Po uderzeniu asteroidy w Ziemię nastała seria megatrzęsień ziemi. Trwały tygodniami, nawet miesiącami

Źródło:
gsa.confex.com, independent.co.uk, tvnmeteo.pl
Asteroida, która doprowadziła do wyginięcia dinozaurów, wywołała też globalne tsunami
Asteroida, która doprowadziła do wyginięcia dinozaurów, wywołała też globalne tsunami
From Range et al. in AGU Advances 2022
Asteroida, która doprowadziła do wyginięcia dinozaurów, wywołała też globalne tsunamiFrom Range et al. in AGU Advances 2022

66 milionów lat temu w Ziemię uderzyła asteroida, która doprowadziła do masowego wymierania gatunków, między innymi dinozaurów. Jak informowali niedawno naukowcy, jednym ze skutków uderzenia były monstrualne fale tsunami. Okazuje się jednak, że to nie koniec niszczycielskich "osiągnięć" asteroidy. Według badań, których wyniki ogłoszono kilka dni temu, wydarzenie to wywołało również serię silnych trzęsień ziemi na całej planecie. Miały one magnitudę ponad 10, trwały kilka tygodni lub nawet miesięcy.

Z badań przeprowadzonych przez naukowców ze Stanów Zjednoczonych i Meksyku wynika, że kiedy 66 milionów lat temu w Ziemię uderzyła asteroida Chicxulub, uwolniła się ogromną ilość energii. Doszło do serii silnych trzęsień ziemi o magnitudzie powyżej 10. Wnioski dotyczące odkrycia ogłoszono na konferencji organizowanej przez Amerykańskie Towarzystwo Geologiczne (The Geological Society of America).

W komunikacie opublikowanym w internecie naukowcy przekazali, że "wyniki badań dowodzą intensywnej aktywności sejsmicznej przez kilka tygodni lub miesięcy po uderzeniu bolidu", co wywołało "jedne z największych trzęsień ziemi doświadczonych przez naszą planetę". Dodali, że "wielkość uderzenia wyzwoliła energię równoważną 1023 dżulom, wystarczającą do wygenerowania gigantycznych trzęsień ziemi (magnituda 10+) i megatsunami oraz uformowania krateru (nazwanego kraterem Chicxulub - red.) o średnicy 180-200 km", który obecnie znajduje się na Półwyspie Jukatan i na dnie Zatoki Meksykańskiej.

Uderzenie asteroidy miało potężne skutki dla Ziemi (grafika ilustracyjna)Shutterstock

Badania osadów

W badaniu przeanalizowano zapisy geologiczne, które zachowały się w próbkach osadów z Kolumbii, Meksyku i USA. Naukowcy odkryli, że osady z tego okresu były upłynnione, co ma miejsce, gdy luźno upakowane skały w pobliżu powierzchni ziemi tracą swoją wytrzymałość z powodu aktywności sejsmicznej.

Eksperci znaleźli również dowody na deformację i zaburzenia miękkich osadów w próbkach geologicznych pochodzących z tego okresu.

Magnituda 10 i więcej - jak potężne jest takie trzęsienie?

Pokażmy to na przykładach.

Najsilniejsze trzęsienie ziemi, które zostało odnotowane w historii pomiarów sejsmicznych, wystąpiło 22 maja 1960 roku w Chile. Miało magnitudę 9,5. W wyniku wstrząsu i fal tsunami zginęło 1655 osób.

Inne potężne trzęsienie ziemi, o magnitudzie 9,1, odnotowano na Oceanie indyjskim 26 grudnia 2004 roku. W wyniku wstrząsów powstało tsunami. Gigantyczne fale najpierw dotarły do wybrzeży Indonezji, a w ciągu kolejnych kilku godzin uderzyły w wybrzeża kilku innych państw Azji Południowo-Wschodniej, a później też Afryki. Sięgały 15 metrów. Według AFP zginęło co najmniej 294 tysięcy osób.

11 marca 2011 roku ziemia mocno zatrzęsła się w północno-wschodniej części Japonii. Powstała wówczas fala tsunami uszkodziła elektrownię atomową w Fukushimie. Władze szacują, że zginęło prawie 16 tysięcy osób. Tamto trzęsienie miało magnitudę 9,1.

Najtragiczniejsze w skutkach trzęsienia ziemi na świecie od początku XX wieku do marca 2011 rokuPAP

Tsunami, w którym wysokość fali przekraczała cztery kilometry.

Badacze nawiązują do innych odkryć, których wyniki opublikowano niedawno w czasopiśmie "AGU Advances", według których uderzenie asteroidy Chicxulub wywołało monstrualne tsunami. Powstały wówczas fale, których wysokość przekraczała cztery kilometry.

- Tsunami było na tyle silne, że zaburzyło i zniszczyło osady oceaniczne w połowie swojej drogi dookoła globu - mówiła Molly Range, główna autorka badania, pracująca na Uniwersytecie Michigan. Naukowcy szacują, że tsunami wytworzyło do 30 tysięcy razy więcej energii niż to powstałe 26 grudnia 2004 roku na Oceanie Indyjskim (zabiło ponad 230 tysięcy osób).

Grafika przedstawia powierzchnię morza cztery godziny po uderzeniu asteroidyFrom Range et al. in AGU Advances, 2022
Grafika przedstawia powierzchnię morza 24 godziny po uderzeniu asteroidyFrom Range et al. in AGU Advances, 2022

Autorka/Autor:anw//rzw

Źródło: gsa.confex.com, independent.co.uk, tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Zimowa stolica Polski to w czwartek rano najcieplejsze miasto w całym naszym kraju. Między Zakopanem a położonym kilka kilometrów dalej Poroninem jest ponad 10 stopni różnicy. We "Wstajesz i wiesz" w TVN24 Tomasz Wasilewski wyjaśnił, z czego wynika taka temperatura w Tatrach.

"Pożeracz śniegu" odmienił pogodę w Zakopanem

"Pożeracz śniegu" odmienił pogodę w Zakopanem

Źródło:
IMGW, TVN24

Pogoda na dziś. Czwartek 19.12 przyniesie nam ciepło, ale przez Polskę będą wędrować też opady deszczu. Powieje silniejszy wiatr, który miejscami może osiągać prędkość nawet 90 kilometrów na godzinę.

Pogoda na dziś - czwartek 19.12. Będzie ciepło jak wiosną

Pogoda na dziś - czwartek 19.12. Będzie ciepło jak wiosną

Źródło:
tvnmeteo.pl

IMGW ostrzega przed silnym wiatrem, który w porywach może osiągać prędkość 80 kilometrów na godzinę. Ostrzeżenia obowiązują na południowych krańcach Polski w czterech województwach.

Bardzo silne porywy wiatru. IMGW ostrzega

Bardzo silne porywy wiatru. IMGW ostrzega

Źródło:
IMGW

Wysoka temperatura w grudniu sprzyja aktywności kleszczy, dlatego ten niebezpieczny pajęczak może znaleźć się na choince, którą przyniesiemy do domu. Warto przejrzeć swoje zwierzęta, aby sprawdzić czy nie złapały kleszcza, przebywając w pobliżu świątecznego drzewka.

Razem z choinką możemy przynieść do domu nieproszonego gościa. To ryzyko wzrosło

Razem z choinką możemy przynieść do domu nieproszonego gościa. To ryzyko wzrosło

Źródło:
PAP

Potężne tornado przetoczyło się przez miasto Scotts Valley w amerykańskim stanie Kalifornia. Jego niszczycielską siłę widać na nagraniu uchwyconym przez kamerkę samochodową w ciężarówce.

Tornado przewróciło ciężarówkę. Nagranie z wnętrza pojazdu

Tornado przewróciło ciężarówkę. Nagranie z wnętrza pojazdu

Źródło:
CNN

Renowacja budynku w Alkmaar na północy Holandii doprowadziła do niezwykłego odkrycia. Archeolodzy natrafili na podłogę wykonaną częściowo ze zwierzęcych kości.

Tajemnicza podłoga z kości odkryta w czasie renowacji budynku

Tajemnicza podłoga z kości odkryta w czasie renowacji budynku

Źródło:
alkmaar.nl

W nadchodzących dniach pogoda w Polsce kształtowana będzie przez wiry niżowe - najpierw rządy sprawować będzie Anka, a później Caroline. Po ciepłych dniach, z temperaturą sięgającą nawet 15 stopni Celsjusza, nastąpi ochłodzenie. W weekend popada deszcz ze śniegiem i mokry śnieg.

Czeka nas drastyczne ochłodzenie. W prognozie widać też śnieg

Czeka nas drastyczne ochłodzenie. W prognozie widać też śnieg

Źródło:
tvnmeteo.pl

58-letni myśliwy zmarł po tym, jak z drzewa spadł na niego niedźwiedź. Zwierzę zostało zastrzelone przez innego mężczyznę. Departament Zasobów Dzikiej Przyrody Wirginii "nie wnosi obecnie żadnych oskarżeń w związku z tym incydentem".

Myśliwy nie żyje po tym, jak z drzewa spadł na niego niedźwiedź

Myśliwy nie żyje po tym, jak z drzewa spadł na niego niedźwiedź

Źródło:
CBS News

Naukowcy z Politechniki Krakowskiej sprawdzili, jak zmienia się stężenie dioksyn w pyle zawieszonym PM10 w stolicy Małopolski w zależności od pory roku. Okazało się, że zimą mieszkańcy Krakowa wdychają więcej rakotwórczych związków niż latem. To pierwszy w kraju monitoring dioksyn na taką skalę.

Naukowcy: zimą mieszkańcy Krakowa wdychają więcej szkodliwych dioksyn

Naukowcy: zimą mieszkańcy Krakowa wdychają więcej szkodliwych dioksyn

Źródło:
PAP

Bilans ofiar śmiertelnych cyklonu Chido wzrósł na Majotcie do 31 osób, a w Mozambiku do 45. Dziesiątki tysięcy ludzi wciąż nie mają dostępu do wody. Naukowcy obawiają się wybuchu epidemii chorób zakaźnych.

"Ten cyklon był jak walec, wszystko miażdżył". Rośnie bilans ofiar śmiertelnych żywiołu

"Ten cyklon był jak walec, wszystko miażdżył". Rośnie bilans ofiar śmiertelnych żywiołu

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, CNN, BBC

Prognoza pogody na święta Bożego Narodzenia. Do Wigilii został tydzień, a w ferworze przygotowań wielu z nas zadaje sobie pytanie - czy w święta zawita do nas śnieg? Zapytaliśmy o to synoptyka tvnmeteo.pl Damiana Zdonka.

Czy jest szansa na białe święta? Najnowsza prognoza na Boże Narodzenie

Czy jest szansa na białe święta? Najnowsza prognoza na Boże Narodzenie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Astronauci Butch Wilmore i Suni Williams pozostaną w kosmosie co najmniej do marca 2025 roku - poinformowała NASA. To kolejny raz, kiedy amerykańska agencja przekłada datę ich powrotu do domu. Z zakładanych ośmiu dni misja potrwa ponad dziewięć miesięcy.

Mieli spędzić w kosmosie osiem dni. NASA znów przedłużyła ich pobyt

Mieli spędzić w kosmosie osiem dni. NASA znów przedłużyła ich pobyt

Źródło:
AFP

W Tatrach zmalało niebezpieczeństwo powstawania lawin. W środę Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe obniżyło stopień zagrożenia z drugiego na pierwszy. Ratownicy podkreślają jednak, że warunki do uprawiania turystyki w wyższych partiach gór są nadal niebezpieczne.

W Tatrach lawinowa "jedynka", ale nadal jest niebezpiecznie

W Tatrach lawinowa "jedynka", ale nadal jest niebezpiecznie

Źródło:
PAP, TOPR

Dziewięć godzin - tyle trwał kosmiczny spacer dwóch chińskich astronautów w ramach misji Shenzhou-19. Tym samym pobity został 23-letni rekord należący do Amerykanów, którzy poza statkiem przebywali w kosmosie o cztery minuty krócej.

"Spacerowali" dziewięć godzin. I pobili rekord

"Spacerowali" dziewięć godzin. I pobili rekord

Źródło:
PAP

Po raz drugi w ciągu dziewięciu miesięcy rakieta Kairos japońskiej firmy Space One uległa samozniszczeniu. Nagrania z najnowszej, środowej próby pokazują, jak rakieta zmagała się z trudnościami z utrzymaniem trajektorii lotu. Poprzednim razem maszyna eksplodowała kilka sekund po starcie.

Samozniszczenie po trzech minutach od startu

Samozniszczenie po trzech minutach od startu

Źródło:
Reuters, NHK

Kilka tysięcy ton ropy naftowej od kilku dni jest wyrzucane na brzeg w pobliżu Cieśniny Kerczeńskiej na Morzu Czarnym. W niedzielę w wyniku sztormu zatonęły tam dwa rosyjskie tankowce. Lokalne władze informują o negatywnym wpływie rozlanego paliwa na ekosystem. Przedstawiciele Greenpeace ostrzegają przed "jedną z największych katastrof na Morzu Czarnym spowodowanych przez człowieka".

Ogromny wyciek z rosyjskich tankowców. Ostrzeżenie przed "jedną z największych katastrof"

Ogromny wyciek z rosyjskich tankowców. Ostrzeżenie przed "jedną z największych katastrof"

Źródło:
Novaya Gazeta, Greenpeace

Niebezpieczne zdarzenia w polskich górach. W poniedziałek w Tatrach dwóch turystów spadło z wysokości około 400 metrów z lawiną, próbując zdobyć Rysy. Tego samego dnia goprowcy uratowali mężczyznę, którego częściowo przysypała lawina w rejonie Babiej Góry. Wszyscy mieli dużo szczęścia, żaden z turystów nie doznał poważnych obrażeń.

Lawiny w Tatrach i Beskidach. Turyści spadli z 400 metrów

Lawiny w Tatrach i Beskidach. Turyści spadli z 400 metrów

Źródło:
PAP, TOPR

Śnieg spadł w rejonie jezior Covadonga na północy Hiszpanii. To moment, na który czekało mnóstwo turystów. Zimą miejsce to uznawane jest bowiem za szczególnie piękne.

Tu śnieg oznacza "nie tylko początek zimy"

Tu śnieg oznacza "nie tylko początek zimy"

Źródło:
El Buscolu, traveler.es

Silne i tragiczne w skutkach trzęsienie ziemi nawiedziło we wtorek Vanuatu na Oceanie Spokojnym. Najbardziej poszkodowana została stolica. Moment trzęsienia widać na nagraniu z warsztatu samochodowego.

Słychać wielki huk, ludzie uciekają. Nagranie z warsztatu samochodowego

Słychać wielki huk, ludzie uciekają. Nagranie z warsztatu samochodowego

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

We wtorek na Chopoku w Niżnych Tatrach na Słowacji doszło do awarii kolejki linowej. Utknęło 12 narciarzy, wszystkich bezpiecznie ewakuowano.

Awaria kolejki. Utknęło 12 narciarzy

Awaria kolejki. Utknęło 12 narciarzy

Źródło:
HZS

Niezidentyfikowana wcześniej choroba, na którą zmarło niedawno ponad 140 osób w Demokratycznej Republice Konga, to ciężka postać malarii - poinformowało we wtorek tamtejsze ministerstwo zdrowia. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) dostarczyła już leki na tę chorobę.

"Zagadka w końcu rozwiązana". Wiadomo, co zabiło ponad 140 osób

"Zagadka w końcu rozwiązana". Wiadomo, co zabiło ponad 140 osób

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl, PAP

Co najmniej sześć osób zginęło, a 50 zostało rannych w wyniku silnego trzęsienia ziemi w Vanuatu, państwie wyspiarskim w Oceanii. Trwa akcja poszukiwawczo-ratunkowa. Na Kontakt24 otrzymaliśmy relację Polaka z miejsca katastrofy.

"Najgwałtowniejsze trzęsienie, jakiego doświadczyłem"

"Najgwałtowniejsze trzęsienie, jakiego doświadczyłem"

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, CNN, Kontakt24, PAP

Silna wichura doprowadziła do zawalenia się kilkudziesięciometrowej dekoracji świątecznej w mieście Marica w Brazylii. W momencie tragedii znajdowali się na niej pracownicy, którzy po otrzymaniu ostrzeżeń przed niebezpieczną pogodą przerwali prace montażowe. Władze miasta poinformowały o jednej ofierze śmiertelnej i dwóch osobach rannych, ogłoszono dwudniową żałobę.

Pływająca choinka runęła pod naporem wiatru. Jedna osoba nie żyje

Pływająca choinka runęła pod naporem wiatru. Jedna osoba nie żyje

Źródło:
PAP, Carta Capital, CNN, 98 FM

Przed nami początek astronomicznej zimy, a wraz z nim najkrótszy dzień w roku. Słońce nad Warszawą wzejdzie wtedy na niespełna osiem godzin. Kiedy przypada ten dzień?

Kiedy będzie najkrótszy dzień w roku

Kiedy będzie najkrótszy dzień w roku

Źródło:
tvnmeteo.pl, timeanddate.com

Lato w Australii zaczyna się niezwykle upalnie. W stanie Wiktoria ostatni raz tak gorąco w grudniu było pięć lat temu. W Adelajdzie w nocy temperatura sięgała niemal 30 stopni Celsjusza.

30 stopni w nocy, w dzień o włos od rekordu

30 stopni w nocy, w dzień o włos od rekordu

Źródło:
The Guardian

Burza lodowa nawiedziła stan Iowa i wschodnią Nebraskę. Doszło do paraliżu komunikacyjnego. Drogi były tak śliskie, że samochody i ciężarówki zsuwały się z nich. W jednym z wielu wypadków związanych z oblodzeniem zginęła jedna osoba.

Burza lodowa wywołała paraliż komunikacyjny

Burza lodowa wywołała paraliż komunikacyjny

Źródło:
ENEX, cbsnews.com

Gwałtowne śnieżyce zaskoczyły wielu kierowców w górach Sierra Nevada w północnej Kalifornii. Parkingi na stacjach benzynowych wzdłuż autostrady międzystanowej 80 stały się w sobotę szczególnie popularnym miejscem.

"Nagle przyszła zamieć. Utknęliśmy i nikt nie wiedział, co zrobić"

"Nagle przyszła zamieć. Utknęliśmy i nikt nie wiedział, co zrobić"

Źródło:
CNN, tnvmeteo.pl

W 2024 roku płonął największy obszar brazylijskiej Amazonii od 17 lat - wynika z danych satelitarnych Instytutu Badań Kosmicznych w Brazylii. Łączna liczba pożarów puszczy wzrosła rok do roku o 43 procent.

"Wielu mieszkańców Amazonii straciło wszystko, cały dorobek swego życia"

"Wielu mieszkańców Amazonii straciło wszystko, cały dorobek swego życia"

Źródło:
PAP

Lodowe włosy pojawiły się w okolicach Wejherowa (woj. pomorskie). To dość rzadkie zjawisko, do powstania którego wymagane są określone warunki pogodowe i obecność pewnego organizmu. Materiał otrzymaliśmy na Kontakt24.

Rzadkie zjawisko w lesie na Pomorzu. Jak powstaje?

Rzadkie zjawisko w lesie na Pomorzu. Jak powstaje?

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

Start prywatnej rakiety Kairos 2 japońskiej firmy Space One został przełożony - po raz drugi w ciągu 24 godzin. Misja początkowo miała ruszyć w sobotę przed południem, następnie jej początek przesunięto na niedzielę. Jak wyjaśnili przedstawiciele firmy, problem stanowiły trudne warunki pogodowe panujące w miejscu startu.

Pogoda wygrała z pionierską misją po raz drugi

Pogoda wygrała z pionierską misją po raz drugi

Aktualizacja:
Źródło:
AFP, The Japan Times, NHK

A23a, największa na świecie góra lodowa, przez wiele miesięcy kręciła się w miejscu w rejonie Oceanu Południowego. Naukowcy z British Antarctic Survey poinformowali, że gigantyczna bryła lodu uwolniła się z uwięzi i zaczęła wędrować dalej.

Największa góra lodowa świata wyrwała się z uwięzi

Największa góra lodowa świata wyrwała się z uwięzi

Źródło:
BBC, British Antarctic Survey

Sześć pangazów, jedne z największych i najrzadszych ryb słodkowodnych, zaobserwowano w wodach rzeki Mekong. Zwierzęta zaplątały się w rybackie sieci, ale zostały wypuszczone na wolność. Gatunek ten należy do kategorii krytycznie zagrożonych wyginięciem - w ciągu ostatnich dekad jego liczebność zmniejszyła się o 80 procent.

W rybackie sieci zaplątały się jedne z najrzadszych ryb świata

W rybackie sieci zaplątały się jedne z najrzadszych ryb świata

Źródło:
AFP, CBS News, tvnmeteo.pl

Rok 2025 zapowiada się jako jeden z najgorętszych w południowej Afryce, gdzie lada dzień rozpocznie się lato. W RPA meteorologów niepokoją późnowiosenne fale gorąca, które od tygodni nawiedzają większość kraju. ONZ ostrzegł, że upalne warunki stanowią poważne zagrożenie dla i tak słabego bezpieczeństwa żywnościowego na kontynencie.

46 stopni wiosną, fale upałów jedna po drugiej. Ma być jeszcze gorzej

46 stopni wiosną, fale upałów jedna po drugiej. Ma być jeszcze gorzej

Źródło:
PAP, Daily Maverick