Pokojowa Nagroda Nobla 2024 dla japońskiej organizacji Nihon Hidankyo

W piątek w Oslo Norweski Komitet Noblowski ogłosił decyzję w sprawie przyznania tegorocznej Pokojowej Nagrody Nobla. Laureatem została japońska organizacja Nihon Hidankyo. To oddolny ruch ocalałych po zrzuceniu bomb atomowych na Hiroszimę i Nagasaki. Otrzymał pokojową nagrodę za wysiłki na rzecz świata wolnego od broni jądrowej i za wykazanie - poprzez zeznania świadków - że broń jądrowa nigdy nie powinna być ponownie użyta.

Komitet podkreślił, że przyznając tę nagrodę, chciał "uhonorować wszystkich ocalałych po zrzuceniu bomb atomowych na Hiroszimę i Nagasaki, którzy mimo cierpienia fizycznego i bolesnych wspomnień zdecydowali się wykorzystać swoje cenne doświadczenia do pielęgnowania nadziei i zaangażowania się na rzecz pokoju".

Przypomniano, że w przyszłym roku minie 80 lat odkąd dwie amerykańskie bomby atomowe zabiły około 120 tys. ludzi, a drugie tyle zmarło w wyniku obrażeń popromiennych w kolejnych miesiącach i latach. Przyznając Pokojową Nagrodę Nobla organizacji Nihon Hidankyo komitet chciał także "podkreślić jeden budujący fakt: od prawie 80 lat nie użyto żadnej broni jądrowej w działaniach wojennych".

"Nadzwyczajne wysiłki Nihon Hidankyo i innych przedstawicieli Hibakusha (tak nazywa się ocalałych z Hiroszimy i Nagasaki - red.) w znacznym stopniu przyczyniły się do ustanowienia tabu nuklearnego. Dlatego alarmujące jest, że w trwających wojnach wysuwane są groźby użycia takiej broni. "W tym momencie historii warto przypomnieć sobie, czym jest broń nuklearna: to najbardziej niszczycielska broń, jaką świat kiedykolwiek widział" - podkreślił komitet noblowski.

Jak informuje Norweski Komitet Noblowski, w tym roku nominowanych było 286 kandydatów. W zeszłym roku laureatką nagrody została Narges Mohammadi, irańska obrończyni praw kobiet, odsiadująca wyrok w więzieniu w Teheranie. Została uhonorowana za "walkę z uciśnieniem kobiet w Iranie oraz walkę na rzecz praw człowieka i wolności dla wszystkich".

ZOBACZ TEŻ: Puste miejsce laureatki Pokojowej Nagrody Nobla. "Na Narges będzie nałożona jeszcze większa presja"

O laureatach tegorocznej Pokojowej Nagrody Nobla mówił dziennikarz TVN24 Michał Sznajder. - Jestem pod ogromnym wrażeniem mądrości tej decyzji (...). Musimy pamiętać, że żyjemy w świecie, w którym toczą się równolegle bardzo poważne konflikty - zaznaczył, wskazując na napaść Rosji na Ukrainę czy konflikt na Bliskim Wschodzie. - Ci ludzie (laureaci nagrody - red.) poświęcili swoje życie, by skupić się na nagłaśnianiu tego, co dzieje się, gdy ktokolwiek sięga po tę najokrutniejszą z broni - mówił. - To są zwykli ludzie. Nie prosili się o bohaterstwo, nie prosili się o aktywizm, ale przeżyli piekło na ziemi, coś co od tamtej pory się nie powtrórzyło - dodał dziennikarz.

Zdaniem Sznajdera "w ostatnich, niespokojnych czasach, ta narracja, mówienie o broni atomowej przychodzi z szokującą łatwością". - Moim zdaniem, to, co dziś usłyszeliśmy od komitetu noblowskiego, to apel do świata, do decydentów, najważniejszych ludzi: opamiętajcie się, bo być może za dużo czasu minęło i wszyscy zapomnieliśmy, jakim piekłem na ziemi kończy się sięgnięcie po broń atomową. Moim zdaniem dziś zapadła decyzja, z którą trudno polemizować, za którą należy bić brawo i która powinna nas wszystkich otrzeźwić - ocenił.

W poniedziałek ogłoszono laureatów Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny lub fizjologii - to Victor Ambros i Gary Ruvkun za odkrycie mikroRNA i jego roli w potranskrypcyjnej regulacji genów. We wtorek poznaliśmy tegorocznych laureatów Nagrody Nobla z fizyki - są nimi John J. Hopfield i Geoffrey E. Hinton za "fundamentalne odkrycia umożliwiające uczenie maszynowe przy wykorzystaniu sztucznych sieci neuronowych". W środę ogłoszono laureatów Nagrody Nobla 2024 z chemii. Nagroda została podzielona po połowie dla Davida Bakera oraz wspólnie Demisa Hassabisa i Johna M. Jumpera, za ich badania nad projektowaniem i przewidywaniem trójwymiarowej struktury białek.

W czwartek przyznano literacką Nagrodę Nobla dla południowokoreańskiej pisarki Han Kang. Została doceniona za "intensywną prozę poetycką, która mierzy się z historycznymi traumami i obnaża kruchość ludzkiego życia". 

W następny poniedziałek Królewska Szwedzka Akademia Nauk ogłosi laureata Nagrody Nobla z ekonomii, dziedziny niewymienionej w testamencie Alfreda Nobla. Nagroda ta formalnie nazywa się Nagrodą Banku Szwecji im. Alfreda Nobla i jako jedyna finansowana jest z funduszy szwedzkiego banku centralnego.