Czy pracodawca może rozwiązać umowę z pracownikiem za pomocą e-maila? Co w takiej sytuacji może zrobić pracownik? Zapytaliśmy o to ekspertów, specjalizujących się w prawie pracy.
W dobie pandemii spowodowanej przez koronowirusa wiele firm przeszło na pracę zdalną. Jak szacuje Polski Instytut Ekonomiczny, nawet 1,5-2 mln zatrudnionych pracowników może wykonywać swoje obowiązki służbowe w formie telepracy. Jest to 9-12 proc. wszystkich pracujących Polaków.
Możliwość wykonywania pracy zdalnej dotyczy przede wszystkim pracowników sektora usług, których praca nie wymaga bezpośredniego kontaktu z klientami. Do głównych kategorii zawodowych, w przypadku których praca zdalna jest możliwa, należą specjaliści do spraw administracji i zarządzania, sprzedaży, marketingu i public relations, a także specjaliści do spraw finansowych - oceniają analitycy PIE.
Zwolnienie przez e-maila
W obecnej sytuacji pojawia się pytanie, czy pracodawca może rozwiązać umowę z pracownikiem w formie zdalnej, np. za pomocą e-maila? O odpowiedź poprosiliśmy ekspertów prawa pracy.
Radca prawny prof. Monika Gładoch wyjaśnia, że w Kodeksie pracy mamy wyłącznie jedną ogólną regulację (art. 30 par. 3 Kodeksu pracy), który stanowi, że oświadczenie każdej ze stron o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno nastąpić na piśmie.
Zaznacza jednak, ze bardziej szczegółowe przepisy są zawarte w Kodeksie cywilnym. - I tak art. 61 par. 2 Kodeksu cywilnego mówi, że oświadczenie woli wyrażone w postaci elektronicznej jest złożone innej osobie z chwilą, gdy wprowadzono je do środka komunikacji elektronicznej w taki sposób, żeby osoba ta mogła zapoznać się z jego treścią - dodaje.
Do zachowania elektronicznej formy czynności prawnej wystarcza złożenie oświadczenia woli w postaci elektronicznej i opatrzenie go kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Jest ono równoważne z oświadczeniem woli złożonym w formie pisemnej.
Jak przypomina prof. Gładoch, do stosowania formy elektronicznej w stosunkach pracy odniósł się pośrednio Sąd Najwyższy. - W uzasadnieniu do wyroku z 24 sierpnia 2009 roku stwierdził, że obowiązujące przepisy kodeksu cywilnego umożliwiają złożenie oświadczenia woli w postaci elektronicznej w sposób równoważny ze złożonym w formie pisemnej, ale pod warunkiem opatrzenia go bezpiecznym, certyfikowanym podpisem elektronicznym - tłumaczy.
Co może zrobić pracownik?
Dodaje, że w przypadku, gdy pracodawca wysłał pracownikowi jedynie maila z informacją o zwolnieniu lub skan pisma, jednak bez użycia kwalifikowanego podpisu elektronicznego, to takie zwolnienie jest wadliwe.
- Wywołuje ono skutek prawny. W polskim prawie pracy nie ma zwolnień nieważnych. Każde zwolnienie jest skuteczne, ale jeśli doszło do niego z pominięciem prawa, to wtedy pracownik może wnieść pozew do sądu pracy. Ma na to 21 dni, jeśli został o tym pouczony w piśmie przez pracodawcę - zaznacza prof. Gładoch.
W przypadku wypowiedzenia umów terminowych (umowy na czas określony lub umowy na okres próbny), pracownikowi przysługuje - co do zasady - wyłącznie odszkodowanie. W razie wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony, pracownik może domagać się uznania wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne lub odszkodowania.
- To pierwsze żądanie po okresie wypowiedzenia przekształca się w roszczenie o przywrócenie do pracy. Wraz z nim pracownik może żądać wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy. Jest ono jednak ograniczone, podobnie jak roszczenie o odszkodowanie - podkreśla prof. Gładoch.
Z kolei jak tłumaczy radca prawny Małgorzata Małecka z Kancelarii Prawa Pracy, "oświadczenie pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę może być wyrażone przez każde zachowanie pracodawcy, które ujawnia jego wolę wypowiedzenia umowy o pracę w sposób dostateczny".
- Może być także złożone w formie e-mailowej, co nie powoduje, że wypowiedzenie umowy o pracę jest nieważne. Jest ważne, ale złożone z naruszeniem przepisu prawa, który stanowi, że powinno być ono złożone w formie pisemnej - zaznaczyła.
Podkreśliła, że złożenie wypowiedzenia za pośrednictwem maila upoważnia pracownika do złożenia odwołania do sądu pracy. - W odwołaniu pracownik może wskazać, że wypowiedzenie zostało złożone z naruszeniem przepisów prawa. Pracownik może ubiegać się o przywrócenie do pracy albo zasądzenie odszkodowania za wypowiedzenie umowy o pracę z naruszeniem przepisów prawa - zaznacza.
Autor: mp/ToL / Źródło: tvn24bis
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock