Czy na Marsie było życie? Zmienne stężenie metanu każe znów to rozważać

Łazik Curiosity nadal "pełza" po powierzchni Czerwonej Planety
Łazik Curiosity nadal "pełza" po powierzchni Czerwonej Planety
TVN 24
Łazik Curiosity nadal "pełza" po powierzchni Czerwonej PlanetyTVN 24

Odkrycie metanu na Marsie samo w sobie nie dziwi - o jego obecności na Czerwonej Planecie naukowcy wiedzieli już wcześniej. Jednak poczynione przez Curiosity obserwacje podczas badań wewnątrz liczącego 154 km średnicy krateru Gale zmuszają ich do pochylenia się po raz kolejny nad zagadnieniem: czy na Marsie było życie? Instrumenty pokładowe łazika wykryły bowiem powtarzające się cyklicznie emisje metanu do atmosfery.

- (Curiosity - przyp. red.) wywiercił dziurę na głębokość około kilkunastu centymetrów - opisuje dziennikarz naukowy Tomasz Rożek, który był gościem "Wstajesz i Weekend" w sobotę 20 grudnia. - Brał z tego "tunelu" potrzebne do próbek materiały, gdy okazało się, że z tego miejsca, w tej okolicy zaczyna szybko rosnąć stężenie metanu - kontynuował. Instrumenty mierzące poziom wykazały 10-krotny wzrost stężenia.

Ślady z przeszłości?

W warunkach ziemskich metan jest w 95 proc. pochodzenia organicznego i związany jest ściśle z cyklem życiowym roślin i zwierząt. Ponownie więc rodzi się pytanie, czy na Marsie, teraz lub w zamierzchłej przeszłości, istniało życie. Uczeni zastrzegają jednak, że metan na Marsie może pochodzić również z procesów geochemicznych lub z całkiem innych nieznanych dotychczas źródeł.

- Te okresowe znaczne wzrosty zawartości metanu w atmosferze, tj. szybki wzrost a później spadek wskazują, że ich źródło musi być stosunkowo niewielkie - przypuszcza Sushil Atreya z Uniwersytetu Stanu Michigan, który bierze udział w projekcie Curiosity. - Może być wiele takich źródeł, biologicznych i niebiologicznych, takich jak np. reakcje zachodzące między wodą i skałami - dodał.

Miesiące analiz

Curiosity prowadził badania zawartości metanu w atmosferze Marsa przez 20 miesięcy, od sierpnia 2012 r. Powtarzające się cyklicznie emisje metanu do atmosfery wykryto w listopadzie 2013 r. przy pomocy spektrometru i laboratorium pokładowego SAM (Sample Analysis on Mars).

Autor: mb/map / Źródło: TVN24, NASA

Źródło zdjęcia głównego: NASA

Pozostałe wiadomości

W kolejnych dniach pogoda będzie dynamiczna. W weekend pojawią się opady śniegu, które zamienią się w deszcz. Na drogach zrobi się niebezpiecznie ślisko. Wraz z nowym tygodniem nasili się wiatr, który miejscami w porywach może osiągać prędkość dochodzącą nawet do 100 kilometrów na godzinę. Opady deszczu będą dość intensywne.

Pogoda na 5 dni. Od śniegu po ulewy. Będzie się działo

Pogoda na 5 dni. Od śniegu po ulewy. Będzie się działo

Źródło:
tvnmeteo.pl

Od weekendu w Polsce będzie mocno wiać, ale jeszcze silniej powieje na początku kolejnego tygodnia. Jak zapowiadają synoptycy, możliwe są porywy przekraczające nawet 100 kilometrów na godzinę. Najniebezpieczniej zrobi się na północy kraju.

Ostrzegamy przed wichurami. W tych dniach może być groźnie

Ostrzegamy przed wichurami. W tych dniach może być groźnie

Źródło:
tvnmeteo.pl, IMGW

Pogoda na dziś - piątek 13.12. Dzień zapowiada się bez opadów. Nad ranem lokalnie mogą utrzymywać się marznące mgły. Będzie zimno, lokalnie temperatura nie przekroczy -2 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - piątek, 13.12. Mróz utrzyma się za dnia

Pogoda na dziś - piątek, 13.12. Mróz utrzyma się za dnia

Źródło:
tvnmeteo.pl

Mucha śrubowa, groźny pasożyt składający jaja w otwartych ranach, rozprzestrzenia się po Ameryce Środkowej. W listopadzie poinformowano o jego ponownym wykryciu w Meksyku, a inwazji obawiają się Stany Zjednoczone.

Obawy przed muchą zjadającą ciało. Rośnie liczba przypadków

Obawy przed muchą zjadającą ciało. Rośnie liczba przypadków

Źródło:
livescience.com, aphis.usda.gov

20 wychłodzonych żółwi pokonało tysiące kilometrów, by przybyć do ośrodka rehabilitacyjnego na Florydzie. Zwierzęta zostały znalezione w stanie hipotermii, teraz pod okiem specjalistów przechodzą badania i wracają do zdrowia.

Uratowano żółwie, które doznały hipotermii

Uratowano żółwie, które doznały hipotermii

Źródło:
CNN, tvnmeteo.pl

Domy i samochody na północnym wschodzie USA kolejny raz w tym miesiącu znalazły się pod grubą warstwą śniegu. W kilku hrabstwach w stanie Nowy Jork został wprowadzony stan wyjątkowy.

"Śnieg pada tak mocno, że nie widać, gdzie jest droga"

"Śnieg pada tak mocno, że nie widać, gdzie jest droga"

Źródło:
Reuters, foxweather.com, tvnmeteo.pl

W piwnicy sklepu jubilersko-artystycznego w Atenach znaleziono zabytki pochodzące nawet z VII wieku p.n.e. Władze twierdzą, że wiele z nich zostało pozyskanych nielegalnie.

Piwnica za zamaskowanymi drzwiami, a w niej ponad 100 starożytnych skarbów

Piwnica za zamaskowanymi drzwiami, a w niej ponad 100 starożytnych skarbów

Źródło:
PAP, greekreporter.com

Jaka pogoda będzie w Boże Narodzenie? Im bliżej świąt, tym częściej synoptycy zaglądają w wyliczenia modeli meteorologicznych. Z najnowszych prognoz wynika, że zima ze śniegiem przyjdzie, ale dopiero na sylwestra i Nowy Rok.

Wir polarny może sprawić, że w sylwestra i Nowy Rok spadnie śnieg

Wir polarny może sprawić, że w sylwestra i Nowy Rok spadnie śnieg

Źródło:
tvnmeteo.pl

Babiogórski Park Narodowy poinformował, że Perć Akademików, szlak żółty prowadzący od Górnego Płaju na Babią Górę, od piątku będzie zamknięty do odwołania. Powodem są trudne warunki atmosferyczne.

Zamknięto najtrudniejszy szlak w Beskidach

Zamknięto najtrudniejszy szlak w Beskidach

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

W rejonie Los Angeles od kilku dni szaleje pożar Franklin Fire. Z żywiołem, który opanowano w zaledwie siedmiu procentach, walczą już blisko dwa tysiące strażaków. Ogień pochłonął dotąd obszar przekraczający 1,6 tysiąca hektarów.

Walczą z nim prawie 2000 strażaków, opanowano go w zaledwie siedmiu procentach

Walczą z nim prawie 2000 strażaków, opanowano go w zaledwie siedmiu procentach

Źródło:
Reuters

Zdjęcie wiewiórki "uwięzionej" w dziupli wygrało dziesiątą edycję międzynarodowego konkursu Comedy Wildlife Photo Award. O główną nagrodę walczyło aż dziewięć tysięcy fotografii.

Na widok tej wiewiórki wybuchniecie gromkim śmiechem

Na widok tej wiewiórki wybuchniecie gromkim śmiechem

Źródło:
CNN, CWPA

Ingenuity to statek powietrzny, któremu udało się wykonać pierwszy lot na planecie innej niż Ziemia. W styczniu 2024 roku wiropłat rozbił się na Marsie. Maszyna nie stanie się jednak kolejnym kosmicznym śmieciem - naukowcy z NASA mają dla niej nowe zadanie.

Rozbił się na Marsie, ale NASA ma dla niego nowe zadanie

Rozbił się na Marsie, ale NASA ma dla niego nowe zadanie

Źródło:
space.com, NASA

Mieszkańcy północnego stanu Chihuahua w Meksyku zmagają się ze skutkami pierwszych mrozów w tym sezonie. W kilku miastach regionu termometry pokazały wartości poniżej zera, a drogi skuł lód.

Mróz ścisnął w Meksyku

Mróz ścisnął w Meksyku

Źródło:
ENEX, El Diario, Weather Channel

Liczba odnotowanych przypadków malarii rośnie nieprzerwanie od pięciu lat - wynika z najnowszego raportu Światowej Organizacji Zdrowia, który dotyczył 2023 roku. Tylko w tym okresie choroba roznoszona przez komary zabiła 600 tysięcy osób. WHO zwraca uwagę na wzrastające problemy związane z coraz powszechniejszą opornością na leki oraz zmianami klimatycznymi, które utrudniają kontrolowanie ognisk zakażeń.

Zakażeń przybywa z każdym rokiem. WHO podała dane

Zakażeń przybywa z każdym rokiem. WHO podała dane

Źródło:
The Guardian, WHO

Mieszkańcy wschodnich Stanów Zjednoczonych zmagają się z ulewami i silnym wiatrem. Kilkadziesiąt tysięcy domów zostało pozbawionych prądu. Wiatr połamał drzewa, a synoptycy ostrzegają też przed zalaniami i podtopieniami.

Rzeka atmosferyczna niesie wichury i ulewy

Rzeka atmosferyczna niesie wichury i ulewy

Źródło:
CNN, tvnmeteo.pl

Naukowcy badający delfiny z Zatoki Meksykańskiej znaleźli w organizmach tych ssaków fentanyl - opioidowy lek przeciwbólowy 100 razy silniejszy niż morfina. Badacze zwracają uwagę na to, jaki negatywny wpływ może mieć obecność tego typu specyfików w ekosystemach.

Znaleźli fentanyl w ciałach delfinów

Znaleźli fentanyl w ciałach delfinów

Źródło:
Texas A&M University-Corpus Christi

W najbliższych dniach warto wpatrywać się w niebo. W nocy z piątku na sobotę nastąpi maksimum roju Geminidów. W obserwacjach może nam jednak przeszkadzać jasno świecący Księżyc w pełni.

To przedostatnia taka okazja w tym roku

To przedostatnia taka okazja w tym roku

Źródło:
space.com, tvnmeteo.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej opublikował długoterminową eksperymentalną prognozę na kolejne cztery miesiące. Sprawdź, jaka pogoda czeka nas podczas zimy 2024/2025 i wczesną wiosną.

Czy zima będzie zimna? Długoterminowa prognoza IMGW

Czy zima będzie zimna? Długoterminowa prognoza IMGW

Źródło:
IMGW

Turyści znów z bliska mogą podziwiać słynny wodospad Iguazu w Brazylii. Z powodu ostatnich ulew i wyjątkowo wysokiego przepływu kładkę nad wodospadem trzeba było zamknąć.

"Pierwszy raz widzieliśmy tyle wody. To było zaskakujące"

"Pierwszy raz widzieliśmy tyle wody. To było zaskakujące"

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

W Tatrach i Karkonoszach obowiązuje pierwszy stopień zagrożenia lawinowego, a na szlakach jest niebezpiecznie ślisko. Służby przypominają o zasadach bezpieczeństwa w czasie górskich wędrówek.

"Zachowajcie szczególną ostrożność"

"Zachowajcie szczególną ostrożność"

Źródło:
GOPR, PAP, tvnmeteo.pl

Aktywność słoneczna utrudnia pracę... rolnikom. Jest to związane z oddziaływaniem burz geomagnetycznych na systemy GPS. W sytuacjach gdy do burzy na Słońcu dochodzi w sezonie siewów lub zbiorów, praca na roli może zostać przerwana nawet na kilka dni.

"Nasze ciągniki zachowywały się jak opętane przez demona"

"Nasze ciągniki zachowywały się jak opętane przez demona"

Źródło:
space.com, tvnmeteo.pl

Nieznany nauce gatunek skorupiaka został odkryty u wybrzeży Chile. To pierwsze tak duże zwierzę, jakie znaleziono w tym miejscu - żyje ono w Rowie Atakamskim na głębokości prawie 8000 metrów. Dulcibella camanchaca jest także prawdziwym gigantem wśród swoich najbliższych kuzynów.

Z oceanu wyłowiono dużego drapieżnika. Poluje w całkowitej ciemności

Z oceanu wyłowiono dużego drapieżnika. Poluje w całkowitej ciemności

Źródło:
Instituto Milenio de Oceanografía, Woods Hole Oceanographic Institution

W 2024 roku dziura ozonowa nad Antarktydą zachowywała się inaczej niż w czterech poprzednich latach - wynika z danych unijnego programu obserwacji Ziemi Copernicus. Naukowcy podkreślają, że obszar niskiego stężenia ozonu rozwijał się w sposób bardziej typowy i zaczął zamykać się już na początku grudnia. Tym samym przerwana została trwająca kilka lat seria, kiedy dziura ozonowa utrzymywała się do ostatnich dni tego miesiąca.

Dziura ozonowa zaczęła się zamykać

Dziura ozonowa zaczęła się zamykać

Źródło:
Copernicus

10 osób cierpiących od października na tajemniczą chorobę w Demokratycznej Republice Konga uzyskało pozytywny wynik testu na malarię - poinformowała Światowa Organizacja Zdrowia. Jak zaznaczono, objawy, na które skarżą się pacjenci, głównie dzieci, mogą świadczyć o tym, że cierpią na więcej niż jedną chorobę.

Zmarło ponad sto osób. "Możliwe, że w grę wchodzi więcej niż jedna choroba"

Zmarło ponad sto osób. "Możliwe, że w grę wchodzi więcej niż jedna choroba"

Źródło:
The Guardian, Reuters, tvnmeteo.pl

Zwykle przepełnione pomarańczowo-czarnymi motylami siedliska w kalifornijskim mieście Goleta w tym roku świecą pustkami. Każdego roku na okres zimowy migrowały tam tysiące danaidów wędrownych, zwanych również monarchami. W grudniu pracownicy liczący populację owadów naliczyli zaledwie cztery okazy.

Spodziewano się tysięcy motyli monarchów, przyleciały cztery okazy

Spodziewano się tysięcy motyli monarchów, przyleciały cztery okazy

Źródło:
CNN, NPR, City of Goleta

W niektórych regionach Chorwacji śnieg sypał od niedzieli. Miejscami spadło go już ponad 30 centymetrów. Przez nagromadzenie dużej ilości opadów niektórzy mieszkańcy zmagają się z brakiem prądu.

"Nie ma prądu, nie działa telefon". Atak zimy w części Chorwacji

"Nie ma prądu, nie działa telefon". Atak zimy w części Chorwacji

Źródło:
Jutarnjij, HRT, tvnmeteo.pl

Prawie 44 500 hektarów pochłonęły pożary lasów w tym roku w Grecji, a nawet jedna trzecia wybuchła poza sezonem - poinformowały we wtorek władze. Tegoroczne lato było najgorętsze w historii prowadzenia pomiarów.

"To coś, z czym będziemy musieli mierzyć się w nadchodzących latach"

"To coś, z czym będziemy musieli mierzyć się w nadchodzących latach"

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

To, że nadmierne spożycie cukru niekorzystnie wpływa na zdrowie, nie jest tajemnicą. Jak jednak wykazali właśnie szwedzcy naukowcy, całkowite odstawienie słodyczy również może nie być dobre. Ich badanie sugeruje, że najlepsze dla zdrowia może być, gdy od czasu do czasu nie odmawiamy sobie słodkości.

Sporadyczne jedzenie słodyczy może służyć zdrowiu. Nowe badania

Sporadyczne jedzenie słodyczy może służyć zdrowiu. Nowe badania

Źródło:
PAP