Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych zdecydował w poniedziałek, że były prezydent USA Donald Trump może pojawić się na kartach do głosowania w Kolorado. Decyzję o uniemożliwieniu Trumpowi startu w tym stanie wydał Sąd Najwyższy Kolorado, który powołał się na 14. poprawkę do konstytucji. Poniedziałkowy wyrok oznacza również unieważnienie podobnych decyzji władz w Illinois i New Hampshire.
Sąd Najwyższy stanu Kolorado orzekł w grudniu ubiegłego roku, że Donald Trump nie będzie mógł pojawić się na kartach do głosowania w stanowych prawyborach. Sędziowie powołali się na 14. poprawkę do konstytucji USA, która mówi o tym, że na urząd nie może zostać wybrana osoba, która brała udział w przewrocie. Jako taki sędziowie postrzegali szturm zwolenników Trumpa na Kapitol w styczniu 2021 roku.
Trump może pojawić się na kartach
W poniedziałek amerykański Sąd Najwyższy unieważnił decyzję sądu w Kolorado i zdecydował, że Donald Trump może pojawić się na kartach.
W wydanym jednomyślnie wyroku dziewiątka sędziów uznała, że 14. poprawka do konstytucji Stanów Zjednoczonych pozwala władzom stanowym dyskwalifikować kandydatów ubiegających się o urzędy stanowe, lecz nie federalne. Sędziowie przekonywali, że w przeciwnym wypadku mogłoby to doprowadzić do chaotycznego stanu "patchworkowego".
Sprzeciw wobec części wyroku
Sąd Najwyższy nie rozstrzygnął tego, czy działania byłego prezydenta były w istocie udziałem w powstaniu, zdecydował jednak, że decyzja o tym - i o ewentualnej dyskwalifikacji kandydata - należy do Kongresu Stanów Zjednoczonych.
Ta część wyroku - tworząca prawnie wiążący precedens wyznaczający przyszłą procedurę - została poparta przez piątkę konserwatywnych sędziów, przy sprzeciwie trzech liberalnych sędzi: Eleny Kagan, Sonii Sotomayor i Kentanji Brown Jackson, które napisały zdanie odrębne w sprawie, krytykując decyzję większości.
"Większość ogłasza, że do dyskwalifikacji za powstanie może dojść tylko, jeśli Kongres uchwali konkretną legislację (...). Robiąc to, zamyka drzwi dla innych potencjalnych środków federalnej egzekucji prawa" - napisały. Zarzuciły też swoim kolegom, że swoją decyzją starają się ochronić "wszystkich oskarżanych buntowników przed przyszłym podważaniem pełnienia przez nich urzędów federalnych".
W praktyce wyrok odwraca decyzję sądu w Kolorado, ale też władz w Illinois i New Hampshire, o wykluczeniu Trumpa z prawyborów. Wyklucza też praktycznie możliwość eliminacji Trumpa z wyborów nawet w przypadku skazania go za próby podważenia wyniku wyborów prezydenckich, które wygrał Joe Biden.
"Wielkie zwycięstwo dla Ameryki!!!" - skomentował decyzję Trump na swoim portalu społecznościowym TRUTH Social.
Powołali się na 14. poprawkę do konstytucji
14. poprawka do konstytucji USA mówi, że "nie może zostać senatorem ani reprezentantem w Kongresie albo elektorem prezydenta i wiceprezydenta ani też sprawować w służbie Stanów Zjednoczonych lub poszczególnego stanu jakiegokolwiek urzędu cywilnego lub wojskowego, kto poprzednio jako członek Kongresu lub funkcjonariusz Stanów Zjednoczonych albo któregokolwiek stanu złożył przysięgę na konstytucję Stanów Zjednoczonych, a następnie wziął udział w powstaniu lub buncie przeciwko niej albo udzielał jej wrogom pomocy lub poparcia".
W swym wyroku sędziowie z Kolorado głosami 4 do 3 stwierdzili, że "prezydent Trump jest zdyskwalifikowany ze sprawowania urzędu prezydenta Stanów Zjednoczonych" na mocy właśnie 14. poprawki. Według nich szturm zwolenników byłego prezydenta z 6 stycznia 2021 roku na Kapitol stanowił powstanie, zaś działania Trumpa, w tym jego przemówienie do demonstrantów tego dnia, stanowiły o jego udziale w nim.
Źródło: Reuters, tvn24.pl