Najmłodsi wyborcy w wieku 18-29 lat postawili głównie na dwóch kandydatów - z kompletnie różnych obozów politycznych. Zwycięzcą w tej grupie wiekowej jest kandydat Konfederacji Sławomir Mentzen, który zdobył 34,8 procent głosów. Drugim wyborem najmłodszych był jednak Adrian Zandberg z Razem - w tej grupie uzyskał wynik 18,7 procent. Trzeci był Rafał Trzaskowski, na którego zagłosowało 13 procent najmłodszych, a czwarty Karol Nawrocki z wynikiem 11,1 procent.

Również wyborcy z kolejnej grupy wiekowej 30-39 lat w większości zagłosowali na Sławomira Mentzena - w tej grupie zdobył 24,8 procent głosów. Drugi był Rafał Trzaskowski z wynikiem 21,6 procent, trzeci Karol Nawrocki z wynikiem 19,5 procent, a czwarty Grzegorz Braun, który w tej grupie zdobył 9,9 procent głosów.

Wśród wyborców w wieku 40-49 lat zwycięzcą został Rafał Trzaskowski z wynikiem 34,2 procent. Drugi był Karol Nawrocki z wynikiem 26,9 procent, trzeci Sławomir Mentzen z wynikiem 11,2 procent, a czwarty Grzegorz Braun, na którego zagłosowało 8,6 procent wyborców z tej grupy.

Natomiast wyborcy w wieku 50-59 lat niemal po równo wskazali na Rafała Trzaskowskiego (36,8 procent) i Karola Nawrockiego (36,3 procent). Trzeci w tej grupie jest Sławomir Mentzen - z wynikiem 7,7 procent, a czwarty Grzegorz Braun z wynikiem 6,1 procent.

Również najstarsi wyborcy, w wieku 60 lat i więcej, podzielili się w większości między Karola Nawrockiego (45,3 procent) i Rafała Trzaskowskiego (42,5 procent). Inni kandydaci otrzymali zdecydowanie mniej głosów wśród seniorów. Trzeci w tej grupie był Grzegorz Braun, na którego zagłosowało 2,9 procent najstarszych wyborców, a czwarty Sławomir Mentzen z wynikiem 2,6 procent.

Eksperci: "młodzi mieli znaczenie", "rozbić skostniały układ"

Doktor Michał Kotnarowski z Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, analizując te dane, podkreśla, że "jeśli głosowaliby tylko najmłodsi, druga tura to byłby Mentzen z Zandbergiem". - Ewidentnie kandydatem młodych jest Mentzen, który ma 36 procent wśród najmłodszych i jeszcze 26 procent wśród trochę starszych, czyli 30-latków. Czyli rzeczywiście udało się Mentzenowi tą najmłodszą grupę przekonać do siebie. Drugi wśród młodych jest Zandberg z wynikiem prawie 20 procent. I to są te grupy, które najwięcej zyskały wśród młodzieży - zauważa ekspert.

Nie należy jednak lekceważyć grupy 60+. - Nawrocki i Trzaskowski to kandydaci, którzy mieli większe poparcie w tych starszych grupach. W przypadku Nawrockiego widać tendencję, że im starsi wyborcy, tym ma on większe poparcie. Lecz, co jest też ciekawe i jest czymś nowym, u Trzaskowskiego w zasadzie jest podobny efekt: im starsi są wyborcy, tym częściej popierali Trzaskowskiego - podkreśla dr Kotnarowski.

Ekspert widzi również ogromną różnicę w porównaniu z poprzednimi wyborami w przypadku Rafała Trzaskowskiego, ponieważ wtedy miał "mniej więcej podobne poparcie w różnych grupach wiekowych", a teraz to się zmieniło. Rzeczywiście, gdy spojrzymy na wyniki z poprzednich wyborów prezydenckich z podziałem na wiek, to wtedy Rafał Trzaskowski wygrał wśród najmłodszych wyborców z wynikiem 24,3 procent, podczas gdy Andrzej Duda był dopiero czwarty z poparciem 20 procent. We wszystkich pozostałych grupach wiekowych przegrał z Dudą, ale uzyskał zbliżony wynik od 30 do 34 procent. Wtedy jednak Andrzej Duda zdecydowanie wygrał z kandydatem KO wśród najstarszych wyborów. W grupie 60 lat i więcej zagłosowało na niego prawie 60 procent wyborców.

- Pięć lat temu wyraźne było to, że im młodsi wyborcy, tym bardziej głosowali na Trzaskowskiego i to był jego elektorat. A teraz można powiedzieć, że Trzaskowski stracił elektorat młodych - komentuje dr Michał Kotnarowski. - W danych z tego roku widać, że również Magdalena Biejat nie zawojowała młodych. Ma poparcie na poziomie pięciu procent, więc tę lewicową stronę młodych wyborców zagarnął Adrian Zandberg - zauważa.

Dlaczego młodzi zagłosowali głównie na Mentzena albo Zandberga? Kotnarowski: - Są dwa główne powody. Z jednej strony, to są wyborcy przekorni, wyrażający swój sprzeciw względem polityków głównego nurtu. Oni dla nich utożsamiają inną, nową jakość w polityce. Z drugiej strony, w tej kampanii Rafał Trzaskowski nie pokazał jakiejś wyraźnej oferty dla młodych, na przykład dotyczącej mieszkalnictwa.

Profesor Mikołaj Cześnik uzupełnia: - Mentzen daje młodym szansę na to, że uda się rozbić skostniały układ polityczny.

Pytany o ogólny wniosek z wyników w podziale na wiek wyborców, dr Kotnarowski mówi: - Ciekawy jest fakt, że jest wysoka frekwencja wśród młodych, 73 procent, co znaczy, że pojawiła się mobilizacja, że ci młodzi mieli znaczenie. Chociaż ich nie jest tak dużo w populacji, lecz ta grupa się zmobilizowała.