Aprecjacja – co to jest i jak wpływa na sytuację gospodarczą kraju

● Aprecjacja oznacza umacnianie się dóbr, takich jak np. wartość pieniądza krajowego w stosunku do zagranicznych walut. ● Aprecjacja jest umocnieniem się waluty w wyniku operacji rynkowych, natomiast rewaluacja jest sztucznym umocnieniem waluty przed rząd. ● Na aprecjację wpływa wiele czynników, pośród których wymienić można spadek inflacji oraz wzrost stóp procentowych.

Pojęcie to nie jest zbyt często używane w mediach głównego nurtu. Powodem może być choćby to, że wydaje się ono skomplikowane, choć wcale takie nie jest. W najprostszym tłumaczeniu aprecjacja oznacza umocnienie się dobra. Przede wszystkim jest to zjawisko istotne na rynkach walutowych, tj. forex. Najczęściej słyszy się o aprecjacji złotego bądź też aprecjacji dolara. Oczywiście, o aprecjacji można mówić, mając również na myśli inne aktywa, jednak powszechnie przyjęło się, że jest to pojęcie używane właśnie na rynku pieniądza. Według słownika PWN aprecjacja oznacza wzrost siły nabywczej pieniądza krajowego i towarzyszący mu wzrost wartości pieniądza w stosunku do walut zagranicznych.

Na rynku walutowym przede wszystkim mówi się o relacjach walut do siebie, czyli tak zwanych parach walutowych. Jest to bardzo dobre miejsce do zobrazowania, jak działa aprecjacja. Biorąc pod uwagę parę walutową EUR/PLN, możemy przyjąć, że kurs wynosi 4,50 zł (czyli płacimy 4,50 PLN za 1,00 EUR – są to dane przyjęte na potrzebę wyliczeń). Jeśli kurs spadnie, przykładowo do 4,00 zł, to w takim przypadku mówimy właśnie o aprecjacji.

W przypadku umocnienia się waluty można jeszcze spotkać się z pojęciem rewaluacja. Różnica między tym zjawiskiem a aprecjacją polega przede wszystkim na czynnikach, które do nich prowadzą. Rewaluacja polega na sztucznym umocnieniu waluty przed rząd. Jest to zjawisko rzadko spotykane i wiąże się z ustaleniem sztywnego kursu walutowego. Oczywiście, rynek nie ocenia takiego podejścia pozytywnie.

Natomiast jak można wywnioskować z powyższego opisu, aprecjacja jest wynikiem operacji rynkowych, tj. dzieje się niezależnie od postanowień rządu. Oczywiście, są czynniki makroekonomiczne, które doprowadzają do umocnienia waluty, na które wpływ ma bank centralny, czy organ ustalający stopy procentowe, jednak nie jest to efekt decyzji politycznych.

Wśród najważniejszych czynników wpływających na umocnienie się kursu waluty, można wyróżnić między innymi:

● wzrost stóp procentowych – wzrost stóp procentowych sprawia, że oszczędzanie w danej walucie jest bardziej opłacalne. Wynika to z oczekiwania wyższych stóp zwrotu, na bezpieczniejszych inwestycjach. Można tu wymienić choćby lokaty czy też obligacje, których opłacalność w takich sytuacjach wzrasta. W takim przypadku popyt na daną walutę wzrasta, a więc jej cena ulega podwyższeniu;

● spadek inflacji – w tym przypadku należy porównać inflację w kraju bazowym do inflacji w innych krajach. Jeśli jest ona niższa niż w innych, to wzrasta popyt na towary w kraju, a więc w ostateczności na walutę danego kraju, powodując że staje się ona droższa;

● spekulacje – jest to czynnik, którego aktualnie nie da się uniknąć na rynkach międzynarodowych. Spekulacje odgrywają istotną rolę w całej gospodarce. Jeśli oczekiwania inwestorów są takie, że dana waluta jest niedowartościowana, to będą oni starali się doprowadzić do wzrostu jej wartości;

● interwencje rynkowe banku centralnego – prócz podwyżki stóp procentowych, bank centralny ma jeszcze inne instrumenty, które mogą doprowadzić do wzrostu wartości waluty krajowej. Wyróżnić tu można choćby wypuszczenie obligacji, które doprowadzą do zmniejszenia ilości pieniądza na rynku, co w ostateczności doprowadzi do wzrostu jego wartości.

Odpowiedź na to pytanie zależy od tego, jakie są oczekiwania osób zadających to pytanie. Jak to na rynkach bywa, zjawisko pozytywne dla jednej strony, dla drugiej może być czymś negatywnym.

Wśród efektów aprecjacji waluty można wskazać:

– spadek inflacji, – spadek stóp procentowych, – droższy eksport, – tańszy import, – niższe koszty obsługi długu zagranicznego.