Niepewny los kawy, kakao i聽arbuz贸w

殴r贸d艂o:
PAP, University College London
Scenariusze zmian klimatu
Scenariusze zmian klimatuTVN24
wideo 2/14
Zmiany klimatu

Zmiany klimatyczne dotykaj膮 wszystkich element贸w ekosystem贸w, od przyrody nieo偶ywionej po zwierz臋ta i ro艣liny. Niekt贸re gatunki lepiej przystosowuj膮 si臋 do nowych warunk贸w, ale dla wielu z nich zbyt silne zmiany oznaczaj膮 wygini臋cie. Jak pokazuje badanie opublikowane na 艂amach czasopisma "Science Advances", w艣r贸d zagro偶onych nim ro艣lin znajduj膮 si臋 takie, z kt贸rych korzystamy na co dzie艅.

Naukowcy z Kolegium Uniwersyteckiego w Londynie oraz londy艅skiego Muzeum Historii Naturalnej badali spos贸b, w jaki zmiany klimatu i zmiany u偶ytkowania grunt贸w wp艂ywaj膮 na r贸偶norodno艣膰 gatunk贸w zapylaj膮cych owad贸w. W analizie oparli si臋 na danych z 1507 miejsc uprawy ro艣lin na ca艂ym 艣wiecie, kataloguj膮c przy okazji 3080 gatunk贸w owad贸w zapylaj膮cych. Model stworzony przez zesp贸艂 badawczy sprawdza艂, kt贸re uprawy zale偶ne od zapylania by艂y najbardziej zagro偶one a偶 do 2050 roku.

Wyniki ujawni艂y niepokoj膮cy trend. Post臋puj膮ce zmiany klimatu i dzia艂alno艣膰 rolnicza doprowadzi艂y wsp贸lnie do znacznego spadku zar贸wno liczebno艣ci, jak i r贸偶norodno艣ci owad贸w zapylaj膮cych.

- Nasze badania wskazuj膮, 偶e z powodu strat owad贸w zapylaj膮cych, g艂贸wnie w wyniku interakcji zmiany klimatu i u偶ytkowania grunt贸w, prawdopodobnie najbardziej zagro偶ona jest produkcja ro艣linna w tropikach - wyja艣ni艂 Joe Millard z Muzeum Historii Naturalnej, g艂贸wny autor artyku艂u. - Chocia偶 ryzyko jest najwy偶sze w regionach takich jak Afryka Subsaharyjska, p贸艂nocna cz臋艣膰 Ameryki Po艂udniowej i Azja Po艂udniowo-Wschodnia, konsekwencje rozci膮gaj膮 si臋 na ca艂y 艣wiat za spraw膮 powi膮za艅 handlowych.

Szkody dla ludzi i聽艣rodowiska

Szczeg贸lna podatno艣膰 region贸w tropikalnych na zmiany antropogeniczne oznacza, 偶e najbardziej zagro偶one s膮 uprawy takie jak kawa, kakao, mango i arbuz, kt贸rych funkcjonowanie zale偶y od zapylania przez owady. Uprawy te odgrywaj膮 kluczow膮 rol臋 zar贸wno w gospodarce lokalnej, jak i w handlu 艣wiatowym, a ich ograniczenie mo偶e oznacza膰 problemy dla milion贸w rolnik贸w w tych regionach.

Jak przyzna艂 Millard, w niekt贸rych przypadkach zagro偶one uprawy mo偶na zapyla膰 r臋cznie, ale wymaga艂oby to wi臋cej pracy i oznacza艂o wi臋ksze koszty. Tim Newbold z UCL, wsp贸艂autor analizy, przyzna艂, 偶e" zmiany klimatu stwarzaj膮 powa偶ne zagro偶enia nie tylko dla 艣rodowiska naturalnego i r贸偶norodno艣ci biologicznej, ale tak偶e dla dobrostanu ludzi, poniewa偶 utrata owad贸w zapylaj膮cych mo偶e zagrozi膰 藕r贸d艂om utrzymania ludzi na ca艂ym 艣wiecie".

- Nasze wyniki wskazuj膮 potrzeb臋 podj臋cia globalnych dzia艂a艅 w celu 艂agodzenia zmiany klimatu, wraz z wysi艂kami na rzecz spowolnienia zmian w u偶ytkowaniu grunt贸w i ochrony siedlisk naturalnych, aby unikn膮膰 zagro偶enia dla owad贸w zapylaj膮cych - doda艂 Newbold.

Coraz gor臋cej na 艣wiecieAdam Ziemienowicz/PAP/Reuters

Autorka/Autor:as

殴r贸d艂o:聽PAP, University College London

殴r贸d艂o zdj臋cia g艂贸wnego:聽Shutterstock

Pozosta艂e wiadomo艣ci

Gdzie jest burza? W sobot臋 23.08 na p贸艂nocy kraju pojawiaj膮 si臋 burze. Wy艂adowaniom atmosferycznym towarzysz膮 opady deszczu. 艢led藕 aktualn膮 sytuacj臋 pogodow膮 w Polsce w tvnmeteo.pl.

Gdzie jest burza? Grzmi, pada, mocno wieje

Gdzie jest burza? Grzmi, pada, mocno wieje

殴r贸d艂o:
tvnmeteo.pl

Synoptycy Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzegaj膮 przed burzami i silnym wiatrem. Miejscami porywy mog膮 si臋ga膰 70 kilometr贸w na godzin臋. Sprawd藕, gdzie aura b臋dzie gro藕na.

Burze i silny wiatr. IMGW wyda艂 ostrze偶enia

Burze i聽silny wiatr. IMGW wyda艂 ostrze偶enia

殴r贸d艂o:
IMGW

Brytyjscy naukowcy odkryli nowy gatunek dinozaura. Skamienia艂o艣ci sprzed 125 milion贸w lat wskazuj膮, 偶e zwierz臋 wyr贸偶nia艂o si臋 wyj膮tkowo d艂ugimi, kolczastymi wyrostkami na grzbiecie i ogonie, przypominaj膮cymi 偶agiel.

Jego grzbiet przypomina艂 偶agiel. Odkryto nowy gatunek dinozaura

Jego grzbiet przypomina艂 偶agiel. Odkryto nowy gatunek dinozaura

殴r贸d艂o:
PAP

Na pocz膮tku wrze艣nia聽dojdzie do za膰mienia Ksi臋偶yca, kt贸re b臋dzie mo偶na ogl膮da膰 w naszym kraju.聽Tarcza naszego naturalnego satelity zostanie przys艂oni臋ta przez cie艅 rzucany przez Ziemi臋.

Zbli偶a si臋 za膰mienie Ksi臋偶yca. Czy聽b臋dzie widoczne w聽Polsce

Zbli偶a si臋 za膰mienie Ksi臋偶yca. Czy聽b臋dzie widoczne w聽Polsce

殴r贸d艂o:
PAP

Nawalny deszcz nawiedzi艂 stan Uttarakhand w p贸艂nocnych Indiach. Doprowadzi艂 do osuni臋cia ziemi i powodzi b艂yskawicznych. W lawinie b艂otnej ca艂kowicie zniszczone zosta艂y dwa domy, a kilkana艣cie kolejnych - powa偶nie uszkodzonych. Ekstremalne zjawiska pogodowe nasilaj膮 si臋 wskutek zmieniaj膮cego si臋 klimatu, a kolejne ulewy mog膮 jeszcze pogorszy膰 sytuacj臋.

Lawina b艂otna przysz艂a w nocy. S膮 zaginieni

Lawina b艂otna przysz艂a w聽nocy. S膮 zaginieni

殴r贸d艂o:
Reuters

W sobot臋 nad Polsk臋 zacznie nap艂ywa膰 ch艂odne, arktyczne powietrze. Przyniesie ono zdecydowane och艂odzenie, a wraz z nim deszcz, burze, a nawet grad. W drugiej po艂owie przysz艂ego tygodnia czeka nas wyra藕ne ocieplenie, a nawet mo偶liwy powr贸t upa艂贸w.

W weekend zrobi si臋 ch艂odno i burzowo

W聽weekend zrobi si臋 ch艂odno i聽burzowo

殴r贸d艂o:
tvnmeteo.pl

Naukowcy z Mi臋dzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) wyodr臋bnili trzy nowe gatunki 偶yraf. Do tej pory s膮dzono, 偶e istnieje na Ziemi tylko jeden - poda艂a stacja BBC.

Gatunk贸w tych majestatycznych zwierz膮t jest wi臋cej ni偶 s膮dzono

Gatunk贸w tych majestatycznych zwierz膮t jest wi臋cej ni偶 s膮dzono

殴r贸d艂o:
PAP, BBC

Grubo艣膰 pokrywy lodowej na Svalbardzie zmniejsza si臋 w rekordowym tempie. W ci膮gu ostatniego roku 艂膮czna masa stopionego lodu przekroczy艂a 60 miliard贸w ton. Takiego tempa topnienia nie przewidywa艂y 偶adne modele opracowane przez glacjolog贸w z Oslo.

Takiego tempa topnienia nie przewidywa艂y 偶adne modele

Takiego tempa topnienia nie聽przewidywa艂y 偶adne modele

殴r贸d艂o:
PAP, vg.no

Pogoda na dzi艣. W sobot臋 23.08 pogoda b臋dzie zmienna. W wi臋kszo艣ci kraju wyst膮pi zachmurzenie, a lokalnie popada. Pojawi膮 si臋 r贸wnie偶 burze. Temperatura spadnie poni偶ej 20 stopni.

Pogoda na dzi艣 - sobota, 23.08. B臋dzie deszczowo, miejscami zagrzmi

Pogoda na聽dzi艣 - sobota, 23.08. B臋dzie deszczowo, miejscami zagrzmi

殴r贸d艂o:
tvnmeteo.pl

W najbli偶szy weekend w najwy偶szych partiach Tatr niewykluczone s膮 opady deszczu ze 艣niegiem, a nawet 艣niegu - przekaza艂 IMGW. Nadchodz膮ce dni przynios膮 wyra藕ne och艂odzenie i dynamiczn膮 pogod臋. Wszystko za spraw膮 ni偶u Severin.

IMGW: w weekend wysoko w g贸rach mo偶liwy deszcz ze 艣niegiem

IMGW: w聽weekend wysoko w聽g贸rach mo偶liwy deszcz ze聽艣niegiem

殴r贸d艂o:
PAP

Ponad 770 ofiar, tysi膮ce ewakuowanych i ca艂e wsie zmiecione z powierzchni ziemi - Pakistan mierzy si臋 z jedn膮 z najbardziej tragicznych serii powodzi w ostatnich latach. W艣r贸d poszkodowanych jest Noor Muhammad, kt贸ry na dwa dni przed w艂asnym 艣lubem straci艂 24 cz艂onk贸w rodziny, gdy pow贸d藕 b艂yskawiczna zniszczy艂a jego dom w dystrykcie Buner na p贸艂nocny kraju.

24 pogrzeby zamiast wesela. "Co mam powiedzie膰?"

24 pogrzeby zamiast wesela. "Co mam powiedzie膰?"

殴r贸d艂o:
Reuters, The Guardian

Pla偶e w Guardamar del Segura, na po艂udniowo-wschodnim wybrze偶u Hiszpanii, zosta艂y tymczasowo zamkni臋te po tym, jak w wodach przybrze偶nych zauwa偶ono dwa jadowite morskie 艣limaki, znane te偶 jako niebieskie smoki. Mimo niewielkich rozmiar贸w mog膮 by膰 niebezpieczne - kontakt z nimi mo偶e grozi膰 bolesnymi poparzeniami sk贸ry.

Niebieskie smoki przy popularnych pla偶ach. Zakazano k膮pieli

Niebieskie smoki przy popularnych pla偶ach. Zakazano k膮pieli

殴r贸d艂o:
CNN, tvnmeteo.pl

Nied藕wied藕 w艂ama艂 si臋 do lodziarni w mie艣cie South Lake Tahoe w Kalifornii. "Policjanci nie mogli uwierzy膰 w艂asnym oczom, gdy zobaczyli du偶ego nied藕wiedzia za lad膮 sklepu" - napisa艂o w po艣cie na Facebook biuro szeryfa hrabstwa El Dorado.

Nied藕wied藕 w艂ama艂 si臋 do lodziarni i stan膮艂 za lad膮

Nied藕wied藕 w艂ama艂 si臋 do聽lodziarni i聽stan膮艂 za聽lad膮

殴r贸d艂o:
Reuters, The Independent, krcrtv.com

Co najmniej 15 os贸b zgin臋艂o, a wiele innych zosta艂o rannych w wyniku pot臋偶nego osuni臋cia si臋 ziemi na obrze偶ach Konakry, stolicy Gwinei. Lawin臋 b艂otn膮 spowodowa艂y intensywne opady deszczu.

Lawina b艂otna zabi艂a co najmniej 15 os贸b

Lawina b艂otna zabi艂a co najmniej 15 os贸b

殴r贸d艂o:
Reuters

Stanis艂aw Soyka nie 偶yje. Wybitny polski artysta by艂 zaanga偶owany w ochron臋 Puszczy Bia艂owieskiej. Kilka lat temu nagra艂 teledysk w jej obronie.

"Nie ma drugiej takiej". Stanis艂aw Soyka 艣piewa艂 dla Puszczy Bia艂owieskiej

"Nie ma drugiej takiej". Stanis艂aw Soyka 艣piewa艂 dla Puszczy Bia艂owieskiej

殴r贸d艂o:
Greenpeace, TVN24

Huragan Erin oddala si臋 powoli od Wschodniego Wybrze偶a Stan贸w Zjednoczonych, gdzie wywo艂a艂 powodzie. Wysokie fale spowodowa艂y, 偶e zalane zosta艂y wyspy w Karolinie P贸艂nocnej. Pod wod膮 znalaz艂y si臋 te偶 ulice w New Jersey.

Zalane drogi, ewakuacje, stan wyj膮tkowy

Zalane drogi, ewakuacje, stan wyj膮tkowy

殴r贸d艂o:
CNN, BBC

Naukowcy za pomoc膮 Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba odkryli kolejny ksi臋偶yc, kt贸ry kr膮偶y wok贸艂 Urana. Jak donosz膮 badacze z NASA, tym samym do 29 zwi臋kszy艂a si臋 liczba znanych naturalnych satelit贸w tego lodowego giganta.聽

Odkryto nowy ksi臋偶yc Urana

Odkryto nowy ksi臋偶yc Urana

殴r贸d艂o:
NASA, CNN

93-latek z prefektury Akita na p贸艂nocy Japonii zosta艂 znaleziony martwy przez 偶on臋. Pocz膮tkowo uznano go za ofiar臋 ataku nied藕wiedzia. Po przeanalizowaniu ran na ciele ofiary aresztowano jednak syna m臋偶czyzny - podaje stacja BBC.

M臋偶czyzna mia艂 zgin膮膰 wskutek "ataku nied藕wiedzia". Teraz aresztowano jego syna

殴r贸d艂o:
BBC, tvn24.pl

Naukowcy zbadali intensywno艣膰, cz臋stotliwo艣膰 i czas trwania fal upa艂贸w w Afryce. Por贸wnali do siebie dwa okresy, a wyniki, kt贸re otrzymali, s膮 niepokoj膮ce.

Tak zmieni艂y si臋 fale upa艂贸w w Afryce

Tak聽zmieni艂y si臋 fale upa艂贸w w聽Afryce

殴r贸d艂o:
PAP, uic.edu, Nature

Naukowcy zbadali, w jaki spos贸b g臋si wybieraj膮 swoich lider贸w. Badacze uwa偶aj膮, 偶e mechanizm wyboru przyw贸dc贸w w艣r贸d ptak贸w mo偶e by膰 wskaz贸wk膮 do analiz zachowa艅 spo艂ecznych ludzi.

Jak g臋si wybieraj膮 swoich przyw贸dc贸w? Nowe badania

Jak g臋si wybieraj膮 swoich przyw贸dc贸w? Nowe badania

殴r贸d艂o:
PAP

Rzadsze koszenie trawnik贸w jest lepsze dla bior贸偶norodno艣ci ro艣lin i organizm贸w glebowych. - Jednak w miastach, ze wzgl臋du na r贸偶norodne funkcje zieleni, potrzebny jest kompromis - powiedzia艂a doktor Ma艂gorzata Stanek z Instytutu Botaniki Polskiej Akademii Nauk w Krakowie.

Ekspertka: najlepiej kosi膰 traw臋 jak najrzadziej. Ale nie w miastach

Ekspertka: najlepiej kosi膰 traw臋 jak najrzadziej. Ale聽nie聽w聽miastach

殴r贸d艂o:
PAP

Ogie艅 poch艂on膮艂 w贸z stra偶acki podczas akcji ga艣niczej w p贸艂nocnej Portugalii. Stra偶ak zosta艂 ci臋偶ko ranny. To jeden z najgorszych sezon贸w po偶arowych w historii kraju.

W贸z stra偶acki stan膮艂 w p艂omieniach. Nagranie

W贸z stra偶acki stan膮艂 w聽p艂omieniach. Nagranie

殴r贸d艂o:
Reuters, PAP, CMTV

Tury艣ci i mieszka艅cy nadmorskich miejscowo艣ci mogli dzi艣 zobaczy膰 nietypowy widok. Nad Morzem Ba艂tyckim jednocze艣nie pojawi艂o si臋 kilka zal膮偶k贸w tr膮b wodnych. Zjawiska by艂y widoczne mi臋dzy innymi w Dar艂贸wku i 艁azach.

"Niesamowity widok" nad Ba艂tykiem

"Niesamowity widok" nad聽Ba艂tykiem

殴r贸d艂o:
Sie膰 Obserwator贸w Burz, tvnmeteo.pl

Sezon polowa艅 na nied藕wiedzie rozpocz膮艂 si臋 w Szwecji. W tym roku zezwoleniem na odstrza艂 obj臋te zosta艂o oko艂o 20 procent krajowej populacji ssak贸w. Liczba ta niepokoi organizacje ochrony przyrody, kt贸re obawiaj膮 si臋, 偶e tak nasilone polowania mog膮 spowodowa膰 szkody w populacji.

Chc膮 odstrzeli膰 20 procent populacji nied藕wiedzi

Chc膮 odstrzeli膰 20 procent populacji nied藕wiedzi

殴r贸d艂o:
PAP, TT Nyhetsbyran, WWF Sverige

Ruch turystyczny przek艂ada si臋 na coraz wi臋ksze zanieczyszczenie Antarktydy. Najnowsze badania pokazuj膮, 偶e wysokie st臋偶enie metali ci臋偶kich pochodz膮cych ze spalania paliw przyspiesza topnienie pokrywy 艣nie偶nej. Wizyta jednego turysty mo偶e wi膮za膰 si臋 z utrat膮 nawet stu ton 艣niegu.

Jedna wycieczka tam kosztuje sto ton 艣niegu

Jedna wycieczka tam kosztuje sto ton 艣niegu

殴r贸d艂o:
AFP, Nature Sustainability

Na pla偶y w Hondurasie znaleziono kogi臋 kr贸tkog艂ow膮, rzadki gatunek ssaka morskiego. Zwierz臋 by艂o ci臋偶ko chore - w jego 偶o艂膮dku zalega艂a foliowa torba. Mimo wysi艂k贸w s艂u偶b nie uda艂o si臋 go uratowa膰.

Kogia po艂kn臋艂a plastikow膮 torb臋, kona艂a w m臋czarniach

Kogia po艂kn臋艂a plastikow膮 torb臋, kona艂a w聽m臋czarniach

殴r贸d艂o:
The Miami Herald, Kanahau - Utila Research and Conservation Facility, NOAA

Ci臋偶ar贸wka z naczep膮 jecha艂a jedn膮 z dr贸g w stolicy Meksyku. W pewnym momencie pod pojazdem zapad艂a si臋 ziemia, a w jezdni powsta艂a do艣膰 poka藕nych rozmiar贸w dziura.

Droga zapad艂a si臋 pod jad膮c膮 ci臋偶ar贸wk膮

Droga zapad艂a si臋 pod聽jad膮c膮 ci臋偶ar贸wk膮

殴r贸d艂o:
Enex, Journal of South American Earth Sciences

Wysokie fale spowodowane przez huragan Erin zala艂y cz臋艣膰 wyspy Haterras w ameryka艅skim stanie Karolina P贸艂nocna. Woda mi臋dzy innymi wdar艂a si臋 do jednego z moteli.

Fale wtargn臋艂y na wysp臋

Fale wtargn臋艂y na聽wysp臋

殴r贸d艂o:
NHC, Reuters, Fox Weather Channel, CNN

Ekstremalnie wysokie temperatury bywaj膮 niebezpiecznie nie tylko dla ludzi, ale tak偶e dla dzikich zwierz膮t. Biolodzy sprawdzili, jak upa艂y wp艂ywaj膮 na poszczeg贸lne gatunki.

Jak upa艂y wp艂ywaj膮 na dzikie zwierz臋ta? "Spada艂y z drzew jak jab艂ka"

Jak upa艂y wp艂ywaj膮 na聽dzikie zwierz臋ta? "Spada艂y z聽drzew jak jab艂ka"

殴r贸d艂o:
The Guardian, tvn24.pl