Jesz tłuste potrawy? Prowokujesz komórki do niszczenia połączeń w mózgu

Tłuste potrawy sprzyjają degeneracji połączeń między neuronamiShutterstock

Dieta bogata w tłuszcz skutkuje nie tylko otyłością. Naukowcy wykazali, że prowokuje normalnie ruchliwe komórki do niszczenia połączeń między neuronami. - Zamiast "wywalać śmieci", do czego są stworzone, wyrzucają wszystko: zlew, pralkę, umywalkę. Ale nie to, co powinny - obrazowo skomentowała badaczka kierująca badaniami.

TVN METEO ACTIVE TO NAJBARDZIEJ WIARYGODNE INFORMACJE O ZDROWYM STYLU ŻYCIA! JAK OGLĄDAĆ TVN METEO ACTIVE?

SPRAWDŹ NUMERY KANAŁÓW

Konsekwencją utrzymywania "diety" bogatej w tłuszcze jest nie tylko otyłość. Zespół badaczy kierowany przez neurolog dr Alexis M. Stranahan z Departamentu Neurobiologii i Medycyny Restytucyjnej przy Uniwersytecie Medycznym w stanie Georgia udowodnił, że skutkiem jedzenia dużej ilości niezdrowych tłuszczy jest spadek aktywności pewnego rodzaju komórek oraz pobudzenie ich do niszczenia połączeń pomiędzy neuronami w mózgu.

Małe i ruchliwe sprzątacze

Mowa o mikrogleju, stanowiącym około 5-20 proc. populacji komórek nieneuronalnych w mózgu, który występuje w warunkach normalnych w formie spoczynkowej. Główne funkcje fizjologiczne mikrogleju sprowadzają się do monitorowania mikrośrodowiska tkanki, usuwania umierających neuronów i reakcji w wyniku stwierdzenia obecności obcego antygenu.

Otyłość "ogłupia" komórki

Okazuje się, że to nie wszystko. Dieta bogata w tłuszcze aktywuje je do niszczenia połączeń, a tym samym obniżania zdolności poznawczych i jednocześnie sprawia, że stają się mało ruchliwe.

Ale naukowcy mają dobrą wiadomość: w przypadku myszy zaobserwowano, że po 2 miesiącach na niskotłuszczowej diecie, trend do kurczenia się zdolności poznawczych i waga wracała do normy.

Proces do odwrócenia

- Mikroglej "zjadający" synapsy naturalnie przyczynia się do ich utraty i upośledzenia zdolności poznawczych w związku z otyłością - podkreśliła dr Stranahan. - To z jednej strony przerażające, ale również odwracalne. Powrót na dietę niskotłuszczową może odwrócić ten proces, nawet jeśli nie będzie to wiązało się z kompletnym wyleczeniem się z otyłości - dodała. Dr Stranahan jest współautorką publikacji wyjaśniającej dlaczego tłuszcz jest niekorzystny dla mózgu, opublikowanej na łamach magazynu "Brain, Behavior, and Immunity" (tłum. Mózg, zachowanie i odporność).

Zgubne przejadanie się

Problem pojawia się w momencie, gdy w organizmie nadmierna ilość tłuszczu wywołuje chroniczny stan zapalny, który stymuluje mikroglej do odpowiedzi immunologicznej. Mikroglej, podobnie jak mikrofagi, są znane ze swojej zdolności do pochłaniania tzw. śmieci i infekcji przedzierających się do mózgu i pozbywania się zagrożenia. Dzięki ich "działalności" neurony w mózgu są w dobrym stanie. Ale u otyłych myszy zaobserwowano, że mikroglej ma tendencję do "przejadania się" właśnie połączeniami między neuronami.

- Normalnie w mózgu mikroglej nieustannie się przemieszcza. W przypadku otyłości zaprzestają tego - wyjaśniała dr Stranahan. - Można powiedzieć, że "siadają" w miejscu i zaczynają jeść najbliższe sobie synapsy - stwierdziła naukowiec. - Kiedy ten proces się rozpoczynał, myszy nie były w stanie efektywnie się uczyć - wyjaśniła.

Myszy pod lupą

Badano wyglądające normalnie samce myszy. Jedna grupa była na diecie, której 10 proc. stanowiły tłuszcze nasycone, a druga na diecie, która zawierała 60 proc. tłuszczy. Pasze użyte do karmienia myszy zawierały podobne wartości makroelementów czy białka. Można powiedzieć, że stanowiły one odpowiedniki zdrowej diety dla ludzi i diety "zbudowanej" z fast-food'u.

Zespół szczegółowo badał myszy po 4, 8 i 12 tygodniach. Badano nie tylko poziom insuliny, funkcje metaboliczne oraz dokonywano pomiarów, ale również dokonywano szczegółowych badań mózgu gryzoni.

Wgląd w mózg

- To dało nam wgląd co się dzieje na poziomie synaps i mikrogleju - zaznaczyła dr Stranahan. Zmierzono również poziom cytokin zapalnych, które produkują mikrogleje "gdy zaczynają być aktywne i złe" - wyjaśniała.

Po 4 tygodniach w obu grupach gryzoni poziom był mniej więcej taki sam, choć myszy na bogatej w tłuszcz diecie stawały się grubsze. Także po 8 tygodniach poziom mieścił się w normie. Jednakże po 12 tygodniach takiej diety myszy tuczone były już otyłe, a poziom cytokin był wyższy, w przeciwieństwie do ilości synaps i ich funkcji, które zmalały.

12 tygodni

- Po 12 tygodniach zaobserwowaliśmy potężny wpływ otyłości, choć nie zarejestrowaliśmy insulinoodporności. Zaobserwowaliśmy natomiast utratę ilości synaps i wzrost cytokin zapalnych w mózgu - przyznała dr Stranahan.

Na tym etapie badań naukowcy zmienili gryzoniom dietę. Powrót do normalnej wagi zajął około 2 miesiące, choć ilość tkanki tłuszczowej u myszy, które z premedytacją utuczono, pozostał nieco wyższy względem ich pobratymców, którzy nigdy nadwagi nie mieli. Nabrali "trochę ciała" tylko ze względu na wiek, podobnie jak ludzie. Zaobserwowano również, że zatrzymał się proces "pożerania" przez mikrogleje synaps.

Nadgorliwe "sprzątanie"

- To obiecujące - przyznała badaczka. Obserwowany proces porównała do nadgorliwego "sprzątania" domu. - Mikrogleje zamiast "wywalać śmieci", do czego są stworzone, wyrzucają wszystko: zlew, pralkę, umywalkę i lodówkę. Ale nie to, co powinny - podkreśliła dr Stranahan. - Cały fenotyp metaboliczny jest określany nie poprzez ilość kalorii, a poprzez to, co konkretnie spożywamy - zaznaczyła badaczka.

Cegiełka zdrowia. Wszystko o otyłości
Cegiełka zdrowia. Wszystko o otyłościTVN Meteo Active

Autor: stella/jap / Źródło: science daily

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Nad częścią Polski w sobotę przechodziły burze. Strażacy interweniowali kilkaset razy, najwięcej w województwie łódzkim. Tam na skutek silnego wiatru i opadów gradu uszkodzonych zostało kilkanaście dachów. Były też miejsca, gdzie po ulewach doszło do podtopień.

Uszkodzone dachy po burzach. Osiem w jednej tylko miejscowości

Uszkodzone dachy po burzach. Osiem w jednej tylko miejscowości

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl, PAP

Niedziela znów może być burzowa, jednak zjawiska mają już objąć znacznie mniejszą część kraju niż w ostatnich dniach. Gdzie spodziewać się wyładowań i jakie zagrożenia mogą ze sobą nieść? Sprawdź, co wynika z prognoz.

"Dwie strefy z ryzykiem burz". Widać je na mapach

"Dwie strefy z ryzykiem burz". Widać je na mapach

Źródło:
tvnmeteo.pl

IMGW ostrzega przed burzami, wydał alarmy pierwszego stopnia. Zjawiska będą zagrożeniem w niedzielę w południowo-wschodniej części Polski. Wyładowaniom ma towarzyszyć ulewny deszcz. Sprawdź, gdzie należy uważać.

Uwaga na burze. Ostrzeżenia IMGW w części kraju

Uwaga na burze. Ostrzeżenia IMGW w części kraju

Źródło:
IMGW

Burze przechodziły nad Polską w sobotę. Strażacy interweniowali blisko 250 razy. Wyładowaniom atmosferycznym towarzyszyły dość pokaźne opady gradu. Materiały pokazujące pogodowe zjawiska otrzymaliśmy na Kontakt24.

Mocno sypało gradem, kilkaset interwencji strażaków

Mocno sypało gradem, kilkaset interwencji strażaków

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

W nocy z soboty na niedzielę w rejonie stanów Nowy Meksyk oraz Teksas odnotowano serię wstrząsów. Najsilniejszy z nich miał magnitudę 5,4. Zdarzenie było odczuwalne przez wielu mieszkańców.

Trzęsienie ziemi na pograniczu Teksasu i Nowego Meksyku

Trzęsienie ziemi na pograniczu Teksasu i Nowego Meksyku

Źródło:
PAP, NBC News, tvnmeteo.pl

Pogoda na dziś. Niedziela 04.05 w większości kraju okaże się chłodnym, deszczowym dniem. Na termometrach zobaczymy od 12 do 19 stopni Celsjusza. Warunki biometeorologiczne będą niekorzystne.

Pogoda na dziś - niedziela 04.05. W większości kraju przydadzą się parasole

Pogoda na dziś - niedziela 04.05. W większości kraju przydadzą się parasole

Źródło:
tvnmeteo.pl

Kolejne dni pozwolą nam odpocząć od gwałtownych zjawisk atmosferycznych. W niedzielę burze spodziewane są jedynie nad częścią kraju, a w przyszłym tygodniu zanikną. Spokojniejszej aurze towarzyszyć ma jednak ochłodzenie. Napływ chłodnych mas powietrza będzie szczególnie odczuwalny nad ranem - temperatura przy gruncie może spadać nawet do -5 stopni Celsjusza.

Pogoda na 5 dni. Arktyczne powietrze przyniesie nam mroźne poranki

Pogoda na 5 dni. Arktyczne powietrze przyniesie nam mroźne poranki

Źródło:
tvnmeteo.pl

Jak podały lokalne media, pożar lasu wybuchł w gminie Bobrowiec w słowackich Tatrach. Na miejsce skierowani zostali strażacy z Liptowskiego Mikułasza. Nagranie otrzymaliśmy na Kontakt24.

Ogień w słowackich Tatrach

Ogień w słowackich Tatrach

Źródło:
teraz.sk, Kontakt24

Niewielki samolot z pięcioma osobami na pokładzie musiał awaryjnie lądować na boliwijskich bagnach. Zanim udało się dotrzeć do maszyny, jej pasażerowie byli uwięzieni na podmokłym terenie przez 36 godzin, a wokół pływały aligatory. Nikomu jednak nic się nie stało.

Katastrofa samolotu. Spędzili 36 godzin na bagnach wśród aligatorów

Katastrofa samolotu. Spędzili 36 godzin na bagnach wśród aligatorów

Źródło:
BBC, Reuters

Wiosna w pełni, wraz z nią pojawiają się kleszcze i ryzyko zakażenia chorobami przenoszonymi przez te pajęczaki. Wirusolożka i immunolożka profesor Agnieszka Szuster-Ciesielska mówiła na antenie TVN24, że obecnie niebezpieczeństwo związane z tymi pasożytami występuje nie tylko w lasach, jak bywało wcześniej.

Są maleńkie "jak główka szpilki", stwarzają duże zagrożenie

Są maleńkie "jak główka szpilki", stwarzają duże zagrożenie

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

Burze przechodziły w piątek nad częścią Polski. Strażacy interweniowali ponad 300 razy, głównie usuwając połamane gałęzie. Przejściu zjawisk towarzyszyły groźnie wyglądające zjawiska - w województwie podlaskim na niebie pojawił się wał szkwałowy. Jego nagranie otrzymaliśmy na Kontakt24.

Taki widok nie wróży nic dobrego. Nagranie

Taki widok nie wróży nic dobrego. Nagranie

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24, PAP

3 maja w Polsce przypada Dzień Długu Ekologicznego 2025. To dzisiaj wyczerpana zostanie przypisana dla naszego kraju pula zasobów naturalnych. Po tym będziemy zużywać to, czego natura nie zdąży odnowić, co przyczynia się miedzy innymi do pogłębiania kryzysu klimatycznego.

Gdyby przyjąć polski model, "ludzkość potrzebowałaby dwóch planet"

Gdyby przyjąć polski model, "ludzkość potrzebowałaby dwóch planet"

Źródło:
PAP

W świetle danych meteorologicznych z ostatnich dekad majówki w Polsce to często całe spektrum zjawisk pogodowych, jakie pojawiają się w ciągu całego tego miesiąca, jak i w ciągu całej wiosny. Maj to miesiąc, w którym odnotować możemy zarówno rekordy zimna, jak i ciepła. Zarówno w XX wieku, jak i w ostatnich dekadach na początku maja napływały do naszego kraju masy powietrza z Arktyki, niosące opady śniegu oraz mróz. Płynęły również masy powietrza zwrotnikowego znad północnej Afryki, niosące wzrost temperatury do 30 stopni Celsjusza.

Od upału po śnieg. Te majówki zapamiętamy szczególnie

Od upału po śnieg. Te majówki zapamiętamy szczególnie

Źródło:
TVN24+

W piątek na terenie rezerwatu "Źródliska Jasiołki" niedaleko Woli Wyżnej, w pobliżu granicy ze Słowacją, wybuchł pożar. Strażacy gasili go blisko pięć godzin.

Pożar torfowiska przy granicy ze Słowacją. Gaszenie trwało kilka godzin

Pożar torfowiska przy granicy ze Słowacją. Gaszenie trwało kilka godzin

Aktualizacja:
Źródło:
TVN24, PAP

Organ zajmujący się ochroną praw człowieka bada doniesienia, według których ​​ponad 100 dzieci w indyjskim mieście Mokama zachorowało po zjedzeniu szkolnego obiadu. W posiłku znaleziono martwego węża.

Martwy wąż w jedzeniu. Zachorowało ponad sto dzieci

Martwy wąż w jedzeniu. Zachorowało ponad sto dzieci

Źródło:
BBC

Arapaima to jedna z największych na świecie słodkowodnych ryb. Jak alarmują brazylijscy naukowcy, gatunek szybko rozprzestrzenia się w tamtejszych rzekach, wpływając negatywnie na lokalne ekosystemy. Pokaźnych rozmiarów ryba jeszcze kilkadziesiąt lat temu była uznawana za wymarłą.

Kiedyś prawie wyginęła, teraz jest dużym problemem

Kiedyś prawie wyginęła, teraz jest dużym problemem

Źródło:
PAP, UOL, DOL, tvnmeteo.pl

Gwałtowna burza przeszła przez zachodnią część amerykańskiego miasta Cleveland położonego w stanie Ohio. Towarzyszący wyładowaniom silny wiatr wyrwał drzewo z korzeniami, które runęło na pobliski dom.

Potężne drzewo runęło na dom. "Uważajcie na wiosenne burze"

Potężne drzewo runęło na dom. "Uważajcie na wiosenne burze"

Źródło:
CNN, cleveland19.com, fox8.com

Do części Polski dotarła niewielka porcja pyłu saharyjskiego, co może skutkować lekkim zmętnieniem koloru nieba. Skąd się wzięło to zjawisko i jak długo z nami zostanie? Sprawdź.

Pył znad Sahary nad Polską. "Może nadać niebu lekko śmietankowy kolor"

Pył znad Sahary nad Polską. "Może nadać niebu lekko śmietankowy kolor"

Źródło:
tvnmeteo.pl

Czasami rozróżnienie, które drzewa pylą najbardziej, sprawia problemy nawet ekspertom. Naukowcy z kilku amerykańskich uczelni opracowali metodę, która może w tym pomóc. Do jej stworzenia wykorzystano sztuczną inteligencję.

Jak rozróżnić pyłki roślin? Z pomocą może przyjść AI

Jak rozróżnić pyłki roślin? Z pomocą może przyjść AI

Źródło:
University of Texas - Arlington

Radziecka sonda kosmiczna Kosmos 482 ma wejść w atmosferę Ziemi w drugim tygodniu maja. Obiekt, który miał zebrać informacje na temat atmosfery Wenus, na skutek problemu technicznego spędził ponad pół wieku na orbicie okołoziemskiej. Badacze wciąż nie wiedzą, w którym miejscu mogą spaść fragmenty sondy - a niewykluczone, że i cały obiekt.

Radziecka sonda Kosmos 482 spadnie na Ziemię. Możliwe, że w całości

Radziecka sonda Kosmos 482 spadnie na Ziemię. Możliwe, że w całości

Źródło:
"Z głową w gwiazdach", space.com, EarthSky

Na zachód od Jerozolimy szaleją pożary. Ponad sto zastępów strażaków i samoloty gaśnicze wciąż walczą z ogniem trawiącym lasy - poinformowała w czwartek izraelska straż pożarna. Otwarto zamknięte wcześniej drogi i kolej łączącą Jerozolimę z Tel Awiwem.

Kilkanaście osób zostało rannych, dwóch strażaków hospitalizowano

Kilkanaście osób zostało rannych, dwóch strażaków hospitalizowano

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, PAP, Times of Israel, BBC

Alergia na orzechy dotyka nawet jednego na 200 dorosłych - donosi stacja BBC. Może wywołać różne reakcje, od łagodnych, jak swędzenie i pokrzywka, po ciężkie, takie jak wstrząs anafilaktyczny. 28-letniemu Chrisowi udało się pokonać alergię na orzeszki ziemne, choć pewnego dnia prawie przez nią umarł. - Teraz jem je codziennie na śniadanie - powiedział w rozmowie z BBC.

Alergia na orzeszki ziemne prawie go zabiła. "Teraz jem je codziennie"

Alergia na orzeszki ziemne prawie go zabiła. "Teraz jem je codziennie"

Źródło:
BBC

Burze nadciągnęły nad Nową Zelandię. W stolicy kraju Wellington wydane zostało czerwone ostrzeżenie przed porywistym wiatrem - podmuchy są tam najsilniejsze od ponad dekady. Na południowej wyspie, w mieście Christchurch, ulewy spowodowały powodzie błyskawiczne. W regionie ogłoszono stan wyjątkowy.

Czerwony alert w stolicy. Wichury sparaliżowały lotnisko

Czerwony alert w stolicy. Wichury sparaliżowały lotnisko

Źródło:
Reuters, The NZ Herald

Łosie spacerowały po ulicy na warszawskim Bemowie. Jak opowiadała Reporterka24, która uwieczniła ich wyprawę, zwierzęta nie wydawały się wystraszone. Przedstawiciele tego gatunku czasami pojawiają się w lasach otaczających Warszawę.

Łosie na warszawskiej ulicy. "Jakby po prostu wyszły na spacer"

Łosie na warszawskiej ulicy. "Jakby po prostu wyszły na spacer"

Źródło:
Kontakt24, Lasy Miejskie Warszawa

Majówka jak co roku przyciąga w Tatry tłumy odwiedzających. Tragedia, do jakiej doszło na Rysach w weekend, pokazuje jednak, że góry pozostają niebezpieczne nawet wtedy, gdy u ich podnóży panuje łagodna, wiosenna aura. Dla osób, które nie mają doświadczenia we wspinaczce, nierozsądna wyprawa może skończyć się tragicznie. O zasadach bezpieczeństwa, które każdy z nas powinien znać przed wyjściem w góry, rozmawialiśmy z przewodnikiem tatrzańskim i edukatorem Tatrzańskiego Parku Narodowego Tomaszem Zającem.

"Nie myślimy w kategoriach wiosny, tylko zimy". Jak zdobywać szczyty w maju i przeżyć

"Nie myślimy w kategoriach wiosny, tylko zimy". Jak zdobywać szczyty w maju i przeżyć

Źródło:
TVN24+

Czym żywią się wilki żyjące w rejonie Ujścia Warty? - Pomimo obecności kilku tysięcy wolno wypasanych krów i kilkuset koni odżywiają się przede wszystkim dzikimi gatunkami ssaków - donoszą naukowcy z Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. Według badaczy wpływ na to ma sposób wypasu inwentarza oraz niepozbawianie krów rogów.

Wolą dzikie kopytne od bydła i koni  

Wolą dzikie kopytne od bydła i koni  

Źródło:
PAP

Uśpione wulkany też mogą wykazywać pewną aktywność. Jak wynika z najnowszych badań, głęboko pod stożkiem Uturuncu w Boliwii dochodzi do przemieszczania się gazu i płynów, co powoduje wznoszenie terenu. Naukowcy tłumaczą, że obserwacja "wulkanu zombie" pomoże nam w zrozumieniu procesów zachodzących w skorupie ziemskiej.

Badacze odkryli ruchy pod "wulkanem zombie"

Badacze odkryli ruchy pod "wulkanem zombie"

Źródło:
Cornell University, USGS

Burza piaskowa nawiedziła południowy i środkowy Irak, znacząco ograniczając widzialność. W mieście Basra prawie 400 osób trafiło do szpitali na skutek inhalacji pyłu. Jak ostrzegają meteorolodzy, takie warunki mogą utrzymać się co najmniej do przyszłego tygodnia.

Miasta tonęły w pyle. Prawie 400 osób trafiło do szpitali

Miasta tonęły w pyle. Prawie 400 osób trafiło do szpitali

Źródło:
Reuters, Shafaq News

Co najmniej dwie osoby nie żyją na skutek burz, które we wtorek przeszły nad centralnymi i wschodnimi Stanami Zjednoczonymi. Do śmiertelnych wypadków doszło w Pittsburghu. Przez pogodę w mieście przez pewien czas były problemy z działaniem systemów alarmowych, wystąpiły także długie przerwy w dostawie prądu.

Podczas burzy padł system alarmowy. Nie żyją dwie osoby

Podczas burzy padł system alarmowy. Nie żyją dwie osoby

Źródło:
CNN, CBS News