Utrata węchu może być pierwszym symptomem demencji

Alzheimer to poważne zagrożenie dla osób starszych
Alzheimer to poważne zagrożenie dla osób starszych
Visualhunt (CC BY-SA 1.0)
Alzheimer to poważne zagrożenie dla osób starszychVisualhunt (CC BY-SA 1.0)

Po przebadaniu prawie trzech tysięcy seniorów naukowcy ustalili, że utrata węchu może być jednym z pierwszych symptomów demencji. Są i dobre wieści: dzięki prostej metodzie są w stanie bardzo wcześnie wykryć ryzyko.

Mięta, ryba, pomarańcza, róża i zwierzęca skóra. Jeżeli nie jesteś w stanie wyczuć ich zapachu, może to świadczyć o wczesnych objawach demencji - a przynajmniej tak twierdzą naukowcy, którzy w październiku opublikowali raport ze swoich wieloletnich badań w amerykańskim "Journal od the American Geriatrics Society".

Kto czuje, ten pamięta

Zdolność identyfikacji tych woni przebadano aż u trzech tysięcy osób w wieku od 57 do 85 lat w 2012 roku. Po pięciu latach osoby te przeszły szereg badań i okazało się, że u ponad 80 procent osób, które udzieliły tylko jednej lub dwóch poprawnych odpowiedzi, zdiagnozowano demencję.

Według badaczy 78 procent badanych było w stanie poprawnie zidentyfikować cztery lub pięć woni. Niecałe 19 procent udzieliło dwóch lub trzech właściwych odpowiedzi, dwa procent zgadło tylko raz, a jeden procent badanych nie był w stanie rozpoznać żadnego z zapachów.

- Te wyniki świadczą o tym, że kondycja naszego zmysłu węchu powiązana jest z funkcjonowaniem naszego mózgu oraz stanem zdrowia - stwierdził profesor Jayant Pinto z Uniwersytetu Chicago. - Jesteśmy zdania, że węch, a tym samym cały komplet zmysłów, pozwala wykryć nam najbardziej narażoną na demencję grupę osób - dodał. - Musimy zrozumieć mechanizmy, które o tym decydują, aby tym samym uzmysłowić sobie wagę problemu oraz opracować nowe metody leczenia i możliwości zapobiegania samej chorobie - zaznaczył.

W 2014 roku badacze zdali sobie sprawę z tego, że utrata węchu u osób starszych oznacza zarazem zwiększenie się prawdopodobieństwa śmierci. Badania te wykrywają to ryzyko z większą dokładnością niż badania pracy serca, płuc czy też testy onkologiczne. Utrata któregokolwiek zmysłu jest w stanie zmienić nawyki, samopoczucie, styl życia i dietę osoby, u której nastąpiła.

- Im mniej wyczuwasz, tym mniej zaznajesz w życiu przyjemności - kwituje profesor Pinto. - Utrata węchu może prowadzić do depresji - dodał.

Nieodwracalne zmiany

Profesor Martha McClintock z Uniwersytetu Chicago wyjaśnia, co kryje się za tą zaskakującą statystyką:

- Ograniczenie zmysłu węchu oznacza, że nasz mózg coraz gorzej radzi sobie z odbudowywaniem kluczowych dla pracy organizmu elementów, które wraz z wiekiem po prostu zanikają - informuje. - A to prowadzi do poważnych, często nieodwracalnych zmian - uzupełnia.

- Jesteśmy świadomi tego, że takie choroby jak Alzheimer prowadzą do zmian w mózgu nawet na dekadę przed tym, jak pierwsze symptomy dadzą się we znaki - stwierdziła Rosa Sancho z brytyjskiego Centrum Badań nad Alzheimerem. - Tak, wczesne stany Alzheimera mogą objawiać się właśnie w ten sposób, ale równie dobrze to może być cokolwiek innego - przestrzegła.

Autor: sj / Źródło: Science Alert, independent

Źródło zdjęcia głównego: Visualhunt (CC BY-SA 1.0)

Pozostałe wiadomości

Sytuacja pogodowa stabilizuje się, ale sytuacja hydrologiczna wciąż jest trudna. W wielu miejscach są przekroczone stany alarmowe i ostrzegawcze. Eksperci podkreślają, że największym zagrożeniem jest teraz przemieszczająca się fala kulminacyjna na Odrze.

Fala kulminacyjna na Odrze. Gdzie jest

Fala kulminacyjna na Odrze. Gdzie jest

Źródło:
tvnmeteo.pl, IMGW

Gdzie pada deszcz w Polsce? Nad Polską przemieszcza się strefa opadów. Sprawdź, gdzie prognozowane są najobfitsze opady deszczu.

Ulewy nad Polską. Gdzie pada, gdzie prognozowane są największe opady

Ulewy nad Polską. Gdzie pada, gdzie prognozowane są największe opady

Źródło:
tvnmeteo.pl, IMGW-PIB

Stan wody w rzekach w Polsce. Poziom wody w wielu rzekach przekracza stan alarmowy. Najtrudniejsza sytuacja jest na południowym zachodzie. Obowiązują ostrzeżenia hydrologiczne najwyższego stopnia.

Stan wody w rzekach w Polsce. Tu są przekroczone stany alarmowe

Stan wody w rzekach w Polsce. Tu są przekroczone stany alarmowe

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Polska walczy z powodziami i jej skutkami. Za częścią kraju trudna noc, tysiące osób zostało ewakuowanych. W Opolu i Wrocławiu obowiązuje alarm przeciwpowodziowy. Na terenach objętych powodzią zostanie wprowadzony stan klęski żywiołowej. Między zbiornikami Topola i Kozielno na runął przepust wody. Burmistrz Paczkowa wezwał mieszkańców kilkunastu ulic do ewakuacji.

Powódź w Polsce. Relacja

Powódź w Polsce. Relacja

Aktualizacja:
Źródło:
tvn24.pl, TVN24., PAP

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji opublikowało instrukcję, jak należy zachować się, gdy utkniemy w domu w trakcie powodzi. Nasze życie mogą nam uratować konkretne gesty i kolory, które pomogą przekazać cenne informacje ratownikom.

Jak wezwać pomoc w trakcie powodzi

Jak wezwać pomoc w trakcie powodzi

Źródło:
MSWiA, TVN24

Kiedy przestanie padać? Jeszcze w poniedziałek opady występować będą na południu kraju. Od wtorku aura się poprawi, zaświeci słońce, a temperatura wzrośnie do 25 stopni.

Kiedy przestanie padać

Kiedy przestanie padać

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda w Polsce uspokoi się, jednak w środę miejscami spodziewane są burze. IMGW planuje tego dnia wydać ostrzeżenia pierwszego stopnia. Sprawdź, gdzie aura może być niespokojna.

Prognoza zagrożeń pogodowych na najbliższe dni

Prognoza zagrożeń pogodowych na najbliższe dni

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

W Czechach trwa walka z powodzią. Czeska policja poinformowała w poniedziałek o pierwszej potwierdzonej ofierze śmiertelnej żywiołu. Mężczyzna utonął w rzece Krasovka w pobliżu miejscowości Bruntal w województwie morawsko-śląskim. W tym samym regionie policja i strażacy poszukują siedmiu zaginionych osób.

Pierwsza ofiara śmiertelna powodzi w Czechach

Pierwsza ofiara śmiertelna powodzi w Czechach

Źródło:
PAP, Reuters

Pogoda na dziś. W poniedziałek 16.09 nad południowymi regionami Polski wciąż będzie utrzymywać się fala opadów deszczu. Nie będą one jednak tak intensywne, jak w ostatnim czasie. W pozostałej części kraju będzie pogodnie i dość ciepło. Termometry wskażą do 25 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - poniedziałek 16.09. Mniej deszczu i nawet 25 stopni

Pogoda na dziś - poniedziałek 16.09. Mniej deszczu i nawet 25 stopni

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda w Polsce w niedzielę była dynamiczna. W Wielkopolsce odnotowano dwie trąby powietrzne. Zjawiska można zaobserwować na nagraniach.

Trąby powietrzne w Wielkopolsce

Trąby powietrzne w Wielkopolsce

Źródło:
tvnmeteo.pl, TVN24, PAP

Alert RCB. Groźna pogoda za sprawą niżu genueńskiego Boris tej nocy i w poniedziałek będzie nękać część mieszkańców południowo-zachodniej Polski. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa wysłało w niedzielę kolejny alert RCB do mieszkańców dwóch województw. Znowu zagrożeniem będą intensywne opady deszczu, możliwe są podtopienia.

RCB wysłało kolejne alerty. Dla mieszkańców tych regionów to będzie szczególnie trudna noc

RCB wysłało kolejne alerty. Dla mieszkańców tych regionów to będzie szczególnie trudna noc

Źródło:
tvnmeteo.pl, RCB

Po burzach z silnymi opadami deszczu w południowo-wschodnich regionach Niemiec pojawiły się niewielkie powodzie. Według lokalnych mediów sytuacja na zalanych terenach jest opanowana. Prognozy wskazują na kolejne fale intensywnego deszczu, dlatego władze Bawarii i Saksonii przygotowują się do wezbrań na rzekach.

W Niemczech też wezbrały rzeki. Ostrzeżenia przed intensywnym deszczem

W Niemczech też wezbrały rzeki. Ostrzeżenia przed intensywnym deszczem

Źródło:
DW, PAP, Tageschau, DWD

Co przyniesie pogoda w nadchodzącym czasie? Możemy spodziewać się fali bardzo ciepłego powietrza. Sprawdź, co czeka nas w drugiej połowie września w najnowszej prognozie temperatury na 16 dni, przygotowanej przez prezentera tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: niż Boris zanika, wkrótce połączą się ze sobą dwa wyże

Pogoda na 16 dni: niż Boris zanika, wkrótce połączą się ze sobą dwa wyże

Źródło:
tvnmeteo.pl

Austria zmaga się ze skutkami intensywnych opadów deszczu i śniegu. Do stolicy - Wiednia - dociera fala kulminacyjna, rozpoczęły się pierwsze ewakuacje. W Dolnej Austrii ogłoszono stan klęski żywiołowej.

Powodzie i śnieżyce. Załamanie pogody w Austrii

Powodzie i śnieżyce. Załamanie pogody w Austrii

Źródło:
PAP, Reuters

Trąba powietrzna przeszła w sobotę w powiecie radomskim na Mazowszu. Ponad 20 dachów budynków mieszalnych i gospodarczych zostało uszkodzonych. Silny wiatr zerwał dachy także w powiecie kozienickim.

Trąba powietrzna nieopodal Radomia. "Dachy zerwane częściowo lub całkowicie"

Trąba powietrzna nieopodal Radomia. "Dachy zerwane częściowo lub całkowicie"

Źródło:
tvnmeteo.pl, PAP

Deszcz w Polsce pada i nie przestanie padać przez kilkadziesiąt najbliższych godzin. Na wielu stacjach hydrologicznych polskich rzek przekroczone są stany alarmowe. W opolskim Jarnołtówku pobita została suma dobowa opadów z 1997 roku - w ciągu 24 godzin spadło tam ponad 161 litrów wody na metr kwadratowy.

Ekstremalne opady. Tutaj został pobity rekord z 1997 roku

Ekstremalne opady. Tutaj został pobity rekord z 1997 roku

Źródło:
IMGW, PAP

Gwałtowne opady deszczu w krótkim czasie mogą doprowadzić do powodzi błyskawicznych. Szczególnie zagrożone nimi są tereny miejskie, w których nie ma zapewnionego odpowiedniego odpływu wody. Jak wygląda powódź błyskawiczna, jak powstaje i jak sobie radzić z jej konsekwencjami? Wyjaśniamy.

Grożą nam powodzie błyskawiczne. Co to jest i jak zachować się w razie niebezpieczeństwa

Grożą nam powodzie błyskawiczne. Co to jest i jak zachować się w razie niebezpieczeństwa

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl, PAP

W czwartek u wybrzeży Chorwacji pojawiły się trąby wodne. Niezwykłe zjawisko zauważono między innymi w miejscowości Primoszten. Charakterystyczny lej unoszący się nad wodą pojawił się również we wsi Viganj. Nagranie z tego miejsca otrzymaliśmy na Kontakt24.

Trąba wodna nad plażą, panika wśród turystów. Nagranie

Trąba wodna nad plażą, panika wśród turystów. Nagranie

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl, DHMZ

Nad Polskę nadciągają ogromne opady deszczu. Województwa położone na południu i południowym zachodzie kraju są zagrożone powodziami. Jak przygotować się na tak niebezpieczne warunki pogodowe?

Jak przygotować się na powódź

Jak przygotować się na powódź

Źródło:
tvnmeteo.pl, RCB

W czwartek na Śnieżce pojawiły się opady śniegu oraz deszczu ze śniegiem. Poinformował o nich Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW). W Karkonoszach panują bardzo niekorzystne warunki dla turystów. Zimowe opady spodziewane są także w Tatrach.

Na Śnieżce spadł pierwszy śnieg

Na Śnieżce spadł pierwszy śnieg

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl, IMGW

Ostatnie tygodnie lata oraz wczesna jesień sprzyjają aktywnemu wypoczynkowi na świeżym powietrzu. W wielu regionach Polski właśnie wtedy pejzaże mienią się niesamowitymi barwami, a temperatury sprzyjają uprawianiu przeróżnych sportowych aktywności. Jeśli zastanawiasz się gdzie w ciekawy sposób, bez chwili nudy spędzić przyjemnie sobotę lub niedzielę mamy idealną propozycję. Zapraszamy do lektury! 

Szukasz pomysłu na rodzinny weekend? Spędź go aktywnie! 

Szukasz pomysłu na rodzinny weekend? Spędź go aktywnie! 

Źródło:
Nowa Osada

Lato wielkimi krokami zbliża się do końca. Czego spodziewać się w pogodzie jesienią i jaki będzie początek zimy 2024/2025? Grudzień i styczeń to mogą być mokre miesiące - wynika ze wstępnej, długoterminowej prognozy Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW).

Co czeka nas jesienią i jak zacznie się zima? Prognoza IMGW

Co czeka nas jesienią i jak zacznie się zima? Prognoza IMGW

Źródło:
IMGW

Do kilku słabych trzęsień ziemi doszło w środę w ciągu niespełna godziny w pobliżu wulkanu Enmedio w archipelagu Wysp Kanaryjskich - poinformował Narodowy Instytut Geograficzny (IGN). Dzień wcześniej ziemia zatrzęsła się w północnej części Gran Canarii.

Seria trzęsień ziemi na Wyspach Kanaryjskich. Sześć w godzinę

Seria trzęsień ziemi na Wyspach Kanaryjskich. Sześć w godzinę

Źródło:
PAP

Na skutek powodzi, jaka nawiedziła północną Nigerię, zginęła większość zwierząt z zoo w mieście Maiduguri. Placówka ostrzegła mieszkańców, że te, które przeżyły, wydostały się na ulice.

Po ulewach dzikie zwierzęta uciekły z zoo. "Niektóre śmiertelnie niebezpieczne"

Po ulewach dzikie zwierzęta uciekły z zoo. "Niektóre śmiertelnie niebezpieczne"

Źródło:
Reuters, BBC

Nadal nie wiemy, co to dokładnie jest - przyznaje przedstawiciel węgierskich służb, mówiąc o wraku okrętu odsłoniętego przez niski poziom Dunaju. Podobnych wraków jest w okolicy więcej - podaje agencja Reutera, wskazując powody takiego stanu rzeczy.

"Nie wiemy, co to dokładnie jest". Rzadki widok na słynnej rzece

"Nie wiemy, co to dokładnie jest". Rzadki widok na słynnej rzece

Źródło:
Reuters

Północny Wietnam walczy z jednymi z największych powodzi w historii kraju po uderzeniu supertajfunu. Rośnie liczba ofiar śmiertelnych, ewakuowano dziesiątki tysięcy osób. Państwowa telewizja pokazała nagranie, na którym widać, jak w poniedziałek w prowincji Phu To zawalił się most nad wezbraną rzeką. Wciąż trwają poszukiwania ośmiu zaginionych w tym zdarzeniu osób.

Runął most, auta wpadły do rzeki. Nagranie

Runął most, auta wpadły do rzeki. Nagranie

Źródło:
Reuters, PAP, tvnmeteo.pl

Władze Parku Narodowego Carlsbad Caverns w USA poinformowały o niespodziewanych konsekwencjach wyrzucenia przez jednego z turystów paczki chrupek do tamtejszej jaskini. Niepozorny śmieć miał "ogromny wpływ na ekosystem" tego miejsca. Jak podkreślono, choć dla człowieka może wydawać się błahostką, to "dla życia jaskini może być zmieniające świat".

Paczka chrupek spadła do jaskini i "zmieniła świat"

Paczka chrupek spadła do jaskini i "zmieniła świat"

Źródło:
CNN, tvn24.pl