Brytyjscy naukowcy opracowali nowoczesny lek, który zabija pasożyty ludzkiej włosogłówki. Leki stosowane do tej pory nie były wystarczająco skuteczne, a najnowsze są w stanie zwalczyć pasożyty w różnych stadiach rozwoju.
Włosogłówka to pasożyt, który może powodować zaburzenia rozwoju fizycznego i psychicznego, a na całym świecie jest nim zainfekowanych 500 mln osób.
Żywi się głównie krwią, wnikając w śluzówkę jelita. Można się nim zarazić tak samo jak glistą ludzką - poprzez wypicie zanieczyszczonej wody, w której mogą znajdować się jego jaja albo przez zjedzenie niedomytych owoców lub warzyw. Włosogłówka może prowadzić np. do zapalenia wyrostka robaczkowego, wzmożonej pobudliwości nerwowej, biegunek i bólu brzucha, a także do osłabienia, nudności i wymiotów.
Przestarzałe sposoby
Obecne sposoby leczenia choroby powodowanej przez włosogłówkę, czyli trychocefalozy (inaczej włosogłówczycy) są oparte na lekach wynalezionych w latach 60., które pierwotnie opracowano dla bydła. W przypadku ludzi niestety nie mają one dużej skuteczności. Nie istnieją także szczepionki.
W związku z tym, a także przez to, że na całym świecie włosogłówką jest zarażonych tak wiele osób, bardzo potrzebne było opracowanie nowych leków.
Połączone siły
Badacze z trzech brytyjskich uniwersytetów - w Oksfordzie, Manchesterze i Londynie - połączyli siły, by sprostać temu zadaniu. Naukowcy przebadali cząsteczki związku chemicznego, zwanego dihydrobenzoksazepiną, którego wcześniej nie wiązano z działaniem przeciwpasożytniczym. Okazało się jednak, że niektóre jego składniki są w stanie zabić pasożyta we wszystkich stadiach rozwoju, a jego dorosła forma jest zwalczana skuteczniej niż przez dotychczas stosowane leki.
- Zwalczanie włosogłówki wymaga bardziej skutecznych leków, poprawy higieny i rozwoju szczepionek. Związki, które odkryliśmy mogą odnosić się do dwóch pierwszych przypadków - mówi immunolog specjalizująca się w chorobach pasożytniczych, profesor Kathryn Else z uczelni University of Manchester.
Zwalcza też jaja
Związki odkryte przez naukowców oddziałują jednak nie tylko na dorosłe osobniki włosogłówki ludzkiej, ale także na jaja pasożyta, które znajdują się w odchodach. Mogą się one dostać do ludzkiego organizmu przez kontakt brudnych rąk z ustami. Zdarza się to w niehigienicznych toaletach lub w miejscach, gdy ludzie żyją bardzo blisko siebie. Jaja pasożyta są bardzo odporne na gwałtowne zmiany temperatury oraz na promieniowanie ultrafioletowe i mogą przetrwać w środowisku przez wiele lat.
Jednak nowo odkryte związki są skuteczne w walce z jajami pasożyta i można stosować je w formie aerozolu, tak by zatrzymać infekcję u źródła.
Pomocny lek
Opracowanie nowych leków pomogłoby wielu osobom na świecie. Włosogłówką zagrożeni są głównie ludzie w krajach rozwijających się, gdzie często higiena nie jest na najlepszym poziomie.
Naukowcy obecnie starają się tak zmodyfikować związki chemiczne, by były wystarczająco skuteczne w leczeniu ludzi. Jeden z nich może być już niedługo stosowany w krajach rozwijających się.
W odkryciu nowoczesnego skutecznego leku pomogło doświadczenie naukowców.
- Ten zespół miał wiedzę z immunologii, chemii medycznej i neurobiologii i naprawdę pokazał, jak łączenie różnych dyscyplin i instytucji może prowadzić do ważnych nowych odkryć - mówi Else.
Pasożyty bywają bardzo niebezpieczne. W 2013 roku w Stanach Zjednoczonych 12-letnia dziewczynka zaraziła się w parku wodnym pasożytem Naegleria fowleri i walczyła w szpitalu o życie. Dr Maria Wesołowska, biolog z Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu tłumaczyła, gdzie może dojść do takiego zarażenia.
Autor: zupi/map / Źródło: Science Daily, journals.plos.org