Przywódcy Unii Europejskiej próbowali na szczycie w zeszłym miesiącu uzgodnić plan wykorzystania 140 miliardów euro zamrożonych rosyjskich aktywów państwowych w Europie jako pożyczki dla Kijowa. Nie udało się jednak uzyskać poparcia Belgii. Większość tych środków jest bowiem przechowywana w zlokalizowanej tam instytucji finansowej Euroclear.
W czwartek "Financial Times" opublikował treść listu napisanego przez belgijskiego premiera Barta De Wevera do przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen. "Pośpieszne kontynuowanie prac nad proponowanym programem pożyczek reparacyjnych miałoby, jako stratę uboczną to, że my jako UE skutecznie uniemożliwiamy osiągnięcie ostatecznego porozumienia pokojowego" - napisał.
Dziennik zwraca uwagę, że Belgia obawia się ze strony Rosji podjęcia działań odwetowych przeciwko państwu oraz "ryzyka pozwu, gdyby coś poszło nie tak z pożyczką UE, biorąc pod uwagę, że to ona jest depozytariuszem aktywów".
Premier Belgii przedstawił żądania
Jak podaje "Financial Times", jako wstępny warunek poparcia planu UE, De Wever zażądał, aby państwa członkowskie udzieliły Euroclear wiążących zobowiązań do pokrycia 185 miliardów euro przechowywanych w depozycie, gdyby pożyczka okazała się nieskuteczna lub gdyby sankcje wobec rosyjskich aktywów zostały zniesione.
Belgijski premier zażądał również - pisze dziennik - aby pozostałe kraje Wspólnoty zgodziły się na podział odpowiedzialności finansowej wszelkich postępowań sądowych wynikających z pożyczki. Chce jednocześnie, aby inne zamrożone rosyjskie aktywa przechowywane w innych państwach członkowskich też zostały wykorzystane na spłatę pożyczki.
De Wever zaproponował zamiast tego, żeby UE skorzystała z niewykorzystanych możliwości zaciągania pożyczek w ramach wspólnego budżetu w celu zapewnienia Ukrainie 45 miliardów euro. Miałoby to pokryć - według szacunków KE - jej potrzeby finansowe do 2026 roku.
"Taka opcja byłaby w rzeczywistości tańsza niż inne opcje, w szczególności opcja pożyczki reparacyjnej, jeśli uwzględni się wszystkie ryzyka" - napisał w liście udostępnionym przez "Financial Times".
Reakcja na plan pokojowy USA
W czasie przeprowadzonej w środę debaty poprzedzającej przyjęcie rezolucji w sprawie Ukrainy przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen ogłosiła gotowość KE do zaproponowania państwom członkowskim propozycji legislacyjnej w sprawie pożyczki reparacyjnej.
Jest to odbierane jako reakcja na forsowane przez USA alternatywny sposób wykorzystania zamrożonych aktywów rosyjskiego banku centralnego, który miałby pozwolić Stanom Zjednoczonym na czerpanie zysków z tych środków. Według doniesień portalu Axios taki zapis miał się znaleźć w forsowanym wcześniej przez Waszyngton 28-punktowym planie pokojowymi.
Sprawa wykorzystania zamrożonych środków ma być omawiana na szczycie UE zaplanowanym w dniach 18-19 grudnia w Brukseli.
Autorka/Autor: kgr/ads
Źródło: "Financial Times", PAP
Źródło zdjęcia głównego: PAP/EPA/CHRISTOPHE PETIT TESSON