Oddychamy smogiem. Jesteśmy "narażeni, jak na mordercę"

[object Object]
Smog zagraża naszemu zdrowiu i życiu"Czarno na białym"/TVN24
wideo 2/35

Smog jest w Polsce dużym problemem. Bardzo źle wpływa na ludzi starszych i chorych. Jest bardzo niebezpieczny dla kobiet w ciąży i dzieci. Wpływa na rozwój płodu i dzieci oraz na ich zdrowie. Materiał Magdaleny Raczkowskiej-Kazek pochodzi z programu "Czarno na Białym".

NASZ SERWIS SMOGOWY - SPRAWDŹ JAKOŚĆ POWIETRZA W SWOJEJ OKOLICY

Dwutlenek siarki, tlenek azotu, węglowodory i benzopiren, czyli to, czym nadal zdecydowanie zbyt często oddychamy. To powoduje, że coraz więcej osób w Polsce umiera z powodu wdychanych pyłów. W reportażu Magdaleny Raczkowskiej-Kazek zostały przedstawione między innymi liczby, które pokazują, jak zabija nas smog.

- Smog rzeczywiście zabija! - powiedział pulmonolog, profesor Pierzchała, prezes Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc. - Przede wszystkim zabija już ludzi chorych, tych, którzy mają choroby układu krążenia, choroby układu oddechowego. Druga grupa to są ludzie nienarodzeni, to są płody, te dzieci rodzą się z mniejszymi płucami - podkreślił Pierzchała.

Profesor powiedział, że to są ludzie, którzy są narażeni na smog, jak na mordercę.

Profesor Lekston, kardiolog ze Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu podał pewien przykład. Jeśli widzimy, że woda jest brudna to się jej nie napijemy, bo mamy wybór. Ale oddychać musimy.

- Moim zdaniem to jest porażka ludzkości! - powiedział Lekston.

Problemy ze zdrowiem

Jerzy Januszewski mieszka w samym centrum Katowic, w bloku, na 8 piętrze. Ilekroć mieszanina dymu i mgły zaczyna unosić się nad miastem, pan Jerzy ma duże problemy zdrowotne, przestaje głęboko oddychać.

Z powodu niewydolności oddechowej przechodzi badanie spirometrii - czyli sprawdzenia pojemności płuc i przepływu w nich powietrza.

- Wyszedłem, zrobiłem kilka kroków i nie mogłem złapać powietrza, ciężko było dojść do domu - powiedział pan Jerzy.

Pani Teresa Linka również odczuwa smog.

- Odczuwam to, jest blokada, jest mi gorzej niż w pomieszczeniu zamkniętym - powiedziała kobieta.

Teresa Linka choruje na postępujące włóknienie płuc od 10 lat.

- To jest potęga, ja widzę co się dzieje w szpitalach, widzę tego o wiele więcej, niż widziałam kiedyś, chociaż 10 lat cały czas kursuję po szpitalach, non stop - opowiedziała pani Teresa.

Mieszka w Rudzie Śląskiej. Stężenia szkodliwych pyłów potrafią tu niemal tysiąckrotnie przekroczyć normę.

- Ja z tymi moimi płucami odczuwam to szczególnie, bo mam bardzo małą wydolność - wytłumaczyła kobieta.

W takich sytuacjach pani Teresa bardzo się dusi, musi wtedy wrócić do domu i podłączyć się pod koncentrator tlenowy. Nawet otwieranie okna wieczorem jest dla niej kłopotem, bo to odczuwa.

Zgony z powodu smogu

W styczniu ubiegłego roku, gdy poziom smogu w Polsce bił światowe rekordy, zmarło o 11 tysięcy osób więcej, niż w tym samym okresie rok wcześniej.

Z powodu zanieczyszczeń powietrza na świecie co roku umiera 7 mln ludzi, w Europie - pół miliona. W Polsce jest to około 50 tysięcy.

- Czyli małe miasteczko wymiera rocznie w Polsce. Statystyczny Europejczyk żyje około 8 miesięcy krócej, a Polak 10 miesięcy krócej - podkreślił prof. Lekston.

Szkodliwy pył PM2,5

Najgorszy w smogu jest niewielki rozmiar pyłów zawieszonych, tłumaczy profesor Hanke - PM 2,5 - czyli 2,5 mikrometra.

Profesor Hanke jest zastępcą Dyrektora ds. Naukowych Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi oraz kierownikiem Zakładu Epidemiologii Środowiskowej. Odpowiada za kontakty z WHO (Światowa Organizacja Zdrowia).

Hanke powiedział, że cząstki poniżej 2,5 mikrometra, są nawet mniejsze od kurzu. Ten mały rozmiar pozwala się dostać do najdrobniejszych oskrzelików.

Co się dzieje, gdy ten najdrobniejszy pył trafia do naszego układu oddechowego?

- Najpierw rozrabia na miejscu, sprzyja rozwojowi alergii, a jak ktoś już jest alergikiem, to w wyniku drażnienia, ta alergia się nasila. Najgorsze jest to, że ta drobinka podróżuje dalej, trafia do najmniejszych pęcherzyków płuc, przechodzi do najmniejszych naczyń krwionośnych i zaczyna podróżować po całym organizmie, a drogą naczyń dostaje się i do mózgu - wytłumaczył prof. Hanke.

Trafiający do naszego organizmu pył - wpływa na rozwój miażdżycy, a ta prowadzi do zawałów serca. Ale na pyle osadza się jeszcze skondensowany gaz. On działa drażniąco na układ oddechowy, jest rakotwórczy.

- Kiedy mamy ogłoszony alarm smogowy, zwiększa się liczba wizyt w placówkach podstawowej opieki zdrowotnej, zwiększa się liczba napadów migotania przedsionków, epizodów astmy oskrzelowej, niedotlenienia centralnego układu nerwowego - zaznaczył prof. Lekston.

Jesteśmy niedotlenieni - mówią specjaliści - bo tlenu w powietrzu jest coraz mniej - oddychamy dwutlenkiem siarki, tlenkiem azotu, węglowodorami aromatycznymi i benzopirenem.

Według prof. Pierzchały smog działa jak czynnik wywołujący zapalenie dróg oddechowych - nieinfekcyjne, bo to nie są wirusy, ani bakterie - ale zapalenie chemiczne.

Rodzaje smogu

Są dwa rodzaje smogu - londyński i smog fotochemiczny (typu Los Angeles).

- Ten, który pełznie po ulicach na wysokości naszych okien, to jest ten smog kwaśny, londyński - powiedział prof. Pierzchała.

Smog Los Angeles tworzy się ze spalin samochodowych, które w połączeniu z temperaturą powyżej 30 stopni Celsjusza - utleniają się. Smog fotochemiczny jest zawieszony wysoko na ziemią. On powoduje zdecydowanie większą śmiertelność i powstawanie nowotworów.

Wpływ na dzieci

W jednym z warszawskich przedszkoli, zanim rozpoczną się zajęcia - co dzień sprawdzane jest stężenie pyłów zawieszonych w powietrzu.

Wynik trafia na tablicę. Od tego zależy, czy dzieci wyjdą na spacer, czy nie.

Prof. Lekston podał, że dziecko wdycha ok. 50 procent więcej powietrza, niż dorosły, w stosunku do powierzchni ciała. A dzieci się bawią, biegają, więcej wdechów wykonują.

- Do tego ten pył, który jest na chodniku unosi się, dorosły przy swoim wzroście mniej wdycha tego pyłu - zaznaczył profesor.

Prof. Pierzchała powiedział, że walka ze smogiem, to jest walka o zdrowie naszych dzieci.

Smog powoduje opóźnienie wzrostu i dojrzewania płuc u płodu.

Jeżeli dziecko rodzi się z gorszymi płucami, mniejszymi i gorszymi pod względem biologicznym, to ono będzie krócej żyło.

Brak tej świadomości skutkuje poważnymi konsekwencjami dla zdrowia i życia.

- Zaczynamy oswajać problem, a jak zaczyna się z czegoś żartować, to problem jest prawdziwy - powiedział prof. Hanke.

Palenie meblami, śmieciami, plastikiem

Profesor Hanke wytłumaczył, że gdy palimy meble, do powietrza dostaje się wszystko to, co się na nich znajdowało. Stare meble były lakierowane i powlekane substancjami sztucznymi, wtedy w wyniku spalania powstają dioksyny, substancje rakotwórcze.

Gdy palimy śmieci i plastik, jest podobnie.

- To jest źródło dioksyn, one się w tkance tłuszczowej osadzają i po pewnym czasie uwalniają - wytłumaczył prof. Hanke.

- Powinniśmy leczyć początkowy etap choroby, a nie końcowy - powiedział Lekston.

Ten końcowy etap to np. maski, które nosimy, wyglądamy jak smerfy i moim zdaniem to jest porażka ludzkości, że nosimy te maski.

- Zastanawiać się trzeba co zrobić, żeby powietrze było czyste i przyjazne - powiedział prof. Lekston.

Spirometria wskazuje ile powietrza mieści się w naszych płucach. Każdy tę pojemność ma inną. Nasz największy wydech po największym wdechu - to tzw. pojemność życiowa.

- Im mniejszy wskaźnik, tym krócej się żyje, niezależnie, czy się jest zdrowym czy chorym, to jest wskaźnik długości naszego życia, a smog go pomniejsza - powiedział Pierzchała.

Autor: AP/rp / Źródło: "Czarno na białym"/TVN24, TVN Meteo

Pozostałe wiadomości

11 listopada, czyli Święto Niepodległości, w tym roku przypada na poniedziałek. Dla wielu Polaków to okazja do przedłużonego odpoczynku od pracy i szkoły. Jaka będzie pogoda w długi weekend? Sprawdź.

Zbliża się kolejny długi weekend. Oto prognoza pogody

Zbliża się kolejny długi weekend. Oto prognoza pogody

Źródło:
tvnmeteo.pl

Amerykańskie stany Nowym Meksyk i Kolorado nawiedziła śnieżyca. Szczególne utrudnienia spotkały kierowców - na jednej z autostrad w zaspach uwięzionych zostało około 100 pojazdów. Gwałtowna pogoda doprowadziła do przerw w dostawach prądu. Według prognoz śnieg ma sypać do soboty.

Potężna śnieżyca uwięziła około 100 samochodów

Potężna śnieżyca uwięziła około 100 samochodów

Źródło:
Reuters, CNN

Gęste mgły będą nam towarzyszyć przez kilka najbliższych dni - wynika z prognozy pogodowych zagrożeń, przygotowanej przez IMGW. Najwięcej ostrzeżeń pierwszego stopnia ma pojawić się w piątek. Sprawdź, które regiony powinny się przygotować.

To zagrożenie tak szybko nie odpuści. Sprawdź, na co się przygotować

To zagrożenie tak szybko nie odpuści. Sprawdź, na co się przygotować

Źródło:
IMGW

Na indonezyjskiej wyspie Flores trwa akcja ewakuacyjna po tym, jak kilka dni temu wybuchł wulkan Lewotobi Laki Laki. Ponad 10 tysięcy mieszkańców wciąż znajduje się na terenach zagrożonych. Do tej pory doszło do ośmiu erupcji.

Wulkan nie daje im spokoju od kilku dni. Ewakuacje nadal trwają

Wulkan nie daje im spokoju od kilku dni. Ewakuacje nadal trwają

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl, AFP

Tajfun Yinxing dotarł do wybrzeży Filipin. Ewakuowano 160 tysięcy ludzi. Żywioł, niosąc ulewy i porywisty wiatr, uderzył w Luzon - najbardziej zaludnioną wyspę tego kraju. W piątek władze nadal ostrzegały przed "utrzymującymi się warunkami zagrażającymi życiu".

Ewakuacja 160 tysięcy ludzi. Yinxing uderzył

Ewakuacja 160 tysięcy ludzi. Yinxing uderzył

Źródło:
AP, The New York Times, Rappler

Rakieta Starship od firmy SpaceX 18 listopada może odbyć kolejny, szósty testowy lot. Niecały miesiąc temu maszyna poleciała po raz piąty - wtedy mechaniczne ramiona wieży startowej urządzenia przechwyciły precyzyjnie boostera Super Heavy.

Megarakieta szykuje się do kolejnego lotu. SpaceX podała datę

Megarakieta szykuje się do kolejnego lotu. SpaceX podała datę

Źródło:
PAP, SpaceX

Pogoda na dziś. W piątek 08.11 niebo szczelnie będą przykrywać chmury, a w wielu miejscach będzie też mglisto. Temperatura osiągnie od 5 do 9 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - piątek 08.11. Dużo chmur, mgły i chłód

Pogoda na dziś - piątek 08.11. Dużo chmur, mgły i chłód

Źródło:
tvnmeteo.pl

43 małpy uciekły w czwartek z laboratorium w mieście Yemassee w Karolinie Południowej (USA). Policja przekazała, że "nie ma prawie żadnego niebezpieczeństwa", ale jednocześnie ostrzegła, że osoby mieszkające w okolicy powinny zamknąć okna i drzwi.

Kilkadziesiąt małp uciekło z laboratorium. Apel o zamknięcie okien i drzwi

Kilkadziesiąt małp uciekło z laboratorium. Apel o zamknięcie okien i drzwi

Źródło:
PAP, CBS News

Niszczycielskie pożary szaleją w hrabstwie Ventura w Kalifornii. Uszkodzonych lub zniszczonych jest wiele budynków. Do szpitali trafią ranne osoby, a kilkanaście tysięcy mieszkańców wezwano do ewakuacji. Straż informuje, że akcję gaśniczą utrudnia "ekstremalny wiatr".

Domy stanęły w płomieniach, tysiące ludzi do ewakuacji. Sytuacja jest "szczególnie niebezpieczna"

Domy stanęły w płomieniach, tysiące ludzi do ewakuacji. Sytuacja jest "szczególnie niebezpieczna"

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, Reuters, CNN

Pożary pustoszą Park Narodowy Madidi w zachodniej Boliwii, jeden z obszarów słynących z największej bioróżnorodności na świecie. Spłonęło około 30 tysięcy hektarów.

W ogniu jeden z najbardziej bioróżnorodnych parków na świecie

W ogniu jeden z najbardziej bioróżnorodnych parków na świecie

Źródło:
Reuters, PAP, tvnmeteo.pl

W styczniu mówiliśmy, że 2023 był najcieplejszy w historii pomiarów, a niedługo to samo powiemy prawdopodobnie o powoli kończącym się roku. Według Światowej Organizacji Meteorologicznej wszystko wskazuje na to, że padnie kolejny rekord. Eksperci podkreślają, że na naszej planecie nie było tak ciepło od ponad stu tysięcy lat. Trend wzrostu globalnej temperatury widać na wizualizacji, którą pokazała NASA.

Przybywa czerwieni. NASA pokazała, jak ociepla się Ziemia

Przybywa czerwieni. NASA pokazała, jak ociepla się Ziemia

Źródło:
Reuters, WMO

Na nowojorskim lotnisku doszło do nietypowego zdarzenia. W terminalu pasażerskim nagle pojawił się szop pracz. Zwierzę zauważono na przewodach wystających z otworu w suficie, po czym zeskoczyło ono na podłogę i uciekło. Nie jest jasne, w jaki sposób szop dostał się na teren lotniska.

Szop pracz "włamał się" na lotnisko w Nowym Jorku

Szop pracz "włamał się" na lotnisko w Nowym Jorku

Źródło:
CNN

Szczyt czynnego stratowulkanu Fudżi w Japonii pokrył się śniegiem. Tak późno biały puch nie spadł w tym miejscu od końca XIX wieku. Wśród przyczyn wystąpienia niepokojącej anomalii naukowcy wymieniają niezwykle gorące lato oraz jesień w Kraju Kwitnącej Wiśni.

W końcu spadł! Na śnieg czekano tam najdłużej od 130 lat

W końcu spadł! Na śnieg czekano tam najdłużej od 130 lat

Źródło:
Reuters

Naukowcy ustalili skład tajemniczych czarnych kulek, które w październiku pojawiły się na plażach w Sydney. Od momentu ich wykrycia popularne wśród turystów miejsca zostały zamknięte. Badania wykazały, że grudki są złożone z ludzkich odchodów i włosów, metamfetaminy, kwasów tłuszczowych i wielu innych substancji.

Obrzydliwe rozwiązanie fascynującej zagadki. "Śmierdzą gorzej niż cokolwiek, co kiedykolwiek wąchałeś"

Obrzydliwe rozwiązanie fascynującej zagadki. "Śmierdzą gorzej niż cokolwiek, co kiedykolwiek wąchałeś"

Źródło:
CNN

W nocy ze środy na czwartek polskiego czasu nad Kubą przeszedł huragan kategorii trzeciej Rafael. Żywioł niósł za sobą potężne wichury oraz obfite opady deszczu. Ekstremalne warunki atmosferyczne doprowadziły do kolejnego w tym roku blackoutu na wyspie. Bez prądu zostało około 10 milionów osób.

Rafael przeszedł nad Kubą. Kraj pogrążył się w ciemnościach

Rafael przeszedł nad Kubą. Kraj pogrążył się w ciemnościach

Źródło:
PAP, CNN, Reuters, NOAA

Trudne warunki atmosferyczne w Kanadzie sparaliżowały pracę krajowej poczty. Z powodu między innymi opadów marznącego deszczu Canada Post poinformowała o wstrzymaniu świadczenia usług w mieście Regina na południu kraju. Skutki pojawienia się zimowej aury odczuli także mieszkańcy oddalonego o kilkaset kilometrów miasta Calgary.

Spadł śnieg, poczta wstrzymała doręczenia

Spadł śnieg, poczta wstrzymała doręczenia

Źródło:
CNN, CTV News

Osoby przebywające na plaży Ocean Beach w Australii Zachodniej przecierały oczy ze zdumienia po tym, jak z wody wypłynął pingwin cesarski. Zwierzę naturalnie występuje w oddalonej o tysiące kilometrów Antarktydzie. Jak opisują świadkowie zdarzenia, ptak po wyjściu na brzeg próbował wykonać ślizg na brzuchu, myląc piasek ze śniegiem.

Pingwin pojawił się tysiące kilometrów od domu

Pingwin pojawił się tysiące kilometrów od domu

Źródło:
CNN

Za pomocą Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba naukowcy zaobserwowali niezwykłą czarną dziurę. Obiekt łamie dotychczas znane modele kosmologiczne i pochłania materię w tempie 40 razy szybszym, niż powinien.

"Ta czarna dziura urządza sobie ucztę"

"Ta czarna dziura urządza sobie ucztę"

Źródło:
Livescience, National Geographic

Głuche samce komarów nie są zdolne do rozmnażania się - wynika z najnowszych badań naukowców. Pozbawienie owadów zmysłu słuchu drastycznie zmieniło ich zachowania godowe i sprawiło, że komary całkowicie straciły zainteresowanie płcią przeciwną. Zdaniem autorów zaskakujące odkrycie może okazać się pomocne w walce z gatunkami roznoszącymi śmiertelne choroby.

Głuche komary nie są zdolne do kopulacji. "Szokujące" odkrycie, które może wiele zmienić

Głuche komary nie są zdolne do kopulacji. "Szokujące" odkrycie, które może wiele zmienić

Źródło:
ScienceDaily

Pakistańskie miasto Lahaur w ostatnich dniach znajduje się na szczycie listy najbardziej zanieczyszczonych miast na świecie, a kilka dni temu padł rekord stężenia smogu. W związku z tak poważną sytuacją w prowincji Pendżab dla mieszkańców wprowadzono obostrzenia, powstała też inicjatywa na rzecz walki ze złą jakością powietrza.

"Kiedy moje dziecko wróciło do domu, nagle poczuło duszności i zawroty głowy"

"Kiedy moje dziecko wróciło do domu, nagle poczuło duszności i zawroty głowy"

Źródło:
Reuters, India Today, tvnmeteo.pl

Pogięta i porozrzucana blacha - tyle pozostało z dachu sali gimnastycznej Newcastle Public Schools w Oklahomie po tym, jak na teren szkoły w niedzielę nadciągnęło potężne tornado. Z powodu zniszczeń część zajęć w kolejnych dniach odbywała się w trybie zdalnym.

"Cały dach był po prostu zwinięty w burrito"

"Cały dach był po prostu zwinięty w burrito"

Źródło:
CNN

Północne regiony Indii od tygodni zmagają się z ekstremalnym smogiem. W stolicy kraju - Nowym Delhi - poziom zanieczyszczenia kilkukrotnie przekracza dopuszczalne normy. Z powodu skali problemu rozważany jest scenariusz wywołania sztucznego deszczu w celu poprawy jakości powietrza.

"Najbliższe 10 dni będzie kluczowych". Chcą wywołać sztuczny deszcz

"Najbliższe 10 dni będzie kluczowych". Chcą wywołać sztuczny deszcz

Źródło:
Reuters

Gwałtowne ulewy nawiedziły południe Boliwii. Częściowo pod wodą znalazło się miasto Tarija. Niektórzy mieszkańcy musieli się ewakuować.

"To kompletna katastrofa"

"To kompletna katastrofa"

Źródło:
Reuters

Latem na niebie mogliśmy oglądać Perseidy, w październiku Orionidy i Drakonidy, a teraz przyszedł czas meteorów z roju Taurydów. W ich przypadku trzeba być cierpliwym, ale popularyzator astronomii Karol Wójcicki przekonuje, że naprawdę warto.

"Przez najbliższy tydzień warto monitorować niebo"

"Przez najbliższy tydzień warto monitorować niebo"

Źródło:
"Z głową w gwiazdach", tvnmeteo.pl

Pies rasy cocker spaniel o imieniu Daisy wrócił do swoich właścicieli w południowo-wschodniej Anglii po ośmiu latach od kradzieży - poinformowała stacja Sky News. Policja wpadła na trop czworonoga dzięki czipowi.

Po ośmiu latach od kradzieży wróciła do domu. "Nikt nie powstrzymał łez"

Po ośmiu latach od kradzieży wróciła do domu. "Nikt nie powstrzymał łez"

Źródło:
PAP

Pierwszy satelita wykonany z drewna poleciał w przestrzeń kosmiczną. Urządzenie zostało zbudowane przez japońskich naukowców i przez najbliższe pół roku będzie poruszać się na wysokości około 400 kilometrów nad Ziemią. Testy mają pokazać, jak obiekt wytrzyma ekstremalne warunki związane ze zmianą ciśnienia i wahaniami temperatury.

Satelita z drewna poleciał w kosmos

Satelita z drewna poleciał w kosmos

Źródło:
Reuters, CNN

Indonezyjskie władze zamierzają ewakuować ponad 16 tysięcy mieszkańców z wiosek położonych wokół wulkanu Lewotobi Laki Laki. Jego erupcja w nocy z niedzieli na poniedziałek zabiła dziewięć osób, istnieje obawa kolejnych wybuchów w niedługim czasie.

Zabici i tysiące uszkodzonych domów. Wulkan wkrótce znów może wybuchnąć

Zabici i tysiące uszkodzonych domów. Wulkan wkrótce znów może wybuchnąć

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

Policjanci z miasta Overland w amerykańskim stanie Missouri przeprowadzili nietypową interwencję w salonie piękności. Pomogli wydostać się zamkniętemu w łazience młodemu jeleniowi. Zwierzę wywołało spore zamieszanie.

Jeleń przemknął przez salon piękności

Jeleń przemknął przez salon piękności

Źródło:
UPI

Chmura przypominająca latający spodek zawisła nad szczytami. Została uchwycona na nagraniu przez pracownika Wysokogórskiego Obserwatorium Meteorologicznego IMGW-PIB na Kasprowym Wierchu.

Zjawiskowa chmura zawisła nad szczytami

Zjawiskowa chmura zawisła nad szczytami

Źródło:
IMGW, tvnmeteo.pl

Żubry przechodzą przez asfaltową drogę o poranku. Wędrówkę stada uchwycił na nagraniu Reporter24 pan Antoni. - Lubię sobie spacerować po lesie, a żubrami interesuje się, bo to gatunek, który prawie wyginął - powiedział.

"To stado może liczyć ze sto osobników albo jeszcze więcej"

"To stado może liczyć ze sto osobników albo jeszcze więcej"

Źródło:
Kontakt24