Minister Spraw Zagranicznych Rosji Siergiej Ławrow planuje w tym tygodniu złożyć wizytę w Macedonii Północnej, aby wziąć udział w obradach Rady Ministerialnej Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE). Będzie to pierwsza wizyta Ławrowa na terytorium państwa członkowskiego NATO od rozpoczęcia rosyjskiej pełnoskalowej inwazji na Ukrainę w lutym 2022 roku. Rezygnację z udziału w obradach OBWE zapowiedziały z tego powodu Ukraina, Litwa, Łotwa i Estonia.
Podczas poniedziałkowej konferencji w Moskwie Siergiej Ławrow zapowiedział, że planuje wziąć udział w rozpoczynających się w czwartek dwudniowych obradach Rady Ministerialnej Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) w macedońskim Skopje. Jak dodał, będzie to jednak możliwe jedynie, jeżeli Bułgaria otworzy swoją przestrzeń powietrzną, aby umożliwić mu dotarcie do stolicy Macedonii Północnej.
Szef rosyjskiego MSZ dodał, że "niektóre kraje zachodnie prosiły o spotkanie z nim" podczas obrad w Skopje, nie wskazał jednak, o jakich dokładnie krajach mówi.
Bułgaria zgadza się na lot Ławrowa
W związku z "zapytaniami mediów" po tej wypowiedzi Siergieja Ławrowa oświadczenie wydało MSZ Bułgarii. W cytowanym przez bułgarskie media tekście przekazano, że na wniosek Macedonii Północnej ministerstwo wydało zgodę na przelot samolotu Ławrowa przez przestrzeń powietrzną Bułgarii. Wskazano, że zezwolenie "ma charakter tymczasowy i jest ważne na 3 godziny przed i 72 godziny po określonej dacie i godzinie przelotu". Bułgarski resort spraw zagranicznych zaznaczył ponadto, że zezwolenie "nie ma zastosowania" do członków delegacji Siergieja Ławrowa, "którzy są również osobami objętymi sankcjami na mocy obowiązującego prawa UE".
Bułgaria zamknęła przestrzeń powietrzną dla wszystkich rosyjskich samolotów 25 lutego 2022 roku, dzień po rozpoczęciu rosyjskiej pełnoskalowej inwazji na Ukrainę. Trzy dni później wszedł w życie unijny zakaz wykonywania operacji lotniczych z Rosji na terytorium całej Unii Europejskiej. Rzecznik europejskiej służby dyplomatycznej Peter Stano ocenił, że poniedziałkowa decyzja Bułgarii nie stanowi naruszenia sankcji nałożonych na Rosję - podało Radio Wolna Europa.
Ławrow w państwie NATO
Planowana wizyta Siergieja Ławrowa w Macedonii Północnej będzie jego pierwszą podróżą do państwa członkowskiego NATO od 24 lutego 2022 roku. W reakcji na inwazję Rosji na Ukrainę wprowadzone zostały bowiem unijne sankcje indywidualne obejmujące kilkuset przedstawicieli rosyjskich władz, którzy wsparli tę agresję, wśród nich m.in. Siergieja Ławrowa. Sankcje te obejmują zakaz podróżowania, oznaczający zakaz wjazdu na terytorium UE oraz zakaz przejazdu przez to terytorium, a także polegają na m.in. zamrożeniu europejskich aktywów tych osób.
Siergiej Ławrow nie wziął udziału m.in. w poprzednich obradach Rady Ministerialnej OBWE, które odbyły się w listopadzie 2022 roku w Łodzi. Obrady te odbywają się zawsze na terytorium państwa sprawującego rotacyjne przewodnictwo w OBWE. Macedonia Północna objęła przewodnictwo w tej zrzeszającej 57 państw organizacji wraz z początkiem 2023 roku, nie jest jednak członkiem Unii Europejskiej. Członkiem NATO jest natomiast od 27 marca 2020 roku.
Bojkot obrad OBWE
W reakcji na zapowiedź Siergieja Ławrowa minister spraw zagranicznych Ukrainy Dmytro Kułeba poinformował we wtorkowym oświadczeniu, że delegacja Ukrainy nie weźmie udziału w obradach OBWE. Szef ukraińskiej dyplomacji wskazał między innymi, że "Federacja Rosyjska systematycznie blokowała konsensus (w OBWE - red.) w kluczowych kwestiach, uciekając się do szantażu i otwartych gróźb", nielegalnie zatrzymała trzech ukraińskich urzędników OBWE oraz zablokowała kandydaturę Estonii na przewodniczącego organizacji w 2024 roku. "W takich warunkach obecność rosyjskiej delegacji na spotkaniu na szczeblu ministerialnym po raz pierwszy od początku pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę tylko pogłębi kryzys, w który Rosja wpędziła OBWE" - zaznaczył Kułeba.
Podobną decyzję podjęły Litwa, Łotwa i Estonia. We wtorek wspólne oświadczenie wydali ministrowie spraw zagranicznych tych państw, stwierdzając, że nie wezmą udziału w spotkaniu OBWE, ponieważ obecność Ławrowa "stwarza wrażenie legitymizacji agresora jako prawowitego członka naszej wspólnoty wolnych narodów". "Rosja wykorzysta tę okazję do szerzenia swojej propagandy i podważania jedności Zachodu (...) Miejsce Ławrowa jest w specjalnym trybunale, a nie przy stole OBWE" - podkreślił estoński minister spraw zagranicznych Margus Tsahkna.
ZOBACZ TEŻ: Spiker Izby Reprezentantów: Kongres uchwali nowy pakiet środków dla Ukrainy przed Bożym Narodzeniem
Źródło: Reuters, BNT 1, PAP, tvn24.pl