Praca zdalna – co trzeba wiedzieć, pracując z domu?

Adam Niedzielski: apeluję o powrót do pracy zdalnej
Adam Niedzielski: apeluję o powrót do pracy zdalnej TVN24
wideo 2/4
Adam Niedzielski: apeluję o powrót do pracy zdalnej TVN24

Praca zdalna, czyli popularny home office, jest coraz częściej spotykaną formą wykonywania pracy. W olbrzymim stopniu przyczyniła się do tego trwająca pandemia COVID-19. Czym praca wykonywana z domu różni się od wykonywanej w siedzibie firmy? Jakie wynikają z niej obowiązki dla pracodawcy i pracowników?

Praca zdalna – co to jest?

Praca zdalna jest pojęciem nieformalnym, bo niewystępującym w Kodeksie pracy. To wykonywanie powierzonych przez pracodawcę obowiązków poza siedzibą firmy, na przykład we własnym mieszkaniu. Bardzo częstym elementem pracy zdalnej jest również wykorzystanie elektronicznych środków komunikacji, ale nie jest to reguła. Pracownik zobowiązany jest natomiast do wykonywania swoich zadań tak samo, jakby wykonywał je w siedzibie firmy, i ciążą na nim te same prawa i obowiązki.

W wielu przypadkach praca zdalna może być natomiast uznana za kwalifikującą się do przepisów Kodeksu pracy dotyczących telepracy. Telepraca definiowana jest jako "regularne wykonywanie pracy poza zakładem z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej". Regularność należy przy tym rozumieć nie jako obowiązek wykonywania pracy wyłącznie poza firmą, ale jako systematyczność takiej formy jej wykonywania.

Jeżeli więc charakter pracy zdalnej w danym przypadku wypełnia tę definicję, czyli pracownik regularnie wykonuje swoje obowiązki poza firmą i robi to np. wykorzystując komputer i internet, jego praca może zostać uznana za telepracę, co niesie wynikające z Kodeksu pracy konsekwencje.

Obecnie praca zdalna może również być wykonywana na podstawie tzw. ustawy covidowej z 2 marca 2020 roku, w której określono ją jako "wykonywanie przez czas oznaczony pracy określonej w umowie o pracę poza miejscem jej stałego wykonywania".

OGLĄDAJ TVN24 NA ŻYWO W TVN24 GO

Obowiązki pracodawcy i pracownika

W przypadku zarówno telepracy, jak i pracy zdalnej, po stronie pracodawcy i pracownika pojawiają się określone zobowiązania.

Jakie? W przypadku telepracy pracodawca jest przede wszystkim zobowiązany do podpisania z pracownikiem aneksu do umowy dotyczącego wykonywania obowiązków w formie telepracy. Ponadto pracodawca powinien wówczas wyposażyć pracownika we wszelki sprzęt niezbędny do świadczenia telepracy, np. komputera z dostępem do internetu, a także pomocy technicznej i niezbędnych szkoleń. Możliwe jest także wykonywanie pracy przy użyciu prywatnego sprzętu pracownika, wówczas jednak należy ustalić ekwiwalent pieniężny za jego zużycie.

Także tzw. ustawa covidowa w zakresie pracy zdalnej nakłada na pracodawcę obowiązek zapewnienia niezbędnych narzędzi i materiałów oraz obsługi logistycznej. W tym przypadku na polecenie pracodawcy może zostać również nałożony obowiązek sporządzania przez pracownika ewidencji wykonywanych zadań zawierającej ich opis, datę oraz czas trwania.

W odróżnieniu od uregulowanej w Kodeksie pracy telepracy ustawa covidowa nie nakłada natomiast na pracodawcę obowiązku zwrotu kosztów używania przez pracownika własnych narzędzi. Nie ma również obowiązku podpisywania z pracownikiem stosownego aneksu – wysłanie na pracę zdalną może odbyć się na mocy polecenia ustnego.

Praca nie tylko z domu

Zarówno w przypadku telepracy, jak i pracy zdalnej, miejsce wykonywania pracy nie jest określone. Oznacza to, że nie musi to być jego własne mieszkanie, ale też np. kawiarnia.

Jednocześnie po stronie pracodawcy wciąż istnieje obowiązek zapewnienia pracownikowi bezpiecznych warunków pracy, dlatego warto przy zlecaniu pracy zdalnej zawsze sporządzić wytyczne dotyczące bezpiecznego wykonywania pracy poza siedzibą firmy. Dzięki temu jeśli pracownik ulegnie wypadkowi wykonując pracę w domu lub innym wskazanym przez pracodawcę miejscu, będzie to zakwalifikowane jako wypadek w pracy.

Praca zdalna – kto decyduje?

Należy pamiętać, że decyzja o wysłaniu pracownika na pracę zdalną należy wyłącznie do pracodawcy. Pracownik może wnioskować o taki tryb wykonywania pracy, pracodawca nie musi jednak takiego wniosku zaakceptować.

Jeżeli natomiast pracodawca zdecyduje o przeniesieniu pracownika na pracę zdalną, ten ma obowiązek się na to zgodzić. W przeciwnym razie ryzykuje, że jego sprzeciw zostanie uznany za niesubordynację i niewykonanie polecenia służbowego.

Praca zdalna w Kodeksie pracy?

Rząd zapowiada wpisanie na stałe pracy zdalnej do Kodeksu pracy. Projekt w tej sprawie został nawet już przedstawiony Radzie Dialogu Społecznego, jednak partnerzy społeczni nie porozumieli się w sprawie szczegółów zmian.

- Zakładam, że projekt nowelizacji Kodeksu pracy będzie uzgodniony społecznie w pierwszym kwartale 2021 roku – mówiła tymczasem jeszcze w styczniu wiceminister rozwoju, pracy i technologii Iwona Michałek. Dodała, że zapisy dotyczące pracy zdalnej powinny być na tyle ogólne, by pozostawić furtkę do uzgodnień między pracodawcami i pracownikami.

- Chcemy dać pewne możliwości do uregulowania pracy zdalnej między pracodawcą a pracownikiem. Szczegółowe rozwiązania dotyczące pracy zdalnej, dopasowane do potrzeb różnych branż oraz specyfiki poszczególnych zakładów pracy, będą więc zawarte na przykład w porozumieniach lub regulaminie – tłumaczyła wiceminister.

Obecnie projekt wrócił do resortu rozwoju. Nie wiadomo, kiedy ponownie będzie przedmiotem obrad RDS, ani kiedy zostanie przedstawiony Radzie Ministrów.

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Emigranci wracają do Polski, bo widać wzrost jakości życia - wskazuje ekonomista doktor Paweł Dobrzański z Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Dodaje, że kolejnymi argumentami są większe poczucie bezpieczeństwa i kształcenie dzieci w polskiej szkole.

Wracają do Polski. Ekspert podaje powody

Wracają do Polski. Ekspert podaje powody

Źródło:
PAP

W ostatnim losowaniu Powerball nikt nie trafił wszystkich sześciu liczb, zatem kumulacja wzrosła do 1,1 miliarda dolarów - przekazał portal CNN. Nadchodzące losowanie będzie miało piątą co do wielkości pulę nagród w historii tej loterii.

Potężna kumulacja. Ponad miliard w puli

Potężna kumulacja. Ponad miliard w puli

Źródło:
CNN

Iran, Rosja i Chiny we wspólnym liście do Organizacji Narodów Zjednoczonych określiły europejskie sankcje "snapback" za bezprawne oraz destrukcyjne politycznie - przekazał minister spraw zagranicznych Iranu Abbas Aragczi.

Iran, Chiny i Rosja podpisały się pod listem do ONZ

Iran, Chiny i Rosja podpisały się pod listem do ONZ

Źródło:
PAP

Indie proponują, że obniżą cła do zera, ale powinny były to zrobić lata temu - stwierdził Donald Trump. Prezydent USA ponownie wyraził niezadowolenie z powodu kupowania przez Delhi ropy naftowej i broni od Rosji.

Trump: kilka prostych faktów

Trump: kilka prostych faktów

Źródło:
PAP

Od stycznia do lipca 2025 roku Hiszpanię odwiedziło 55,5 miliona zagranicznych turystów. To rekord - przekazał hiszpański Narodowy Instytut Statystyczny (INE). Historycznie wysokie były też wydatki odwiedzających.

Biją turystyczne rekordy. Liczba odwiedzających Polaków podwoiła się

Biją turystyczne rekordy. Liczba odwiedzających Polaków podwoiła się

Źródło:
PAP

W większości krajów europejskich maleje liczba inwestycji, a rosną ceny za metr kwadratowy. W Polsce w 2024 roku ceny mieszkań podskoczyły najbardziej - o ponad 19 procent - wynika raportu Deloitte. Jeśli chodzi o miasta, to Kraków był na szczycie zestawienia - tu podwyżki były największe.

Ceny jak w Rzymie. Polskie miasto z najwyższym wzrostem

Ceny jak w Rzymie. Polskie miasto z najwyższym wzrostem

Źródło:
PAP

Od 1 września aplikacja mObywatel zyskała nową funkcję przydatną dla kierowców - mStłuczkę. Usługa została wprowadzona wraz z nowelizacją ustawy o mObywatelu oraz ustawy o informatyzacji i ma ułatwić dokumentowanie zdarzeń drogowych.

Rewolucja dla kierowców. Nowa usługa w rządowej aplikacji

Rewolucja dla kierowców. Nowa usługa w rządowej aplikacji

Źródło:
PAP

Po raz pierwszy od 1989 roku więcej Polaków wyjechało z Niemiec, niż do nich przyjechało - poinformował "The Times". Brytyjski dziennik wskazuje, że jednym z powodów tej zmiany jest dynamiczny rozwój gospodarczy Polski, który skłania obywateli do powrotu.

Polacy nie chcą już tam mieszkać? Pierwsza taka sytuacja od 36 lat

Polacy nie chcą już tam mieszkać? Pierwsza taka sytuacja od 36 lat

Źródło:
PAP

W poniedziałek rozpoczął się nowy rok szkolny 2025/2026. Potrwa on do 26 czerwca. Dwutygodniowe ferie zimowe odbędą się w trzech terminach, a nie, jak dotychczas, w czterech. Egzamin ósmoklasisty odbędzie się w dniach 11-13 maja, a egzaminy maturalne potrwają od 4 do 30 maja 2026 roku. Przedstawiamy najważniejsze daty.

Nowy rok szkolny rozpoczęty. Najważniejsze daty

Nowy rok szkolny rozpoczęty. Najważniejsze daty

Źródło:
PAP

Upadłość konsumencką ogłosiło w pierwszej połowie 2025 roku 9,8 tysiąca konsumentów w Polsce - wynika z danych Krajowego Rejestru Długów. Łączna kwota zadłużenia tych osób wynosi co najmniej 260,5 miliona złotych.

Tysiące upadłości konsumenckich. Wierzyciele czekają na ponad 260 milionów

Tysiące upadłości konsumenckich. Wierzyciele czekają na ponad 260 milionów

Źródło:
PAP

Produkt Krajowy Brutto Polski w drugim kwartale 2025 roku wzrósł o 3,4 procent rok do roku w porównaniu do wzrostu o 3,2 procent w pierwszym kwartale - wynika z komunikatu GUS. Odczyt jest zgodny z wcześniejszym, szybkim szacunkiem GUS.

Tak rośnie polska gospodarka

Tak rośnie polska gospodarka

Źródło:
tvn24.pl

W sierpniu sprzedaż mieszkań w największych polskich miastach spadła o ponad 14 procent - wynika z raportu platformy Tabelaofert. Autorzy raportu wskazują, że choć średnie ceny mieszkań pozostają stabilne, ich realna wartość maleje dzięki większej sile nabywczej kupujących, którzy zarabiają więcej niż kilka miesięcy temu.

"Huśtawka, która zatrzymała się w połowie". Spadki na rynku mieszkań

"Huśtawka, która zatrzymała się w połowie". Spadki na rynku mieszkań

Źródło:
PAP

Administracja prezydenta USA Donalda Trumpa przeprowadza szeroko zakrojoną redukcję zatrudnienia w Agencji do spraw Mediów Globalnych, instytucji macierzystej Głosu Ameryki. W weekend wypowiedzenia otrzymało kolejnych 532 zatrudnionych.

Ponad 500 osób na bruk. "Na polecenie prezydenta"

Ponad 500 osób na bruk. "Na polecenie prezydenta"

Źródło:
PAP

Mijający sezon letni może okazać się rekordowy pod względem liczby czeskich turystów decydujących się na wypoczynek w Polsce - ocenił Jan Papeż, wiceprzewodniczący Stowarzyszenia Czeskich Biur Podróży. Rok wcześniej, według danych Polskiej Organizacji Turystycznej Polskę odwiedziło około 410 tys. Czechów. 

Polska hitem wśród Czechów. Ekspert: to może być rekordowy sezon

Polska hitem wśród Czechów. Ekspert: to może być rekordowy sezon

Źródło:
PAP

W środę rozpocznie się czteromiesięczny strajk personelu naziemnego na lotniskach w Portugalii. Decyzję o jego rozpoczęciu pracownicy ogłosili w niedzielę. Protest obejmie wszystkie porty lotnicze w kraju.

Co kilka godzin będą wstrzymywać pracę. I tak przez cztery miesiące

Co kilka godzin będą wstrzymywać pracę. I tak przez cztery miesiące

Źródło:
PAP

Wskaźnik PMI dla polskiego przemysłu wyniósł w sierpniu 2025 roku 45,9 punktu - przekazał S&P Global. Jak dodali autorzy badania, mimo dalszego spadku zamówień, prognozy produkcji na najbliższe 12 miesięcy wśród badanych firm ponownie się poprawiły.

Dane z przemysłu. "Tempo spadku było marginalne"

Dane z przemysłu. "Tempo spadku było marginalne"

Źródło:
PAP

1 września rusza trzecia edycja Podlaskiego Bonu Turystycznego. W nowej odsłonie programu wysokość dofinansowania ma wartość 300 złotych, niezależnie od miejsca noclegu. W poprzednich edycjach, ze względu na ogromne zainteresowanie, pula bonów wyczerpała się błyskawicznie.

300 złotych na wypoczynek. Rusza nowa edycja bonu turystycznego

300 złotych na wypoczynek. Rusza nowa edycja bonu turystycznego

Źródło:
PAP

Meta bez zgody celebrytów, takich jak Taylor Swift, Scarlett Johansson, Anne Hathaway czy Selena Gomez, stworzyła dziesiątki uwodzicielskich chatbotów na swoich platformach społecznościowych, wykorzystując ich nazwiska i wizerunki - ustaliła Agencja Reutera.

"Uwodzicielskie" chatboty w Mecie. Wykorzystują wizerunki celebrytów

"Uwodzicielskie" chatboty w Mecie. Wykorzystują wizerunki celebrytów

Źródło:
Reuters

To ostatnie chwile na przygotowanie plecaków na nowy rok szkolny. Jak wyliczają eksperci koszty wyprawki szkolnej jest niewiele wyższy niż przed rokiem. Warto pamiętać, że rodzicom i opiekunom, bez względu na dochody i sytuację finansową, przysługuje jednorazowo 300 zł na zakup podręczników, zeszytów i sprzętów w ramach świadczenia Dobry Start. Jeśli chcemy dostać pieniądze jeszcze we wrześniu, trzeba się pospieszyć.

Ostatnie chwile na przygotowanie wyprawki. Tak zmieniły się szkolne wydatki

Ostatnie chwile na przygotowanie wyprawki. Tak zmieniły się szkolne wydatki

Źródło:
PAP