Polska recepta na światowy kryzys. "Obroniliśmy się, bo nie baliśmy się deficytu"

Ludwik Kotecki na początku sierpnia na trzy lata obejmie stanowisko zastępcy dyrektora wykonawczego w Międzynarodowym Funduszu WalutowymTVN24 Biznes i Świat

Wyjście obronną ręką z kryzysu światowego zawdzięczamy zwiększeniu deficytu, gdy trzeba było, i elastycznej linii kredytowej - mówi PAP kończący misję w Warszawie główny ekonomista ministerstwa finansów Ludwik Kotecki. Pytany, czy RPP pomagała czy nie, przyznaje, że stopy procentowe długo były za wysokie. I dodaje, że "składki do OFE - a de facto publiczne daniny - były dopalaczem dla GPW".

Kotecki na początku sierpnia na trzy lata obejmie stanowisko zastępcy dyrektora wykonawczego w Międzynarodowym Funduszu Walutowym.

Kolejne wyzwania

- Ostatnie lata to okres trudnych okoliczności zewnętrznych. Polska, na szczęście, wyszła z kryzysu obronną ręką. Uniknęliśmy recesji czy nawet silnego spowolnienia - podsumował bilans swojej dwudziestoletniej działalności.

Kluczem do tego zdaniem Ludwika Koteckiego, stała się przyjęta przez ministerstwo finansów strategia fiskalna.

- Polegała on na tym, że gdy trzeba było, zwiększyliśmy deficyt i się tego nie baliśmy. Wzrósł on wówczas do ponad 7 proc., pojawiła się procedura nadmiernego deficytu. Wtedy istniała taka konieczność makroekonomiczna. Kiedy jest taki kryzys, z jakim mieliśmy do czynienia, to stymulowanie gospodarki jest potrzebne - tłumaczył.

Po tym jak sytuacja poprawiła się należało jednak przyjąć nową strategię.

Jak stwierdził Kotecki, "gdy sytuacja się poprawiła, nasza strategia polegała na systematycznym konsolidowaniu finansów publicznych. Puentą tego był 19 czerwca bieżącego roku, gdy zdjęto z Polski procedurę nadmiernego deficytu. Jednym z warunków tego zdjęcia było uznanie, że jesteśmy wiarygodni, jeśli chodzi o kontynuację konsolidacji finansów publicznych".

- Zdjęcie procedury to bowiem nie koniec - zaznaczył, jednocześnie określając wyzwania dla resortu finansów na nadchodzące miesiące.

- Teraz musimy dojść do średniookresowego celu budżetowego na poziomie -1 proc. PKB. Nasz deficyt w wysokości 2,8 proc. w 2014 roku musi być dalej redukowany, choć już nie w tak szybkim tempie jak dotychczas, lecz o 0,5 proc. rocznie - wyliczał.

Zastrzeżenie do polityki RPP

Ekonomista stwierdził, że miejsce, w którym znalazła się obecnie Polska, to efekt rozsądnej makroekonomicznie polityki budżetowej.

- Gdy był kryzys, luzowaliśmy, gdy się skończył, zacieśnialiśmy dyscyplinę, by mieć rezerwy na nieprzewidywalne wydarzenia w przyszłości. Ważnym elementem naszej strategii była też elastyczna linia kredytowa w MFW. Ona miała znaczenie przede wszystkim dla rynków - dla wyceny naszego długu, notowań złotego. Chroniła nas, była najwyższej jakości ubezpieczeniem Polski na wypadek, gdyby coś złego się stało. Mieliśmy dostęp do ponad 30 mld dolarów na "pstryknięcie palcami", w ciągu dwóch dni - argumentował Kotecki.

Ludwik Kotecki był również pytany o rolę jaką odegrała polityka Rady Polityki Pieniężnej w stosunku do stóp procentowych. Jego zdaniem "stopy procentowe długo były za wysokie". Jak dodał jednak przyjęta praktyka zależy od ludzi. Niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z "zależną" czy "niezależną" instytucją.

OFE dopalacze dla giełdy

Kotecki w rozmowie z PAP szeroko porusza również kwestię reformy OFE.

Jak zapewniał, "nawet przez sekundę nie miałem wątpliwości, że robimy coś, co jest bardzo dobre dla Polaków. Wyliczenia i ocena skutków wprowadzenia OFE nigdy nie były bowiem wiarygodne, jeśli chodzi o to, jak rujnujące dla finansów publicznych było to rozwiązanie".

- System OFE - mówiąc w skrócie - polegał na tym, że sporą część danin publicznych zabrano ZUS-owi i zaczęto przekazywać do prywatnych instytucji. Natomiast państwo, nie wiadomo za bardzo jak, miało sobie z tym - czyli bieżącym wypłacaniem emerytur - radzić przez 40-50 lat, czyli do czasu gdy system OFE zacząłby odgrywać istotną rolę w tych wypłatach. W związku z tym musiano zacząć zaciągać dług na wypłatę bieżących świadczeń emerytalnych - wyjaśniał cały mechanizm.

Ekonomista za jedyny minus reformy uznał osłabienie giełdy. - Wiedzieliśmy, że tak się stanie, gdyż wcześniej składki do OFE - a de facto publiczne daniny - były dopalaczem dla GPW - przyznał Kotecki. Wśród dobrych skutków reformy wymienił redukcję długu publicznego oraz zdjęcie procedury nadmiernego deficytu.

- Z tym też powiązane jest wprowadzenie reguły wydatkowej w taki sposób, żeby redukcja długu, którą osiągnęliśmy dzięki zmianom w OFE, była trwała, stabilizowała finanse publiczne. Kluczowym polskim wyzwaniem jest bowiem to, że się starzejemy i proces ten będzie postępował. Potrzeba nam zatem rezerw na przyszłość. A reguła wydatkowa oprócz działania stabilizującego cykl koniunkturalny, ma działać w sposób pozwalający takie rezerwy w średnim okresie stworzyć - powiedział Kotecki.

Śmieciówki do zmiany

Główny ekonomista resortu finansów przyznaje się jednak także do kilku popełnionych błędów w ciągu ostatnich lat. - Rzeczywiście płace nie rosły tak, jak byśmy wszyscy jako konsumenci chcieli, przynajmniej nie wszędzie. Z jednej strony zamrożony był fundusz płac w sferze budżetowej, a spowodowane to było koniecznością zmniejszania nadmiernego deficytu. Drugi element to płace w przedsiębiorstwach - na co rząd specjalnie wpływu nie ma. Ich wzrost, w imię lepszej wydajności i konkurencyjności międzynarodowej, nie był szybki - wymieniał. Kotecki poruszył także kwestię "śmieciówek", które jego zdaniem "to problem i coś powinniśmy z tym dalej robić, bo jest to de facto ucieczka przed podatkami i składkami, która pozwala przedsiębiorcom zmniejszać koszty pracy".

Jak tłumaczył, "o ile w kryzysie jest to element utrzymania konkurencyjności, to w okresie normalizacji koniunktury może być traktowane jako tworzenie pewnej nierównowagi".

Należy pamiętać, że od 2016 roku wchodzi oskładkowanie umów zleceń, jednak rząd nie poszedł za ciosem i nie zdecydował się na na oskładkowanie umów o dzieło.

Kotecki przyznał, że "dalsze zmiany są tutaj potrzebne i pewnie nastąpią. Nic nie jest skończone i ewolucyjnie będzie się zmieniało. Moim zdaniem najlepiej byłoby działać z dwóch stron tzw. klina podatkowego, w taki sposób by osoby osiągające podobny dochód płaciły mniej zróżnicowane podatki. Zmniejszą się wtedy bodźce do kombinowania z różnymi formami zatrudniania".

Co z podatkami?

Kotecki zapytany o politykę podatkową ostatnich lat, powiedział, że "nie widzi błędów".

- Jeśli chodzi o obniżkę PIT i składek, idealnie trafiliśmy w czas - pomogła nam ona bowiem uniknąć kryzysu. Dzięki temu, że te pieniądze zostały u ludzi, utrzymaliśmy popyt konsumpcyjny - stwierdził ekonomista. Jak dodał, "VAT to dla odmiany element konsolidacji finansów publicznych. Długo się zastanawialiśmy nad tym, który podatek podnieść, zdecydowaliśmy się na VAT, bo uznaliśmy, że będzie to najmniej szkodliwe dla gospodarki. Moim zdaniem również ta decyzja zweryfikowała się pozytywnie, a teraz można zacząć poważną dyskusję o obniżaniu VAT-u".

Kopacz o obniżce VAT: szczegóły przedstawimy na początku września
Kopacz o obniżce VAT: szczegóły przedstawimy na początku wrześniatvn24

Autor: mb / Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: TVN24 Biznes i Świat

Pozostałe wiadomości

W porównaniu do minionego roku większość owoców była w czerwcu wyraźnie droższa - mówi TVN24+ Kamil Łuczkowski, ekonomista z zespołu analiz makroekonomicznych Banku Pekao. Królem wzrostu cen okazały się jabłka. - Inaczej kształtowała się sytuacja na rynku warzyw. Tu Główny Urząd Statystyczny odnotował spadek cen detalicznych - mówi z kolei Mariusz Dziwulski, analityk rynku rolno-spożywczego w PKO BP. Jednak, jak zaznacza, są wyjątki. Ceny kapusty w hurcie wzrosły w skali roku o ponad połowę.

Król i królowa wzrostu cen

Król i królowa wzrostu cen

Źródło:
TVN24+

PKO BP, Santander, ING Bank Śląski, mBank i BNP Paribas - klienci tych instytucji finansowych muszą liczyć się z utrudnieniami w najbliższych dniach. Mogą wystąpić problemy z serwisem internetowym, aplikacją czy płatnościami.

Największy bank ostrzega. "Utrudnienia w dostępie do usług"

Największy bank ostrzega. "Utrudnienia w dostępie do usług"

Źródło:
tvn24.pl

Policja przeprowadziła przeszukanie w rezydencji i w siedzibie partii Jaira Bolsonaro. Były prezydent Brazylii jest oskarżony o przygotowywanie zamachu stanu. Sąd nakazał mu noszenie elektronicznej bransoletki i zabronił używania mediów społecznościowych.

Przeszukanie w rezydencji i siedzibie partii byłego prezydenta

Przeszukanie w rezydencji i siedzibie partii byłego prezydenta

Źródło:
PAP, CNN

Wielka Brytania nałożyła nowe sankcje na ponad 20 rosyjskich szpiegów, hakerów i jednostki wywiadu. Chodzi o osoby i podmioty oskarżone o operacje cybernetyczne zagrażające stabilności Europy - wskazał brytyjski rząd w oświadczeniu.

"Szpiedzy GRU prowadzą kampanię mającą na celu destabilizację Europy"

"Szpiedzy GRU prowadzą kampanię mającą na celu destabilizację Europy"

Źródło:
PAP

Wielki sukces polskiego programisty. Przemysław Dębiak zajął pierwsze miejsce w prestiżowych zawodach AtCoder World Tour Finals 2025, pokonując nie tylko wszystkich pozostałych zawodników, ale też sztuczną inteligencję.

Polak lepszy od sztucznej inteligencji. Osobiste gratulacje od szefa OpenAI

Polak lepszy od sztucznej inteligencji. Osobiste gratulacje od szefa OpenAI

Źródło:
tvn24.pl

Od 14 sierpnia przyjmowane będą wnioski od firm i instytucji, które chcą uczestniczyć w prowadzonym przez resort pracy pilotażu skróconego czasu pracy. To pierwszy taki program w tej części Europy i pierwszy na tak szeroką skalę w Polsce – wskazała ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk.

Krócej w pracy. "Wielki, pierwszy w tej części Europy, pilotaż"

Krócej w pracy. "Wielki, pierwszy w tej części Europy, pilotaż"

Źródło:
PAP

Bat Indiany Jonesa został sprzedany za 525 tysięcy dolarów na trwającej przez tydzień aukcji firmy Heritage Auctions. Harrison Ford posługiwał się słynnym rekwizytem w filmie "Indiana Jones i ostatnia krucjata" z 1989 roku.

Bat Indiany Jonesa sprzedany na aukcji

Bat Indiany Jonesa sprzedany na aukcji

Źródło:
PAP

W projekcie budżetu opracowanym przez Komisję Europejską przewidziano dla Polski ponad 123 miliardy euro, między innymi na politykę spójności i rolnictwo - wynika z zestawienia opublikowanego przez Komisję Europejską w nocy z czwartku na piątek. Jest to wstępna propozycja budżetu, nad którą będą w kolejnych miesiącach pracować państwa członkowskie.

Ogromne pieniądze dla Polski

Ogromne pieniądze dla Polski

Źródło:
PAP

Wizz Air uruchomi 11 tras z lotniska Warszawa-Modlin, przeniesie też do Modlina dwa samoloty - poinformowała w piątek węgierska linia lotnicza. Wizz Air przestał operować z Modlina pod koniec 2012 roku.

Wizz Air wraca do Modlina. Znamy trasy

Wizz Air wraca do Modlina. Znamy trasy

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Należący do koncernu Meta popularny komunikator WhatsApp powinien przygotować się do wycofania z rynku rosyjskiego - oświadczył Anton Goriełkin, wiceprzewodniczący komisji do spraw technologii informatycznych Dumy Państwowej, niższej izby rosyjskiego parlamentu.

Rosja chce się go pozbyć. "Należy do ekstremistycznej organizacji"

Rosja chce się go pozbyć. "Należy do ekstremistycznej organizacji"

Źródło:
PAP

Na Giełdzie Papierów Wartościowych wszystkie główne indeksy rosną. WIG-Banki jest na najwyższym poziomie w historii. "Wszystko wskazuje na to, że obecny rok na warszawskim parkiecie będzie należał do najbardziej zyskownych od wielu lat" - napisał w komentarzu Michał Stanek z Q Value.

Euforia na warszawskiej giełdzie

Euforia na warszawskiej giełdzie

Źródło:
PAP Biznes, tvn24.pl

Bezpośrednie połączenie PKP Intercity do Chorwacji cieszy się sporym powodzeniem. Jak poinformował minister infrastruktury Dariusz Klimczak, do końca wakacji sprzedało się około 11 tysięcy biletów na ten pociąg. A co z połączeniami do Włoch czy Austrii?

Prawie wszystkie bilety sprzedane. Minister wyjaśnia

Prawie wszystkie bilety sprzedane. Minister wyjaśnia

Źródło:
PAP

W pierwszym półroczu 2025 roku deweloperzy sprzedali 18,3 tysiąca mieszkań. To wynik mniejszy o około 10 procent mniejszy niż rok temu przy tym, gdy oferta mieszkań jest na poziomie historycznego maksimum - w sprzedaży jest 62 tysiące lokali. Jak wskazuje Otodom na rynku może pojawić się stagnacja.

"Historyczne maksimum" na rynku mieszkań

"Historyczne maksimum" na rynku mieszkań

Źródło:
PAP

Ja na przykład ostatnio bardzo dużo mówię o Polsce lokalnej i o tym, że potrzeby Polski lokalnej są inne niż Warszawy. Sama jestem warszawianką i patriotką Warszawy, ale uważam, że te rozwiązania z Warszawy, copy-paste na Polskę lokalną, to totalnie nie jest to - powiedziała w programie "Jeden na jeden" w TVN24 ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz (Polska 2050). Broniła w ten sposób poprawek przegłosowanych w Sejmie wspólnie z PiS w sprawie budownictwa społecznego.

"Potrzeby Polski lokalnej są inne". Ministra broni poprawek do ustawy

"Potrzeby Polski lokalnej są inne". Ministra broni poprawek do ustawy

Źródło:
tvn24.pl

Rzeczniczka Białego Domu Karoline Leavitt poinformowała, że dotychczas pisma od prezydenta Donalda Trumpa w sprawie ceł otrzymało 25 krajów. Dodała, że Unia Europejska jest bardzo chętna do negocjacji handlowych, z kolei Kanada to trudny partner do rozmów.

25 krajów otrzymało pisma od Trumpa

25 krajów otrzymało pisma od Trumpa

Źródło:
PAP

Producenci oleju w liście do premiera Donalda Tuska domagają się odblokowania możliwości importu rzepaku z Ukrainy. W ich ocenie niedobór surowca w sezonie 2025/2026 ma wynieść co najmniej 500 tysięcy ton, co negatywnie wpłynie na krajowe tłocznie. Ministerstwo Rozwoju i Technologii poinformowało, że wstrzymuje się jeszcze z decyzjami w tej sprawie.

Sytuacja jest "niezwykle trudna". Apel do premiera

Sytuacja jest "niezwykle trudna". Apel do premiera

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Komisja Europejska wezwała w czwartek Polskę do prawidłowego wdrożenia unijnej dyrektywy dotyczącej zamówień publicznych. Jej zdaniem Polska narusza prawo Unii Europejskiej, rezygnując z przetargów przy udzielaniu zamówień na wytwarzanie dokumentów publicznych, takich jak dowody osobiste czy prawa jazdy.

Dowody osobiste i prawa jazdy. Bruksela domaga się zmian

Dowody osobiste i prawa jazdy. Bruksela domaga się zmian

Źródło:
PAP

Senat zgłosił w czwartek poprawki do ustawy podwyższającej limit wydatków budżetu państwa na budownictwo społeczne. Przywracają one brzmienie ustawy w kształcie przedłożonym Sejmowi przez rząd, co oznacza między innymi usunięcie poprawek przegłosowanych przez Polskę 2050 razem z PiS i Konfederacją.

Zwrot w sprawie poprawek przegłosowanych przez Polskę 2050 razem z PiS

Zwrot w sprawie poprawek przegłosowanych przez Polskę 2050 razem z PiS

Źródło:
PAP

Uważam, że obywatelom należy się informacja na temat prawdziwego obrazu sytuacji - powiedział w czwartek na konferencji prasowej minister aktywów państwowych Jakub Jaworowski, odnosząc się do przedstawionego w środę przez posłów Prawa i Sprawiedliwości raportu na temat sytuacji spółek Skarbu Państwa. Jak stwierdził, jest "zszokowany poziomem fałszu i manipulacji" twierdzeń przedstawicieli opozycji.

PiS publikuje raport. Minister: jestem zszokowany poziomem fałszu i manipulacji

PiS publikuje raport. Minister: jestem zszokowany poziomem fałszu i manipulacji

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Senat zaproponował poprawki, wykreślające część ograniczeń dla budowy turbin wiatrowych z nowelizacji ustawy odległościowej. Zniknąć miałyby między innymi przepisy zakazujące budowy wiatraków w wojskowych strefach lotniczych. Ustawa zamraża też ceny prądu w czwartym kwartale 2025 roku.

Jest decyzja w sprawie cen prądu. Apel do prezydenta

Jest decyzja w sprawie cen prądu. Apel do prezydenta

Źródło:
PAP

W czerwcu Joanna Tyrowicz, członkini Rady Polityki Pieniężnej, wnioskowała o podwyżkę stóp procentowych o 250 punktów bazowych. Wniosek został jednak odrzucony przez pozostałych członków RPP - poinformował Narodowy Bank Polski.

Propozycja dużej podwyżki stóp procentowych. Wyniki głosowania

Propozycja dużej podwyżki stóp procentowych. Wyniki głosowania

Źródło:
PAP, tvn24.pl