Rząd szykuje podatkową rewolucję dla seniorów

"Relatywnie niski rzeczywisty wiek przechodzenia na emeryturę w świetle identyfikowanych trendów demograficznych może stanowić poważne wyzwanie dla Polski w przyszłości, zarówno w zakresie finansów publicznych, jak i stabilizacji rynku pracy. (...) Istotnym wyzwaniem jest także stosunkowo niski poziom emerytur osób przechodzących na emeryturę po osiągnięciu ustawowego wieku. Ze względu na relatywnie krótki okres składkowy (30-40 lat), wysokość emerytur wypłacanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) jest istotnie niższa niż ostatnie wynagrodzenie" - tak rząd zdiagnozował w KPO problemy trapiące polski system emerytalny.

"Należy wdrożyć, choćby ze względu na prognozy dotyczące przyszłości rynku pracy, nowe rozwiązania, które dawać będą racjonalną alternatywę poprzez zastosowanie innych rozwiązań, które zachęcać będą do pozostawania na rynku pracy, po osiągnięciu wieku emerytalnego" - tak z kolei wyjaśniono potrzebę zmian.

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE

Rząd, który w 2017 roku wiek emerytalny obniżył, teraz chciałby, żeby Polacy pracowali jednak dłużej. W KPO przyznano, że "efektem opóźnienia przejścia na emeryturę o rok jest o ok. 8 proc. wyższe świadczenie". Ustawowego wieku emerytalnego PiS ruszać nie chce.

"Ewentualne podniesienie wieku emerytalnego ma obecnie niską akceptację społeczną, co więcej, zarówno w sensie prawnym, jak i kulturowym, przechodzenie na emeryturę w wieku ustawowym ma charakter prawa (możliwości), a nie obowiązku (konieczności)" - wytłumaczono w Krajowym Planie Odbudowy.

W związku z tym zaproponowano dwa sposoby, które mają zachęcać Polaków do dłuższej pracy. Jeden z nich dotyczy rozwijania umiejętności i kompetencji, by łatwiej było pozostać seniorom na rynku pracy. Drugi ma aspekt stricte finansowy - niższe podatki.

TREŚĆ KRAJOWEGO PLANU ODBUDOWY >>>

Pierwszym "instrumentem prowadzenia aktywnej polityki na rzecz wydłużania okresu pozostawania na rynku pracy", ma być "opracowanie i przyjęcie Polityki (zestawu rozwiązań) rozwoju kompetencji pracowników 45/50+".

Druga propozycja dotyczy "opracowania i przyjęcia zmian w Ustawie o Podatku dochodowym od osób fizycznych pozwalających na wprowadzenie zachęt podatkowych dla osób osiągających ustawowy wiek emerytalny, które zdecydują się na pozostawanie na rynku pracy".

I tutaj w KPO wymieniono cztery najważniejsze aspekty zmian w podatkach.

1. "Automatyczne obniżenie wysokości podatku dochodowego od wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę i umowy zlecenia dla osób, które osiągnęły prawo do przejścia na emeryturę, jednak zdecydują się na kontynuację zatrudnienia" - czyli niższe podatki dla osób, które będą pracować pomimo osiągnięcia wieku emerytalnego.

2. "Wysokość obniżenia wysokości podatku dochodowego (wartość procentowa obniżki) zostanie wyliczona szczegółowo na etapie opracowywania reformy, jednak zakłada się, że jej wartość będzie uwzględniać realnym poziom gwarantujący oddziaływania na indywidualne decyzje pracowników" - nie określono, jaka będzie to ulga, ale na tyle duża, by zachęcać do dalszej pracy.

3. "Kwota wynikająca z obniżki podatku dochodowego zostanie automatycznie przekazywana na indywidualne konto emerytalne pracownika powiększając tym samym przyszłą emeryturę - dzięki takiemu rozwiązaniu nie tylko przyszła emerytura będzie wyższa ze względu na wydłużenie okresu składkowego, ale dodatkowo wpływ na jej wysokość będą miały zwiększone składki emerytalne wynikające z obniżenia podatku dochodowego i przeznaczenia uzyskanej w ten sposób kwoty na dodatkowe zasilenie konta emerytalnego" - oznacza to, że ulga podatkowa nie trafi do kieszeni pracujących seniorów, ale trafi do IKE i będzie można tymi pieniędzmi zarządzać zapewne dopiero na emeryturze.

4. "Ulga podatkowa przysługiwałaby uprawnionemu do emerytury (ale niepobierającemu emerytury) tylko do pierwszego progu podatkowego" - zatem nie będzie można korzystać z ulgi, pracować i pobierać jednocześnie emerytury. Ponadto osoby zarabiające więcej i będące w drugim progu podatkowym nie będą mogły skorzystać z tego rozwiązania.

Jak czytamy w KPO opracowanie planu powyższych zmian ("Opracowanie i przyjęcie Polityki Rozwoju Kompetencji Pracowników 50+ wraz z planem implementacji") ma potrwać do trzeciego kwartału 2022 roku. Z kolei "opracowanie i przyjęcie zmian w Ustawie o Podatku dochodowym od osób fizycznych" zaplanowano na pierwszy kwartał 2025 roku.

Ramy czasowe całej reformy to pięć lat - od drugiego kwartału 2021 roku do drugiego kwartału 2026 roku.

Krajowy Plan Odbudowy jest podstawą do sięgnięcia po środki z nowego unijnego Funduszu Odbudowy, utworzonego z myślą o wsparciu gospodarki wychodzącej z wywołanego przez koronawirusa kryzysu. Taki dokument musiało przygotować każde państwo członkowskie i - zgodnie z pierwotnym terminem - miało przedstawić szczegóły Komisji Europejskiej do 30 kwietnia.

Rząd przyjął Krajowy Plan Odbudowy w 30 kwietnia wieczorem. Do Brukseli trafił 3 maja. Tego samego dnia wieczorem przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen potwierdziła otrzymanie polskiego KPO.

Do uruchomienia wypłat z unijnego Funduszu Odbudowy - oprócz przygotowania Krajowego Planu Odbudowy - konieczna była także ratyfikacja decyzji o zasobach własnych UE. Sejm zgodę na ratyfikację wyraził 4 maja wieczorem, teraz ustawą ma zająć się Senat.

Z Funduszu Odbudowy Polska będzie miała do dyspozycji około 58 miliardów euro. Na tę kwotę składa się 23,9 miliarda euro dotacji i 34,2 miliarda euro pożyczek.