Karol Wójcicki wyjaśnia fenomen odkrycia fal grawitacyjnych

Karol Wójcicki o tym jak fale grawitacyjne wpływają na Ziemię
Karol Wójcicki o tym jak fale grawitacyjne wpływają na Ziemię
tvn24
Karol Wójcicki o tym jak fale grawitacyjne wpływają na Ziemiętvn24

Zarejestrowanie fal grawitacyjnych daje nam nowe możliwości obserwowania i badania Wszechświata. Astronom z Centrum Nauki Kopernik - Karol Wójcicki, wyjaśnia dlaczego.

- Do tej pory obserwowaliśmy Wszechświat w bardzo klasyczny sposób, w taki, jak obserwowaliśmy od czasów prehistorycznych, starożytnych - własnymi oczami. 400 lat temu Galileusz wpadł na pomysł, żeby skierować teleskop w stronę nieba i zobaczył dużo więcej. I od tamtej pory obserwowaliśmy różnymi metodami fale elektromagnetyczne, które docierają do nas z Kosmosu, czy to światło, czy radio, promieniowanie gamma, promieniowanie mikrofalowe. Używaliśmy do tego teleskopów optycznych, teleskopów radiowych, ale to zawsze były fale elektromagnetyczne - mówi Wójcicki.

Ogromna energia

A jak to się stało? Jak powstały zmarszczki we Wszechświecie? Wójcicki tłumaczy, że zderzenie dwóch czarnych dziur wygenerowało ogromną energię.

- Dwie czarne dziury 1,3 mld lat świetlnych od nas krążyły wokół siebie bardzo szybko, aż w pewnym momencie się połączyły, powodując najbardziej energetyczną eksplozję, jaką kiedykolwiek zarejestrowaliśmy we Wszechświecie. Dla porównania, ta eksplozja, połączenie tych dwóch czarnych dziur w ciągu tej chwili, gdy do niej doszło, wygenerowała więcej energii niż cały pozostały Wszechświat w tym samym momencie razem wzięty. I wtedy powstały fale grawitacyjne - mówi astronom.

Ziemia rozciąga się i kurczy

A jak wpłynęły one na nas? Wójcicki tłumaczy, że fale grawitacyjne odkształciły nie tylko Ziemię, ale całą czasoprzestrzeń. Nasza planeta, a także wszystko wokół, uległo drganiom. W wyniku tego powierzchnia Ziemi na zmianę rozciągała się i kurczyła.

- Czasoprzestrzeń, w której funkcjonujemy, cały czas jest marszczona przez takie dziwne, bardzo energetyczne zdarzenia, które we Wszechświecie są, ale do tej pory nie mogliśmy ich zobaczyć, wyczuć, bo były zbyt daleko - tłumaczy Wójcicki. - Teraz wiemy już jak wykrywać fale grawitacyjne, to pewnie z czasem będziemy rejestrowali coraz słabsze i słabsze. I nagle się okaże, o czym jesteśmy przekonani, że Ziemia cały czas jest rozciągana - dodaje.

Jesteście ciekawi, co oznacza odkrycie fal grawitacyjnych? Z czym się ono wiąże? A może macie inne pytania odnośnie zmarszczek czasoprzestrzeni? Możecie zadać je już teraz, a my wybierzemy najciekawsze z nich. Odpowie na nie nasz ekspert.

Bardziej wnikliwe badania

Dzięki odkryciu zmarszczek w czasoprzestrzeni, możemy spojrzeć na Wszechświat w nowy sposób. Przy późniejszej obserwacji innych fal grawitacyjnych, możliwe będzie bardziej wnikliwe badanie przestrzeni kosmicznej.

- Dostaliśmy narzędzie, które pozwala nam zarejestrować coś zupełnie nowego. Dowiedzieć się o Wszechświecie czegoś innym zmysłem - mówi astronom. - Te fale na pewno pozwolą nam lepiej rozumieć otaczający nas Wszechświat. Co więcej, jeśli nauczymy się ich dobrze słuchać, może lepiej zrozumiemy jak powstał Wszechświat - dodaje. Choć z pewnością jest to przełomowe odkrycie, ponad 100 lat temu przewidział je Albert Einstein. Tyle czasu zajęło nam udokumentowanie tego niezwykłego zjawiska. Jednak istnieją także technologie, związane z ogólną teorią względności, które już od jakiegoś czasu wykorzystujemy w życiu codziennym, jednym z nich jest geolokacja.

- Nasze telefony korzystając z GPS, muszą uwzględniać poprawki, płynące z ogólnej teorii względności Einsteina - mówi Wójcicki.

Karol Wójcicki o falach grawitacyjnych
Karol Wójcicki o falach grawitacyjnychtvn24

Amerykańska Agencja Kosmiczne NASA zamieściła na swojej stronie symulację zderzenia dwóch czarnych dziur, które wywołało zmarszczki czasoprzestrzeni.

Symulacja zderzenia dwóch czarnych dziur
Symulacja zderzenia dwóch czarnych dziurNASA

Autor: zupi/jap / Źródło: tvn24

Źródło zdjęcia głównego: TVN24, NASA

Pozostałe wiadomości

Pogoda na Wielkanoc. Jak wynika z prognozy na kolejne dni, burze nie pozwolą o sobie zapomnieć także w święta, jednak ich zasięg bardziej ograniczony niż w Wielki Piątek. Miejscami zrobi się znacznie chłodniej.

Pogoda na Wielkanoc. Czy odpoczniemy od gwałtownych zjawisk

Pogoda na Wielkanoc. Czy odpoczniemy od gwałtownych zjawisk

Źródło:
tvnmeteo.pl

Nawałnica przeszła przez podkarpacką gminę Pawłosiów. Obfite opady spowodowały, że wylał tam niewielki potok. Zalanych zostało ponad 150 budynków. - Straty są ogromne, mieszkańcy mówią, również ci najstarsi, że tak wielkich opadów deszczu sobie nie przypominają - relacjonował Marcin Kwaśny, reporter TVN24.

"To nie była zwykła burza". Ogromne straty w gminie na Podkarpaciu

"To nie była zwykła burza". Ogromne straty w gminie na Podkarpaciu

Źródło:
TVN24, PAP, tvnmeteo.pl

W piątek gwałtowne burze przetoczyły się nad częścią Polski. Najtrudniejsza sytuacja była na Podkarpaciu i Lubelszczyźnie. Jak poinformował starszy brygadier Karol Kierzkowski, rzecznik prasowy Komendanta Głównego PSP, strażacy przeprowadzili blisko 700 interwencji. Ich działania polegały głównie na usuwaniu powalonych drzew i gałęzi oraz wypompowywaniu wody z zalanych piwnic i posesji.

Zalane domy, powalone drzewa. Prawie 700 interwencji strażaków

Zalane domy, powalone drzewa. Prawie 700 interwencji strażaków

Aktualizacja:
Źródło:
Kontakt24, TVN24, tvnmeteo.pl

Silna burza przeszła przez stan Nebraska. Podczas wyładowań mocno sypnęło gradem. Lokalne media podały, że w mieście Fremont lodowe kule powybijały okna w budynkach i samochodach.

Grad walił jak oszalały. Lodowe kule wybiły okna w autach i hotelu

Grad walił jak oszalały. Lodowe kule wybiły okna w autach i hotelu

Źródło:
Reuters, BBC

Ciepłe i bezśnieżne zimy sprawiają, że kleszcze stanowią większe zagrożenie zdrowotne, roznosząc groźne choroby. Kontakt z nimi może mieć każdy, kto przebywa w parkach, lasach lub obszarach, gdzie trawa jest wysoka. Warto znać skuteczne metody ochrony przed tymi pajęczakami.

Po bezśnieżnej zimie kleszcze są groźniejsze

Po bezśnieżnej zimie kleszcze są groźniejsze

Źródło:
PAP

Meksykańskie władze potwierdziły w piątek pierwszy w kraju przypadek zakażenia człowieka larwami muchy śrubowej. Ten groźny pasożyt składa jaja w ciele żywych zwierząt, najczęściej bydła, ale również ludzi. Zakres jego występowania w ostatnich latach rośnie.

Zakażenie larwami muchy śrubowej. Pierwszy taki przypadek u człowieka

Zakażenie larwami muchy śrubowej. Pierwszy taki przypadek u człowieka

Źródło:
PAP

Pogoda na dziś. Sobota 19.04 w całym kraju przyniesie wyczekiwany spokój po burzach. Zagrzmieć może tylko na północnym wschodzie. Na termometrach zobaczymy do 21 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - sobota, 19.04. W Wielką Sobotę aura nieco się uspokoi

Pogoda na dziś - sobota, 19.04. W Wielką Sobotę aura nieco się uspokoi

Źródło:
tvnmeteo.pl

W piątek aura w Polsce będzie groźna. Jak powinniśmy zachować się podczas burzy? Zobacz specjalną animację, którą w wirtualnym studiu zaprezentował reporter TVN24 Artur Molęda.

Jak przygotować się na burzę? Zobacz animację

Jak przygotować się na burzę? Zobacz animację

Źródło:
TVN24

Na północy Włoch panuje trudna sytuacja po intensywnych opadach deszczu. Mieszkańcy kilku regionów zmagają się powodziami oraz osuwiskami ziemi. Tysiące gospodarstw domowych nie mają prądu. Pojawiają się informacje o ofiarach śmiertelnych.

Północne Włochy pod wodą. Nie żyją ojciec z synem

Północne Włochy pod wodą. Nie żyją ojciec z synem

Źródło:
Meteo.it, ANSA, ENEX

Fala tornad przetoczyła się przez amerykańskie stany Nebraska oraz Iowa. W czwartek krajowe służby odnotowały co najmniej 11 takich zjawisk. Jedno z nich udało się uchwycić na nagraniu.

Tornado uchwycone na nagraniu

Tornado uchwycone na nagraniu

Źródło:
CNN, FOX Weather, NWS

Parlament Japonii zezwolił na używanie broni myśliwskiej do odstrzału niedźwiedzi w miastach. Jest to związane z rosnącą liczbą ataków tych zwierząt na ludzi. Lokalne media podkreśliły, że prawo obejmować będzie tylko osobniki, które stanowią bezpośrednie zagrożenie dla mieszkańców miast.

Poluźnili przepisy dotyczące odstrzału niedźwiedzi

Poluźnili przepisy dotyczące odstrzału niedźwiedzi

Źródło:
PAP, The Japan Times

Zmiany klimatu sprawiają, że alergie na użądlenia owadów mogą stać się coraz bardziej powszechne - alarmują eksperci. Cieplejsze zimy i wcześniejsze wiosny powodują, że owadów może być więcej, a wokół nas pojawią się gatunki, które wcześniej zamieszkiwały inne rejony świata. U części osób użądlenie może prowadzić do zagrażającego życiu wstrząsu anafilaktycznego.

Alergia na ukąszenia owadów może być coraz częstsza

Alergia na ukąszenia owadów może być coraz częstsza

Źródło:
vox.com, diag.pl

Napływ gorącego, afrykańskiego powietrza sprawił, że w czwartek w Polsce zamiast wiosny mieliśmy lato. Termometry pokazały prawie 30 stopni. Sprawdź, gdzie było najgoręcej. 

Lato w kwietniu. Prawie 30 stopni na termometrach

Lato w kwietniu. Prawie 30 stopni na termometrach

Źródło:
tvnmeteo.pl, IMGW

Obfite opady śniegu i deszczu nawiedziły francuskie, włoskie i szwajcarskie Alpy. W wyniku gwałtownej aury tysiące gospodarstw domowych jest bez prądu, a niektóre drogi, w tym tunel pod Mont Blanc, są nieprzejezdne.

Lawiny, nieprzejezdne drogi, domy bez prądu. Trudne warunki w Alpach

Lawiny, nieprzejezdne drogi, domy bez prądu. Trudne warunki w Alpach

Źródło:
PAP, Reuters,meteonews.ch

Astronomowie wykryli najbardziej obiecujące jak dotąd oznaki życia poza Układem Słonecznym. W atmosferze planety K2-18b wykryto ślady związków siarki, które na Ziemi produkowane są jedynie w procesach biologicznych. Badacze wyjaśnili, że dotychczasowe obserwacje nie wystarczą jednak, by w stu procentach potwierdzić pochodzenie związku.

Dostrzegli możliwy ślad pozaziemskiego życia. "Sygnał był silny i wyraźny"

Dostrzegli możliwy ślad pozaziemskiego życia. "Sygnał był silny i wyraźny"

Źródło:
University of Cambridge, BBC

Drastyczny spadek temperatury i opady śniegu - takie warunki wystąpiły w wielu obszarach górskich w części Hiszpanii. Zimowy front przetoczył się od północno-zachodniej Galicji aż po południowo-wschodnią Andaluzję.

Śnieg zaskoczył ich w Wielkim Tygodniu

Śnieg zaskoczył ich w Wielkim Tygodniu

Źródło:
Tiempo.es

Do Polski dotarły masy powietrza zawierające saharyjski pył. Ich obecność gołym okiem można zaobserwować w Tatrach, gdzie pojawiło się charakterystycznie matowe i przyćmione niebo. Oprócz pogorszenia widzialności w górach wzrosło także zagrożenie lawinowe związane z gwałtownym ociepleniem.

Saharyjski pył nad Tatrami. Niebo "zmieniło" kolor

Saharyjski pył nad Tatrami. Niebo "zmieniło" kolor

Źródło:
PAP, IMGW

Czerwony alert przed powodziami obowiązuje we włoskim Piemoncie. Włoscy strażacy przeprowadzili tam ponad 400 interwencji związanych z podtopieniami i osuwiskami. Jak wynika z prognoz, nadchodzące dni przyniosą kolejne niebezpieczeństwa.

Wielkanoc przyniesie tam powodzie i osuwiska

Wielkanoc przyniesie tam powodzie i osuwiska

Źródło:
La Stampa, Vigili del Fuoco, tvnmeteo.pl

Rząd Korei Południowej przedstawił nowe dane dotyczące zniszczeń w trakcie tragicznych pożarów lasów z marca tego roku, największych w historii kraju. Wynika z nich, że spłonąć mogło nawet dwa razy więcej terenu niż wcześniej zakładała służba leśna. To największy tego typu kataklizm w historii kraju.

Największy pożar w historii okazał się tragiczniejszy niż przypuszczano

Największy pożar w historii okazał się tragiczniejszy niż przypuszczano

Źródło:
PAP

Nad Polską pojawiła się zorza polarna. W nocy ze środy na czwartek na półkuli północnej panowały wyjątkowo korzystne warunki do wystąpienia tego zjawiska. Zobacz, jak Światła Północy prezentowały się w materiałach Reporterów24.

Ubiegłej nocy niebo lśniło od Bałtyku po Śląsk

Ubiegłej nocy niebo lśniło od Bałtyku po Śląsk

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, Z głową w gwiazdach

Dwuletni bóbr o imieniu Kalafior uciekł z ogrodu zoologicznego w Utica w stanie Nowy Jork. Władze zoo przekazały, że wykorzystują drony do poszukiwania zbiegłego gryzonia.

Kalafior uciekł. Szukają go za pomocą dronów

Kalafior uciekł. Szukają go za pomocą dronów

Źródło:
PAP, upi.com

Naukowcy, wykorzystując fragment mysiego mózgu wielkości ziarnka piasku, stworzyli superprecyzyjną trójwymiarową mapę mózgu ssaka. Praca ta jest zwieńczeniem prawie dekady badań prowadzonych przez 150 ekspertów.

Takiej mapy mózgu ssaka jeszcze nie było. "Wygląda jak odległa galaktyka"

Źródło:
CNN

Rozpoczyna się kolejny piękny, wiosenny dzień, a przyroda tętni życiem. Niestety, ty już wiesz, że ból zatok, łzawiące oczy i alergiczny katar mogą zepsuć Ci ten czas. Sięgnij po OtriAllergy Control, pierwszy spray z flutykazonem dostępny bez recepty, produkowany przez markę Otrivin - ekspertów w walce z katarem. Dzięki niemu poczujesz ulgę na długie godziny i znów będziesz cieszyć się życiem bez przeszkód. Dowiedz się, w jaki sposób może pomóc Ci w opanowaniu objawów alergii!

Alergia nie ułatwia Ci życia? Przejmij nad nią kontrolę!

Alergia nie ułatwia Ci życia? Przejmij nad nią kontrolę!

Źródło:
Materiał promocyjny

Polski astronauta Sławosz Uznański-Wiśniewski powoli kończy szkolenie, które ma go przygotować do lotu na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS). Czy obawia się lotu rakietą i życia na stacji? - Na pewno jest dużo obaw. Start rakiety jest dosyć niebezpieczny i jest dużo strachu we mnie, ale przede wszystkim dużo ekscytacji - powiedział w rozmowie z Hubertem Kijkiem, reporterem TVN24 BiS.

Sławosz Uznański-Wiśniewski gotowy do lotu w kosmos. "Start rakiety jest dosyć niebezpieczny"

Sławosz Uznański-Wiśniewski gotowy do lotu w kosmos. "Start rakiety jest dosyć niebezpieczny"

Źródło:
tvnmeteo.pl, TVN24

Święta wielkanocne to wymagający czas dla osób z alergiami. Czyhają na nie nie tylko pyłki drzew, lecz także inne zagrożenia związane z przedświątecznymi porządkami, a nawet próbowaniem potraw. Jak się nie dać alergii podczas Wielkanocy?

"Miałem pacjenta, do którego po trzepaniu dywanów jechało pogotowie"

"Miałem pacjenta, do którego po trzepaniu dywanów jechało pogotowie"

Źródło:
tvnmeteo.pl

Indie i Pakistan zmagają się z falą upałów. Według prognoz synoptyków miejscami temperatura może sięgać nawet 50 stopni Celsjusza, a skwar prędko nie odpuści. Takie warunki sprawiają, że aura stwarza ogromne zagrożenie dla zdrowia i życia setek milionów ludzi.

Skwar jak w Dolinie Śmierci. Temperatura może osiągnąć prawie 50 stopni

Skwar jak w Dolinie Śmierci. Temperatura może osiągnąć prawie 50 stopni

Źródło:
CNN, tvnmeteo.pl

W Tatrach zaczyna robić się coraz bardziej wiosennie. Pracownicy Tatrzańskiego Parku Narodowego zauważyli pierwsze świstaki, które wyszły z zimowych kryjówek po wybudzeniu się z zimowego snu.

Budzą się ze snu zimowego. "Będzie ich coraz więcej"

Budzą się ze snu zimowego. "Będzie ich coraz więcej"

Źródło:
PAP

Nowo odkryta kometa C/2025 F2 (Swan) zbliża się do Słońca. Jak przekazał Karol Wójcicki, popularyzator astronomii, staje się widoczna na porannym niebie. Jej orbita wskazuje, że ponownie pojawi się w pobliżu Ziemi dopiero za kilkadziesiąt tysięcy lat.

Teraz albo nigdy. Na oglądanie tego kosmicznego gościa będzie tylko chwila

Teraz albo nigdy. Na oglądanie tego kosmicznego gościa będzie tylko chwila

Źródło:
PAP

Sezon na kleszcze trwa w najlepsze. Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) opublikowało mapy, które pokazują, gdzie w Europie odnotowuje się najwięcej przypadków kleszczowego zapalenia mózgu (KZM).

KZM w Europie. Mapy pokazują, gdzie jest go najwięcej

KZM w Europie. Mapy pokazują, gdzie jest go najwięcej

Źródło:
ECDC

Rok 2024 był w Europie rekordowy pod względem temperatury - podała we wtorek Światowa Organizacja Meteorologiczna. Eksperci wyjaśnili, że część kontynentu odnotowała najdłuższą w historii falę upałów, a wiele regionów spustoszyła susza. Ubiegły rok przyniósł także najpoważniejsze powodzie od ponad dekady.

Niepokojący raport dotyczący klimatu w Europie

Niepokojący raport dotyczący klimatu w Europie

Źródło:
PAP, Reuters, WMO

Na skutek burz piaskowych, jakie nawiedziły Irak, wielu mieszkańców miało poważne problemy oddechowe. Wystąpiły też utrudnienia komunikacyjne. Przez słabą widzialność konieczne było między innymi wstrzymanie ruchu na kilku lotniskach.

Przez pomarańczowe powietrze 1800 osób trafiło do szpitali

Przez pomarańczowe powietrze 1800 osób trafiło do szpitali

Źródło:
AFP, BBC