Proces za czystki etniczne na Bałkanach

Aktualizacja:

Przed trybunałem ONZ ds. zbrodni wojennych w dawnej Jugosławii rozpoczął się proces byłego chorwackiego generała Ante Gotoviny. Jest oskarżony o zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciw ludzkości.

Razem z 52-letnim Gotoviną sądzeni są 58-letni generał Ivan Czermak i 52-letni generał Mladen Markacz. Wspólny proces trzech generałów ma związek z czystkami etnicznymi dokonywanymi na Serbach pod koniec wojny w Chorwacji w 1995 roku.

Dowódcy nie przyznają się do zarzucanych im czynów: zbrodni wojennych, zbrodni przeciwko ludzkości, w tym mordów, prześladowań, deportacji, niehumanitarnego traktowania cywilów oraz grabieży mienia prywatnego i publicznego. Wszystkim im grozi dożywocie.

Akcja "Burza"

Gotovina dowodził wówczas operacją "Burza", podczas której zginęło ponad 150 osób. Miała ona na celu odzyskanie dla Chorwacji terytoriów, na których Serbowie proklamowali samozwańczą "Republikę Serbskiej Krajiny". Ofensywa spowodowała też przymusowy exodus od 150 tys. do 200 tys. Serbów do Serbii i Bośni.

- Proces ten to wynik przymusowej eliminacji Serbów z regionu chorwackiego Krajiny i zniszczenia ich wspólnoty na jesieni 1995 roku (...) oraz roli, jaką trzej generałowie odegrali w tym procesie - oświadczył prokurator Alan Tieger.

Zdaniem Tiegera, wskutek działań Gotoviny Krajina stała się "kawałkiem zniszczonej ziemi i ugorem" po tym, jak żołnierze na rozkaz oskarżonych "zbombardowali miasta i wioski". Tysiące ludzi uciekło, "a dla tych, którzy zostali, życie stało się koszmarem" - mówił Tieger.

Rabowano domy i całe wioski; doszło do zniszczeń na dużą skalę, wiele ludzi zamordowano. Operacja "Burza" miała jeszcze jeden cel: wypędzenie serbskiej ludności cywilnej i zapewnienie ich trwałego usunięcia. prokurator Alan Tieger

Według aktu oskarżenia, po złamaniu oporu Serbów armia chorwacka i chorwaccy cywile zastosowali taktykę spalonej ziemi, dokonując czystek etnicznych i systematycznie niszcząc cywilne mienie.

- Rabowano domy i całe wioski; doszło do zniszczeń na dużą skalę, wiele ludzi zamordowano. Operacja "Burza" miała jeszcze jeden cel: wypędzenie serbskiej ludności cywilnej i zapewnienie ich trwałego usunięcia - podkreślił Alan Tieger.

W akcie oskarżenia podkreślono, że choć Gotovina wiedział, co się stanie, nie podjął jednak kroków przeciwdziałających okrucieństwom, ani ich nie zatrzymał, kiedy się już rozpoczęły. Nie podjął również działań przeciwko tym, którzy dokonali zbrodni.

Aresztowanie Gotoviny

Gotovina ukrywał się od 2001 roku. Aresztowano go w grudniu 2005 roku na Wyspach Kanaryjskich. Czermak, były minister obrony w chorwackim rządzie, i Markacz, były dowódca sił specjalnych chorwackiej policji, stawili się dobrowolnie przed trybunałem w marcu 2004 roku.

Źródło: PAP, tvn24.pl