Zmodyfikowane genetycznie komary mogą pomóc w walce z wirusem zika. To ważna informacja, z uwagi na szybkość rozprzestrzeniania się zarażeń.
Jedna z amerykańskich firm modyfikuje genetycznie samce owadów Aedes aegypti, odpowiedzialne za przenoszenia się wirusa zika, ale także dengi, chikungunya i żółtej febry. DNA komarów jest zmieniane tak, by ich potomstwo szybko umierało. Ma to pomóc w walce z wirusem.
Współpraca z firmą Oxitec
Światowa Organizacja Zdrowia WHO w czwartek 28 stycznia poinformowała, że wirus zika bardzo szybko rozprzestrzenia się w Południowej i Środkowej Ameryce. Według producentów leków i ekspertów w dziedzinie zdrowia, opracowanie szczepionki może potrwać wiele lat.
- Na szczęście do tej pory w Stanach Zjednoczonych nie odnotowano przypadków tej choroby, ale należy zadać sobie pytanie, jak długo to jeszcze potrwa? Jeśli wirus się pojawi, będziemy musieli szybko działać - mówi dyrektor Oxitec Hadyn Parry.
Amerykańska Agencja Żywności i Leków (ang. Food and Drug Administration) jest w końcowej fazie rozpatrywania wniosku firmy, który ma na celu przeprowadzenie próby terenowej z wykorzystaniem komarów na archipelagu wysp Florida Keys.
Jak rozprzestrzenia się wirus?
Zdaniem biotechnologa Krzysztofa Kucharczyka, dróg przenoszenia zika może być kilka, m.in. droga płciowa, kontakt krew-krew, czy zakażenie płodu przez matkę. Choroba wywoływana przez wirus nie jest uważana za zakaźną, a przypadki zakażenia między ludźmi są bardzo rzadkie.
Niebezpieczeństwo rozprzestrzeniania się wirusa zika polega na tym, że turyści, wracający z krajów nim dotkniętych, będą mieli go we krwi. Po powrocie do domu mogą zostać ukąszeni przez komary, które przeniosą go lokalnie, zakażając innych. Sytuacja ta jest potencjalnie niebezpieczna dla wszystkich krajów na świecie.
WHO planuje 1 lutego zwołać posiedzenie w Genewie, aby rozważyć zadeklarowanie wybuchu epidemii, która może być związana z przypadkami małogłowia u dzieci, choroby genetycznej, która powoduje uszkodzenie mózgu i występowanie nienaturalnie małej głowy. Trzeba podjąć decyzję, czy szybkie rozprzestrzenianie się wirusa i jego skutki stanowią międzynarodowe zagrożenie dla zdrowia publicznego.
W oparciu o modele rozprzestrzeniania się dengi, oszacowano, że wirusem zika w tym roku mogą się zakazić nawet 4 miliony osób.
Skutki zakażenia
U większości osób choroba przebiega jednak bardzo łagodnie, a jak zauważa Kucharczyk, jedynie u 20 proc. zakażonych wirus powoduje objawy, takie jak gorączka, wysypka, zapalenie spojówek i bóle stawów. 80 proc. osób przechodzi chorobę bezobjawowo.
To, czy zika powoduje małogłowie u dzieci wciąż nie jest pewne. Według Kucharczyka istnieją dwa udokumentowane przypadki dzieci z małogłowiem, u których wykryto zakażenie wirusem zika. Na podstawie najnowszych badań, takich dzieci może być czworo, jednak naukowcy prowadzą je na grupie 35 kobiet.
Kontrowersyjna modyfikacja genetyczna
Genetyczna modyfikacja zwierząt, w tym komarów, nie pozostaje bez kontrowersji.
- Wiele zwierząt żywi się komarami. Chcemy poznać badania dotyczące spożywania genetycznie zmodyfikowanych zwierząt przez ptaki, nietoperze i płazy - mówi Jaydee Hanson z Centrum Bezpieczeństwa Żywności, organizacji na rzecz środowiska. - One wprowadzają pewne elementy genetyczne, których nigdy wcześniej nie było - dodaje.
Hanson zauważył także, że istnieje możliwość, iż nie tylko komary Aedes aegypti przenoszą wirusa zika i modyfikacja genetyczna tego gatunku nie rozwiąże problemu.
Działania Brazylii
Wirus zika występuje w ok. 20 krajach, ale najbardziej dotknięta jest nim Brazylia. Nic więc dziwnego, że kraj ten stara się z nim szybko i skutecznie walczyć.
Brytyjska firma Oxitec zyskała aprobatę Brazylii w 2014 roku. Fabryka firmy została otwarta w mieście Campinas, niedaleko Sao Paulo. Ostatnio Oxitec potwierdził, że powstanie kolejny, większy zakład w Piracicaba. Firma czeka na zgodę Ministerstwa Środowiska, żeby wprowadzić zmodyfikowane komary do sprzedaży dla władz lokalnych i podmiotów prywatnych.
Każda samica komara produkuje ponad 500 tys. jaj w miesiącu i łatwo jest je przetransportować do różnych miejsc na świecie.
- Oferujemy potężne narzędzie, kóre ma posłużyć w zmiejszeniu populacji tych komarów i zredukowaniu zagrożenia. Musimy to przyspieszyć - mówi Parry.
Autor: zupi/rp / Źródło: bloomberg.com, tvn24.pl