista jest winny ponad 90 milionów złotych

Źródło:
PAP

Włoski rząd zakwestionował przepisy przyjęte przez władze Toskanii w celu ograniczenia nadmiernej turystyki i skierował je do Trybunału Konstytucyjnego. Sprawa dotyczy powstrzymania wzrostu liczby mieszkań na krótki wynajem dla turystów. Władze regionu są zdumione decyzją rządu.

Spierają się o turystów. "Niebywała" decyzja rządu

Spierają się o turystów. "Niebywała" decyzja rządu

Źródło:
PAP

W sobotę w Lotto żaden z graczy nie trafił szóstki. Oznacza to, że w najbliższym losowaniu można będzie wygrać sześć milionów złotych. Oto wyniki Lotto i Lotto Plus z 8 marca 2025 roku.

Kumulacja w Lotto rośnie

Kumulacja w Lotto rośnie

Źródło:
tvn24.pl

Sieć sklepów Leroy-Merlin poinformowała, że w kosiarkach marki Sterwins może dojść do "nagłego oderwania się ostrza". Leroy-Merlin apeluje do klientów o natychmiastowe zaprzestanie korzystania z urządzenia.

Znana sieć ostrzega. "Ryzyko urazu w związku z oderwaniem się ostrza"

Znana sieć ostrzega. "Ryzyko urazu w związku z oderwaniem się ostrza"

Źródło:
tvn24.pl

Austriacka grupa XXXLutz przejęła pełną kontrolę nad Black Red White - poinformował w komunikacie producent mebli z Biłgoraja.

Gigant przejmuje pełną kontrolę nad znaną polską firmą

Gigant przejmuje pełną kontrolę nad znaną polską firmą

Źródło:
PAP

- W Polsce kredyty są dwukrotnie droższe niż średnia w Unii Europejskiej - powiedział minister rozwoju i technologii Krzysztof Paszyk w programie "#BezKitu" w TVN24, odpowiadając na pytanie, dlaczego w Polsce forsowane są programy dopłat do kredytów hipotecznych na zakup mieszkania, skoro powoduje to wzrost cen nieruchomości.

Minister: to jest rata niższa nawet o 1500 złotych

Minister: to jest rata niższa nawet o 1500 złotych

Źródło:
tvn24.pl, PAP