Brytyjskie statystyki pokazują, że wzrasta liczba osób, które umierają z powodu nowotworów głowy i szyi - odwrotnie niż w przypadku większości nowotworów. Specjaliści wskazują, że wczesne wykrycie raka w 90 procentach przypadków pozwala na wyleczenie. Ważne, by wiedzieć, jakie mogą być objawy i po wykryciu ich niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Według Oral Health Foundation, brytyjskiej niezależnej organizacji zajmującej się zdrowiem jamy ustnej, tylko w zeszłym roku nowotwory jamy ustnej zdiagnozowano u 8864 osób. To o 36 proc. więcej niż przed dziesięcioma laty. W ciągu roku 3034 osoby zmarły z powodu tego nowotworu. Oznacza to "wzrost liczby zgonów o 40 proc. w ciągu ostatniej dekady i 20 proc. w ciągu ostatnich pięciu lat" - czytamy w raporcie State of Mouth Cancer UK 2022.
Statystycznie jeden na trzy nowotwory w obrębie jamy ustnej znajduje się na języku, a 23 proc. na migdałkach. Nowotwory te, zaliczane do grupy nowotworów głowy i szyi, mogą pojawić się też na wargach, dziąsłach, wnętrzu policzków czy podniebieniu. We wczesnych stadiach objawy mogą być słabo zauważalne i bezbolesne, co ułatwia ich przeoczenie. Mogą to być owrzodzenia jamy ustnej, które nie goją się w ciągu trzech tygodni, białe lub czerwone plamy w jamie ustnej, nietypowe guzki lub obrzęki w jamie ustnej, na głowie lub szyi, niedosłuch czy uporczywa chrypka.
Zmieniły się przyczyny nowotworów
Według danych, na które powołuje się "The Independent", wskaźniki przeżycia w przypadku wykrycia raka jamy ustnej prawie się nie poprawiły w ciągu ostatnich 20 lat, "częściowo dlatego, że wiele przypadków diagnozuje się zbyt późno". Nieco ponad połowa wszystkich przypadków nowotworów głowy i szyi jest diagnozowana w czwartym stadium - kiedy rak jest najbardziej zaawansowany. Tymczasem prawie dwie na trzy osoby nigdy nie sprawdzały jamy ustnej pod kątem oznak raka.
Doktor Nigel Carter z Oral Health Foundation podkreśla, że "podczas gdy liczba zachorowań na większość nowotworów spada, liczba przypadków nowotworów głowy i szyi rośnie w zastraszającym tempie". Jak dodaje, zmieniły się przyczyny nowotworów: w przeszłości było to głównie palenie i nadmierne spożywanie alkoholu, obecnie wirus brodawczaka ludzkiego (HPV).
Wspólnym mianem HPV określa się ponad 100 typów wirusów przenoszonych głównie drogą płciową. Niektóre odmiany HPV są szczególnie niebezpieczne, ponieważ mają związek z rozwojem nowotworów. Niemal wszystkie raki szyjki macicy (99,7 proc.) spowodowane są przez HPV. Badania sugerują, że HPV odgrywa rolę w powodowaniu innych nowotworów, zwłaszcza nowotworów głowy i szyi, sromu, pochwy i odbytu. Wirusy HPV przenoszą się poprzez kontakt seksualny.
Nowotwory jamy ustnej. Ważna jest profilaktyka
- Widzieliśmy na własne oczy, jak niszczycielski wpływ na życie człowieka może mieć rak jamy ustnej. Zmienia sposób mówienia, utrudnia jedzenie i picie i często zmienia wygląd fizyczny - powiedział Carter - Apelujemy do wszystkich, aby stali się bardziej "świadomi ust" poprzez rozpoznawanie wczesnych objawów raka jamy ustnej i bycie świadomym najczęstszych przyczyn - dodał.
- Nowotwory głowy i szyi, diagnozowane na wczesnym etapie, są wyleczalne w 90 procentach przypadków - wyjaśniał prof. Tomasz Zatoński, kierownik Kliniki Otolaryngologii Chirurgii Głowy i Szyi USK we Wrocławiu na konferencji prasowej we wrześniu. To dlatego w razie wykrycia niepokojących symptomów nie należy zwlekać z wizytą lekarską.
- Ważna jest profilaktyka, żebyśmy o tym mówili, żebyśmy byli czujni onkologicznie, żebyśmy się zgłaszali z pierwszymi objawami do lekarza. Żebyśmy mogli leczyć nowocześnie, innowacyjnie, w tym pierwszym stadium choroby - mówił prof. Wojciech Golusiński, kierownik Kliniki Chirurgii Głowy, Szyi i Onkologii Laryngologicznej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, na antenie TVN24 we wrześniu, w czasie X Europejskiego Tygodnia Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi.
ZOBACZ TEŻ: Podali ludziom krew wytworzoną w laboratorium. Pierwsze tego typu badanie kliniczne na świecie
Źródło: Oral Health Foundation, The Independent, tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock