Mamy astronomiczne lato

W środę 21 czerwca o godzinie 16.57 czasu środkowoeuropejskiego letniego rozpoczęło się astronomiczne lato. Stało się to w momencie, w którym Słońce znalazło się w punkcie Raka - górowało w zenicie nad zwrotnikiem Raka, czyli nad najdalej położonym na północ od równika zwrotnikiem, dla którego jest to możliwe.

Okres przesilenia letniego to najdłuższe dni na półkuli północnej, a najkrótsze noce. W centrum Polski pierwszy dzień astronomicznego lata potrwa 16 godzin i 17 minut. W tym okresie nie mamy też astronomicznych nocy, których nie należy mylić z białymi nocami z rejonów bliższych biegunowi. Astronomiczna noc zachodzi wtedy, gdy Słońce chowa się co najmniej 18 stopni poniżej horyzontu. Okres bez astronomicznych nocy w północnym skraju Polski trwa przez dwa miesiące od 21 maja, a w południowych krańcach naszego kraju przez miesiąc od 10 czerwca.

CZYTAJ TEŻ: Jakiej pogody spodziewać się podczas wakacji? Jest nowa eksperymentalna prognoza IMGW

Początek lata może być jednak definiowany na kilka sposobów. 22 czerwca zwyczajowo rozpoczyna się lato kalendarzowe, które jak co roku potrwa do 23 września. To ustalony przez meteorologów okres w roku wprowadzony w celu łatwiejszego porównywania obserwacji prowadzonych w różnych miejscach.

Lato znane jest ze "spadających gwiazd", czyli meteorów - świetlnych śladów w atmosferze powstających, gdy skalna drobina z kosmosu wpadnie w ziemską atmosferę. Najbardziej znanym rojem meteorów są Perseidy, aktywne od 17 lipca do 24 sierpnia, z maksimum zwykle w nocy z 12 na 13 sierpnia (w tym roku maksimum przypadnie 13 sierpnia w środku dnia). Co istotne, w tym roku w obserwacjach maksimum Perseidów nie będzie przeszkadzał Księżyc.

Na nocnym letnim niebie wśród gwiazd wyróżnia się Trójkąt Letni. Nie jest to gwiazdozbiór, ale asteryzm - charakterystyczny układ gwiazd. Składa się z trzech bardzo jasnych ciał niebieskich. Jego wierzchołki stanowią Wega z konstelacji Lutni, Deneb z gwiazdozbioru Łabędzia i Altair z konstelacji Orła. Trójkąt Letni obejmuje duży obszar na niebie i widać go przez całą letnią noc.

Latem możemy też podziwiać planety Układu Słonecznego. Obecnie wieczorami bardzo jasno świeci Wenus - to najjaśniejszy punkt, jaki widzimy. Na dodatek na początek astronomicznego lata Wenus spotka się z Księżycem, którego wąski sierp przewędruje w jej pobliżu 21 i 22 czerwca. 27 lipca nastąpi koniunkcja Wenus i Merkurego, które zbliżą się do siebie na 5,1 stopnia. Będą wtedy bardzo szybko zachodzić, ale może uda się je dostrzec. Przez praktycznie całe lato widoczny będzie również Mars, zachodzący początkowo około dwóch, a na koniec około jednej godziny po Słońcu.

Na początku lata Saturn wschodzi około północy, ale potem okres jego widoczności będzie się wydłużał i na koniec sierpnia będzie wschodzić już przy zachodzie Słońca. Jowisz przez całe lato będzie wschodzić około dwie godziny po Saturnie, podobnie jak Uran. Jowisza bez problemu widać gołym okiem, ale jeśli chcemy zobaczyć Urana, będziemy potrzebowali teleskopu. Teleskop potrzebny jest także do zobaczenia Neptuna, który pod względem wschodów i zachodów będzie się zachowywać podobnie jak Saturn.

SPRAWDŹ TEŻ: Amerykańska prognoza pogody na lato 2023 dla Europy. Czego spodziewać się w Polsce

Latem pełnie Księżyca przypadną 3 lipca, 1 sierpnia i 31 sierpnia, a nowie - 17 lipca, 16 sierpnia i 15 września. Przez cały lipiec w nocy będziemy mogli obserwować przeloty Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) nad Polską, a potem ponownie od końca sierpnia. Chętni mogą spróbować też wypatrzeć Chińską Stację Kosmiczną Tiangong, z tym że jej przeloty będą nieliczne i jest ona dużo słabiej widoczna niż stacja ISS.

Co ciekawe, 6 lipca Ziemia znajdzie się najdalej od Słońca w swoim rocznym ruchu orbitalnym. Od naszej gwiazdy będzie nas dzielić wtedy 152 093 251 kilometrów.