Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) opracowała definicję tak zwanego długiego covidu ("long covid"), obserwowanego u części pacjentów, którzy przeszli zakażenie koronawirusem i "wyzdrowieli" z COVID-19, ale nadal borykają się z licznymi przypadłościami pocovidowymi. Według specjalistów problem ten częściej występuje u osób, które wymagały hospitalizacji, ale nie omija też tych, którzy łagodnie przechodzili chorobę. Objawia się zwykle zmęczeniem, spłyceniem oddechu oraz zaburzeniami poznawczymi. Eksperci zastrzegają jednak, że nie wszystko jeszcze wiadomo i opracowana obecnie definicja może się zmienić.
Z występowania u części pacjentów długotrwałych powikłań pocovidowych lekarze zdają sobie sprawę już od dawna. Wytyczne dla swych służb medycznych opracował już we wrześniu brytyjski NHS - odpowiednik polskiego Narodowego Funduszu Zdrowia. W badaniach i eksperymentach zidentyfikowano dziesiątki, a nawet setki objawów.
"Long covid" - definicja WHO. Co to jest długi covid, jakie objawy, u kogo występuje, ile trwa
Obecnie własną definicję przygotowała Światowa Organizacja Zdrowia (WHO). Według niej o "long covid" mówimy wówczas, gdy ujawnia się co najmniej jedna dolegliwość w okresie trzech miesięcy od wykrycia zakażenia wirusem SARS-CoV-2 lub podejrzenia tej infekcji. Musi ona utrzymywać się przez co najmniej dwa miesiące i nie można jej wyjaśnić inną chorobą. Objawy mogą się pojawić już w trakcie ostrej postaci choroby COVID-19, a potem nadal się utrzymują, ale też dają o sobie znać po raz pierwszy dopiero po wyzdrowieniu.
"Long covid" najczęściej objawia się zmęczeniem, spłyceniem oddechu oraz zaburzeniami poznawczymi. Jednak mogą występować także bóle w klatce piersiowej, zaburzenia smaku i węchu, osłabienie mięśni oraz kołatanie serca. Zwraca się uwagę, że choroba ta często utrudnia codziennie funkcjonowanie.
Eksperci z WHO zastrzegają jednak, że definicja została opracowana na podstawie dotychczasowych obserwacji i jeszcze może się zmienić.
"Long covid". Badania naukowców
W dużym badaniu przeprowadzonym przez Kolegium Uniwersyteckie w Londynie (UCL) zidentyfikowano 200 objawów dotyczących 10 narządów lub układów narządów. Według badań 270 tys. pacjentów, jakie przeprowadzili specjaliści Uniwersytetu Oksfordzkiego, co najmniej jeden objaw występuje u 37 procent chorych na COVID-19. Częściej zdarza się to u tych pacjentów, którzy wymagali hospitalizacji z powodu ciężkiego przebiegu choroby. Długi covid może jednak występować także u tych, którzy łagodniej przeszli chorobę. Według badaczy Uniwersytetu Harvarda, którzy obserwowali 50 tysięcy chorych, częściej zdarza się to u ludzi młodszych i w średnim wieku, poniżej 65. roku życia.
Częstym problemem po przechorowaniu COVID-19 są kłopoty z płucami. Według chińskich badań, których wyniki opublikował "The Lancet", po 12 miesiącach od opuszczenia szpitala odczuwa je 20-30 procent pacjentów z umiarkowaną postacią tej choroby oraz 54 procent tych, którzy byli krytycznie chorzy.
U covidowców częściej po raz pierwszy wykrywane są choroby przewlekle, takie jak cukrzyca i zaburzenia neurologiczne. Wskazują na to obserwacje specjalistów z Harvardu.
Większość dolegliwości długiego covidu ustępuje po pewnym czasie, bez względu na to, jak ciężka była postać tego zakażenia. Eksperci Światowej Organizacji Zdrowia ostrzegają jednak, że u niektórych osób niektóre dolegliwości powracają.
Według wstępnych badań objawy pocovidowe może łagodzić szczepionka przeciwko wirusowi SARS-CoV-2. Amerykańskie Centra Kontroli i Prewencji Chorób (CDC) zastrzegają jednak, że w tej sprawie niezbędne są dłuższe obserwacje.
Źródło: PAP, BBC