"Lato" wraca do Wrocławia. Zrabowany podczas wojny, odnaleziony na aukcji

Minister kultury i dziedzictwa narodowego i dyrektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu podczas uroczystości przekazania obrazu
muzeum 1
Obraz "Lato" Berthy Wegmann po dekadach wraca do Wrocławia - poinformowała ministra kultury i dziedzictwa narodowego Marta Cienkowska. Dzieło zaginione podczas II wojny światowej zostało odnalezione w duńskim domu aukcyjnym i przekazane Muzeum Narodowemu w stolicy Dolnego Śląska.

- To jest obraz "Lato" duńskiej artystki Berthy Wegmann, który został namalowany około 1906 roku. Artystka w tym czasie przebywała tutaj na Śląsku. Jest to obraz, który został skradziony ze zbiorów podczas II wojny światowej i do końca nie wiemy, w jakich okolicznościach trafił do prywatnej kolekcji. Udało się go zidentyfikować podczas jednej z aukcji dzieł sztuki. Nasz zespół, zespół ministerstwa zweryfikował jego pochodzenie i dzięki pracy badawczej oraz bardzo dużej otwartości osób, w których rękach był, udało się go odzyskać - mówiła Marta Cienkowska, ministra kultury. 

Teraz obraz wrócił do Wrocławia, do zbiorów miejscowego Muzeum Narodowego.

Wegmann (1847-1926), uznawana za jedną z najlepszych malarek rodzajowych swoich czasów, namalowała "Lato" na początku XX wieku. Obraz powstał podczas wizyty Wegmann na Śląsku. W 1906 roku dzieło kupiło Śląskie Towarzystwo Artystyczne. Następnie obraz został przekazany do zbiorów wrocławskiego Śląskiego Muzeum Sztuk Pięknych. Przed 1939 roku wypożyczono go do Średniej Szkoły Dziewcząt we Wrocławiu. Podczas II wojny światowej zaginął.

Obraz "Lato" duńskiej artystki Berthy Wegmann
Obraz "Lato" duńskiej artystki Berthy Wegmann
Źródło: PAP/Maciej Kulczyński

Pojawiał się na rynku. Rozpoznali go dopiero później

Na początku XXI wieku obraz Wegmann pojawiał się na rynku sztuki w Wielkiej Brytanii, Izraelu i Danii. Pozostawał jednak nierozpoznany, ponieważ nie zachowała się jego fotografia. Muzealnicy dysponowali jednak jego opisem pochodzącym z przedwojennego katalogu wrocławskiego muzeum. Obraz rozpoznano w 2024 roku, gdy został wystawiony w duńskim domu aukcyjnym Bruun Rasmussen. Miał na odwrocie nalepkę w języku polskim.

Dom aukcyjny po otrzymaniu dokumentacji potwierdzającej pochodzenie dzieła skontaktował pracowników polskiego Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego z duńskimi właścicielami. Kiedy rodzeństwo, które odziedziczyło obraz, poznało jego historię, zdecydowało o przekazaniu go do Wrocławia.

Ministra kultury i dziedzictwa narodowego i dyrektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu podczas uroczystości przekazania obrazu
Ministra kultury i dziedzictwa narodowego i dyrektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu podczas uroczystości przekazania obrazu
Źródło: PAP/Maciej Kulczyński

Ministra Cienkowska podkreśliła, że proces odzyskiwania dzieł sztuki jest bardzo trudny. Resort dysponuje bazą danych, w której jest około 70 tysięcy zidentyfikowanych dzieł, dóbr kultury, utraconych podczas II wojny światowej. - Nawet jeśli uda nam się odnaleźć dzieło, które wydaje nam się, że powinno należeć do państwa polskiego, to ono wymaga badań dotyczących jego autentyczności i przeanalizowania drogi do miejsca, w którym się znalazło - mówiła ministra, podkreślając, że to długi proces. Kolejnym krokiem są negocjacje, których efektem ma być zwrot dzieła polskim instytucjom.

"Przywracanie sprawiedliwości dziejowej"

Obraz "Lato" nie został sprzedany przez duńską rodzinę wrocławskiemu muzeum, lecz oddany. - Jestem ogromnie wdzięczna rodzinie, które postanowiła oddać to dzieło. Na szczęście jest coraz więcej takich postaw. To jest przywracanie sprawiedliwości dziejowej - mówiła Cienkowska.

Dyrektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu podczas uroczystości przekazania obrazu
Dyrektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu podczas uroczystości przekazania obrazu
Źródło: PAP/Maciej Kulczyński

W 2025 roku resort kultury zakończył 20 postępowań restytucyjnych, w wyniku których odzyskane zostały 23 dobra kultury. Ministerstwo prowadzi obecnie prawie 200 spraw restytucyjnych w 18 krajach. Od 2008 roku odzyskano łącznie 805 pojedynczych dóbr kultury

OGLĄDAJ: TVN24 HD
pc

TVN24 HD
NA ŻYWO

pc
Ten i inne materiały obejrzysz w subskrypcji
Czytaj także: