Przewodniczący parlamentu Sri Lanki przyjął w piątek rezygnację prezydenta Gotabayi Rajapaksy. Dwa dni wcześniej przywódca uciekł z kraju wraz z rodziną w związku z masowymi protestami wywołanymi najgorszym kryzysem gospodarczym na wyspie od siedmiu dekad. Jeszcze w piątek na pełniącego obowiązki prezydenta został zaprzysiężony premier Ranil Wickremesinghe.
Rezygnacja prezydenta została przyjęta przez szefa parlamentu. - Będziemy dążyć do mianowania nowego prezydenta zgodnie z konstytucją - powiedział dziennikarzom przewodniczący parlamentu Mahinda Yapa Abeywardena. - Nastąpi to szybko i pomyślnie. Proszę wszystkich o wsparcie tego procesu - zaapelował. Kandydaci mają zostać przedstawieni 19 lipca, a głosowanie odbędzie się dzień później.
Jeszcze w piątek na pełniącego obowiązki prezydenta został zaprzysiężony premier Ranil Wickremesinghe. Zgodnie z lankijską konstytucją w razie wakatu na urzędzie prezydenta premier jest zaprzysięgany jako tymczasowy szef państwa do czasu, aż parlament wybierze kandydata na prezydenta spośród deputowanych.
Po objęciu funkcji pełniącego obowiązki prezydenta Wickremesinghe zapowiedział, że będzie przestrzegał porządku konstytucyjnego i zaprowadzi porządek w kraju. Zwrócił się też do ustawodawców o działania zmierzające do wypracowania konsensusu w celu utworzenia ponadpartyjnego rządu w pogrążonym w kryzysie kraju.
Prezydent podał się do dymisji
Prezydent Sri Lanki Gotabaya Rajapaksa opuścił kraj w środę, udając się wojskowym odrzutowcem wraz z żoną i dwoma ochroniarzami na Malediwy, a następnie do Singapuru. Wysłał stamtąd w czwartek do przewodniczącego parlamentu list, w którym poinformował, że podaje się do dymisji. List został przekazany prokuratorowi generalnemu, który zbadał aspekty prawne takiej formy rezygnacji, a wcześniej potwierdził autentyczność pisma.
Po ogłoszeniu dymisji prezydenta jego urząd objął automatycznie premier Sri Lanki Ranil Wickremesinghe, który będzie tymczasowym szefem państwa do czasu wyboru przez parlament następcy Rajapaksy. Zgodnie z kalendarzem wyborczym nowe wybory parlamentarne powinny się odbyć w listopadzie 2024 roku.
Masowe protesty na Sri Lance
W czwartek demonstranci, którzy wtargnęli kilka dni wcześniej do budynków rządowych, włącznie z biurem premiera i pałacem prezydenckim, wycofali się, ale zapowiedzieli, że będą się zbierać przed kancelarią prezydenta do powołania nowego rządu.
22-milionowa Sri Lanka boryka się z ogromnym kryzysem finansowym, który spowodował ograniczenie dostaw paliw, żywności i leków. Według ekspertów kraj pogrążony jest w największym kryzysie gospodarczym od uzyskania niepodległości w 1948 roku. Braki w zaopatrzeniu i sięgająca 55 proc. inflacja wywołała antyprezydenckie demonstracje, które w pokojowej formie rozpoczęły się w marcu.
Źródło: Reuters, PAP