Asteroida, która zabiła dinozaury, doprowadziła do powstania tsunami. Monstrualnego

Źródło:
CNN, agupubs.onlinelibrary.wiley.com
Asteroida, która doprowadziła do wyginięcia dinozaurów, wywołała też globalne tsunami
Asteroida, która doprowadziła do wyginięcia dinozaurów, wywołała też globalne tsunami
From Range et al. in AGU Advances 2022
Asteroida, która doprowadziła do wyginięcia dinozaurów, wywołała też globalne tsunamiFrom Range et al. in AGU Advances 2022

Kiedy 66 milionów lat temu w Ziemię uderzyła asteroida, spowodowała, że z powierzchni naszej planety zniknęły dinozaury. Z najnowszych badań przeprowadzonych przez grupę naukowców wynika, że asteroida wywołała tsunami, w którym wysokość fali przekraczała cztery kilometry.

Kiedy kilkadziesiąt milionów lat temu w Ziemię uderzyła asteroida o średnicy stu kilometrów, powstał ogromny krater uderzeniowy Chicxulub. Miejsce to znajduje się na półwyspie Jukatan i na dnie Zatoki Meksykańskiej. Wydarzenie to wywołało masowe wymieranie na naszej planecie. Zginęło wówczas około 75 procent flory i fauny. Ta katastrofa zakończyła erę panowania dinozaurów.

Uderzenie asteroidy wywołało serię kataklizmów - od zmiany średniej globalnej temperatury na Ziemi, przez ogromne trzęsienie ziemi, po gigantyczne tsunami, które w ciągu 48 godzin okrążyło całą kulę ziemską.

Grupa naukowców postanowiła lepiej przyjrzeć się tsunami i jego zasięgowi poprzez przeprowadzenie modelowania w programie komputerowym. Wnioski opublikowano we wtorek na łamach "AGU Advances".

"Tsunami było na tyle silne, że zaburzyło i zniszczyło osady oceaniczne"

Tsunami sprzed 66 milionów lat było na tyle potężne, że wytworzyło fale o wysokości kilku kilometrów i wręcz "rozbiło" dno oceanu - ustalili po badaniu naukowcy. Dodają, że wydarzenie to skutecznie wymazało zapis osadowy zarówno tego, co działo się przed nim, jak również w jego trakcie.

- Tsunami było na tyle silne, że zaburzyło i zniszczyło osady oceaniczne w połowie swojej drogi dookoła globu - mówiła Molly Range, główna autorka badania, pracująca na Uniwersytecie Michigan. Naukowcy szacują, że tsunami wytworzyło do 30 tysięcy razy więcej energii niż to powstałe 26 grudnia 2004 roku na Oceanie Indyjskim (zabiło ponad 230 tysięcy osób).

Do opracowania tego badania wykorzystano specjalny program komputerowy do symulacji pierwszych 10 minut uderzenia w Chicxulub, w tym formowania się krateru i początku tsunami. Do obliczeń wykorzystano wielkość asteroidy i jej prędkość. Szacuje się, że w momencie uderzenia osiągała ona 43 200 kilometrów na godzinę. Jak twierdzi jeden z autorów publikacji Brandon Johnson, profesor na Uniwersytecie Purdue, w czasie krótszym niż trzy minuty powstała gigantyczna fala o wysokości 4,5 kilometra.

Tsunami "wędrowało" po całym świecie

Z modelowania komputerowego wynika, że dziesięć minut po uderzeniu asteroidy w Ziemię fala w kształcie pierścienia, o wysokości kilku kilometrów, zaczęła "wędrować" po oceanie, we wszystkich kierunkach.

Godzinę od zdarzenia tsunami przemieściło się poza Zatokę Meksykańską do północnego Oceanu Atlantyckiego. Już cztery godziny po uderzeniu fale przeszły przez Kanał Środkowoamerykański i dotarły do Oceanu Spokojnego. Kanał Środkowoamerykański oddzielał kiedyś Amerykę Północną od Południowej.

Grafika przedstawia powierzchnię morza cztery godziny po uderzeniu asteroidyFrom Range et al. in AGU Advances, 2022

W ciągu 24 godzin fale wdarły się na Ocean Indyjski z obu stron, 48 godzin po uderzeniu duże fale tsunami dotarły do większości wybrzeży Ziemi.

Grafika przedstawia powierzchnię morza 24 godziny po uderzeniu asteroidyFrom Range et al. in AGU Advances, 2022

Chociaż zespół nie oszacował wpływu tsunami na obszary przybrzeżne, model pokazuje, że regiony leżące nad Północnym Atlantykiem i południowoamerykańskim wybrzeżem Pacyfiku zostały prawdopodobnie dotknięte falami wyższymi niż 20 metrów. Powodowały one powodzie i erozję.

Autorka/Autor:anw

Źródło: CNN, agupubs.onlinelibrary.wiley.com

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock, From Range et al. in AGU Advances, 2022

Pozostałe wiadomości

W kolejnych dniach upały opuszczą Polskę, ale nie znaczy to, że nie będzie już ciepło. O ile w niedzielę i poniedziałek temperatura faktycznie znacznie się obniży, o tyle już we wtorek za sprawą kolejnego wyżu ponownie zacznie rosnąć.

Upał odpuści, ale wkrótce znów zrobi się gorąco

Upał odpuści, ale wkrótce znów zrobi się gorąco

Źródło:
tvnmeteo.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed upałem, który prognozowany jest na sobotę w części kraju. Synoptycy wydali miejscami alarmy drugiego i pierwszego stopnia. Sprawdź, gdzie spodziewać się wysokiej temperatury.

Tu temperatura wciąż będzie wysoka. IMGW ostrzega

Tu temperatura wciąż będzie wysoka. IMGW ostrzega

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Pogoda na jutro. Noc miejscami może przynieść słabe opady deszczu. Sobota 16.08 również może okazać się lokalnie deszczowa. Wciąż będzie gorąco, termometry mogą pokazać do 32 stopni Celsjusza.

Pogoda na jutro - sobota, 16.08. Nocą możliwe są słabe opady

Pogoda na jutro - sobota, 16.08. Nocą możliwe są słabe opady

Źródło:
tvnmeteo.pl

Rząd Portugalii poinformował, że nie ma już wystarczających środków, by samodzielnie radzić sobie z szalejącym ogniem. W związku z tym uruchomiono w piątek europejski mechanizm ochrony ludności. Potwierdzono pierwszą ofiarę śmiertelną żywiołu, z którym kraj zmaga się od kilku tygodni.

Nie radzą sobie z szalejącym żywiołem. Proszą o pomoc inne kraje

Nie radzą sobie z szalejącym żywiołem. Proszą o pomoc inne kraje

Źródło:
PAP, sicnoticias.pt

Mieszkańcy Sztokholmu i okolic zostali w piątek wezwani do oszczędzania wody. To rzadki problem w tym mieście, przez co wiele osób przyjęło prośbę z lekkim niedowierzaniem. Niecodzienny apel jest związany z suszą i wysoką temperaturą jednego z jezior.

Apel do mieszkańców europejskiej stolicy o oszczędzanie wody

Apel do mieszkańców europejskiej stolicy o oszczędzanie wody

Źródło:
PAP

Burza tropikalna Erin przekształciła się w huragan - informują amerykańscy meteorolodzy. Żywioł przesuwa się na północny zachód i może zagrozić Karaibom.

Jest pierwszy huragan na Atlantyku w tym roku

Jest pierwszy huragan na Atlantyku w tym roku

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, AccuWeather, NOAA, CNN

W słowackiej wsi Hybie niedaleko Liptowskiego Mikułasza niedźwiedź zaatakował mężczyznę na spacerze z psem. Do zdarzenia doszło zaledwie 100 metrów od zabudowań. Spacerowicz doznał obrażeń i trafił do szpitala.

Niedźwiedź zaatakował blisko domów, mężczyzna trafił do szpitala

Niedźwiedź zaatakował blisko domów, mężczyzna trafił do szpitala

Źródło:
PAP

Test rakiety chińskiej firmy LandSpace Technology zakończył się niepowodzeniem z powodu "anomalii". To kolejna próba wysłania w kosmos rakiety napędzanej metanem przez tego producenta.

Nieudany test chińskiej rakiety

Nieudany test chińskiej rakiety

Źródło:
Reuters

W powodziach, które nawiedziły północno-zachodni Pakistan, zginęły już co najmniej 194 osoby. Pięć osób zginęło w katastrofie śmigłowca służb ratowniczych. Wciąż trwa przeszukiwanie gruzów w poszukiwaniu ocalałych.

Lawinowy wzrost liczby ofiar powodzi, katastrofa śmigłowca

Lawinowy wzrost liczby ofiar powodzi, katastrofa śmigłowca

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, Associated Press 

Amerykańskie służby uratowały mężczyznę, który przez dwa dni był uwięziony za wodospadem niedaleko rzeki Kern w Kalifornii. Podczas akcji poszukiwawczej wykorzystano drona.

Był uwięziony za wodospadem przez dwa dni

Był uwięziony za wodospadem przez dwa dni

Źródło:
CBS News, Los Angeles Times

W czwartek wieczorem niebo nad Polską rozświetlił bolid, czyli jasny meteor. Obiekt zarejestrowała stacja obserwacyjna sieci Skytinel. Zjawisko zostało uchwycone na nagraniu.

Kula ognia przecięła niebo. "Widok był niesamowity"

Kula ognia przecięła niebo. "Widok był niesamowity"

Źródło:
Skytinel, tvnmeteo.pl

Dolnośląski Bolesławiec słynie z ceramiki - właśnie odbywa się tam kolejne, 31. Bolesławieckie Święto Ceramiki. Impreza przyciąga rzesze turystów. Miasto ma w zanadrzu także inne atrakcje, między innymi dla tych, którzy lubią spędzać aktywnie czas.

Bolesławiec to nie tylko ceramika

Bolesławiec to nie tylko ceramika

Źródło:
tvnmeteo.pl

Amerykańskie Centrum Prognoz Klimatycznych (CPC) przekazało, jakie zjawisko będzie wpływać na warunki pogodowe na półkuli północnej w najbliższych miesiącach. Według meteorologów, jesienią i wczesną zimą ma pojawić się La Nina.

La Nina, później ENSO. One mają rządzić pogodą

La Nina, później ENSO. One mają rządzić pogodą

Źródło:
Reuters, CPC

Wchodzimy właśnie w apogeum sierpniowej fali gorąca. Widać jednak jej kres. Po afrykańskim skwarze, który czeka nas w piątek, temperatura wracać ma do typowego przebiegu w formie sinusoidy. Widoczny jest jednak trend spadkowy - lekki, ale wyraźnie pokazujący już schyłek lata - na najbliższe cztery tygodnie.

Gorąco przypuści jeszcze dwa szturmy. Jaka będzie końcówka wakacji

Gorąco przypuści jeszcze dwa szturmy. Jaka będzie końcówka wakacji

Źródło:
TVN24+

Hiszpańscy strażacy walczą z 14 dużymi pożarami, które szaleją w kraju. Ogień strawił ponad 150 tysięcy hektarów terenów. Walkę z ogniem utrudnia wysoka temperatura. Jak podały lokalne media, w wyniku żywiołu zginęło siedem osób.

Trwa walka z pożarami. "Sytuacja jest niepokojąca"

Trwa walka z pożarami. "Sytuacja jest niepokojąca"

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters

Króliki z czarnymi, przypominającymi macki naroślami, wyrastającymi z głów i pysków, amerykańskie media nazwały "królikami zombie". Jak się jednak okazuje, przyczyną takiego wyglądu jest wirus.

Media piszą o "królikach zombie". Co powoduje taki ich wygląd?

Media piszą o "królikach zombie". Co powoduje taki ich wygląd?

Źródło:
CBS News, Forbes

W ostatnich dniach obszar metropolitalny Meksyku nawiedzały silne opady, które spowodowały zalanie setek domów w podmiejskich gminach. Ulewy zakłóciły także funkcjonowanie miejscowego lotniska.

Największe opady od ponad 70 lat

Największe opady od ponad 70 lat

Źródło:
Reuters, jornada.com.mx

Na trasie pielgrzymki w Indiach w Kaszmirze doszło do powodzi błyskawicznej, w wyniku której śmierć poniosły co najmniej 60 osób. Ratownicy poszukują ponad 200 kolejnych.

Powódź na trasie pielgrzymki. Wielu zabitych, setki zaginionych

Powódź na trasie pielgrzymki. Wielu zabitych, setki zaginionych

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, Reuters, deccanherald.com

Izrael mierzy się z największą falą upałów w tym roku. W dzień temperatura miejscami zbliża się do 50 stopni Celsjusza, niezwykle gorąco jest także nocą. Skwar zaczął już zbierać śmiertelne żniwo.

38 stopni Celsjusza już o 5 rano. Dwie ofiary śmiertelne

38 stopni Celsjusza już o 5 rano. Dwie ofiary śmiertelne

Źródło:
PAP, Times of Israel

Za nami najsłynniejsza "noc spadających gwiazd" na półkuli północnej. Perseidy, błyszczące dzieci komety 109P/Swift-Tuttle, przecinały niebo z największą częstotliwością w cyklu swojej aktywności. Jeśli nie udało nam się zaobserwować tego zjawiska, spokojnie - rój meteorów będzie aktywny jeszcze przez około dwa tygodnie. Spoglądając w niebo, wielu z nas może jednak się zastanawiać, czy aby dawniej Perseidy nie prezentowały się bardziej imponująco. Gwiazdozbiory chyba też kiedyś były jaśniejsze. A co się stało z Drogą Mleczną?

Ciemność, którą utraciliśmy. Jej brak niszczy nasze ciała i umysły

Ciemność, którą utraciliśmy. Jej brak niszczy nasze ciała i umysły

Źródło:
TVN24+

Tysiące strażaków walczą z falą pożarów na Starym Kontynencie. Ogień szaleje między innymi w Hiszpanii, Portugalii oraz na Bałkanach. Służby prowadzą akcje ewakuacyjne. Walkę z żywiołem utrudniają trudne warunki atmosferyczne.

Tysiące ewakuowanych, poważnie ranni. Pożary trawią Europę

Tysiące ewakuowanych, poważnie ranni. Pożary trawią Europę

Źródło:
PAP, European Commision

Po przejściu przez Tajwan tajfun Podul dotarł nad południowo-wschodnie wybrzeże Azji. Stracił na sile i stał się burzą tropikalną, ale wywołał wiele szkód w chińskiej prowincji Fujian oraz w Hongkongu.

Podul sieje spustoszenie. Potężne ulewy i setki rannych

Podul sieje spustoszenie. Potężne ulewy i setki rannych

Źródło:
PAP, Reuters

Węgierskie służby wprowadziły najwyższe, czerwone, alarmy przed upałami. Według prognoz do końca tygodnia termometry w tym kraju mogą pokazać nawet 35 stopni Celsjusza. Z powodu utrzymującego się skwaru w wielu regionach występuje wysokie zagrożenie pożarowe.

Szykują się na najgorętszy okres w tym sezonie. W mocy zakazy i czerwone alarmy

Szykują się na najgorętszy okres w tym sezonie. W mocy zakazy i czerwone alarmy

Źródło:
PAP

Jak bezpiecznie pić napoje izotoniczne podczas upałów? Według ekspertów powinniśmy zachować umiar w ich spożywaniu - ich nadmierne picie może okazać się szkodliwe. W dbaniu o odpowiednie nawodnienie pomóc mogą nam domowe sposoby.

Wielu z nas pije je podczas upałów. W nadmiarze mogą być szkodliwe

Wielu z nas pije je podczas upałów. W nadmiarze mogą być szkodliwe

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Na zachodzie Islandii trwają przygotowania do przyszłorocznego całkowitego zaćmienia Słońca. Wydarzenie cieszy się ogromnym zainteresowaniem wśród turystów, którzy już rezerwują hotele. Kolejna szansa na tak efektowne zjawisko będzie tam dopiero za ponad 100 lat.

Odliczają dni do efektownego zjawiska. "Rezerwacje szybko się wyczerpią"

Odliczają dni do efektownego zjawiska. "Rezerwacje szybko się wyczerpią"

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Na wyspie Sao Vicente wchodzącej w skład Wysp Zielonego Przylądka trwa wielkie sprzątanie po powodzi, jaka nawiedziła ten region w poniedziałek. W wyniku kataklizmu zginęło tam co najmniej dziewięć osób. Rząd Republiki Zielonego Przylądka ogłosił żałobę narodową.

Rekordowe opady doprowadziły do powodzi. Ogłoszono żałobę narodową

Rekordowe opady doprowadziły do powodzi. Ogłoszono żałobę narodową

Źródło:
Reuters, PAP, Watchers.news

Astronomowie korzystający z Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba znaleźli mocne dowody na istnienie olbrzymiej planety krążącej wokół Alfy Centauri A. Jeśli odkrycie zostanie potwierdzone, będzie to kamień milowy w bezpośrednich obserwacjach egzoplanet - uważają eksperci.

Ten gazowy olbrzym może odmienić badania egzoplanet

Ten gazowy olbrzym może odmienić badania egzoplanet

Źródło:
PAP, science.nasa.gov

W nocy z wtorku na środę przypadło maksimum roju Perseidów - na niebie mogliśmy oglądać niezwykły spektakl. Na Kontakt24 otrzymaliśmy zdjęcia meteorów mknących nad naszymi głowami.

To była magiczna noc. Perseidy na waszych zdjęciach

To była magiczna noc. Perseidy na waszych zdjęciach

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

Foki wylegiwały się w okolicach plaży w Mikoszewie (woj. pomorskie). To jedyne miejsce, gdzie możemy zobaczyć w Polsce te ssaki w środowisku naturalnym. Dla wielu osób zaskoczeniem może być imponująca liczba osobników, jaką uchwycono na nagraniu.

Foczy relaks nad Bałtykiem. 800 zwierząt na jednym nagraniu

Foczy relaks nad Bałtykiem. 800 zwierząt na jednym nagraniu

Źródło:
Hello Mierzeja, Fokarium UG