Tysiące ofiar, ogromne zniszczenia. Żyjemy w "epoce wielkich cyklonów"

Według naukowców ostatnie kilkanaście lat to okres nasilonych huraganów

9 tys. ofiar Mitcha w 1998 r., 1,5 tys. zabitych przez Katrinę w 2005 r. - to żniwo zbierane przez najsilniejsze huragany ostatnich kilkunastu lat. W tym okresie kolejne setki osób zabiły inne cyklony. Według amerykanskich uczonych świadczy to o tym, że od połowy lat 90. XX świat wszedł w "epokę wielkich cyklonów" - powtarzający się cyklicznie okres dużego nasilenia tych zjawisk.

Profesor W. Gray, meteorolog z Uniwersytetu Colorado, wraz z grupą innych badaczy podważa teorię, według której przyczyną nasilających się ostatnio katastrof pogodowych na świecie jest ocieplenie klimatu. Naukowcy ci na przykładzie danych historycznych dotyczących cyklonów próbują udowodnić, że odkąd prowadzone są zapisy dotyczące tych zjawisk, cyklicznie powtarzają się trwające od 30 do 40 lat okresy wielkiego nasilenia huraganów.

Potwierdzeniem tej tezy mogą być ataki takich huraganów jak Mitch, który w 1998 r. spowodował śmierć 9 tys. osób, czy Katrina - sprawczyni 1,5 tys. śmiertelnych ofiar w Nowym Orleanie w 2005 r.

150 tys. ludzi poszkodowanych przez Pauline

Od połowy ostatniej dekady ubiegłego stulecia, wskazywanej przez amerykańskich jako początek obecnej "epoki wielkich cyklonów", mieliśmy do czynienia z kilkoma szczególnie silnymi żywiołami.

W październiku 1995 r. huragan Opal zaatakował wybrzeża Zatoki Meksykańskiej, Florydę, stany Alabama i Georgia w USA. Zginęło wtedy 59 osób.

W październiku 1997 r. huragan Pauline spowodował śmierć 210 osób w Acapulco, stanach Chiapas i Oaxaca w Meksyku. 150 tys. ludzi zostało poszkodowanych.

Mitch i Katrina najbardziej zabójcze

600 osób zginęło we wrześniu 1998 r. na Dominikanie, Kubie, w Portoryko i na Florydzie w wyniku przejścia huraganu Georges.

Zaledwie miesiąc później huragan Mitch zabił aż 9 tys. osób w Ameryce Środkowej i na Karaibach. 12 tys. uznano za zaginione. W samej Nikaragui żywioł spowodował straty materialne oszacowane na 1,5 miliarda dolarów.

Dramatyczne było przejście huraganu Katrina w sierpniu 2005 r. Mimo że zakwalifikowany został zaledwie jako huragan trzeciej kategorii podczas wejścia na ląd, przełamał wały przeciwpowodziowe Nowego Orleanu w USA i doprowadził do śmierci 1,5 tys. osób oraz spowodował straty w wysokości 80 mld dolarów, przechodząc do historii jako "najdroższa katastrofa naturalna w USA".

Gustav spowodował miliardowe straty

W ciągu ostatnich pięciu lat do najsilniejszych żywiołów należały Gustav, Ike i Irene. Pierwszy z nich przetoczył się w sierpniu 2008 r. nad rejonem Karaibów i południowymi stanami USA. Pozostawił na swej drodze ok. 150 ofiar śmiertelnych i spowodował straty rzędu 6,6 mld dolarów.

Huragan Ike we wrześniu 2008 r. zabił 195 osób, większość w USA i na Haiti. Spowodował największe straty materialne w historii Kuby w wysokości 7,3 mld dolarów.

W sierpniu 2011 r. huragan Irene zabił 59 osób na Karaibach i na wschodnim wybrzeżu USA. Nawiedził przy tym tereny położone wyjątkowo daleko na północ, przynosząc powodzie do stanów Nowej Anglii.

Nad zachodnim Pacyfikiem tajfuny

O huraganie mówimy, gdy prędkość wiatru wewnątrz ośrodka bardzo niskiego ciśnienia, wyniesie co najmniej 119 km/h. Słabsze od huraganów są burze tropikalne; wówczas prędkość wiatru wynosi od 62 do 117 km/h. Na północnej półkuli, na zachodzie Oceanu Spokojnego, huragany zwane są tajfunami. Nad Oceanem Indyjskim i na południowej półkuli nad Oceanem Spokojnym nazywane są cyklonami. Rozróżnienie to może być mylące, bo ogół tych zjawisk nazywany jest z kolei cyklonami tropikalnymi.

Sezon huraganów nad basenem Oceanu Atlantyckiego zaczyna się 1 czerwca i trwa do 30 listopada, a nad wschodnim basenem Oceanu Spokojnego trwa od 15 maja do 30 listopada. Szczyt sezonu huraganowego przypada zazwyczaj dopiero na okres od połowy sierpnia do końca października. Jednak, jak ostrzega amerykańskie Narodowe Centrum Huraganów (NHC), silne huragany mogą występować w każdej części sezonu.

Tajfuny występują przez cały rok, a sezon cyklonów rozpoczyna się w kwietniu i trwa do końca czerwca. Jednak cyklony mogą też występować od końca września do początku grudnia.

Pięć stopni prędkości i zniszczeń

Siła huraganu mierzona jest pięciostopniowej skali Saffira-Simpsona, w zależności od prędkości wiatru utrzymującej się wewnątrz cyklonu tropikalnego. Skala informuje o potencjalnych uszkodzeniach mienia, które żywioł może wywołać. Dla pierwszej kategorii są to uszkodzone dachy, rynny, elewacje. Wiatr łamie duże gałęzie drzew oraz powala płytko zakorzenione drzewa.

Najwyższa, piąta kategoria, oznacza, że część domów zostaje całkowicie zniszczona. Powalone drzewa i słupy energetyczne odcinają od świata osiedla mieszkalne. Braki w dostawach prądu utrzymują się od kilku tygodni do kilku miesięcy. Większość rejonu, nad którym przechodzi huragan piątej kategorii, nie nadaje się do zamieszkania przez tygodnie lub miesiące.

Prędkości wiatru dla kolejnych kategorii wynoszą:

- kategoria 1: od 119 do 153 km/h - kategoria 2: od 154 do 177 km/h - kategoria 3: od 178 do 208 km/h - kategoria 4: od 209 do 251 km/h - kategoria 5: wiatru osiąga co najmniej 252 km/h.

Do lat 80. tylko kobiece imiona

Nazwy huraganów i burz tropikalnych ustalane są na podstawie alfabetycznych list - zjawiska z początku sezonu otrzymują nazwy zaczynające się od pierwszych liter alfabetu.

Od 1953 r. nazwy sztormów tropikalnych nad basenem Oceanu Atlantyckiego pochodzą z list przygotowanych przez NHC. Pierwsze listy składały się tylko z imion kobiet, jednak w 1979 r. wprowadzono imiona męskie. Obecnie istnieje sześć list, które wykorzystywane są rotacyjnie. Przykładowo lista z 2008 r. po raz kolejny zostanie użyta w 2014 r.

Do zmian imion dochodzi, gdy burza tropikalna lub huragan pochłonie tyle ofiar lub wyrządzi tak wielkie szkody, że użycie tej samej nazwy w przyszłości byłoby nieodpowiednie. Wówczas na corocznym spotkaniu komitetu Światowej Organizacji Meteorologicznej (WMO) nazwa ta zostanie zastąpiona inną. W ostatnich latach z listy usunięto m.in. imiona Katrina czy Mitch. W ubiegłym roku wykasowano z niej Irene.

Autor: js/ŁUD / Źródło: PAP

Pozostałe wiadomości

Zanim skończą się wakacje na termometrach znowu będzie prawie 30 stopni. Co jeszcze przyniesie nam sierpniowa aura? Sprawdź autorską, długoterminową prognozę pogody na 16 dni, przygotowaną przez prezentera tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: raz tak, raz inaczej - żadnej stabilizacji

Pogoda na 16 dni: raz tak, raz inaczej - żadnej stabilizacji

Źródło:
tvnmeteo.pl

Nadchodzące dni w dużym stopniu upłyną pod znakiem zmiennego zachmurzenia i przelotnych opadów deszczu. Miejscami wystąpi ryzyko burz.

Tutaj wystąpi ryzyko burz. Pogoda na kolejne dni

Tutaj wystąpi ryzyko burz. Pogoda na kolejne dni

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na jutro. Noc okaże się dość chłodna, na termometrach miejscami zobaczymy zaledwie kilka stopni Celsjusza. Poniedziałek 18.08 w części Polski przyniesie niewielkie opady deszczu. Termometry pokażą do 24 stopni.

Pogoda na jutro - poniedziałek, 18.08. Chłodna noc, dzień przyniesie komfort termiczny

Pogoda na jutro - poniedziałek, 18.08. Chłodna noc, dzień przyniesie komfort termiczny

Źródło:
tvnmeteo.pl

Hiszpania zmaga się z szalejącymi pożarami. W całym kraju w sierpniu ogień zniszczył obszar przekraczający ponad 100 tysięcy hektarów. W niedzielę na tereny niszczone przez żywioł udał się premier kraju Pedro Sanchez, który z powodu poważnej sytuacji przerwał swój urlop.

Premier przerywa urlop. "Przed nami jeszcze kilka trudnych dni"

Premier przerywa urlop. "Przed nami jeszcze kilka trudnych dni"

Źródło:
Reuters, PAP

Intensywne ulewy i gwałtowne burze nawiedziły w ostatnich dniach północno-zachodni Pakistan. W samym dystrykcie Buner zginęło co najmniej 207 osób, a w całej części tego górzystego regionu śmierć poniosło 337 osób. Osunięcia ziemi i powodzie zniszczyły domy i infrastrukturę. Prognozy są niepokojące, bo spodziewane są kolejne ulewy.

Setki ofiar powodzi. "Ci, którzy przeżyli, oszaleli"

Setki ofiar powodzi. "Ci, którzy przeżyli, oszaleli"

Źródło:
Reuters

Po Atlantyku sunie huragan Erin. To, jak wygląda żywioł od środka, można zobaczyć na nagraniach zarejestrowanych przez amerykańskich Łowców Huraganów, którzy wlecieli do oka potężnego cyklonu.

W samym sercu potężnego żywiołu. Nagranie

W samym sercu potężnego żywiołu. Nagranie

Źródło:
9News, CNN, tvnmeteo.pl

W stanie Wisconsin na północy Stanów Zjednoczonych zaobserwowano dławigada amerykańskiego, ptaka z rodziny bocianów. To zaskakujące odkrycie, gdyż naturalne siedliska tych zwierząt są oddalone o jakieś dwa tysiące kilometrów, na południowym wschodzie kraju.

Ornitologiczna sensacja na północy USA

Ornitologiczna sensacja na północy USA

Źródło:
Associated Press, tvnmeteo.pl

Dziki o niebieskich wnętrznościach zostały znalezione w Kalifornii. Jak wynika z testów laboratoryjnych, zwierzęta zostały narażone na działanie przynęty na gryzonie. Substancja została niewłaściwie zabezpieczona, przez co dziki mogły się do niej dostać bez większych problemów.

Po spożyciu tej substancji dziki miały "neonowo niebieskie" mięso

Po spożyciu tej substancji dziki miały "neonowo niebieskie" mięso

Źródło:
ScienceAlert, CDFW

30 lipca potężne trzęsienie ziemi o magnitudzie 8,8 u wybrzeży Półwyspu Kamczackiego w Rosji wywołało tsunami, które zaledwie 70 minut później zostało precyzyjnie zarejestrowane przez satelitę SWOT. Jak podkreślili badacze, to jeden z pierwszych przypadków, gdy satelita obserwacyjny dostarczył tak precyzyjnych, dwuwymiarowych danych o kształcie i dynamice fal tsunami.

Satelita zarejestrował tworzące się tsunami. Ta technologia może ratować życie

Satelita zarejestrował tworzące się tsunami. Ta technologia może ratować życie

Źródło:
NASA Earth Observatory

Starship od SpaceX jest gotów na kolejny, dziesiąty już lot testowy. Okno startowe ma otworzyć się w przyszłą niedzielę. Jak przekazała firma Elona Muska, w ciągu ostatnich tygodni wyeliminowano usterki, które poprzednio doprowadziły do eksplozji statku kosmicznego jeszcze przed startem.

Do dziesięciu razy sztuka. Starship ma znów polecieć

Do dziesięciu razy sztuka. Starship ma znów polecieć

Źródło:
AFP, space.com

Francja zmaga się z falą upałów. W sobotę pomarańczowe ostrzeżenia obowiązywały w 54 departamentach. Temperatury miejscami przekroczyły 40 stopni Celsjusza, a gorąca, sucha aura zwiększa ryzyko zaprószenia ognia.

Ponad 40 stopni. Pół kraju z pomarańczowymi alertami

Ponad 40 stopni. Pół kraju z pomarańczowymi alertami

Źródło:
PAP

Pożary trawią Portugalię. Silny wiatr ułatwia rozprzestrzenianie się ognia w pobliżu ludzkich siedzib - co najmniej kilka domów spłonęło, a wiele innych jest zagrożonych. Sytuacja jest tak trudna, że miejscami do walki z ogniem stanęli mieszkańcy zagrożonych wsi.

Ogień otoczył miejscowości. "Nikt nie przyszedł nam pomóc"

Ogień otoczył miejscowości. "Nikt nie przyszedł nam pomóc"

Źródło:
PAP, Reuters, SIC Noticias

Huragan Erin pędzi po Atlantyku, przynosząc ze sobą podmuchy wiatru rzędu 220 kilometrów na godzinę. Meteorolodzy ostrzegają, że intensywność zjawiska może gwałtownie się wahać. Jak wynika z prognoz, w kolejnych dniach żywioł ma prześlizgnąć się wzdłuż wybrzeży wysp na zachodnim Atlantyku.

Błyskawicznie nabrał siły, ma się gwałtownie zmieniać. Huragan Erin na Atlantyku

Błyskawicznie nabrał siły, ma się gwałtownie zmieniać. Huragan Erin na Atlantyku

Źródło:
PAP, Reuters, NHC, ABC News

Najbliższe dni przyniosą zróżnicowaną pogodę. Na początku tygodnia będzie pogodnie i ciepło. Aura zacznie się nieco psuć w środę, bo tego dnia prognozowane są opady deszczu. Mocniej popadać ma w czwartek - miejscami w ciągu 12 godzin może spaść ponad 20 litrów na metr kwadratowy.

Czeka nas pogodowy miszmasz

Czeka nas pogodowy miszmasz

Źródło:
tvnmeteo.pl

Na szlaku na górę Rausu na wyspie Hokkaido w Japonii znaleziono ciało turysty, na którego wcześniej rzucił się niedźwiedź. Mężczyzna zmarł w wyniku odniesionych obrażeń. Władze tego regionu apelowały wcześniej o zachowanie szczególnej ostrożności z powodu pojawiania się tych zwierząt.

Niedźwiedź rzucił się na turystę. Mężczyzna nie przeżył

Niedźwiedź rzucił się na turystę. Mężczyzna nie przeżył

Źródło:
Australian Broadcasting Corporation, AFP, NHK, The Japan Times

We wschodniej Kanadzie szaleją pożary lasów. Tysiące mieszkańców musiało się ewakuować, a żywioł zniszczył już co najmniej 100 domów.

Powiedziała, że czas się pakować. "Uratowaliśmy wszystko, ale nie dom"

Powiedziała, że czas się pakować. "Uratowaliśmy wszystko, ale nie dom"

Źródło:
Reuters, CBC News

W sobotę w pobliżu wschodniego wybrzeża Australii zarejestrowano trzęsienie ziemi. W wyniku wstrząsu o magnitudzie 5,6 kilkanaście tysięcy osób na kilka godzin zostało pozbawionych dostępu do prądu.

Trzęsienie ziemi w Australii. Kilkanaście tysięcy domów bez prądu

Trzęsienie ziemi w Australii. Kilkanaście tysięcy domów bez prądu

Źródło:
Reuters, Australian Broadcasting Corporation

W związku z wysoką temperaturą i bezdeszczową aurą Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przez zagrożeniem pożarowym w lasach. Sprawdź, gdzie szczególnie uważać, by nie zaprószyć ognia.

Uwaga na zagrożenie pożarowe w lasach. Gdzie jest największe

Uwaga na zagrożenie pożarowe w lasach. Gdzie jest największe

Źródło:
IMGW CMM

Mieszkańcy Sztokholmu i okolic zostali w piątek wezwani do oszczędzania wody. To rzadki problem w tym mieście, przez co wiele osób przyjęło prośbę z lekkim niedowierzaniem. Niecodzienny apel jest związany z suszą i wysoką temperaturą jednego z jezior.

Apel do mieszkańców europejskiej stolicy o oszczędzanie wody

Apel do mieszkańców europejskiej stolicy o oszczędzanie wody

Źródło:
PAP

W słowackiej wsi Hybie niedaleko Liptowskiego Mikułasza niedźwiedź zaatakował mężczyznę na spacerze z psem. Do zdarzenia doszło zaledwie 100 metrów od zabudowań. Spacerowicz doznał obrażeń i trafił do szpitala.

Niedźwiedź zaatakował blisko domów, mężczyzna trafił do szpitala

Niedźwiedź zaatakował blisko domów, mężczyzna trafił do szpitala

Źródło:
PAP

Test rakiety chińskiej firmy LandSpace Technology zakończył się niepowodzeniem z powodu "anomalii". To kolejna próba wysłania w kosmos rakiety napędzanej metanem przez tego producenta.

Nieudany test chińskiej rakiety

Nieudany test chińskiej rakiety

Źródło:
Reuters

Amerykańskie służby uratowały mężczyznę, który przez dwa dni był uwięziony za wodospadem niedaleko rzeki Kern w Kalifornii. Podczas akcji poszukiwawczej wykorzystano drona.

Był uwięziony za wodospadem przez dwa dni

Był uwięziony za wodospadem przez dwa dni

Źródło:
CBS News, Los Angeles Times

W czwartek wieczorem niebo nad Polską rozświetlił bolid, czyli jasny meteor. Obiekt zarejestrowała stacja obserwacyjna sieci Skytinel. Zjawisko zostało uchwycone na nagraniu.

Kula ognia przecięła niebo. "Widok był niesamowity"

Kula ognia przecięła niebo. "Widok był niesamowity"

Źródło:
Skytinel, tvnmeteo.pl

Króliki z czarnymi, przypominającymi macki naroślami, wyrastającymi z głów i pysków, amerykańskie media nazwały "królikami zombie". Jak się jednak okazuje, przyczyną takiego wyglądu jest wirus.

Media piszą o "królikach zombie". Co powoduje taki ich wygląd?

Media piszą o "królikach zombie". Co powoduje taki ich wygląd?

Źródło:
CBS News, Forbes

Izrael mierzy się z największą falą upałów w tym roku. W dzień temperatura miejscami zbliża się do 50 stopni Celsjusza, niezwykle gorąco jest także nocą. Skwar zaczął już zbierać śmiertelne żniwo.

38 stopni Celsjusza już o 5 rano. Dwie ofiary śmiertelne

38 stopni Celsjusza już o 5 rano. Dwie ofiary śmiertelne

Źródło:
PAP, Times of Israel

Za nami najsłynniejsza "noc spadających gwiazd" na półkuli północnej. Perseidy, błyszczące dzieci komety 109P/Swift-Tuttle, przecinały niebo z największą częstotliwością w cyklu swojej aktywności. Jeśli nie udało nam się zaobserwować tego zjawiska, spokojnie - rój meteorów będzie aktywny jeszcze przez około dwa tygodnie. Spoglądając w niebo, wielu z nas może jednak się zastanawiać, czy aby dawniej Perseidy nie prezentowały się bardziej imponująco. Gwiazdozbiory chyba też kiedyś były jaśniejsze. A co się stało z Drogą Mleczną?

Ciemność, którą utraciliśmy. Jej brak niszczy nasze ciała i umysły

Ciemność, którą utraciliśmy. Jej brak niszczy nasze ciała i umysły

Źródło:
TVN24+

Amerykańskie Centrum Prognoz Klimatycznych (CPC) przekazało, jakie zjawisko będzie wpływać na warunki pogodowe na półkuli północnej w najbliższych miesiącach. Według meteorologów, jesienią i wczesną zimą ma pojawić się La Nina.

La Nina, później ENSO. One mają rządzić pogodą

La Nina, później ENSO. One mają rządzić pogodą

Źródło:
Reuters, CPC