Polskie KPO z problemami przez firmę Elona Muska

Cały podcast "Szczyt Europy" jest publikowany w soboty w TVN24 GO.

SŁUCHAJ PODCASTU "SZCZYT EUROPY" W TVN24 GO

Jednym z kamieni milowych w ramach Krajowego Planu Odbudowy (KPO) jest umieszczenie na orbicie polskich satelitów. Pierwszy z nich miał być wysłany w kosmos już w drugim kwartale tego roku, dwa kolejne w roku 2026. 

Autorzy podcastu "Szczyt Europy" - korespondentka Polskiego Radia w Brukseli Beata Płomecka i korespondent TVN24 i TVN24 BiS w Brukseli Maciej Sokołowski - dotarli do nieoficjalnych informacji, że satelity nie zostaną umieszczone na orbicie w terminie.

Opóźnienie ma mieć związek z działaniami należącej do Elona Muska firmy SpaceX. To właśnie ona miała wynieść na orbitę polskie satelity. Umowy zostały podpisane, ale nie zostaną zrealizowane z winy amerykańskiej firmy, która powiadomiła polski rząd, że nie zdąży w terminie z wystrzeleniem rakiet.  Beata Płomecka i Maciej Sokołowski widzieli dokumenty, które wskazują, że Polska powiadomiła już Komisję Europejską o opóźnieniu i wystąpiła o rewizję polskiego KPO z powodu opóźnień po stronie SpaceX.

Komisja nie zaakceptowała jeszcze tego wniosku, bo chce, by Polska sprawdziła inne możliwości wystrzelenia satelitów, które uniezależniałyby sytuację od firmy Elona Muska.

Trudno dziś jednak znaleźć inne rozwiązanie i polski rząd zastanawia się, czy sięgać po europejskie firmy, które same miewały kłopoty techniczne i nie gwarantowały umieszczenia satelitów w terminie, czy znowu ustawiać się w kolejce do firmy SpaceX, która już raz nie dotrzymała terminu.  Wszystko to wpisuje się w szerszą debatę polityczną o uzależnieniu Europejczyków od firm amerykańskich, w tym konkretnie od przedsiębiorstw Elona Muska, co widzieliśmy już na przykładzie gorącej dyskusji o Starlinkach dla Ukrainy. Tym razem problem dotknął też polskiego KPO, a kłopoty w rozmowach ze SpaceX mogą wpłynąć na wypłaty funduszy dla Polski.

Krajowy Plan Odbudowy (KPO) to plan reform, które Polska musi zrealizować, by otrzymać fundusze na ich wprowadzenie. Nie nastąpi więc jeden moment, w którym zostaną odblokowane wszystkie środki przewidziane dla Polski. Są one wypłacane stopniowo, transza po transzy, w zależności od wniosków i realizowanych kolejnych kamieni milowych, których jest 283.

Kamień A10L przewiduje wyprodukowanie, zmontowanie oraz wprowadzenie na orbitę okołoziemską pierwszego satelity. Miało to nastąpić w drugim kwartale 2025 roku. 

1 czerwca 2022 r. Komisja Europejska po ponad rocznych negocjacjach zaakceptowała polski Krajowy Plan Odbudowy. 17 czerwca polski KPO zatwierdziły państwa członkowskie UE. Decyzja została podjęta na posiedzeniu ministrów finansów państw UE w Luksemburgu.

"Szczyt Europy" to wyjątkowy podcast Polskiego Radia i TVN24. Łączymy siły na czas polskiej prezydencji w Radzie Unii, by najlepiej jak to tylko możliwe, ze "Szczytu Europy", opowiedzieć o tym, co słychać na brukselskich korytarzach i szeroko wyjaśniać, co oznaczają nagłówki dotyczące Unii Europejskiej.

Maciej Sokołowski i Beata Płomecka docierają do newsów, zadają pytania, zbierają komentarze, by jak najwierniej przedstawić polskim widzom i słuchaczom procesy zachodzące na "Szczycie Europy". Docierają do dokumentów oficjalnych i nieoficjalnych, by przetłumaczyć je nie tylko z obcych języków, ale przede wszystkim z brukselskiego żargonu i nowomowy, by świat Unii stał się zrozumiały i przystępny dla wszystkich.