NIK sprawdziła, jak administracja morska w 2012 roku oraz trzech kwartałach roku 2013 radziła sobie z ochroną wybrzeża morskiego. Kontrolą objęła Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej (od 2013 roku jego zadania w tym zakresie przejęło Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju) oraz urzędy morskie w Gdyni, Słupsku i Szczecinie.

Kontrolerzy negatywnie ocenili działania ministra infrastruktury w kwestii ochrony brzegów morskich.

"Bałtyk co roku zabiera 50 hektarów lądu o wartości 500 mln zł"

Z raportu wynika, że instytucje państwa nie wiedzą, czy skutecznie zapobiegają degradacji wybrzeża i zmniejszaniu się plaż Bałtyku. - Bałtyk zabiera corocznie 50 hektarów lądu o wartości 500 mln zł. Erozji systematycznie ulega całe wybrzeże, a ponad połowa intensywnie. W niektórych miejscach ziemia cofa się o ponad metr w ciągu roku - poinformował we wtorek Zbigniew Matwiej z NIK.

Według obecnie obowiązującego stanu prawnego organy administracji morskiej mają utrzymać linię brzegową z 2000 roku, choć od kontroli NIK sprzed pięciu lat wiadomo, że nie mają wiedzy jak ona przebiegała.

Wydają pieniądze niezgodnie z ich przeznaczeniem

- Minister przez pięć lat nie doprowadził do nowelizacji ustawy o ustanowieniu programuochrony brzegów morskich (POBM) - wskazano w raporcie.

Jak przypomniano, to podstawowy akt prawny, decydujący o sposobie i miejscach realizacji inwestycji oraz ich finansowaniu. Na realizację programu przewidziano prawie 1 mld zł.

Dokończenie prac nad ustawą pozwoliłoby na dostosowanie inwestycji chroniących wybrzeże i ich finansowania do aktualnych potrzeb. - W rezultacie dyrektorzy urzędów morskich wydają pieniądze z programu na zadania w nim nie ujęte. Narażają się przy tym na zarzut wydawania pieniędzy niezgodnie z przeznaczeniem - zaznaczył Matwiej.

Dodał, że od czasu kontroli NIK w 2009 r. resort wiedział i akceptował to, że dyrektorzy urzędów morskich wydają pieniądze z programu niezgodnie z przeznaczeniem.

Nieprawidłowości w inwestycjach i procedurach

NIK w trakcie kontroli urzędów morskich wykryła nieprawidłowości, które są wynikiem nieprzestrzegania prawa i procedur przez dyrektorów lub pracowników. Powszechną praktyką było finansowanie przez dyrektorów zadań nie objętych POBM ze środków na niego przeznaczonych.

W Słupsku zrealizowano inwestycję niezgodnie z warunkami pozwolenia na budowę. Dyrektor UM w Gdyni w latach 2010-2013 przyznał pracownikom urzędu ponad 1,1 mln zł, jako dodatkowe zadanie, za prace, które wykonali w ramach swoich obowiązków służbowych. W Gdyni i Szczecinie w kilku przypadkach nie sprawdzono, czy oferty nie zawierają rażąco niskiej ceny wobec przedmiotu zamówienia.

Negatywnie oceniono realizację programu wieloletniego „Budowa drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską”. Inwestycji nie rozpoczęto, natomiast do końca 2012 roku wydano 4,6 mln zł.

Z kolei pozytywnie NIK ocenił realizację przez urząd morski w Szczecinie programu wieloletniego „Budowa falochronu osłonowego dla portu zewnętrznego w Świnoujściu”. Dzięki niemu powstał falochron osłonowy o długości ok. 3 km, nowa ostroga (tama) oraz wykonano prace pogłębiarskie. Pozwoliło to dostosować port do nowych potrzeb związanych z przeładunkiem skroplonego gazu ziemnego.

NIK zaleca większy nadzór nad urzędami morskimi i szybką nowelizację ustawy

W wyniku kontroli, NIK sformułowała wnioski pokontrolne do ministra infrastruktury. Zaleca w nich przede wszystkim szybkie dokończenie prac nad nowelizacją ustawy oraz wzmocnienie nadzoru ministra nad działaniami urzędów morskich. Chodzi o merytoryczną weryfikację wniosków o przyznanie środków na dodatki zadaniowe oraz skuteczne wyeliminowanie praktyki wykorzystywania środków niezgodnie z przeznaczeniem.

Wskazano też m.in. na potrzebę aktualizacji obszarów objętych POBM.

We wnioskach do premiera NIK postuluje m.in. o bieżącą koordynację i kontrolę ministra infrastruktury, mającą na celu zapewnienie sprawnego i rzetelnego przygotowania projektu nowelizacji ustawy o ustanowieniu POBM. Z kolei, dyrektorom urzędów morskich NIK zaleciła przestrzeganie obowiązujących procedur i przepisów.

Jeśli chcielibyście nas zainteresować tematem związanym z Waszym regionem, pokazać go w niekonwencjonalny sposób - czekamy na Wasze sygnały/materiały. Piszcie na Kontakt24@tvn.pl.

Autor: ws / Źródło: PAP, TVN24 Pomorze