Rodzaje kredytów – czym się różnią? Czym kredyt różni się od pożyczki?

●     Kredyt jest formą zaciągnięcia finansowego zobowiązania na określony cel. Udzielać go mogą jedynie banki i SKOK-i. ●     Kredyty można podzielić m.in. na udzielane osobom fizycznym oraz na udzielane firmom. ●     Osoby fizyczne korzystać mogą przede wszystkim z kredytów hipotecznych, konsumpcyjnych oraz konsolidacyjnych. ●     Firmy korzystają przede wszystkim z kredytów obrotowych i inwestycyjnych.

Przepisy i definicje dotyczące udzielania kredytów zawarte są w ustawie z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe oraz w ustawie z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim. Informacje dotyczące kredytobiorców znaleźć można natomiast w Biurze Informacji Kredytowej (BIK).

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE W TVN24 GO >>>

Ustawa Prawo bankowe kredytem nazywa zawarcie umowy kredytowej, w ramach której "bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu".

Inaczej mówiąc, kredyt to umowa, na mocy której bank pożycza kredytobiorcy pieniądze, zaś kredytobiorca wykorzystuje te pieniądze na określony cel i zwraca je powiększone o wynagrodzenie banku, przede wszystkim odsetki i prowizję. W umowie tej określony musi być przy tym czas, w jakim kredytobiorca musi spłacić kredyt.

Udzielanie kredytów jest dla banków jednym z bardziej ryzykownych rodzajów działalności – bank nigdy nie może mieć pewności, że otrzyma pieniądze z powrotem. Jednocześnie jednak jest to jedna z jego najważniejszych i najbardziej zyskownych części oferty. Z kolei dla kredytobiorców kredyt daje nowe możliwości inwestycyjne, a dla całej gospodarki może być stymulatorem szybszego rozwoju.

Podobną rolę do kredytu pełni pożyczka, oba te instrumenty finansowe nie są jednak tym samym. Kredytów udzielają jedynie uprawnione instytucje – banki i Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo-Kredytowe, pieniądze mogą być wydawane tylko na określony cel, a wszystko regulowane jest ustawą Prawo bankowe. Z kolei pożyczek może udzielać każdy posiadający na to środki, cel wydatkowania pieniędzy nie musi być określony, a zasady ich udzielania reguluje Kodeks cywilny.

Zarówno w przypadku kredytów jak i pożyczek, osoby i firmy niespłacające swoich zobowiązań trafiają do rejestru dłużników, co ogranicza im m.in. zaciąganie kolejnych zobowiązań.

Oferta kredytowa banków nieustannie się zmienia i staje się coraz szersza. Tym samym funkcjonują bardzo różne rodzaje kredytów, które dzieli się przede wszystkim na:

●     kredyty dla klientów indywidualnych (osób fizycznych), ●     kredyty dla firm (przedsiębiorców).

Kredyty oferowane klientom indywidualnym oraz oferowane firmom są różne, tak jak różne są potrzeby tych kredytobiorców. Istnieją również inne podziały rodzajów kredytów, choćby z uwagi na ich cel:

●     kredyt konsumpcyjny, ●     kredyt mieszkaniowy, ●     kredyt na działalność gospodarczą, ●     kredyt konsolidacyjny.

Inne często spotykane podziały kredytów dokonywane są m.in. w oparciu o długość ich trwania (krótko, średnio i długoterminowe), odnawialność, czy walutę w której są udzielane (złotowe, walutowe).

Oferta kredytowa dla firm służy zarówno finansowaniu ich bieżącej działalności jak również finansowaniu określonych inwestycji.

Najczęstsze rodzaje kredytów dla firm to:

●     kredyt obrotowy, ●     kredyt inwestycyjny, ●     kredyt pomostowy.

Kredyt obrotowy jest jednym z najczęściej spotykanych kredytów dla firm. Służy on finansowaniu bieżącej działalności przedsiębiorstwa, m.in. zakupu towarów, wynajmu nieruchomości czy spłaty innych zobowiązań. Pozwala on zachować przedsiębiorstwu płynność finansową np. gdy dochody osiągane są z dużym opóźnieniem względem ponoszonych wydatków.

Kredyt obrotowy udzielany bywa zarówno na krótki czas, do 30 dni, jak też na dłuższy, liczony w miesiącach. Często ma formę dodatkowego limitu debetowego na rachunku bankowym z którego można korzystać w dowolnym czasie. Wśród kredytów obrotowych wyróżnia się ponadto tzw. kredyt rewolwingowy, który po spłaceniu jest automatycznie ponownie uruchamiany w odgórnie określonej kwocie.

Drugim najpopularniejszym rodzajem kredytu dla firm jest kredyt inwestycyjny, a więc przeznaczony na sfinansowanie określonego, większego zakupu, który ma przysłużyć się przedsiębiorstwu. Może to być zakup maszyn do hali produkcyjnej, nowej nieruchomości, technologii, czy nawet udziałów w innej firmie.

Kredyty inwestycyjne często są bardzo dużej wartości, a ich spłata rozłożona jest na długi czas, nawet 20 lat. Uzyskanie takiego kredytu wiąże się z koniecznością spełnienia licznych wymagań ze strony banków, m.in. przedstawienia biznesplanu związanego z daną inwestycją, czy posiadania wkładu własnego w określonej wysokości. Zabezpieczeniem kredytu inwestycyjnego jest przeważnie sam przedmiot inwestycji.

Specyficznym rodzajem kredytu dla firm jest ponadto kredyt pomostowy służący do czasowego finansowania wydatków do czasu uzyskania środków z innego źródła: najczęściej z dotacji, np. unijnej, lub tzw. kredytu konsorcjalnego, czyli udzielanego przez więcej niż jeden bank.

Klienci indywidualni korzystać mogą przede wszystkim z trzech rodzajów kredytów:

●     hipotecznego, ●     konsolidacyjnego, ●     konsumpcyjnego.

Kredyt hipoteczny zaciągany jest na sfinansowanie zakupu nieruchomości lub budowę domu. Najczęściej kredyty te są więc dużej wartości i brane na długi czas, na 25 czy nawet 30 lat. W związku z tym udzielenie takiego kredytu uzależnione jest nie tylko od zdolności kredytowej, ale też spełnienia dodatkowych wymogów, np. posiadania wkładu własnego.

Ponadto kredy hipoteczny zabezpieczony jest dodatkowo wpisem do hipoteki na rzecz banku do księgi wieczystej nieruchomości. Kredyt konsolidacyjny nie służy natomiast sfinansowaniu określonego dobra, ale spłacie zaciągniętych już wcześniej innych zobowiązań. Posiadane już kredyty i pożyczki są w tym przypadku zamieniane na jeden kredyt konsolidacyjny. Kredyt ten spłacany jest na określonych warunkach i najczęściej wiąże się z wydłużeniem okresu kredytowania w celu obniżenia wysokości pojedynczych rat.

Kredyt konsolidacyjny jest zwykle rozwiązaniem dla osób, które zaczynają mieć problemy ze spłacaniem dotychczasowych zobowiązań.

Kredyt konsumpcyjny to kredyt na dowolne wydatki bieżące, np. na remont mieszkania, zakup zestawu kina domowego albo na nowy samochód. Jest to jedyny rodzaj kredytu, który nie zawsze musi mieć określony cel wydatkowania - ograniczeniem bywa jedynie to, że cel nie może być związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Kredyt konsumpcyjny może być wypłacony w gotówce (kredyt gotówkowy) lub przelewem na konto, albo funkcjonować w formie dodatkowego limitu np. na karcie kredytowej. Rodzajem kredytu konsumpcyjnego są również raty na zakup np. mebli lub sprzętu elektronicznego, to tzw. kredyt ratalny.

Specyficznym rodzajem kredytu konsumpcyjnego jest ponadto kredyt studencki. To kredyt udzielany studentom na czas ich nauki, przeważnie na korzystniejszych warunkach niż rynkowe. Spłata kredytu studenckiego zwykle rozpoczyna się po dłuższym czasie, gdy student rozpoczyna aktywność zawodową.

Jednocześnie ten rodzaj kredytu wymaga finansowego poręczenia ze strony innej osoby, której dochody będą zabezpieczeniem kredytu studenckiego.

Źródła:

Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim Biuro Informacji Kredytowej https://www.bik.pl/