Całkowita powierzchnia tego zakładu to około 11 kilometrów kwadratowych. To prawie dwukrotnie więcej od powierzchni miasta Borodzianka (6,5 km kwadratowego) w obwodzie kijowskim i aż 25-krotnie więcej od powierzchni Watykanu (około 0,5 km kwadratowego) - napisała o hucie stali Azowstal w Mariupolu rosyjska sekcja BBC. Zakład jest ostatnim bastionem obrońców Mariupola, oblężonego przez wojska rosyjskie niemal od początku inwazji zbrojnej na Ukrainę.
Azowstal to hutniczy gigant. Zajmuje rozległe terytorium na lewym brzegu rzeki Kalmius, płynącej przez obwód doniecki. Zakład, położony między rzeką i brzegiem Morza Azowskiego, ma własny port przeładunkowy oraz rozbudowany system podziemnej komunikacji.
Decyzja o budowie przedsiębiorstwa zapadła w 1930 roku. Położenie geograficzne zakładu umożliwiło wykorzystanie transportu morskiego do dostarczania rudy żelaza. W ciągu roku powstały pierwsze hale i port. Dwa lata później Azowstal otrzymał pierwszą partię surówki - pisze BBC.
Wojna, rozpad ZSRR, prywatyzacja
W czasie drugiej wojny światowej, gdy do Mariupola zbliżała się linia frontu, część wyposażenia zakładu została wywieziona na Ural. Wojska niemieckie zdobyły miasto w październiku 1941 roku, przed wycofaniem się we wrześniu dwa lata później wysadziły baterie koksownicze i piece martenowskie.
Produkcja w zakładzie została wznowiona w 1945 roku. W latach Związku Radzieckiego huta stała się jednym z liderów w Europie pod względem produkcji wyrobów hutniczych. W sierpniu 1983 roku obchodziła 50-lecie istnienia. W ciągu pół wieku jej pracownicy wyprodukowali 145,5 mln ton surówki, 118,2 mln ton stali i 96,4 mln ton wyrobów walcowanych.
W 1996 roku huta Azowstal została sprywatyzowana i weszła do grupy Metinvest należącej do Rinata Achmetowa, biznesmena i byłego posła do ukraińskiego parlamentu z listy Partii Regionów obalonego prorosyjskiego prezydenta Wiktora Janukowycza.
Do inwazji zbrojnej Rosji na Ukrainę w zakładzie pracowało ponad 10 tysięcy osób.
Podejrzenia o "laboratoria chemiczne"
Ostrzały Azowstali po rosyjskim ataku na Ukrainę zaczęły się w marcu. Jak twierdziły władze w Moskwie, na terenie huty mogą istnieć "laboratoria biochemiczne". - Wszystkie nasze przedsiębiorstwa w Mariupolu zostały unieruchomione w pierwszym tygodniu rosyjskiej inwazji. Odczynniki chemiczne, których hutnicy używali w procesie produkcyjnym, zostały zniszczone 25 lutego. W Azowstali nie ma żadnych tajnych tuneli z laboratoriami biochemicznymi - odpowiadał na te zarzuty dyrektor generalny zakładu Enwir Ckitiszwili.
Na terenie huty znaleźli schronienie ukraińscy żołnierze i setki cywilów. Azowstal ma system schronów przeciwbombowych, powstały jeszcze w czasach radzieckich.
Jak mówił wcześniej Anton Heraszczenko, doradca ministra spraw wewnętrznych Ukrainy, takie schrony są zaprojektowane, aby wytrzymać uderzenie bomb lotniczych ważących tonę. Wyraził przy tym obawy, że armia rosyjska może zrzucać na zakład znacznie potężniejsze ładunki, które mogą zniszczyć żelbetowe stropy.
Punkt zerowy
"Azowstal: wysadzona w 1943 roku przez Niemców, zniszczona w 2022 roku przez Rosjan. Staje się nowym punktem zerowym dla armii rosyjskiej, jakim było lotnisko w Doniecku w latach 2014-2015, które utrzymywało obronę przez 242 dni, będąc w mieście całkowicie zajętym przez Rosjan" - napisała o hucie "Komsomolskaja Prawda w Ukrainie".
Gazeta podała, że Azowstal to przedsiębiorstwo z pełnym cyklem hutniczym. Było jednym z trzech największych przedsiębiorstw hutniczych w Ukrainie. Zakład obejmuje cztery główne kompleksy produkcyjne: produkcję koksu, produkcję wielkopiecową i konwertorową, kompleks walcowniczy. "Jego terytorium, około 11 kilometrów kwadratowych, jest porównywalne z powierzchnią 1540 boisk piłkarskich. Na terenie znajduje się 13 dużych hal produkcyjnych oraz budynki usług pokrewnych i pomocniczych. Długość tuneli hal produkcyjnych Azowstali (kablowych, wodnych, pieszych) wynosi około 24 kilometrów - napisała "Komsomolskaja Prawda".
Przypomniała, że wcześniej mieszkańcy Mariupola oskarżali Azowstal o zanieczyszczenie powietrza i wychodzili na wiece. Teraz twierdzą, że ich życie kręciło się wokół huty i gdyby nie obecna wojna, pewnie udałoby się to zanieczyszczone powietrze poprawić.
Źródło: BBC, kp.ua