Serbia planuje przejąć część północnego Kosowa, tak jak Rosja zaanektowała Krym w 2014 roku - powiedział w poniedziałek agencji Reutera prezydent Kosowa Hashim Thaci. Oba kraje w ostatnich dniach wzajemnie oskarżają się o zamiar wywołania nowej wojny w regionie.
To pokłosie wydarzeń z soboty, gdy pierwszy od 18 lat pociąg pasażerski z Belgradu do położonego na północy Kosowa miasta Kosovska Mitrovica, podzielonego między ludność albańską i serbską, został zatrzymany przed granicą Kosowa.
Serbia nie uznaje niepodległości Kosowa, swej dawnej prowincji, i nie uzgodniła z władzami w Prisztinie uruchomienia połączenia kolejowego na linii Belgrad-Kosovska Mitrovica. W niedzielę prezydent Serbii Tomislav Nikolić zarzucił kosowskim Albańczykom eskalowanie napięcia i chęć wywołania "wojny". W wywiadzie dla Reutera kosowski prezydent Thaci powiedział, że celem pociągu było "sprowokowanie" Kosowa, aby Serbia miała pretekst do wojskowej interwencji i aneksji północnych części Kosowa, gdzie mieszka ok. 50 tys. Serbów. Odmawiają oni zaakceptowania niepodległości Kosowa i chcieliby znowu znaleźć się pod rządami Belgradu. - Zamiarem Serbii jest wykorzystanie tego pociągu, który został podarowany przez Rosję, do pomocy w oddzieleniu północnej części Kosowa, a później do przyłączenia go do Serbii. To model krymski - ocenił Thaci.
Kosowo nie jest serbskie
Serbia straciła kontrolę nad Kosowem w 1999 roku, gdy naloty NATO zmusiły Belgrad do wycofania stamtąd swoich żołnierzy, którzy zabili tam 10 tys. albańskich cywilów. W Kosowie wciąż stacjonuje ok. 5 tys. żołnierzy NATO, którzy chronią chwiejny pokój.
Jeśli będą zabijać Serbów, wyślemy armię. Wszyscy pojadą. Ja też tam pojadę, nie byłby to mój pierwszy raz Tomislav Nikolić
Będąca sojuszniczką Serbii Rosja także odmawia uznania proklamowanej w 2008 roku niepodległości Kosowa. Po niedzielnych rozmowach z serbskimi dowódcami wojskowymi i szefami służb bezpieczeństwa prezydent Nikolić zagroził, że ponownie wyśle swych żołnierzy do Kosowa. - Jeśli będą zabijać Serbów, wyślemy armię. Wszyscy pojadą. Ja też tam pojadę, nie byłby to mój pierwszy raz - dodał Nikolić. Obecny prezydent był członkiem skrajnie nacjonalistycznej Serbskiej Partii Radykalnej (SRS) i w latach 90. walczył u boku serbskich bojówek w Chorwacji. W reakcji na wypowiedzi Nikolicia Thaci podkreślił, że jakakolwiek próba przyłączenia północnego Kosowa do Serbii wywołałaby "reakcję łańcuchową na całych Bałkanach Zachodnich".
Agencja APA podawała w niedzielę, że pociąg został zatrzymany na 10 km przed granicą w serbskim mieście Raszka, a rozkaz zatrzymania składu wydał premier Serbii Aleksandar Vuczić. Z kolei agencja Reutera pisze w poniedziałek, że to oddziały specjalne kosowskiej policji uniemożliwiły pociągowi wjazd do kraju. Według agencji APA wnętrze pociągu ozdobione było zdjęciami ikon ze znajdujących się w Kosowie klasztorów należących do Serbskiego Kościoła Prawosławnego, a na jego zewnętrznych ścianach znalazły się napisy w kilku językach głoszące: "Kosowo to Serbia". Kosovska Mitrovica, w której Albańczycy i Serbowie żyją na przeciwległych brzegach rzeki Ibar, znajduje się w centrum wysiłków Unii Europejskiej na rzecz reintegracji północnej części Kosowa z resztą kraju. Reintegrację tę przewiduje porozumienie, jakie przy mediacji UE Serbia zawarła w 2013 roku z władzami Kosowa w zamian za dopuszczenie jej do rozmów akcesyjnych z Unią.
Autor: mtom / Źródło: PAP